DSCN6476 (Kopiowanie)

183

■ fntfma swiaia Mw -t^r'' iY’'i / icn KinsyjiKacia

Do rzędu pluskwiaków rńwnoskrzydlych (Homoptera) zaliczamy m. in. mszyce (Aphidae) i czerwce (Coccodea) - groźne szkodniki, które wysysają soki z roślin. Czerwce mają bardzo ciekawą budowę; zwłaszcza ich samice nic przypominają wyglądem owadów, są nieruchome i tworzą tarczki na korze roślin, pod którymi rozwijają się larwy. Do tego rzędu zaliczamy także piewiki (Cicadodea) i cykady (Cicadidae) - często pięknie ubarwione pluskwiaki, których samce posiadają potężne narządy dźwiękowe umieszczone po bokach odwloką.

Zaliczamy do nich wielkoskrzydle (Megaloplera), wielbłądki (Raphidioptera). siatkoskrzydle (Neuroptera). chrząszcze (Coleopiera), błonkoskrzydłe czyli blonkówki (Hymenoplera), chruściki (IHchopiera), motyle albo luskoskrzydle (Lepidoptera), wojsilki (Mecoplera), muchówki czyli dwuskrzydle(Diptera). wachlarzoskrzydle (Strepsiptera) i pchły (Siphonaptera) (tyc. 7-124). Poniżej omówię najważniejsze z tych rzędów.

Siatkoskrzydle (Neuroptera) mają smukłe ciało i duże, przezroczyste skrzydła, pocięte siecią żyłek. Latają na ogół powoli. Zaliczamy tu m. in. takie owady iak mrówkolew pospolity (Myrmeleon formicarius), którego larwa, zagrzebana na dnie leja wykopanego w piasku, czatuje na mrówki i inne drobne owady, albo jak powszechnie znany, zielony o złotym połysku zlotook pospolity (Chrysopa carnea). Choć dorosły złotook ma budowę filigranową i bardzo delikatną, jego larwa jest drapieżna: żywi się mszycami, a zatem jest bardzo pożyteczna.

Najliczniejszym rzędem owadów są chrząszcze ICóIeoDlera). zwane też teeot)okrvwvmi. Donieważ ich

i chowane pod pokrywy. Opisano dotąd ponad 350 tysięcy ¹

które są składane w stawie mniej więcej w połowie długości

MOTYLE (niepylak apollo)

gatunków chrząszczy, z czego w Europie Środkowej znamy ok. 6000. Najmniejsze znane na świecie to Ptiliolium kuttzei (o długości ok. 0,5 mm), zaś największym gatunkiem jest

herkules (Dynastęs hercules), osiągający długość 17 cm. •

Chrząszcze zamieszkują najróżniejsze środowiska i odżywiają się różnym pokarmem; tylko nieliczne gatunki są pasożytami, np. żyjący w futrze bobrów ślepy Platypsyllus casiorus (niesłusznie nazywany pchłą bobrzą). Szereg

CHRZĄSZCZE (nadobnica alpejska)

gatunków wyrządza znaczne szkody gospodarcze, niszcząc ■>

uprawy lub drewno (np. stonka ziemniaczana -Leptinotarsa dęcęmttneala, ryjkowce, komiki, niektóre kózkowate), inne niszczą zbiory w magazynach (np. strąkowce, wołki). Znaczna liczba chrząszczy to owady drapieżne (np. biedronki

-    rodzaj Coccinella, biegaczowatc - Carabidae, trzyszczowate

-    Cicindellidae) - pełnią one bardzo ważną rolę z punktu

BŁONKOSKRZYDŁE (Iraniel kamiennik)

przedstawicie li trzech rzędów owadów, przechodzących przeobrażenie zupełne: a-jajo; b-Iarwa; c-poczwarka; d-imago (JD).

widzenia gospodarki człowieka, niszczą bowiem inne owady, ^Ry^c- ⁷-|¹⁷-. Postacie rozwojowe

zwłaszcza występujące licznie - a więc szkodniki. Wiele punków chrząszczy zostało w Polsce objętych ochroną

jalflaJjOłygfryc. 7-117).

Chruściki (Trichopieraf wyglądem nieco przypominają motyle; rząd ten liczy ponad MG gatunków, z lego w Europie Środkowej 250. Dorosłe owady przeważnie latają nad zbiornikami nudnymi, ponieważ rozwój larw i ich przcpoczwarezcnie mają miejsce w wodzie. Samicą składu * wod/ie jaja. przyczepiając je do roślin lub podłoża galaretowatą substancją. Substancja tu ma