PRAWO HANDLOWE
Zestaw pytań na egzamin zerowy
obowiązujący w roku 2010
Podaj definicję przedsiębiorcy i działalności gospodarczej z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.
Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa,
usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.
2. Podaj definicję mikroprzedsiębiorcy, a także małego i średniego przedsiębiorcy. Mikroprzedsiębiorca - w jednym z ostatnich 2 lat obrotowych zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz osiągnął roczny obrót nie przekraczający równowartości 2mln euro lub sumy aktywów jego bilansu sporządzone na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości 2mln euro.
Mały przedsiębiorca - w jednym z ostatnich 2 lat obrotowych zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz osiągnął roczny obrót nie przekraczający równowartości 10mln euro lub sumy aktywów jego bilansu sporządzone na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości 10mln euro.
Średni przedsiębiorca - w jednym z ostatnich 2 lat obrotowych zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz osiągnął roczny obrót nie przekraczający równowartości 50 mln euro lub sumy aktywów jego bilansu sporządzone na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości 43 mln euro.
3. Jaka działalność wymaga uzyskania koncesji? Proszę podać co najmniej 4 przykłady organów koncesyjnych i przypisać je do poszczególnych rodzajów działalności.
Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:
1) poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, bez zbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych
2) wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym;
3) wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią;
4) ochrony osób i mienia;
5) rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych;
6) przewozów lotniczych.
4. Jakie rodzaje działalności wymagają wpisu do rejestru działalności regulowanej (proszę podać co najmniej 6 przykładów i wskazać organ prowadzący rejestr działalności regulowanej w danym przypadku).
Działalność regulowana (organ prowadzący rejestr)
przechowywanie dokumentacji osobowej i płacowej pracodawców o czasowym okresie przechowywania (marszałek województwa)
świadczenie usług turystycznych obejmujących polowania wykonywane przez cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i polowania za granicą (marszałek województwa)
indywidualna praktyka lekarska (okręgowa rada lekarska)
indywidualna praktyka pielęgniarska (okręgowa rada pielęgniarska)
ośrodek szkolenia kierowców (starosta)
stacja kontroli pojazdów (starosta)
organizowanie wyścigów konnych (Prezes polskiego klubu wyścigów konnych)
usługi detektywistyczne (minister wł. ds. wewnętrznych)
5. Opisz proces, w jaki osoba fizyczna może rozpocząć wykonywanie działalności gospodarczej. Działalność gospodarcza osoby fizycznej
Osoba fizyczna może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do Ewidencji Działalności Gospodarczej.
Ewidencja prowadzona jest przez Wójta/Burmistrza/Prezydenta właściwego ze względu na miejsce zamieszkania os. fizycznej.
Wniosek można złożyć osobiście, elektronicznie lub listem poleconym
Organ dokonuje wpisu niezwłocznie po złożeniu wniosku
Wniosek dotyczy również przydzielenia: REGON-u, NIP-u oraz zgłoszeniem do
ZUS-u/KRUS-u
W niektórych rodzajach działalności konieczne jest uzyskanie koncesji lub zezwoleń
6. Scharakteryzuj typy zachowania się państwa wobec gospodarki (podaj także przedstawicieli, orientacyjne okresy i skutki).
Typy zachowań państwa wobec gospodarki
Merkantylizm (XVII w. J.B. Colbert) - dodatni bilans handlowy, kumulowanie kruszców, promowanie rodzimej produkcji, tworzenie pierwszych podmiotów gospodarczych, wprowadzenie ceł, państwo udzielało koncesji na szereg działalności.
Protekcjonizm (XVIII w. H. Benjamin) - Typ powracający po wojnach, kryzysach. Ochrona produkcji i handlu krajowego, nakładanie ceł na zagraniczne towary, zwalczanie bezrobocia.
Liberalizm (poł. XIX w. - do I WŚ, A. Smith, J. Lock) - Państwo „Nocnym stróżem”, uwolnienie rynku, brak ingerencji w gospodarkę, prawo giełdowe, papierów wartościowych, rozwój spółek handlowych.
