4261638883

Faith-based diplomacy jako instrument rozwiązywania sporów 11

funkcję sekretarza stanu USA: „Religia jest potężna siłą, ale jej wpływ zależy od tego, do czego inspiruje ludzi. Wyzwaniem dla polityków jest wykorzystanie jednoczącego potencjału wiary i powstrzymanie jej zdolności do wprowadzania podziałów. To wymaga, abyśmy przynajmniej postrzegali kwestie duchowe jako przedmiot warty badania”⁸.

W konsekwencji postrzeganie religii wyłącznie w charakterze „problemu do rozwiązania” jest obecnie coraz częściej równoważone podejściem do religii jako stanowiącej „rozwiązanie problemu”.

RELIGIA JAKO „PROBLEM DO ROZWIĄZANIA” VERSUS RELIGIA JAKO „ROZWIĄZANIE PROBLEMU”

Znany żydowski pisarz i myśliciel, Elie Wiesel, laureat Pokojowej Nagrody Nobla (1986), przywołany przez Madeleine Albright w jej książce Mighty and Almighty, wspomina pytanie zadane grupie akademików, których poproszono o wskazanie najbardziej nieszczęśliwej postaci w Biblii. Niektórzy z nich wskazali na Hioba, ze względu na ciężkie próby, którym był poddawany. Inni na Mojżesza, ponieważ nie mógł wejść do ziemi obiecanej. Inni wskazywali na Marię, ponieważ była świadkiem śmierci swojego syna. Tymczasem najlepszą odpowiedzią jest, zdaniem Elie Wiesela, być może ta, że tą postacią jest sam Bóg, z powodu cierpienia powodowanego przez ludzi walczących, zabijających i dokonujących przemocy w Jego imię⁹.

Około jedna trzecia wojen domowych, które wybuchły w okresie od 1940 r. do pierwszej dekady XXI w. miała podłoże religijne¹⁰. Ich proporcjonalny udział we wszystkich konfliktach wzrastał w czasie, w szczególności od początku lat 70. XX w. i obecnie stanowi około połowę toczących się wojen domowych. Wojny religijne trwają dłużej niż wojny domowe determinowane przez inne czynniki i są trudniejsze do zakończenia, częściej niż wojny niereligijne są wznawiane i powodują większe straty wśród ludności cywilnej^{1 2}.

1

⁸    M. Albright, Faith and Diplomacy, „The Review of Faith and International Affairs” 2006, t. 4, nr 2, s. 3.

⁹    Ibidem, s. 6-7.

¹⁰    Według cytowanych wyliczeń liczba ta wyniosła 42 wobec ogólnej liczby 133 wojen domowych toczących się w świecie. Zob. T. Shah, D. Philpott, M. Toft, God and Terror, 20.05.2011, http://www. thepublicdiscourse.com, odczyt z dn. 18.10.2011.

2

   Ibidem.