GEOGRAFIA SPOŁECZNO-EKONOMICZNA
12. INTEGRACJA POLITYCZNA I EKONOMICZNA ŚWIATA
12.1. ORGANIZACJE MIĘDZYNARODOWE O
CHARAKTERZE POLITYCZNO-MILITARNYM
1. NATO - ORGANIZACJA PAKTU
PÓŁNOCNOATLANTYCKIEGO
1949 R. - WASZYNGTON/BRUKSELA
- SOJUSZ BEZPIECZEŃSTWA - 23 PAŃSTWA EUROPEJSKIE + USA, KANADA, TURCJA
2. OPA - ORGANIZACJA PAŃSTW
AMERYKAŃSKICH
1948 R. - BOGOTA
- UMACNIANIE POKOJU I BEZPIECZEŃSTWA
- 33 PAŃSTWA LATYNOAMERYKAŃSKIE {OD 1962 R. BEZ KUBY} Z USA I KANADĄ
3. ODECA - ORGANIZACJA PAŃSTW AMERYKI
ŚRODKOWEJ
1951 R. - PANAMA
- UMACNIANIE BEZPIECZEŃSTWA I INTEGRACJI GOSPODARCZEJ - GWATEMALA, HONDURAS, KOSTARYKA, NIKARAGUA, SALWADOR {5}
4. OECS - ORGANIZACJA PAŃSTW
WSCHODNIOKARAIBSKICH
1981 R. - CASTRIES {SAINT LUCII}
- WSPÓŁPRACA I OBRONA SUWERENNOŚCI - ANTIGUA I BARBUDA, DOMINIKA, GRENADA, MONTSERRAT, SAINT CHRISTOPHER I NEVIS, SAINT LUCIA, SAINT VINCENT I GRENADYNY {8}
5. OJA - ORGANIZACJA JEDNOŚCI AFRYKAŃSKIEJ
1963-2002 - ADDIS ABEBA
- UMACNIANIE POKOJU I BEZPIECZEŃSTWA, WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA - 31 PAŃSTW AFRYKAŃSKICH NIEPODLEGŁYCH ORAZ 20 PARTII I ORGANIZACJI
- W 2002 R. ROZWIĄZANO OJA I POWOŁANO UNIĘ AFRYKAŃSKĄ
6. OBWE - ORGANIZACJA BEZPIECZEŃSTWA I WSPÓŁPRACY W EUROPIE
1994 R. - WIEDEŃ
- ORGANIZACJA DS. BEZPIECZEŃSTWA I WSPÓŁPRACY - 55 PAŃSTW EUROPEJSKICH, ZAKAŁKASKIE I ŚRODKOWOAZJATYCKIE {BYŁEGO ZSRR} ORAZ USA I KANADA
7. NA ŚWIECIE - 250 MIĘDZYNARODOWYCH ORG.
I 6000 ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH
12.2. ONZ - ORGANIZACJA NARODÓW
ZJEDNOCZONYCH
1945 r. SAN FRANCISCO/NOWY YORK
- UTRZYMANIE MIĘDZYNARODOWEGO POKOJU I BEZPIECZEŃSTWA, WSPIERANIE ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO, KULTURALNEGO I HUMANITARNEGO, PRZESTRZEGANIE PRAW CZŁOWIEKA I PODSTAWOWYCH WOLNOŚCI
- 191 PAŃSTW
1. UNESCO - ONZ DS. OŚWIATY, NAUKI I
KULTURY - 1946 R., PARYŻ, - 188 PAŃSTW
2. UNIDO - ONZ DS. ROZWOJU PRZEMYSŁU
- 1966 R. , WIEDEŃ, - 168 PAŃSTW
3. FAO - ONZ DS. WYŻYWIENIA I ROLNICTWA
- 1945 R., RZYM - 180 PAŃSTW
4. WHO - ONZ DS. ZDROWIA
- 1975 R., MADRYT - 135 PAŃSTW
5. ILO - ONZ DS. PRACY/MIĘDZYNARODOWA
ORGANIZACJA PRACY
- 1919 R./1946 R., GENEWA - 175 PAŃSTW
12.6. UGRUPOWANIA INTEGRACJI GOSPODARCZEJ
1. EUROPA:
1. UNIA EUROPEJSKA
2. CEFTA
3. EFTA
4. GRUPA WYSZEHRADZKA
Ad. 1. 1948 r. - BENELUX - UNIA CELNA, NASTĘPNIE
GOSPODARCZA;
1953 r. - EWG - EUROPEJSKA WSPÓŁNOTA
WĘGLA I STALI: BENELUX,
FRANCJA, WŁOCHY, RFN
1968 r. - EUROPEJSKA WSPÓLNOTA