Socjalistyczna gospodarka planowa (Po II WŚ kraje bloku wschodniego - do 1989r., Marks i Engels) - Praca ma charakter społeczny. Uspołecznienie środków produkcji i innych aspektów życia. Założenia sprzeczne z naturą człowieka. Brak elementów kontroli, niedopracowane prawo planowania.
Interwencjonizm (Po I WŚ, Keynes) - instytucja długu publicznego, ingerencja państwa w gospodarkę, zakaz nieuczciwej konkurencji
Państwo dobrobytu (XX w. Szwecja) - państwo wolnorynkowe zapewniające obywatelom szereg świadczeń socjalnych
Społeczna gospodarka rynkowa (po II WŚ, Erhard) - powszechny akcjonariat pracowniczy, system zamówień publicznych, ochrona konkurencji, zrównoważony rozwój, system podatkowy pobudzający gospodarkę.
Neoliberalizm (Lata 70/80 XX w.) - monetaryzm, likwidacja nierentownych przedsiębiorstw będących obciążeniem dla państwa, wzmocnienie konkurencji
7. Podaj definicję rzemiosła i wyłączenia, kto nie jest rzemieślnikiem.
Rzemiosło - zawodowe wykonywanie działalności gospodarczej przez osobę fizyczną, posiadającą udokumentowane kwalifikacje do wykonywania danej działalności gospodarczej we własnym imieniu i na swój rachunek, przy zatrudnieniu niewielkiej liczby pracowników(do 50 osób), których praca ma na celu wspieranie działalności rzemieślnika. Rzemieślnikiem nie jest osoba wykonująca działalność: handlową, gastronomiczną, transportową, usługi hotelarskie, z zakresu wolnych zawodów, z zakresu usług leczniczych, wytwórczo - usługowa artystów plastyków oraz fotografików.
8. Podaj nowe zasady związane z kontrolą, jakie wprowadzono do ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.
Nowe zasady kontroli:
zawiadamianie o zamiarze przeprowadzenia kontroli (są wyjątki od tej zasady)
Ogólny czas trwania w dniach wszystkich kontroli: 12(mikro), 18(mały), 24(średni), 48(pozostali)
Zasadą jest, że nie można jednocześnie przeprowadzać dwóch lub więcej kontroli
Kontrola dokonywana jest w obecności kontrolowanego lub osoby przez niego upoważnionej
Przedsiębiorca musi prowadzić i przechowywać w swojej siedzibie książkę kontroli oraz upoważnienia i protokoły kontroli
9. Proszę porównać ewidencję działalności gospodarczej (po zmianach obowiązujących od 31.3.2009 r.)
Porównanie EDG i KRS
|
EDG |
KRS |
Organ prowadzący |
Wójt/Burmistrz/Prezydent |
Sąd Rejonowy (Gospodarczy) obejmujący swoją właściwością obszar województwa lub ego część |
Publikacja wpisu |
Nie |
Tak, w Monitorze Sądowym i Gospodarczym |
Charakter wpisu |
Deklaratoryjny |
Konstytutywny
|
Domniemania |
Nie |
Tak, prawdziwości wpisu i powszechnej znajomości wpisu |
Struktura |
Niejednolita (w każdej gminie) |
Jednolita, ogólnopolska baza danych |
Jawność |
Formalna |
Formalna i Materialna |
Termin wpisu |
Niezwłocznie |
Do 7 dni |
Koszty |
Brak |
Opłaty sądowe i ogłoszenie w MSiG |
Podmioty podlegające wpisowi |
Przedsiębiorcy będący os. fizycznymi |
Przedsiębiorcy będący os. prawnymi lub jednostkami o których mowa w art. 331 KC |
