TOKSYKOLOGIA
Praca domowa nr 1.Zadanie nr 2
1)EFSA - European Safety Food Authority
Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności. Jest kluczowym organem Unii Europejskiej powołanym do działań związanych z oceną ryzyka. Celem Urzędu jest zapewnianie opinii naukowych i doradztwa, wspierających prawodawstwo i politykę Wspólnoty we wszystkich dziedzinach, które wywierają bezpośredni lub pośredni wpływ na bezpieczeństwo produktów żywnościowych i pasz, jak również na pokrewne zagadnienia w obszarze zdrowia i dobrostanu zwierząt oraz zdrowia roślin.
Główne zadania EFSA na rok 2010:
Formułowanie opinii naukowych i doradztwo w podejściu do oceny ryzyka;
Ocena produktów, substancji oraz oświadczeń pod kątem autoryzacji;
Gromadzenie danych, współpraca naukowa i łączenie się w sieci;
Komunikacja i dialog.
Cele i działania opisane w Planie odnoszą się do mandatów EFSA, ale jednocześnie nawiązują do wyzwań, w obliczu których staje EFSA, takich jak wpływ nowych badań i technologii oraz zagadnień globalnych np. handel międzynarodowy czy zmiany klimatyczne. Z tego powodu EFSA poświęca wiele wysiłku na budowanie możliwości identyfikowania i zajmowania się pojawiającymi się zagrożeniami.
Ponownie priorytetem EFSA będzie kontynuacja współpracy z Krajami Członkowskimi oraz stronami zainteresowanymi w obszarze łańcucha żywieniowego, aby jak najlepiej wykorzystać wszelkie sposoby ochrony konsumenta oraz wesprzeć politykę zdrowotną najlepszą wiedzą naukową. Współpraca międzynarodowa jest również istotna w uświadamianiu globalnych wyzwań w dziedzinie bezpieczeństwa żywności, wymiany danych i informacji, identyfikacji pojawiających się zagrożeń oraz budowania komunikacji o ryzyku.
W celu skoordynowania współpracy na poziomie krajowym oraz stworzenia krajowych sieci ekspertów i instytucji związanych z oceną ryzyka, EFSA podjęła decyzję o utworzeniu w krajach członkowskich Punktów Koordynacyjnych (FOCAL POINTS). Punkty Koordynacyjne mają za zadanie ułatwienie wymiany informacji oraz wspieranie przedstawiciela w Forum Doradczym.
Polski Punkt Kordynacyjny EFSA znajduje się w Głównym Inspektoracie Sanitarnym.
2)FDA - Food and Drug Administration
To amerykańska agencja rządowa, która wchodzi w skład departamentu zdrowia i usług społecznych i jest odpowiedzialna za kontrolę żywności (dla ludzi i zwierząt), suplementów diety, leków (dla ludzi i weterynaryjnych), kosmetyków, urządzeń medycznych i urządzeń emitujących promieniowanie (w tym także te niemedyczne), materiałów biologicznych i produktów krwiopochodnych w USA. Ma za zadanie ochronę zdrowia publicznego poprzez zapewnienie bezpieczeństwa, skuteczności i bezpieczeństwa ludzi i zwierząt, naszego narodu, zaopatrzenia w żywność, kosmetyki i produkty, które emitują promieniowanie.
FDA jest również odpowiedzialny za postępy w zakresie zdrowia publicznego, przyczyniając się do przyspieszenia innowacji, które sprawiają, że leki i żywność skuteczniejsze, bezpieczniejsze i bardziej przystępne cenowo oraz wspieranie społeczeństwa uzyskać dokładne, oparte na naukowych podstawach informacje potrzebne do stosowania leków i żywności w celu poprawy ich zdrowia.
Pozytywna opinia wydana przez FDA dla danego produktu spożywczego lub leku jest uznawana także poza USA za wyznacznik jakości i potwierdzenie niestwierdzenia negatywnego wpływu na zdrowie.
3)JECFA - The Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives
Wspólny Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Dodatków do Żywności. JECFA jest wspólnym komitetem ekspertów FAO i WHO i stanowi ona panel doradczy dla obydwu tych organizacji. Głównymi zadaniami JECFA są: opiniowanie i przegląd najnowszych doniesień naukowych i udostępnianie jej FAO i WHO, formułowanie rekomendacji technicznych oraz publikowanie rekomendacji, które mają zainicjować, stymulować i koordynować przeprowadzanie niezbędnych badań naukowych.
