Rozdział 9

Grupa niespołeczna: grupa, w której dwie osoby lub więcej osób znajduje się w tym samym miejscu, w tym samym czasie, lecz nie współdziała ze sobą (np. kibice na meczu)

Grupa społeczna: grupa, w której dwie lub więcej osób współdziałają ze sobą oraz współzależy od siebie w tym sensie, że w zaspokajaniu potrzeb i osiąganiu celów musi na sobie polegać

Facylitacja społeczna: napięcie wynikające z obecności innych osób i możliwości oceny naszego działania, czego rezultatem jest lepsze wykonanie łatwiejszych zadań, lecz gorsze wykonanie zadań trudniejszych

Dlaczego obecność innych wywołuje pobudzenie:

- Obecność innych może nas ożywiać (podnosi poziom naszej żywotności), (obecności innych osób znajdujemy się w stanie wyższej gotowości.)

- „Lęk przed oceną" wywołuje w nas obawy i napięcie (pobudzenie)

- Rozpraszanie naszej uwagi (utrudnienie koncentracji na aktualnym zadaniu)

Próżniactwo społeczne: uspokojenie wywołane przekonaniem, że przebywanie w grupie utrudnia ocenę indywidualnego działania; uspokojenie osłabia wykonanie zadań prostych, lecz ułatwia wykonanie zadań trudnych

Deindywiduacja: utrata normalnej kontroli nad zachowaniem, co prowadzi do wzrostu impulsywności i patologiczności czynów

Odpowiedzialność: przekonanie, że opowiada się za własne czyny

Samoświadomość: skupienie uwagi na własnych uczuciach, przekonaniach i wartościach

Efektywność decyzji podjętej przez grupę zależy od typu zadania, które ma ona rozwiązać

Zadanie addytywne: zadanie grupowe, którego wykonanie jest uzależnione od wysiłku wszystkich osób (np. ogólny okrzyk całej grupy)

Zadanie koniunktywne: zadanie grupowe, którego wynik zależy od tego, jak dobrze pracuje najsłabszy jej członek (np. jak szybko zespół alpinistów, połączonych liną, zdobędzie szczyt)

Zadanie dysjunktywne: zadanie grupowe, którego poziom rozwiązania zależy od pracy najsprawniejszego członka grupy (np. gdy grupa osób rozwiązuje wspólnie trudne zadanie matematyczne)

Strata ponoszona w toku procesu: każdy rodzaj współdziałania w grupie, który utrudnia rozwiązanie problemu

Niepowodzenie w dzieleniu się unikatową informacją - koncentracja na wspólnej informacji a nie na odmiennej

Burza mózgów: technika udoskonalania decyzji grupowych poprzez zachęcanie do swobodnej wymiany poglądów oraz eliminowanie krytycyzmu

Myślenie grupowe: rodzaj myślenia, w którym bardziej liczy się dążenie do zachowania spójności i solidarności grupy niż realistyczne uwzględnianie faktów

Polaryzacja grupowa: tendencja grup do podejmowania decyzji, które są bardziej skrajne niż początkowe inklinacje członków

Grupy podejmują bardziej ryzykowne decyzje niż jednostki. Zjawisko to nazwano przesunięciem ryzyka.

Grupa podejmuje gorsze decyzje, gdy pracuje nad: a) zadaniem addytywnym - dochodzi do próżniactwa społecznego; b) nad zadaniem koniunktywnym - praca osoby najmniej sprawnej zaniża wyniki pracy grupy; c) nad zadaniem dysjunktywnym - dochodzi do straty w toku procesu, jeżeli ludzie nie uwzględniają wskazówek najsprawniejszego członka grupy

Oczywiście, gdy grupa jest bardzo spójna, dochodzi do myślenia grupowego. Grupy będą podejmowały lepsze decyzje, jeśli uchronią się przed stratą w toku procesu i od innych będą zdobywały informację, której same nie mają

Konflikt intrapersonalny: napięcie jednostki wywołane dążeniem do dwóch lub więcej sprzecznych celów (np. rodzice pragną przebywać w domu z dziećmi, ale jednocześnie chcą robić karierę zawodowa)

Konflikt interpersonalny: napięcie między dwiema lub więcej osobami albo grupami, które maja sprzeczne cele

Konflikt o sumie zerowej: konflikt:, w którym wygrana jednej strony jest zawsze równa przegranej drugiej strony, tak jak w zawodach lekkoatletycznych

Konflikt motywów mieszanych: konflikt, w którym obie strony mogą zyskać dzięki współdziałaniu, a jednostka może zyskać jeszcze więcej dzięki rywalizowaniu ze swoim partnerem

Strategia coś za coś: oznacza zachęcanie do współdziałania najpierw przez stosowanie zachowań kooperacyjnych, a potem przez powtarzanie działań przeciwnika (współdziałania lub rywalizacji), które podjął on bezpośrednio przed nami

Negocjacje: forma porozumiewania się przeciwnych stron konfliktu, gdzie zainteresowani składają wzajemne propozycje i kontrpropozycje, a problem jest rozwiązany pod warunkiem, że obie strony osiągną zgodę

Rozwiązania integrujące: rozwiązania konfliktów z korzyścią dla obu stron

GRIT, czyli stopniowe i odwzajemnione skłanianie do obniżenia napięcia: strategia ograniczania konfliktu w sytuacjach codziennego życia, w których:

a) informujesz o swojej chęci do współpracy,

b) współpracujesz,

c) odwzajemniasz każde kooperacyjne działanie, ale

d) jeżeli twój oponent działa agresywnie, odpowiadasz mu tym samym

Mediacja: wyrażanie zgody na udział trzeciej strony przy rozwiązywaniu zaistniałego konfliktu

Arbitraż: sposób rozwiązywania konfliktów polegający na tym, że trzecia strona narzuca rozwiązanie konfliktu skłóconym partnerom

---