Pozyskiwanie danych |
Zaświadczenie o wpisie do ewidencji |
odpis, wyciąg, kopie dokumentów z katalogu dokumentów |
10. Proszę porównać prokurę i pełnomocnictwo nie będące prokurą (proszę wskazać w punktach co najmniej 8 różnic).
Porównanie prokury i pełnomocnictwa
|
Prokura |
Pełnomocnictwo |
Legitymacja bierna |
Os. fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych |
Każdy podmiot prawa mający co najmniej org. zdolność do czynności pr. |
Legitymacja czynna |
Przedsiębiorca podlegający wpisowi do rejestru przedsiębiorców |
Każdy podmiot prawa
|
Forma |
Pisemna pod rygorem nieważności |
Dowolna, chyba że ustawa stanowi inaczej |
Wpis |
Do KRS |
Brak wpisu |
Substytucja |
Nie |
Tak, jeśli wynika z treści pełnomocnictwa |
Możliwość ograniczenia wobec osób trzecich |
Nie |
Tak |
Odwoływanie |
W każdej chwili |
W każdej chwili, chyba, że mocodawca zrzekł się tego prawa |
Zakres |
Prowadzenie spraw sądowych i poza sądowych przedsiębiorstwa z pewnymi wyjątkami |
Każdorazowo wynikający z treści pełnomocnictwa |
Rodzaje |
Łączna, Samoistna i tzw. Łączna niesamoistna |
Ogólne, Rodzajowe, Szczegółowe |
11. Jakie czynności mieszczą się w zakresie czynności prokurenta? Proszę również podać przykłady.
Czynności mieszczące się w zakresie umocowania prokurenta
Jest on umocowany do podejmowania czynności o charakterze sądowym i pozasądowym, które są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Przykłady czynności o charakterze sądowym: reprezentowanie przedsiębiorcy przed sądami i organami administracji publicznej; o charakterze pozasądowym: składanie i przyjmowanie oświadczeń woli, wezwania i zawiadomienia, zawieranie umów cywilnoprawnych
12. Jakich czynności nie mieszczą się w zakresie czynności prokurenta?
Czynności wykraczające poza zakres umocowania prokurenta:
Zbycie przedsiębiorstwa
Zbycia i obciążania nieruchomości
Dokonania czynności prawnej oddającej przedsiębiorstwo do czasowego korzystania
13. Podaj definicję konsumenta zgodnie z art. 221 kc.
Za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej nie związanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową
14. Wymień i scharakteryzuj zasady prawa firmowego.
Wymień i scharakteryzuj zasady prawa firmowego
Zasady prawa firmowego regulują tworzenie, a także używanie firmy jako oznaczenia przedsiębiorcy.
- Zasada prawdziwości - oznacza ona, że brzmienie firmy musi być zgodne z rzeczywistym stanem faktycznym i prawnym. Firma musi dostatecznie identyfikować danego przedsiębiorcę a ponadto nie może wprowadzać w błąd.
- Zasada jedności firmy - Przedsiębiorca nie może posługiwać się więcej niż jedną firmą.
- Zasada ciągłości firmy -W razie przekształcenia osoby prawnej można zachować jej dotychczasową firmę, z wyjątkiem określenia wskazującego formę prawną osoby prawnej, jeżeli uległa ona zmianie.
- Zasada jawności firmy - firma musi być jawna dla osób trzecich.
-Zasada wyłączności firmy - firma przedsiębiorcy powinna odróżniać się dostatecznie od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku.
-Zasada niezbywalności - firma nie może być zbyta. |Przedsiębiorca może jednak upoważnić innego przedsiębiorcę do korzystania ze swojej firmy, jeśli nie wprowadza to w błąd
15. Jakie roszczenia przysługują przedsiębiorcy, którego prawo do firmy zostało zagrożone cudzym działaniem, bądź naruszone (na podstawie art. 4310 kc).
Roszczenia za naruszenie prawa do firmy
Przedsiębiorca może żądać:
zaniechania określonego działania, chyba, że nie jest ono bezprawne
usunięcia skutków naruszenia prawa do firmy
złożenia oświadczenia lub oświadczeń w odpowiedniej treści lub formie
naprawienia na zasadach ogólnych szkody majątkowej, lub wydania korzyści uzyskanych przez osobę, która dopuściła się naruszenia
