DSCF5377

■W

w. Budzyński, W. Szempliński

Uprawa przedsiewna obejmuje orkę i doprawienie roli, czyli zabiegi uzupef. niające. Orka powinna być wykonana na średnią głębokość, z wyprzedzeniem przy. najmniej dziesięciodniowym planowanego siewu. W tym czasie dzięki naturalnemu osiadaniu, a także mechanicznemu ugniataniu powinien być przywrócony podsiąk wody w glebie, warunkujący szybkie i wyrównane wschody. Doprawienie gleb średnich po orce nie nastręcza większych trudności. Wystarcza 1—2-krotne użycie agregatu złożonego z brony lub kultywatora, zakończonego zawsze wałem strunowym.

Na glebach ciężkich doprawienie roli stanowi często poważny problem, zwłaszcza gdy pole jest przesuszone, a orka niedostatecznie skruszy glebę. Przed użyciem agregatu należy rozdrobnić bryły za pomocą wału kruszącego, a nawet talerzowego. W takich warunkach spłycenie orki łagodzi najczęściej trudności w doprawieniu gleby.

Uprawę roli po roślinach okopowych można uprościć tylko do kultywatorovó|| nia gruberem i zastosowania agregatu uprawowego bądź rototillera. Najczęściej: jednak resztki łętów lub liści, a przede wszystkim głębokie koleiny powstałe jesionią podczas zbioru skłaniają do wyrównania pola orką, choć zdecydowanie płytszą, mniej energochłonną.

Wyniki wielu badań zagranicznych, a ostatnio także krajowych wskazują, że w niektórych warunkach siedliskowych można pominąć klasyczną uprawę roli pod pszenicę na rzecz uprawy bezorkowej (głęboszowanie bez odwracania skiby). Z doświadczeń przeprowadzonych techniką produkcyjną wynika, że na glebach średnich zastąpienie orki średniej głęboszem i orką płytką daje zwyżkę plonu o 1,2 t/h* i ewidentnie obniża energochłonność produkcji 1 tony ziarna chlebowego (tal). 2.11).

Tabela 2.11. Wpływ sposobu uprawy roli na wydajność i energochłonność produkcji pszenicy konsumpcyjnej (Budzyński i in., 1995)

		Sposób uprawy roli
W yszczególnienie	A orka (22 cm) bronowanie	B głębosz (45 cm) orka (14 cm) bronowanie	C M głębosz (45 cm) Rototillęr J
Suma nakładów energii skumulowanej na uprawę roli (MJ/ha)	2 050	2 548	2 188 .. J
Suma nakładów energii skumulowanej na całą agrotechnikę (MJ/ha)	20 817	21 785	^2łt^U
Plon ziarna (t z ha)	3,38	4,58	3,96 ...
Energochłonność jednostkowa (MJ/11 ziarna)	616	478	5351\|
Efektywność energetyczna	2,5	3,2	-IM!■