2.Przekazywanie impulsów czuciowych do OUN:

• drogi swoiste i nieswoiste

Drogi i ośrodki szybko przewodzące impulsy za pośrednictwem małej liczby neuronów o długich wypustkach tworzą układy swoiste, do których należą drogi i ośrodki czuciowe i ruchowe. Swoistość przekazywania informacji czuciowej wiąże się z obecnością łańcucha neuronów czuciowych, za pośrednictwem którego zachodzi przewodzenie impulsów zawsze od tej samej jednostki czuciowej ( jednego neuronu czuciowego i połączonych z nim receptorów) do tego samego nadrzędnego neuronu czuciowego w polu czuciowym kory mózgu.

Informacja biegnąca od receptorów jest jednocześnie przekazywana przez liczne neurony tworzące układy nieswoiste, wolniej przewodzące impulsy nerwowe. Skupienie ciał neuronów należących do układów nieswoistych tworzy twór siatkowaty pnia mózgu. Aksony tych neuronów tworzą liczne rozgałęzienia wstępujące do przodomózgowia i do kory mózgu lub zstępujące do rdzenia kręgowego. W związku z tym wypustki neuronów tworu siatkowatego biegną do wszystkich struktur, a impulsacja przez nie prowadzona ma istotny wpływ na czynności innych ośrodków. Ze względu na kierunek w jakim podąrzają wypustki neuronów układu siatkowatego, dzieli się on na:

• układ siatkowaty wstępujący związany z procesami czucia, percepcji, czuwania i zachowania świadomości

• układ siatkowaty zstępujący, który obejmuje koordynację ruchów i kontrolę układu autonomicznego

• lokalizacja ośrodków czuciowych w rdzeniu kręgowym i pniu mózgu

Impulsy czucia somatycznego biegną dwoma torami:

• aksony komórek zwojowych (neurony I rzędu) przewodzące impulsy precyzyjnego czucia dotyku i czucia głębokiego, wnikają do sznurów tylnych rdzenia kręgowego i podążają do jądra smukłego i jądra klinowatego w rdzeniu przedłużonym. W tych jądrach zakończenia aksonów kom. zwojowych kontaktują sie z neuronami II rzędu. Aksony neuronów II rzędu przechodzą na drugą stronę ciała i tworzą wstęgę przyśrodkową dochodzącą do jądra brzusznego tylno-bocznego wzgórza.

• Aksony kom. zwojowych (neurony I) przewodzące impulsy czucia temperatury, bólu i nieprecyzyjnego czucia dotyku dochodzą do ośrodka czuciowego w rogu tylnym rdzenia kręgowego i tam tworzą synapsy z neuronami czuciowymi II rzędu. Aksony neuronów II rzędu przechodzą na przeciwną stronę rdzenia kręgowego, wnikają do sznurów bocznych i przednich i tworzą 3 drogi:

• drogę rdzeniowo-wzgórzową boczną - przewodzi impulsy czucia bólu i temp.

• drogę rdzeniowo-wzgórzową przednią - nieprecyzyjne czucie dotyku

• drogę rdzeniowo-siatkową - czucie bólu

Drogi rdzeniowo-wzgórzowe boczna i przednia dochodzą do jądra brzusznego tylno-bocznego wzgórza.

3.Prawo specyficznej energii zmysłów i prawo projekcji czucia.

Prawo specyficznej energii zmysłów Müllera - pobudzenie narządu zmysłu wywołuje speyficzne wrażenie, którego charakter nie zmienia się nawet wtedy, gdy narząd ten zostanie pobudzony bodźcem nieadekwatnym, np. oko pobudzone bodźcem mechanicznym spowoduje powstanie obrazu.

Prawo projekcji - bez względu na to w jakim miejscu droga jest podrażniona, odczucie jest zawsze w miejscu receptorów.

---