16. Omów zasady odpowiedzialności za zobowiązania w spółce cywilnej.
Zasady odpowiedzialności za zobowiązania w spółce cywilnej (sprawdzić, czy dobrze)
Solidarna odpowiedzialność wspólników - każdy wspólnik odpowiada za całość długu wraz z pozostałymi wspólnikami
Osobista - wspólnicy odpowiadają za zobowiązania całym swoim majątkiem
Wspólnik przystępujący do spółki nie odpowiada za wcześniejsze zobowiązania, chyba, że umownie przystąpi do istniejących już długów
Bezpośrednia - zaspokojenie wierzyciela może nastąpić poprzez bezpośrednie skierowanie się do majątku wspólnika lub wspólników
Wspólnik spółki cywilnej może uchylić się od odpowiedzialności solidarnej za zobowiązania spółki jeśli wykaże że zobowiązania zaciągnięte przez pozostałych wspólników nastąpiły z naruszeniem zasad reprezentacji spółki. Aby przeprowadzić egzekucję z majątku wspólników spółki cywilnej konieczny jest tytuł egzekucyjny wydany przeciwko wszystkim wspólnikom.
17. Jakie zasady określają udział w zyskach i stratach w spółce cywilnej? Jakie znaczenie ma wyłączenie wspólnika od udziału w stratach dla jego odpowiedzialności wobec wierzycieli? Zasady udziału w zyskach i stratach spółki cywilnej:
równy udział w zyskach i stratach
możliwość wyłączenia niektórych wspólników od udziału w stratach
nie można wyłączyć wspólnika od udziału w zyskach
udział w zyskach i stratach nie jest zależny od wkładu wspólnika, domniemywa się, że udziały są równe
nie można skutecznie wobec osób trzecich wyłączyć wspólnika od strat, takie wyłączenie ma jedynie charakter wewnętrzny
18. Proszę przedstawić w punktach sposoby utraty statusu wspólnika w spółce cywilnej (co najmniej 4 przypadki).
Sposoby utraty statusu wspólnika w spółce cywilnej:
śmierć wspólnika
rozwiązanie umowy spółki
wypowiedzenie udziału przez wierzyciela osobistego
wystąpienie wspólnika ze spółki, co dokonuje się w drodze wypowiedzenia z zachowaniem terminów
zbycie członkostwa w spółce dopuszczalne uchwałą SN z 1995r.
19. Podaj definicję spółki dominującej i scharakteryzuj spółkę powiązaną zgodnie z przepisami ksh.
Spółka dominująca i powiązana w myśl KSH
Spółka powiązana - spółkę kapitałowa, w której inna spółka handlowa albo spółdzielnia dysponuje bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 20% głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik lub użytkownik, albo na podstawie porozumień z innymi osobami lub która posiada bezpośrednio co najmniej 20% udziałów albo akcji w innej spółce kapitałowej.
Spółka dominująca - spółka handlowa w przypadku, gdy:
a) dysponuje bezpośrednio lub pośrednio większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik albo użytkownik, bądź w zarządzie innej spółki kapitałowej (spółki zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
b) jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków zarządu innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
c) jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków rady nadzorczej innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
d) członkowie jej zarządu stanowią więcej niż połowę członków zarządu innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), lub
e) dysponuje bezpośrednio lub pośrednio większością głosów w spółce osobowej zależnej albo na walnym zgromadzeniu spółdzielni zależnej, także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
f) wywiera decydujący wpływ na działalność spółki kapitałowej zależnej albo spółdzielni zależnej, w szczególności na podstawie umów określonych w art. 7 KSH
