CCF20101124000 (2)

/my biuiuwi, Styl potoczny

L a k o f f Gcorge, Johnson Mark, 1988, Metafory w naszym życiu (Metaphars We Live by, 1980), tłum. Tomasz P. Krzeszowski, Warszawa.

Lubas Władysław, 1978, Słownicnco kolokwialne i niekotokwiatne, w: Mieczysław Szymczak (red), Z zagadnień slosmiawa współczesnego jeżyka polskiej), Warszawa,

Lubas Władysław, 1986, Istota potocznoia, .Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego'.

Mackiewicz Jolanta, 1988, Świat widzuny przez jeżyk, .Gdańskie Zeszyty Humanistyczne', nr 30.

Mackiewicz Jolanta, 1990, Kategoryzacji a językowy obraz świata, w: Jerzy Bartmiński (red.). Językowy obraz świata, 1990.

Markowski Andrzej, 199C, Leksyka wspólna różnym odmianom polszczyzny, t. III, Warsza-

Marody Mirosława, 1987, Technologia intelektu, językowe determinanty wiedzy potocznej i ludzkiego działania, Warszawa.

M a z u r Jan, 1986, Organizacja tekstu potocznego. Na przykładzie jeżyka polskiego i rosyjskiegp. Lublin.

Niebrzegowska Stanisława, 1988, Pytla semantyczna w paradygmacie spójnościowym tekstu, w: Jerzy Bartmiński, Barbara Boniecka (red.). Tekst. Problemy teoretyczne. Lublin.

Pajdzińska Anna, 1991, Antropocentryzm frazeologii potoczną, „Etnolingwistyka", t. 3, Lublin.

Pawłowski Tadeusz, 1977, Pojęcia i metody współczesnej humanistyki, Wrocław.

Pisarkowa Krystyna, 1974, O spójności tekstu mówionej, w: Maria Renata Mayenowa (red.), Tekst i jeżyk. Problemy semantyczne, Wrocław.

Rosc h Eleanor, 1977, Humań Categorizanon, w: Ełeanor Rosch, Barbara B. Lloyd (red.), Cognition and Calegorization, Hillsdale, N.J.

S c h u t z Alfred, 1984, Potoczna i naukowa interpretacja ludzkiego działania (Common-Sense and Scienlific łnterpretation of Humań Action, 1953), tłum. Dorota Lachowska, w: Edmund Mokrzycki (red.). Kryzys i schizma. Antyscjentyslyczne tendencje w socjologii współczesnej, Warszawa

Skubalanka Teresa, 1976, Założenia analizy stylistycznej, w: Henryk Markiewicz, Janusz Sławiński (red.). Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa, Kraków.

T odorov Tzvetan, 1984, Poetyka (Poetit/ue, 1968), tłum. Stanisław Cichowicz, Warszawa.

Tokarski Ryszard, 1990, językowy obraz, świata w metaforach potocznych, w: Jerzy Bartmiński (red), językowy obraz świata, 1990.

Wierzbicka Anna, 1990, Jeżyk antytotalilarny w Polsce: O pewnych mechanizmach samoobrony językowej, .Teksty Drugie", nr 4.

Wilkoń Aleksander. 1987, Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny, Katowi-

W róbeł Henryk, 1982, Wyznaczniki potocznoici - problemy dyskusyjne, .Socjoiingwistyka", nr 4, Katowice.

Zgółkowa Halina, 1987, Ilościowa charakterystyka słownictwa współczesnej polszczyzny. Wybrane zagadnienia. Poznań.

Zgółkowa Halina, 1999, Jeżyk subkultur młodzieżowych, w: Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie jeżyka na przełomie tysiącleci, pod red. Walerego Pisarka, Kraków.

STYL ARTYSTYCZNY

RYSZARD HANDKE

Charakterystyka ogólna. - Lingwistyczne ujęcie stylu artystycznego (Kuryłowicz). - Prob-lematyczność koncepcji lingwistycznej. - Nowsze poglądy (Sławiński). - Kontrowersje i propozycje. - Bibliografia

Charakterystyka ogólna

Styl artystyczny - jeden z dwu (obok potocznego) podstawowych stylów języka - pełni ogromnie prestiżową rolę, odkąd społeczności mówiące zdobyły umiejętność posługiwania się językiem w oderwaniu od zadań ściśle i wyłącznie pragmatycznych. Styl ten ma własne koleje rozwoju i różne z biegiem czasu oblicza. Ma swój styl artystyczny (czy może style) także współczesna polszczyzna i jest on odmienny zarówno od innych stylów tej polszczyzny, jak od stylów artystycznych innych epok.

Odrębność stylu artystycznego wyraża się m.in. w tym, że różni się on od pozostałych stylów językowych inaczej niż one między sobą. Znamionuje go przede wszystkim związek z literaturą, a jego obecność nadaje wypowiedziom nawet intencjonalnie dalekim od takich aspiracji cechy pozytywnie traktowanej litcrackości, przenosi użycie mowy ze sfery działań pragmatycznych w sferę sztuki słowa. Paradoksalną właściwością tego stylu wydaje się brak jakichkolwiek cech charakterystycznych. Może on mianowicie wykazywać cechy wszystkich aktualnych stylów danego języka, bez preferencji dla stylu szczególnie ozdobnego - potocznie odczuwanego jako poetycki. W obrębie stylu artystycznego mogą się spotkać różne style w rozmaitych proporcjach i kombinacjach - zawsze jednak w nowej funkcji, jako kunsztowne naśladownictwo podporządkowane zadaniom dzieła sztuki, którego stały się tworzywem. Właściwe temu stylowi sposoby kształtowania materii językowej wyróżnia jakość wykonania, która spra-