Przechwytywanie w trybie pełnoekranowym 03 022532

HU U? Ofc’ & & Limit wydiuku: 0

A. MlifcMOU. KOtuea icnitt r.-n.M ZafainSah IftJtMnt. Wuui»'4 J<«IS

ISBN tt-01 I4SJ* ». O by WN PWN 30>5

Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne - Andrzej Markowski - iLibrary Reader

czeń przymiotników wieczorny i wieczorowy, śnieżny i śniegowy¹ , rzeczowników pielęgnacja i pielęgnowanie.

Częste jest także różnicowanie stylistyczne dawnych wariantów alternatywnych. Formy kobita, gorąc, ntazia, tańcować są dziś współcześnie nacechowane potocznością wobec wariantów kobieta, gorąco, maź, tańczyć, neutralnych stylistycznie. Formy mianownika liczby mnogiej z końcówką -owie mają często odcień wyrażania szacunku (profesorowie, antropologowie) wobec postaci neutralnych z końcówką -y {profesorzy, antropolodzy'). Wyrażenia przyimkowe na ulicy, na placu (mieszkać) są ogólne, z lekkim odcieniem potocznym, zaś przy ulicy, przy placu to sformułowania urzędowe.

Rysuje się także podział zakresu używania między wariantami alternatywnymi - regionalizacja bądź profesjonalizacja jednego z nich. Na przykład formy oglądnąć, ta cytata są południowopolskic wobec ogólnopolskich obejrzeć, ten cytat. Nazwa śmigłowiec jest terminem wojskowym, podczas gdy helikopter pozostał wyrazem języka ogólnego itd.

Ograniczenie istniejącej wariantywności poprzez wyjście z obiegu któregoś z wariantów albo ich specjalizację znaczeniową, zróżnicowanie stylistyczne i zakresowe lub ograniczenie łączliwościowc nic powoduje jednak likwidacji samego zjawiska, gdyż jednocześnie rozwój gramatyczny, leksykalny i semantyczny języka powoduje powstanie nowych wariantów w kolejnej normie językowej. Proces ten trwa tak długo, jak długo żyje język.

7. Innowacje językowe a błędy językowe. Kryteria oceny innowacji: zasady wydzielania, istota poszczególnych kryteriów i ich hierarchizacja

Innowacja językowa jest to każdy nowy element w tekście, uzusic. normie lub systemie. Innowacją jest więc zarówno nowy sposób wymawiania określonej głoski lub połączenia głosek, nowy sposób akcentowania wyrazu, nowa forma fleksyjna bądź wprowadzenie zasady nicodmicnności jakiegoś wyrazu, nowy model słowotwórczy, nowy typ połączenia składniowego, jak i nowy wyraz, znaczenie wyrazu czy też nowy frazcologizm.

w SJPDor., t. III, s. 234.

^lu2 Por. cytaty z SJPDor.: .Sady owocne" (Bronisława Ostrowska); .Jesień obfita w uroczystości. w zjazd\\ sejm}' wszelkiego rodzaju i dla muzyki była owocową - bo żaden z tych świątecznych dni nie obszedł się bez /ej współudziału" („Kłosy" 1868).

^lro Pogłosem dawnej wariantywności są używane jeszcze określenia: pokój dziecinny, wózek dziecinny.

^IUł Szerzej o tych parach zob. s. 45.

Strona 41 /293

. owocny - owocowy¹⁰², dziecinny - dziecięcy'¹⁰*. Trwa różnicowanie zna

¹⁰¹ Por. JOziałalność Komisji ogarniała i najniższe pokłady społeczne, zgodnie z ujawnioną przez klasy inteligentne świadomością potrzeb}' moralnego budzenia ludu" - cytat z XIX w,, przytaczany

0 © & &

1 Następna strona (Page Down) I