0150

Systemy polityczne współczesnego s'wiata

w parlamencie. W wyborach prezydenckich w 1996 r. zwycięża Matthieu Kerekou, były dyktator z lat 1972-1991. Powstaje nowa koalicja gabinetowa, oparta na współpracy aż 9 partii politycznych, której zasadniczy trzon stanowią dwa ugrupowania: Partia Odnowy Demokratycznej (PRD) i partia prezydencka Front Działania na rzecz Odnowy i Rozwoju (FARD). Najsilniejszą partią parlamentarną po wyborach z 1999 r. wciąż pozostaje PRB (32% miejsc), znacznie powiększając dystans dzielący ją od drugiego ugrupowania (PRD - 13%). Nie wchodzi ona jednak do rządu koalicyjnego. Gabinet prezydenta Kerekou ma w zasadzie status mniejszościowego. System partyjny Beninu cechuje znaczny poziom fragmentaryzacji, która nabiera jednak ukierunkowanego charakteru. Otóż zauważalna jest tendencja do tworzenia układu rywalizacji protobipolarnej, co należy wiązać m.in. z prezydenckim charakterem reżimu politycznego. Parlamentarny system partyjny pozostaje jednak bardzo sfragmentaryzowany, a wartość indeksu efektywnej liczby partii po wyborach z 1999 r. wyniosła 6,1.

W Malawi pierwsze wybory wielopartyjne zostały zorganizowane w 1994 r. Podobnie jak w Beninie, ich efektem było odsunięcie od władzy dotychczasowego dyktatora Hastingsa Kamuzu Banda i jego partii, Partii Kongresu Malawi (MCP). Banda sprawował rządy dyktatorskie od 1964 r. Następstwem wyborów w 1994 r. było utworzenie trójpartyjnego układu rywalizacji. Jedynymi liczącymi się partiami stały się: Zjednoczony Front Demokratyczny (UDF), Przymierze dla Demokracji (AFORD) oraz MCE Kandydat UDF, Elson Bakili Muluzi, muzułmański biznesmen z regionu południowego, zwyciężył w wyborach prezydenckich w 1994 r. W grudniu 1994 r. został stworzony przez dwie partie opozycyjne, UDF i AFORD, gabinet koalicyjny. Wyraźnie zaznaczoną pozycję dominującą w rządzie zachowała jednak największa partia parlamentarna, UDF (48% mandatów). AFORD z racji dysponowania znacznie mniejszymi wpływami w parlamencie (20% miejsc) miał status młodszego partnera. Autorytarne ugrupowanie Bandy, MCE kontrolowało 32% miejsc w jednoizbowym parlamemcie. W kolejnych wyborach, zarówno prezydenckich, jak i parlamentarnych (w 1999 r.), sytuacja powtórzyła się i znów tylko trzy partie polityczne wprowadziły swoich kandydatów do parlamentu, a prezydentem został ponownie Muluzi. Rozkład miejsc w parlamencie po wyborach z 1999 r. jest zbliżony do tego z 1994 r., z pewnymi jednak wahnięciami dotyczącymi dwóch słabszych partii politycznych. MCP nieznacznie zwiększyła swój stan posiadania do 34% miejsc, zaś siła parlamentarna AFORD spadła do poziomu 15% mandatów. Tym razem powstał gabinet jednopartyjny UDF, mający status mniejszościowego w legislatywie. System partyjny charakteryzuje się znaczną koncentracją, zarówno na poziomie wyborczym,

146