Specjaliści zaproszeni do udziału w obradach JECFA są niezależnymi pracownikami naukowymi, którzy swoją funkcję w komitecie pełnią nie jako przedstawiciele swoich rządów czy pracodawców, ale całkowicie niezależnie.
Podczas każdego spotkania, członkowie Komitetu, zaproszeni przez WHO są przede wszystkim odpowiedzialni za przegląd toksykologicznych i związanych z nimi danych oraz szacowania przyjęcia dopuszczalnego dziennego pobrania (ADI) lub innych punktów końcowych. Ustalają zasady oceny bezpieczeństwa substancji chemicznych w żywności i badania toksykologiczne. Członkowie zaproszeni przez FAO są przede wszystkim odpowiedzialne za przygotowanie i przegląd Specyfikacji dla tożsamości i czystości substancji dodatkowych do żywności, które zostały poddane ocenie toksykologicznej. Gdy leki weterynaryjne są uznawane, członkowie zaproszeni przez FAO są odpowiedzialni za oceny maksymalnych poziomów pozostałości (NDP) w środkach spożywczych pochodzenia zwierzęcego.
4) RASFF- (Rapie Alert System for Food and Feed) Systemu wczesnego ostrzegania w zakresie żywności i pasz. Został stworzony przez Komisję Europejską w celu szybkiego informowania państw członkowskich o ryzyku związanym z produktami żywnościowymi i środkami żywienia zwierząt, które nie spełniają wymagań bezpieczeństwa, lub które za sprawą nieprawidłowego oznakowania, stwarzają ryzyko dla konsumentów.
Podstawowe cele systemu to m.in. zapobieganie pojawieniu się lub wycofanie z rynku produktów żywnościowych lub środków żywienia zwierząt stanowiących zagrożenie dla zdrowia konsumentów, szybka wymiana informacji pomiędzy państwami członkowskimi i Komisją, zapewnienie kontroli urzędowej skutecznego narzędzia dotyczącego wymiany informacji w zakresie środków zapewniających bezpieczeństwo żywności.
RASFF jest siecią obejmującą państwa członkowskie, Urząd i Komisję Europejską odpowiedzialną za zarządzanie siecią. Państwa członkowskie należące do systemu tworzą punkty kontaktowe, do których przekazywane są wszelkie dane dotyczące zagrożeń związanych z produktami spożywczymi i środkami żywienia zwierząt. Członek systemu dysponujący informacją o zagrożeniu ma obowiązek natychmiastowego powiadomienia o tym Komisji, która przekazuje taką informację pozostałym członkom sieci jako ostrzeżenie lub powiadomienie informacyjne. Dzięki temu informacje o przypadkach „groźnej żywności” zidentyfikowane w Polsce są dostępne w innych krajach UE i odwrotnie.
System RASF jest bardzo ważnym źródłem informacji. Na podstawie danych zbieranych z państw członkowskich Komisja publikuje cotygodniowe raporty zawierające ostrzeżenia i informacje dotyczące żywności i środków żywienia zwierząt, które stanowią zagrożenie.
5) IARC- International Agency for Research on Cancer
Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) jest częścią WHO (Światowa Organizacja Zdrowia).
Celem IARC jest koordynacja i prowadzenie badań na temat przyczyn raka człowieka, mechanizmy kancerogenezy oraz rozwoju naukowego strategii zapobiegania i kontroli chorób nowotworowych. Agencja zajmuje się epidemiologią i badaniami laboratoryjnymi i rozpowszechnia informacje naukowe poprzez publikacje, spotkania, szkolenia i stypendia.
Kolejnym celem IARC jest promowanie współpracy międzynarodowej w badaniach nad rakiem. Agencja jest interdyscyplinarna, łącząca umiejętności w dziedzinie epidemiologii, nauki i biostatystyki laboratorium do identyfikacji przyczyn raka, tak aby środki zapobiegawcze mogły być przyjęte i ciężar choroby został ograniczony. Istotną cechą IARC jest jego doświadczenie w koordynacji badań w różnych krajach i organizacjach. Agencja ma szczególny interes w prowadzeniu badań naukowych, w niskim i średnim dochodzie, poprzez partnerstwo i współpracę z naukowcami w tych regionach.
Przyczyny i zapobieganie rakowi
Nacisk kładzie się na poznanie roli czynników ryzyka dla środowiska i stylu życia i studiowania ich z podłoża genetycznego w populacyjnych badaniach i odpowiednich modeli doświadczalnych. Cel ten jest zbieżny do zrozumienia, gdyż większość nowotworów jest bezpośrednio lub pośrednio wywołanych czynnikami środowiskowymi, którym można zapobiec.