GOSPODARCZA + W. BRYTANIA,
DANIA, IRLANDIA, {9}
1978 r. - GRECJA {10}
1986 r. - HISZPANIA I PORTUGALIA {12}
1993 r. - EWG = UNIA EUROPEJSKA:
JEDNOLITY RYNEK, CAŁKOWITE ZNIESIENIE BARIER CELNYCH W PRZEPŁYWIE LUDNOŚCI, KAPITAŁU, TOWARÓW I USŁUG, JEDNOLITA POLITYKA ROLNA, RÓŻNA POLITYKA MONETARNA - ALE GENERALNIE UNIA MONETARNA - EURO, UWORZENIE EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO, UNIA POLITYCZNA - POLITYKA ZAGRANICZNA = STAŁE KONSULTACJE:
ORGANY WSPÓLNOT EUROPEJSKICH: RADA EUROPY - STRASBURG, RADA UE, KOMISJE EUROPEJSKIE, PARLAMENT EUROPEJSKI, TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI - HAGA, TRYBUNAŁ OBRACHUNKOWY - BRUKSELA
1995 r. + AUSTRIA, FINLANDIA, SZWECJA {15}
2004 r. + POLSKA, CZECHY, SŁOWACJA, WĘGRY, LITWA, ŁOTWA, ESTONIA, SŁOWENIA, MALTA, CYPR {25}
2007 r. + BUŁGARIA, RUMUNIA
- BRUKSELA, LUKSEMBURG, STRASBURG
SYMBOLE UE: FLAGA W 1955 R. - 12 GWIAZD, HYMN W
1972 R. - FRAGMENT IX SYMFONII L.VAN
BEETHOVENA ZE SŁOWAMI „ODY DO RADOŚCI” F. SCHILLERA
Ad. 2. CEFTA - ŚRODKOWOEUROPEJSKIE POROZUMIENIE O WOLNYM HANDLU
1993 r. - POLSKA, CZECHY, SŁOWACJA, WĘGRY, SŁOWENIA, RUMUNIA, BUŁGARIA {7}
Ad. 3. EFTA - EUROPEJSKIE STOWARZYSZENIE WOLNEGO HANDLU
1960 r. - GENEWA: AUSTRIA, DANIA, NORWEGIA, SZWAJCARIA, SZWECJA, ISLANDIA, W. BRYTANIA {7} + CZŁ. STOWARZYSZ. FINLANDII
1968 r. - ODEJŚCIE DO EWG - W. BRYTANII I DANII
Ad. 4. GRUPA WYSZEHRADZKA - DZIAŁANIA GOSPODARCZE PRZED WSTĄPIENIEM DO UE
1991 - WYSZEHRAD: POLSKA, CZECHOSŁOWACJA, WĘGRY {3-4}
2. AZJA
1. APEC - WSPÓŁPRACA EKONOMICZNA AZJI I
PACYFIKU
2. ASEAN - STOWARZYSZENIE NARODÓW AZJI
POŁUDNIOWO-WSCHODNIEJ
3. OPEC - ORGANIZACJA KRAJÓW
EKSPORTUJĄCYCH ROPĘ NAFTOWĄ
4. WNP - WSPÓLNOTA NIEPODLEGŁ. PAŃSTW
AD. 1. APEC {ASIA-PACIFIC ECONOMIC
COOPERATION}
1989 R. - SINGAPUR
ROSJA, MONGOLIA, CHINY, TAJLANDIA, WIETNAM, KOREA PŁD., JAPONIA, FILIPINY, MALEZJA, SINGAPUR, TIMOR WSCHODNI, TAJWAN, INDONEZJA, PAPUA-NOWA GWINEA, AUSTRALIA, NOWA ZELANDIA, USA, KANADA,
MEKSYK, PERU, CHILE {21}
- LIBERALIZACJA HANDLU I INWESTYCJI, UŁATWIENIA DLA BIZNESU, WSPÓŁPRACA NAUKOWO-TECHNICZNA, RESTRUKTURYZACJA ZADŁUŻENIA PRYWATNYCH PRZEDSIĘBIORSTW
AD. 2. ASEAN - ASSOCIATION OF SOUTH EAST
ASIAN NATIONS
1967 R. - BANGKOK
TAJLANDIA, LAOS, WIETNAM, FILIPINY, MALEZJA, SINGAPUR, INDONEZJA, BRUNEI {8}
- WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA, BEZPIECZEŃSTWO, ENERGETYKA, KOOEDYNACJA WSPÓŁPRACY BANKÓW ITP.
