3197489853

3. Różnice pomiędzy językiem polskim oraz czeskim

Język polski oraz czeski należą, jak wiadomo, wraz z językiem słowackim, kaszubskim, dolnołużyckim, gómołużyckim oraz wymarłym połabskim, do grupy języków zachodniosłowiańskich, który stanowi część rodziny języków indoeuropejskich. Z tego wynika, że te dwa języki posiadają wiele cech wspólnych, ale także pojawia się dużo różnic.

Zdaniem E. Lotki dominantą obu języków jest fleksyjność, chociaż jej stopień różni się. Bardziej fleksyjny charakter posiada język czeski, który jest uważany za najbardziej fleksyjny język słowiański. Język polski natomiast zbliża się do języków wschodniosłowiańskich, jeżeli chodzi o niektóre cechy typologiczne związane z fleksją.

Następne dosyć znaczące różnice, które przytoczył E. Lotko, widoczne są w morfologii. Świadczy o tym przede wszystkim mniejszy repertuar końcówek w deklinacji oraz koniugacji paradygmatów w języku polskim, istnienie uniwersalnych końcówek polskich, co oznacza większy wpływ na synkretyzm przypadków, większą ilość nieodmiennych rzeczowników pospolitych (apelatywów) oraz nazw własnych pochodzenia obcego, które w języku czeskim podlegają gramatykalizacji. Większy stopień fleksyjności współczesnego języka czeskiego okazuje się także w procesie perfektywizacji czasowników pochodzenia obcego.

Inną ważną cechą charakterystyczną języka polskiego jest morfologiczno-syntaktyczna tendencja tworzenia wyrazów. Tendencja ta jest szczególnie widoczna w konfrontacji z bardziej fleksyjnym językiem czeskim, w którym rozpowszechnione jest syntetyczne tworzenie wyrazów.

Typologia przeprowadzona na podstawie cech charakterystycznych języków jest tylko jedną z metod opisu języka. Dostarcza szereg impulsów potrzebnych dla opracowania języków do kategorii sychronicznej oraz diachronicznej. Bardziej szczegółową analizę na ten temat przeprowadził np. E. Lotko (Lotko, 1997, 9-13).

- 14-