Photo0027

Pod wpływem siły odśrodkowej, wytworzonej przez łopatki wirnika pompy 4, pierścień wodny usuwany jest do zbiornika B. Tym samym pompa 4 kończy swoją pracę i w dalszym ciągu obraca się jałowo.

Dzięki usunięciu wody, jałowe obroty wirnika pompy 4 prawie wcale nie pobierają mocy ze względu na nikły opór powietrza, jaki napotykają jej wirujące łopatki.

Gdy z jakiegokolwiek powodu poziom wody w komorze A spadnie, pływak 5 opadnie w dół, pompa 4 zostanie napełniona wodą, a tym samym powstaną warunki do pracy pompy samozasysającej i powietrze z komory A zostanie usunięte na zewnątrz.

Samoczynne usuwanie wody z pompy 4 podczas jej jałowej pracy oszczędza zużywaną moc, zapobiega grzaniu się tej wody, a więc jednocześnie jej ubywaniu przez parowanie, zaś zawór zwrotny 10 przeciwdziała odpływom wody z komory B do wnętrza pompy głównej w przypadkach, kiedy w tej ostatniej spadnie ciśnienie poniżej panującego w komorze B. W razie pozostawienia pierścienia wodnego wewnątrz pompy — przy jej jałowej pracy występują hałasy i szkodliwe uderzenia.

Rysunek 3.26 przedstawia wał pompy Worthington-Simpson z wirnikami roboczymi, osłoną zbiornika B oraz pompą samozasysającą.

W pompie polskiej konstrukcji WZB (rys. 3.62) urządzenie samozasysa-jące (poz. 4) znajduje się poniżej wirnika roboczego 7 i jest osadzone na tym samym wale. Urządzeniem tym jest wirowa pompa krążeniowa jed-nostopniowa z pierścieniem wodnym. Sterowanie układu wodnego i powietrznego stopnia samozasysającego odbywa się za pomocą kurka 11.

Oprócz wymienionych w p. 3.1.5 sposobów samozasysania wirowych pomp krętnych, istnieje jeszcze kilka innych rozwiązań tego zagadnienia, nie są one jednak stosowane w pompach okrętowych.

3.1.6. Kawitacja występująca w pompach

Kawitacją nazywamy zjawisko powstawania w cieczy obszarów wypełnionych parą tej cieczy oraz gazami w niej rozpuszczonymi wskutek lokalnego obniżenia się ciśnienia do ciśnienia nasycenia odpowiadającego temperaturze cieczy. W obszarach obniżonego ciśnienia ciecz wrze i wydzielają się rozpuszczone w niej gazy. Następnie — bądź wskutek lokalnego zwiększenia ciśnienia (np. dzięki wydzielaniu się pary i zwiększaniu jej objętości) lub wskutek przeniesienia pęcherzy pary i gazu przez płynący strumień cieczy do obszaru, gdzie panuje wyższe ciśnienie — para ulega skropleniu.

Zjawisko kawitacji występuje najczęściej w ruchu cieczy, lecz może mieć miejsce również w czasie jej spoczynku.

Na statkach zjawisko kawitacji występuje w sąsiedztwie śrub napędowych, wewnątrz wirników pomp oraz w przewodach o zmiennym przekroju poprzecznym wskutek spadku ciśnienia w przewężeniu.

129

9 — Okrętowe pompy