Informacje globalne odniesienia dla raka
IARC odgrywa ważną rolę w opisywaniu ogromu raka na całym świecie, dzięki współpracy i pomocy dla rejestrów nowotworów oraz monitorowaniu geograficznych różnic w czasie..
Kształcenia i szkolenia
Podstawową częścią zadań Agencji jest edukacja i szkolenia badaczy raka na całym świecie. Można to osiągnąć poprzez stypendia, kursy i publikacje. Pierwszeństwo mają szkolenia naukowców z niskim i średnim dochodzie w dziedzinie epidemiologii nowotworów i rejestracji nowotworów.
6) GIS- Główny Inspektorat Sanitarny
Kieruje Państwową Inspekcją Sanitarną
Realizuje zadania określone w ustawie o PIS oraz wynikające z innych aktów prawnych: zajmuje się realizacją zadań z zakresu zdrowia publicznego, w szczególności poprzez sprawowanie m.in. nadzoru nad warunkami zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku; ochroną zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych zapobiegania powstawaniu chorób , w tym chorób zakaźnych i zawodowych.
Zapewnia współdziałanie Głównego Inspektoratu z innymi organami administracji publicznej
Urzędowa kontrola żywności ma na celu:
Zapobieganie lub wyeliminowanie ryzyka spożycia przez ludzi żywności o niewłaściwej jakości zdrowotnej
Zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa żywności, a tym samym ochrony zdrowia konsumentów
Gwarantowanie uczciwych praktyk w handlu żywnością
Ochronę interesów konsumentów, łącznie z etykietowaniem żywności oraz innymi formami przekazywania informacji konsumentom.
- Główny Inspektorat Sanitarny
Kieruje Państwową Inspekcją Sanitarną
Realizuje zadania określone w ustawie o PIS oraz wynikające z innych aktów prawnych: zajmuje się realizacją zadań z zakresu zdrowia publicznego, w szczególności poprzez sprawowanie m.in. nadzoru nad warunkami zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku; ochroną zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych zapobiegania powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych.
Zapewnia współdziałanie Głównego Inspektoratu z innymi organami administracji publicznej
Urzędowa kontrola żywności ma na celu:
Zapobieganie lub wyeliminowanie ryzyka spożycia przez ludzi żywności o niewłaściwej jakości zdrowotnej
Zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa żywności, a tym samym ochrony zdrowia konsumentów
Gwarantowanie uczciwych praktyk w handlu żywnością
Ochronę interesów konsumentów, łącznie z etykietowaniem żywności oraz innymi formami przekazywania informacji konsumentom.
7)NIZP-PZH- Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego- Państwowy Zakład Higieny
Misją Państwowego Zakładu Higieny jest ochrona zdrowia ludności poprzez liczne działania podejmowane w obszarze zdrowia publicznego, w tym prace naukowo badawcze i szkolenia. Odnosi się to do monitorowania biologicznych, chemicznych i fizycznych czynników ryzyka w żywności, wodzie i powietrzu pomieszczeń oraz do chorób zakaźnych i zakażeń. PZH prowadzi działalność ekspertyzową dla rządu, organizacji pozarządowych oraz społeczeństwa w zakresie oceny ryzyka i wskazywania sposobów unikania zagrożeń. Instytut prowadzi również badania jakości surowic i szczepionek. Niektóre z projektów badawczych przeprowadzonych przez Instytut wspólnie z UE: bezpieczeństwo szczepień, wspólne działanie dotyczące czasu od serokonwersji do AIDS i zgonu w Europie.„Wykrywanie i długofalowa obserwacja nowych przypadków zakażeń HIV w Europie Środkowej i Wschodniej”, wpływ nanomateriałów na zdrowie człowieka: wnioski z badań in vitro i na modelach zwierzęcych, potencjalny antybiotyk orazmetoda otrzymywania nowych związków przeciwbakteryjnych, odpowiedź na choroby infekcyjne, utworzenie sieci doskonalenia metod oraz zapewnienia jakości wykrywania wysoce patogennych drobnoustrojów stanowiących potencjalne zagrożenie bioterrorystyczne, Budowanie możliwości polityki zdrowotnej w obszarze promocji zdrowia w zakresie aktywności fizycznej osób starszych o mało aktywnym trybie życia, Projekt badawczy Unii Europejskiej “Zmiany klimatu, zanieczyszczenia środowiska i zdrowie reprodukcyjne, Potencjalny antybiotyk oraz metoda pozyskiwania nowych związków przeciwbakteryjnych