51 (19)

51

/. /. Wybrane zatpdnienia chemii bodoutonej

Rysunek 1,26. Naptężcnio i zaburzenia sieci (wg (21)

Defekty liniowe przedstawione na rys. 1.27.1 odnoszą H do zjawisk zachodzących w materiałach metalicznych (np. stuli) podczas obróbki plastycznej. Dys-lokacja krawędziowa rozciąga się wzdłuż linii, którą można uważać za wolną krawędź, dodatkowej pólpłaszczyzny atomowej AA'B'B znajdującej się W jednej połowie kryształu. Rysunek |.27b jest Ilustracją dyslokacji złożonej YX;

Rysunek I.27. Defekty liniowe w sieci krystalicznej |15J: a) dyslokacja krawędziowa, b) dyslokacja złożona

Dyslokacje odgrywąją bardzo ważną rolę z punktu widzenia mechanicznych właściwości matcriulów, gdyż decydują o ich plastyczności, a to z kolei wiąże się w zasadniczy sposób | wytrzymałością materiałów.

Często w praktyce inżynierskiej stan nieuporządkowanie struktury krystalicznej wykorzystuje się do kształtowania pożądanych właściwości mechanicznych materiału budowlanego. Przykładem takich oddziaływań na materiał może być proces hartowania stall przez jej ogrzewanie, a następnie szybkie chłodzenie W wodzie lub oleju, w wyniku czego wzrasta granica plastyczności, wytrzymałości sutli i zmieniają się inne cechy.

W przypadku układu termodynamicznego, jakim jest np. zbiór atomów (jth nów) w siatce krystalograficznej stali, stun równowagi termodynamicznej istnieje