20. Wskaż na różnice (co najmniej 7) pomiędzy handlowymi spółkami osobowymi i kapitałowymi (w ujęciu tabelarycznym).
Różnice pomiędzy spółkami osobowymi a kapitałowymi - co najmniej 7 (sprawdzić, czy dobrze)
|
Osobowa |
Kapitałowa |
Osobowość prawna |
Nie |
Tak |
Odpowiedzialność wspólników (co do zasady) |
Nieograniczona |
Ograniczona do wysokości wniesionego do spółki kapitału |
Spółka w organizacji |
Nie występuje |
Występuje |
Reprezentacja |
Wspólnicy |
Zarząd |
Kapitał zakładowy |
Nie określony (wyjątek to spółka komandytowo-akcyjna 50 000) |
określony (5 000/100 000) |
Wyłączenie wspólnika od uczestnictwa w stratach |
Tak, ale tylko w stosunkach wewnętrznych |
Nie |
Firma
|
Co najmniej jednego wspólnika/partnera/komplementariusza |
Dowolna |
Zarząd
|
Fakultatywny |
Obligatoryjny |
Liczba podmiotów tworzących spółkę |
Co najmniej 2 |
Wystarczy 1 |
Prowadzenie spraw spółki |
Wspólnicy |
Organy spółki |
21. Omów procedurę tworzenia spółki jawnej (proszę omówić takie zagadnienia jak: forma umowy i wymagane postanowienia umowy, postanowienie umowy nie należące do przedmiotowo istotnych, koszty tworzenia spółki, skutki zawarcia umowy spółki, procedura rejestracyjna). Procedura tworzenia spółki jawnej
ETAP I - zawarcie umowy
Forma umowy: pisemna pod rygorem nieważności
Obligatoryjne postanowienia umowy: firma i siedziba spółki, przedmiot działalności, czas trwania spółki jeżeli jest oznaczony, określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość
Fakultatywne postanowienia umowy: ustanowienie zasad reprezentacji, zasad podejmowania uchwał, wyłączenie niektórych wspólników od udziału w stratach
Skutki zawarcia umowy: Po zawiązaniu spółki a przed jej rejestracją, za zobowiązania powstałe w wyniku działania w imieniu spółki odpowiadają solidarnie osoby, które te działania podejmowały
ETAP II - wpis do KRS
Koszty: 1250zł - 750 rozpatrzenie wniosku i 500 ogłoszenie w MSiG + podatek od czynności cywilnoprawnej
Forma wpisu - tradycyjna lub elektroniczna
Wpis dokonywany jest na wniosek, na formularzu urzędowym
Każdy wspólnik ma prawo i obowiązek zgłosić spółkę do KRS w terminie 7 dni od dnia zawarcia umowy
22. Zasady reprezentacji spółki jawnej (pojęcie reprezentacji, charakter prawny przepisów KSH określających zasady reprezentacji, możliwe sposoby reprezentacji spółki).
Zasady reprezentacji spółki jawnej
Reprezentacja - dokonywanie w imieniu spółki i bezpośrednio dla niej wszystkich czynności związanych z przedmiotem działalności przedsiębiorstwa, w sferze zewnętrznej.
Przepisy KSH mają charakter semiimperatywny,
Zasadą jest, że każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę. Z ważnych powodów może być on pozbawiony tego prawa przez sąd, także umowa spółki może pozbawić niektórych wspólników prawa reprezentacji. Umowne modele reprezentacji:
reprezentacja łączna
reprezentacja mieszana do pewnej kwoty
reprezentacja łączna nieprawidłowa
23. Omów zasady odpowiedzialności za zobowiązania w spółce jawnej.
Zasady odpowiedzialności w spółce jawnej
Odpowiedzialności nie można ograniczyć w stosunku do osób trzecich.
Solidarna - każdy ze wspólników odpowiada za całość długu ze spółką i pozostałymi wspólnikami
Subsydiarna - egzekucja z majątku wspólników będzie skuteczna dopiero wówczas, gdy egzekucja z majątku spółki została przeprowadzona i mimo to wierzyciel nie został zaspokojony
Nieograniczona - nie można jej ograniczyć w stosunku do osób trzecich
Osobista - Wspólnicy odpowiadają całym swoim majątkiem osobistym
Bezpośrednia - zaspokojenie długu przez wierzyciela może nastąpić poprzez bezpośrednie skierowanie się do określonego składnika majątku wspólnika
Osoba przystępująca do spółki odpowiada także za zobowiązania spółki powstałe przed dniem przystąpienia
Wraz z wniesieniem do spółki przedsiębiorstwa przedsiębiorcy jednoosobowego, na powyższych zasadach odpowiada się także za zobowiązania tego przedsiębiorstwa powstałe przed dniem wniesienia go do spółki. (art.33KSH)
24. Wymień przyczyny rozwiązania spółki jawnej (co najmniej 5) i omów krótko jedną z nich. Przyczyny rozwiązania spółki jawnej (jedną omówić)
Przyczyny przewidziane w umowie spółki
Jednomyślna uchwała wszystkich wspólników
Ogłoszenie upadłości spółki
Śmierć wspólnika
Upadłość wspólnika
wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub jego wierzyciela
Prawomocne orzeczenie sądu - każdy wspólnik może z ważnych powodów żądać rozwiązania spółki przez sąd. Mogą to być np. okoliczności uniemożliwiające lub utrudniające dalszą działalność spółki, czynią ją bezcelową lub bezprzedmiotową (np. nie ma osoby, która mogłaby reprezentować spółkę na zewnątrz)
25. Wymień kategorie wspólników spółki komandytowej i wskaż na podstawowe różnice między nimi (co najmniej 4 punkty, w formie tabeli).
