77927

Dr. Hab. Maria Bijak- Kaszuba Międzynarodowa integracja gospodarcza Wykład XI - Unia gospodarcza i walutowa

Wąż został zrealizowany, ale jego działanie było krótkotrwałe. Funkcjonował do 1978r. i praktycznie w tunelu pozostały waluty: niemiecka, duńska i waluty Beneluxu.

1979 - 1998 Europejski System Walutowy (ESW). Elementy:

-    wspólna jednostka walutowa ECU (European Currency Unit - Europejska Jednostka Walutowa), oparta na koszyku walut wszystkich państw członkowskich

mechanizm kursowy ERM (Exchonge Ratę Mechanism), ograniczający dopuszczalne wzajemne wahania kursów rynkowych w stosunku do ustalonych kursów centralnych do pasma ♦/- 2,25% (w przypadku słabszych walut ♦/-6%)

-    mechanizm kredytowy - wzajemne krótkookresowe wsparcie kredytowe państw członkowskich w celu finansowania skupu walut w ramach interwencji banków centralnych w obronie ustalonych marż wahań.

1986 JAE - Jednolity Akt Europejski. Państwa członkowskie Wspólnoty Europejskiej podejmują decyzję o stopniowym tworzeniu unii gospodarczej i walutowej.

1988    - Rada Europejska powołuje tzw. Komitet Delorsa, któremu zleca zadanie opracowania planu dojścia do UGW.

1989    - opublikowanie raportu (planu) Delorsa: Report on Economk and Monetary Union in the European Country.

4.    Etapy budowy UGW:

Etap 1(1990-1993)

-    Wprowadzenie jednolitego rynku, ze szczególnym uwzględnieniem swobody obrotu kapitałowego i świadczenia usług finansowych

-    Stworzenie prawnych podstaw UGW, wynegocjowanie, podpisanie i ratyfikowanie Traktatu o UE (Maastricht)

Etap II (1994-1998)

-    Stworzenie instytucjonalnych podstaw GW - Europejskiego Instytutu Walutowego (1994), przekształconego następnie w Europejski Bank Centralny (1998)

Osiąganie przez państwa członkowskie konwergencji gospodarczej (wg kryteriów traktatu z Maastricht)

-    Przyjęcie rzez Radę Europejską Paktu Stabilności i wzrostu (1996)

-    Ustalenie listy uczestniczących w UGW (1998) - lista 11 pierwszych krajów członkowskich unii gospodarczej i walutowej

-    Określenie nieodwołalnych wzajemnych kursów wymiany między walutami tych państw, a także ostatecznego kursu ECU (1998)

Etap III (1999-2002)

-    Początek funkcjonowania Europejskiego Systemu Banków Centralnych i wspólnej polityki pieniężnej (1999) Zastąpienie ECU przez euro (1:1), wprowadzenie euro do obiegu bezgotówkowego (1999)

Początek koordynacji polityki gospodarczej, ze szczególnym uwzględnieniem polityki budżetowej (1999)

-    Wejście w życie nowego mechanizmu kursowego ERM II (1999)

-    Wprowadzenie euro do powszechnego obiegu, połączone z wycofywaniem walut narodowych (2002, do 28.02)

5.    Kryteria konwergencji przyjęte w traktacie z Maastricht:

Kryteria monetarne:

stabilność cen - wyrażająca się w danym kraju stopą inflacji nie przekraczającą o więcej niż 1,5 punktu procentowego wartości referencyjnej. (Wartość referencyjna - to średnia stopa inflacji w trzech państwach UE o najwolniejszym wzroście cen)

stabilność długoterminowych stóp procentowych (dotyczących 10-letnich obligacji rządowych). Stopy te nie powinny w danym kraju przekraczać o więcej niż o 2 punkty procentowe wartości referencyjnej. (Wartość referencyjna to średnia stopa procentowa dla trzech państw UE o najniższej inflacji).

stabilność kursu walutowego, zdefiniowana jako utrzymywanie się danej waluty w normalnych granicach kursowych, przewidzianych przez mechanizm kursowy Europejskiego Systemu Walutowego, w ciągu co najmniej 2 lat, bez dokonywania dewaluacji w stosunku do waluty któregokolwiek państwa członkowskiego.

Kryteria fiskalne:

deficyt budżetowy nie przekraczający 3% PKB danego państwa

-    deficyt publiczny me przekraczający 60% PKB danego państwa Kryterium prawne: niezależność narodowego banku centralnego.

6.    Pakt stabilności i wzrostu przyjęty przez Radę Europejską w 1997r., zreformowany w 2005r.

Cele:

I. zapobieganie nadmiernym deficytom budżetowym w strefie euro