larsen0712

712 II Anestezjologia ogólna

► Przy cewnikach wprowadzanych żyłami z dołu łokciowego kontrolę radiologiczną należy przeprowadzić przy całkowitym przywiedzeniu ramienia.

5.7 Cewnik tętnicy płucnej

Za pomocą cewnika wprowadzonego do tętnicy płucnej (cewnik z balonikiem, cewnik Swana-Ganza) można mierzyć ciśnienie w tętnicy płucnej, a pośrednio także ciśnienie wypełnienia lew'ego serca oraz rzut (pojemność minutową) serca, i pobierać mieszaną krew żylną do badań. Z uzyskanych danych można obliczyć wartości zmiennych hemodynamicznych, np. płucny opór naczyniowy, objętość wyrzutową serca, ciśnienie perfuzyjne naczyń wieńcowych itd.

5.7.1 Czteroświatłowy cewnik Swana-Ganza

Na ryc. 26.35 przedstawiono czteroświatłowy cewnik .Swana-Ganza. Cewnik ten posiada następujące cztery łączniki obwodowe:

-    ,Proxunal” - łączy przetwornik ciśnienia z pro-ksymalnym otworem w cewniku, który powinien znajdować się w prawym przedsionku. Połączenie to służy do pomiaru ciśnienia w prawym przedsionku i wstrzykiwania zimnego roztworu podczas pomiaru pojemności minutowej serca.

-    „Distal” - łączy przetwornik ciśnienia z dystal-nym otworem na końcu cewnika. Połączenie to służy do pomiaru ciśnienia w tętnicy płucnej.

-    Łącznik z balonikiem - ten przewód doprowadzający służy do wypełniania balonika powietrzem. Przy wypełnionym baloniku i prawidłowym ułożeniu cewnika w obwodowej tętnicy płucnej mierzy się ciśnienie zaklinowania.

-    Łącznik z termistorem - służy do połączenia z kablem komputera mierzącego pojemność minutową (rzut) serca. Z tego łącznika przewód prowadzi do termistora umieszczonego w dalszym obszarze cewnika płucnego.

Wartości mierzone za pomocą czteroświatio-wego cewnika Swana-Ganza:

-    ciśnienie w prawym przedsionku (RAP), ośrodkowe ciśnienie żylne (o.c.ż.),

-    ciśnienie w tętnicy płucnej: skurczowe, rozkurczowe, średnie,

-    ciśnienie zaklinowania (PCWP - pulmonary capillary wedge pressure),

-    pojemność minutowa serca, inaczej rzut serca (CO - cardiac output).

U pacjenta z wydolnym układem krążenia występują następujące zależności:

-    Ciśnienie w lewym przedsionku (LAP) odpowiada w przybliżeniu ciśnieniu zaklinowania (PCWP) albo ciśnieniu rozkurczowemu w tętnicy płucnej (zob. ryc. 26.36).

-    Ciśnienie w lewym przedsionku odpowiada w przybliżeniu końcoworozkurczowemu ciśnieniu w lewej komorze (LVEDP), tym samym ciśnienie zaklinowania jest miarą pośrednią koń-coworozkurczowego ciśnienia lewej komory. Odnosi się to jednak do wartości ciśnienia 5-25 mmHg.

-    LVEDP jest proporcjonalne do objętości końco-worozkurczowej lewej komory (LVEDV), na tę zależność jednak wpływa indywidualna podatność mięśnia komory, w związku z czym nie zawsze występuje liniowy związek między LVEDP a LVEDV.

-    Wielkość pojemności minutowej prawej komory jest równa wielkości pojemności minutowej komory lewej.

5.7.2    Wskazania

Cewnik Swana-Ganza jest przede wszystkim stosowany do okołooperacyjnego nadzoru pacjentów z wysokim ryzykiem sercowym. Uzyskane tą droga wartości pomiarów są często podstawą leczenia farmakologicznego. Zastosowanie cewnika płucnego jest składową nadzoru specjalistycznego i z powodu możliwości wystąpienia powikłań wskazania do jego założenia są wyraźnie określone. Wskazania:

-    operacje niektórych wad serca (zob. rozdz. 46),

-    rozległe operacje chirurgiczne u pacjentów z wysokim ryzykiem sercowym,

-    znaczna niestabilność układu krążenia, np. podczas wstrząsu hipowolemicznego, posocznicy, rozległych oparzeń,

-    zabiegi wewnątrzczaszkowe w pozycji siedzącej,

-    podejrzenie zatorowości płucnej,

-    ostra niewydolność oddechowa.

5.7.3    Wprowadzenie cewnika płucnego (Sw'ana-Ganza)

Cewnik do tętnicy płucnej wprowadza się najczęściej techniką Seldingera. Przez śluzę założoną do prawej lub lewej ż. szyjnej wewnętrznej lub ż. podobojczykowej, albo też żyły w zgięciu łokciowym, wprowadza się cewnik do tętnicy płucnej pod ciągłą kontrolą krzywej ciśnienia obserwo-