Rodzaje wspólników w sp. komandytowej i różnice między nimi
|
Komplementariusze |
Komandytariusze |
Prawo reprezentacji |
Tak |
Nie, chyba że jako prokurent |
Prawo prowadzenia spraw spółki |
Tak |
Nie, chyba, że umowa stanowi inaczej |
Firma |
Tak, co najmniej jednego |
Nie, w przeciwnym wypadku odpowiada jak komplementariusz |
Odpowiedzialność za zobowiązania |
Nieograniczona, bezpośrednia, subsydiarna, solidarna, osobista |
Do wysokości sumy komandytowej |
26. Omów zasady odpowiedzialności za zobowiązania spółki komandytowej.
Odpowiedzialność za zobowiązania spółki komandytowej
Występują dwie grupy wspólników - komplementariusze i komandytariusze
Co najmniej jeden wspólnik odpowiada w sposób nieograniczony(komplementariusz)
Co najmniej jeden wspólnik odpowiada jedynie do wysokości sumy komandytowej (komandytariusz)
Nowy wspólnik przystępujący do spółki w charakterze komandytariusza odpowiada także za zobowiązania spółki istniejące w chwili wpisania go do rejestru
Odpow. Komplementariusza |
Odpow. Komandytariusza |
|
|
27. Wymień elementy przedmiotowo istotne statutu spółki komandytowo-akcyjnej.
Elementy przedmiotowo istotne w statucie spółki komandytowo - akcyjnej
Firma i siedziba spółki
Przedmiot działalności
Czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony
Oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego komplementariusza oraz ich wartość
Wysokość kapitału zakładowego, sposób jego zebrania, wartość nominalną akcji oraz ich liczbę ze wskazaniem, czy są akcjami imiennymi czy na okaziciela
Liczbę akcji poszczególnych rodzajów i związane z nimi uprawnienia, jeżeli maja być wprowadzone różne rodzaje akcji
Nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) komplementariuszy oraz ich siedziby, adresy, albo adresy do doręczeń
Organizację walnego zgromadzenia i rady nadzorczej, jeżeli ustawa lub statut przewiduje ustanowienie rady nadzorczej
28. Omów zasady odpowiedzialności za zobowiązania spółki partnerskiej.
Odpowiedzialność za zobowiązania w spółce partnerskiej
2 rodzaje odpowiedzialności
Odpowiedzialność ogólna, za zobowiązania niezwiązane z wykonywaniem wolnego zawodu |
Odpowiedzialność wszystkich partnerów:
|
Odpowiedzialność powstała w związku z wykonywaniem wolnego zawodu przez partnera lub będących następstwem działań lub zaniechań osób podlegających kierownictwu jednego z partnerów |
Odpowiedzialność partnera:
|
29. Kiedy powstaje spółka kapitałowa w organizacji (spółka z o.o. i S.A.) oraz wskaż warunek podjęcia czynności przez takie spółki.
Powstanie spółki kapitałowej w organizacji (uzupełnić)
Spółka z o.o. w organizacji powstaje z chwilą zawarcia umowy spółki.
Spółka akcyjna w organizacji powstaje z chwilą zawiązania spółki. Spółka zawiązana jest z chwilą objęcia wszystkich akcji przez akcjonariuszy.
Warunkiem podjęcia czynności przez spółki kapitałowe w organizacji jest objęcie wszystkich udziałów/akcji (sprawdzić)
30. Odpowiedzialność za zobowiązania spółki kapitałowej w organizacji (art. 13 KSH). Odpowiedzialność za zobowiązania spółki kapitałowej w organizacji
Za zobowiązania sp. kapitałowej w organizacji odpowiadają solidarnie spółka i osoby działające w jej imieniu.