AD. 3. OPEC - ORGANIZATION OF THE PETROLEUM EXPORTING COUNTRIES
1960 R. - BAGDAD/WIEDEŃ/KUWEJT
ARABIA SAUDYJSKA, KUWEJT, IRAK, IRAN, KATAR, ZJEDNOCZONE EMIRATY ARABSKIE, LIBIA, ALGIERIA, NIGERIA, WENEZUELA, INDONEZJA {11}
- OK. 75% ROZPOZNANYCH ZASOBÓW I 40% WYDOBYCIA (OK. 1,5 MLD T) R.N.
KONTROLA CEN, OPŁAT EKSPLOATACYJNYCH, LIMITÓW WYDOBYCIA, ZYSKÓW Z R.N.
WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA, HANDLOWA I FINANSOWA
AD. 4. WNP - WSPÓLNOTA NIEPODLEGŁYCH PAŃSTW
1992 R. - MOSKWA
ARMENIA, AZERBEJDŻAN, BIAŁORUŚ, GRUZJA, KAZACHSTAN, KIRGISTAN, MOŁDAWIA, ROSJA, TADŻYKISTAN, TURKMENISTAN, UKRAINA, UZBEKISTAN {12}
WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA, UTWORZENIE WSPÓLNEGO OBSZARU CELNEGO, WSPÓLNA OBRONA GRANIC
3. AFRYKA
1. ECCAS - WSPÓLNOTA GOSPODARCZA
PAŃSTW AFRYKI ŚRODKOWEJ
2. ECOWAS - WSPÓLNOTA GOSPODARCZA
PAŃSTW AFRYKI ZACHODNIEJ
3. SADC - POŁUDNIOWOAFRYKAŃSKA
WSPÓLNOTA NA RZECZ ROZWOJU
4. EAC - WSPÓLNOTA WSCHODNIOAFRYKAŃSKA
AD. 1. ECCAS - ECONOMIC COMMUNITY OF
CENTRAL AFRICAN STATES
1983/85 R.
ANGOLA, BURUNDI, CZAD, GABON, GWINEA RÓWNIKOWA, KAMERUN, DEM. REPUBLIKA KONGA, KONGO, REP. ŚRODKOWOAFRYKAŃSKA, RUANDA, WYSPY ŚW. TOMASZA I KSIĄŻĘCA {11}
PODNOSZENIE STANDARDU ŻYCIA, INTEGRACJA REGIONALNA, WZMACNIANIE STABILNOŚCI EKONOMICZNEJ, POKOJU, BEZPIECZEŃSTWA
AD. 2. ECOWAS - ECONOMIC COMMUNITY OF
WEST AFRICAN STATES
1975 R.
BENIN, GAMBIA, GHANA, BURKINA FASO, GWINEA, GWINEA BISSAU, LIBERIA, MALI, NIGER, NIGERIA, SENEGAL, SIERRA LEONE, TOGO, WYBRZEŻE KOŚCI SŁONIOWEJ, REPUBLIKA ZIELONEGO PRZYLĄDKA {15}
WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA, SPOŁECZNA I KULTURALNA, PODNIESIENIE STANDARDU ŻYCIA, WZMOCNIENIE STABILNOŚCI GOSPODARCZEJ, ROZWÓJ PROCESÓW INTEGRACYJNYCH - DEKLARACJA UNII WALUTOWEJ
AD. 3. SADC - SOUTHERN AFRICAN
DEVELOPMENT COMMUNITY
1994 R.
REPUBLIKA POŁUDNIOWEJ AFRYKI, MAURITIUS, DEMOKRATYCZNA REPUBLIKA KONGA, SESZELE, ANGOLA, BOTSWANA, MOZAMBIK, TANZANIA, ZAMBIA, LESOTHO, MALAWI, NAMIBIA, SUAZI {13}
WSPÓŁPRACA EKONOMICZNA, NP. TRANSPORT, ROLNICTWO, WSPÓLPRACA REGIONALNA, WSPIERANIE DEMOKRACJI, PRAW CZŁOWIEKA, ROZWIĄZYWANIE KONFLIKTÓW, WSPIERANIE POKOJU
