Zdjęcie3977

Rozdział 7. Nowe technologie informatyczne i komunikacyjne (1CT) a dyłfekija

wać u niego lęk przed czytaniem, powstały na skutek braku widotzoycbpostępów (Skrzypek, Modzelewski i Tokarski 1995). Ćwiczenia z zastow**. niein programów komputerowych wzmacniają poczucie własnej wanośa poprzez możliwość osiągania sukcesu (Dylon 2007). Programy ewidencjonują sukcesy i dają informacje zwrotne, co szczególnie doskonali pracę z dzieckiem dyslektycznym.

7.2.3. ICT a czytanie i pisanie

Nowoczesne urządzenia i oprogramowania, o których wspomniano, niwa Ogromne możliwości wspierania rozwoju umiejętności czytania i pisania tu wszystkich etapach edukacyjnych i w różnych aspektach (np. czytanie a zrozumieniem, czytanie lektur, pisanie wypracowań czy robienie użytecznych notatek).

Z punktu widzenia doskonalenia szeroko pojętej umiejętności czytania stwarzają one między innymi następujące możliwości:

syntezatory mowy wykorzystujące technikę TTS umożliwiają korzystanie z materiałów komputerowych - tekstów czy stron intemetowydipo przez głośne ich odczytywanie, co dla użytkownika oznacza wsparcie jego niedoskonałego czytania słyszaną z urządzenia mową (program generuje głos czytający tekst wskazywany myszką na monitorze),

„mówiące książki" (tekst jest widziany i słyszany jednocześnie, słom w słowo lub fraza we frazę - dzięki procesorom TTS). Takie rozwiązać daje okazję do czerpania przyjemności z czytania. Czytanie staje się niezależne od innych, może stać się bardzo osobiste, a to wszystko we mpe-rającym i zachęcającym otoczeniu multimedialnym. Korzystanie z obi możliwości podnosi płynność i poprawność czytania. Wiele tekstów »7bo gaconych jest dodatkowo o elementy terapeutyczne - ćwiczenia fonofe gicznc, słowotwórcze, ćwiczenia ortograficzne, animacje (Crivelli, Ikon son i Anderson 2004),

programy dla dzieci młodszych uatrakcyjniają indywidualną pracę samokształceniową uczniów w zakresie nauki czytania, wspomagają i ó> skona lą naukę czytania - uczeń poznaje budowę wyrazów, ma możliwi uzupełniania brakujących sylab, liter, tworzenia stów - także da&koaafe różnorodne umiejętności językowe poprzez czytanie z jednoczesnym ra* mieniem tekstu, doskonalą znajomość synonimów i antonimów, bof*» zasób słów i zwrotów (Dylon 2007).

Umiejętność pisania jest wspierana przez ICT w bardzo różnorodny tpttób, głównie przez pokonywanie takich barier, jak powolne pisanie na klawiaturze i problemy z ortografią. Większość programów edytorskich v oczywisty sposób umożliwia nutokorektę.

Opanowanie posługiwania się klawiaturą w efektywny sposób (dzięki specjalnym programom uczącym tej umiejętności), przenośne urządzenie do pisania może uwolnić osoby dyslektyczne od kłopotów „technicznych" i pozwolić koncentrować się bardziej na treści pisanego tekstu niż na samej czynności pisania.

Odpowiednie oprogramowanie wspiera wysoce frustrujące przygotowywanie prac pisemnych — pomaga planować, organizować, pisać, edytować i prezentować tekst. Syntezatory mowy pozwalają słyszeć pisany tekst v trakcie tej czynności, podpowiadają słowa łub frazy. Oferują banki pomocnych słów do wykorzystania. Oznacza to, że programy służące do przygotowywania tekstów pozwalają tworzyć za każdym razem udane teksty -co działa w sposób motywujący. Dzięki temu najprostsze teksty mogą być edytowane i formatowane w wysokim standardzie (CriveUi, Thomson i Anderson 2004).

Wykorzystanie ICT może spowodować wzrost pewności siebie i poprawę samooceny, dzięki temu, że umożliwia użytkownikom:

•    widzenie i słyszenie tekstu napisanego na ekranie.

•    powtarzanie i przeglądanie informacji w razie potrzeby i praktycznie bez ograniczeń,

•    szansę sprawdzenia efektu lub wypróbowania działania przed dokonaniem ostatecznego wyboru,

•    ćwiczenie sprawności, które są im potrzebne, zarówno pod względem tempa, jak i poprawności,

•    planowanie pracy przed rozpoczęciem pisania i sprawdzenie przed jej zakończeniem.

W przypadku młodszych dzieci programy komputerowe wprowadzają w świat liter i cyfr w atrakcyjny sposób, pozwalają też na pierwsze próby pisania bez ryzyka popełnienia błędu i doznania niepowodzenia. Jeśli chodzi o starszych uczniów, odpowiednie programy doskonalą znajomość podstawowych zasad poprawnej pisowni języka polskiego - umaili-wizją opanowanie ortografii zgodnie z indywidualnym tempera pracy i rozwoju ucznia. Ponadto — co szczególnie ważne - uatrakcyjniają naukę ortografii i umożliwiają utrwalanie przerobionego materiału I zakresu ortografii w sposób ciekawy i interesujący.