AD. 4. EAC - EAST AFRICAN COMMUNITY
1999 R.
KENIA, TANZANIA, UGANDA {3}
WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA, FINANSOWA, W ZAKRESIE NAUKI I TECHNIKI ORAZ SPRAW SPOŁECZNYCH, UNIA CELNA
4. AMERYKA PÓŁNOCNA I ŚRODKOWA
1. NAFTA - PÓŁNOCNOAMERYKAŃSKI UKŁAD O
WOLNYM HANDLU
2. CACM - WSPÓLNY RYNEK AMERYKI
ŚRODKOWEJ
AD. 1. NAFTA - NORTH AMERICAN FREE TRADE
AGREEMENT
1994 R.
USA, KANADA, MEKSYK {3}
ZNOSZENIE OGRANICZEŃ W DZIEDZINIE INWESTYCJI, HANDLU, LIKWIDACJA BARIER CELNYCH, REGULACJA SPRAW OCHRONY ŚRODOWISKA, STANDARDÓW TECHNICZNYCH, OCHRONA PRAW WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ
AD. 2. CACM - CENTRAL AMERICAN COMMON
MARKET
1963 R.
GWATEMALA, HONDURAS, SALWADOR, NIKARAGUA, KOSTARYKA {5}
STREFA WOLNEGO HANDLU I UNII CELNEJ, POROZUMIENIE Z PANAMĄ W SPRAWIE INTEGRACJI GOSPODARCZEJ
5. AMERYKA POŁUDNIOWA
1. WSPÓLNOTA ANDYJSKA
2. ALADI - LATYNOAMERYKAŃSKIE
STOWARZYSZENIE INTEGRACYJNE
3. MERCOSUR - WSPÓLNY RYNEK POŁUDNIA
4. LAFTA - STOWARZYSZENIE WOLNEGO
HANDLU AMERYKI ŁACIŃSKIEJ
5. CARICOM - KARAIBSKA WSPÓLNOTA I
WSPÓLNY RYNEK
AD. 1. WSPÓLNOTA ANDYJSKA
1969 R.
WENEZUELA, KOLUMBIA, EKWADOR, PERU, BOLIWIA {5}
PROMOCJA HANDLU, ROZWÓJ SPOŁECZNO-GOSPODARCZY, ZAGOSPODAROWANIE TURYSTYCZNE
AD. 2. ALADI - ASOCIACION LATINOAMERICANA
DE INTEGRATION
1982 R. - MONTEVIDEO
MEKSYK, KUBA, WENEZUELA, KOLUMBIA, EKWADOR, PERU, BOLIWIA, BRAZYLIA, PARAGWAJ, URUGWAJ, ARGENTYNA, CHILE {15 + 9}
PROMOCJA HANDLU, WSPÓŁPRACA NAUKOWO-TECHNICZNA, HANDEL ART. ROLNICZYMI, OCHRONA ŚRODOWISKA, ROZWÓJ TURYSTYKI
AD. 3. MERCOSUR - MERCADO COMUN DEL SUR
1995 R. - MONTEVIDEO
BRAZYLIA, PARAGWAJ, URUGWAJ, ARGENTYNA {4}
INTEGRACJA EKONOMICZNA, SWOBODA PRZEPŁYWU DÓBR I USŁUG, WSPÓLNA POLITYKA HANDLOWA, KOORDYNACJA POLITYKI MAKROEKONOMICZNEJ
AD. 4. LAFTA - LATINOAMERICAN FREE TRADE
ASSOTIATION
1960 R.
ARGENTYNA, BOLIWIA, BRAZYLIA, CHILE, EKWADOR, KOLUMBIA, MEKSYK, PERU, URUGWAJ, WENEZUELA {10}
WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA I SPOŁECZNA
AD. 5. CARICOM - CARIBEAN COMMUNITY AND
COMMON MARKET
1972 R. - CARTAGENA
ANGUILLA, ANTIGUA, BAHAMY, BARBADOS, BELIZE, DOMINIKA, GRENADA, GUJANA, GWATEMALA, HONDURAS, KOSTARYKA, KUBA, NIKARAGUA, JAMAJKA, MONTSERRAT, SAINT LUCIA, SAINT CHRISTOPHER I NEVIS, SAINT VINCENT I GRENADYNY, TRYNIDAD I TOBAGO, SURINAM, HAITI {24 + 4}
INTEGRACJA EKONOMICZNA, KOORDYNACJA POLITYKI ZAGRANICZNEJ, WSPÓLPRACA W ZAKRESIE KOMUNIKACJI, USTAWODAWSTWA
6. AUSTRALIA I OCEANIA
1. P.C. - WSPÓLNOTA PACYFIKU - PACIFIC
COMMUNITY
1998 R. - NUMEA /NOWA KALEDONIA/
22 PAŃSTWA PACYFIKU I ROZWÓJ SPOŁECZ.- GOSP.