Wraz z osobami w/w odpowiadają solidarnie również akcjonariusz lub wspólnik, ale jedynie do wysokości nie wniesionego przez nich wkładu na pokrycie objętych akcji lub udziałów.
Odpowiedzialność powstaje z chwilą zawarcia umowy spółki z o.o. lub zawiązania spółki akcyjnej.
Odpowiedzialność ta ustaje z chwilą zatwierdzenia czynności w/w osób przez zgromadzenie wspólników w sp. z o.o. lub walne zgromadzenie w sp. akcyjnej, jednak nawet wtedy wierzyciel spółki w organizacji ma prawo pozwania w/w osób o spełnienie świadczeń obciążających spółkę, nawet, jeżeli spółka została wpisana do rejestru
31. Jakie dobra mogą być przedmiotem wkładu niepieniężnego do spółki kapitałowej (co najmniej 6 punktów)? Jakie cechy pozwalają uznać zdolność aportową?
Aporty
Zdolność aportowa przysługuje rzeczom oraz prawom majątkowym. Może być nim wszystko, co nie będąc pieniądzem, przedstawia jednocześnie jakąś wartość ekonomiczną. Aportem nie może być jednak prawo niezbywalne lub świadczenie pracy bądź usług.
Przykłady aportów (wymagane 6):
ruchomości
nieruchomości
akcje
obligacje
udziały
patenty
licencje
znaki towarowe
przedsiębiorstwo
32. Proszę przedstawić w punktach tryb tworzenia spółki z o.o. i krótko scharakteryzować każdy z etapów.
Etapy tworzenia spółki z o.o.
Zawarcie umowy spółki - forma aktu notarialnego, powstaje sp. z o.o. w organizacji, solidarna odpowiedzialność za jej zobowiązania z osobami działającymi w jej imieniu oraz wspólnikami, którzy nie wnieśli jeszcze całości wkładu na pokrycie udziałów, umowa musi zawierać: firmę i siedzibę spółki, przedmiot działalności, wysokość kapitału zakładowego, czy wspólnik może mieć więcej niż 1 udział, liczbę i wartość nominalną objętych udziałów, czas trwania spółki jeżeli jest oznaczony, można w umowie ustanowić zarząd
Wniesienie wkładów - każdy wspólnik musi wnieść całość wkładu przed rejestracją
Wybór władz spółki - zarządu a fakultatywnie rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej
Rejestracja - wniosek o wpis do KRS wraz z obligatoryjnymi załącznikami do prowadzącego rejestr sądu rejonowego(sądu gospodarczego) właściwego dla siedziby spółki
33. Procedura rejestracyjna spółki z o.o. (jakie dane powinien zawierać wniosek o rejestrację, jakie są obligatoryjne załączniki do wniosku, proszę rozróżnić załączniki posiadające postać formularza urzędowego i te, które jej nie posiadają, kto podpisuje wniosek, forma sporządzenia i składania wniosku, koszty rejestracji).
Procedura rejestracji spółki z o.o.
Koszty: 1000zł wpis, 500zł ogłoszenie w MSiG
Forma: papierowa (osobiście lub listem poleconym) albo elektroniczna
Wniosek podpisują wszyscy członkowie zarządu
Wniosek powinien zawierać m.in.:(art. 166 KSH)
firmę, siedzibę i adres spółki
przedmiot działalności
wysokość kapitału zakładowego
czy wspólnik może mieć więcej niż 1 udział
nazwiska, imiona i adresy członków zarządu oraz sposób reprezentowania spółki
czas trwania spółki jeżeli jest oznaczony
Obligatoryjne załączniki do wniosku:
KRS WE (wspólnicy spółki) - formularz
KRS WM (przedmiot działalności) - formularz
KRS WK (organy podmiotu) - formularz
Dowód uiszczenia opłaty sądowej i opłaty za publikację w MSiG - formularz
Umowa spółki
Oświadczenie zarządu o wniesieniu kapitału
Wzory podpisów członków zarządu
Lista wspólników
34. Proszę scharakteryzować w punktach umowę spółki z o.o. (forma i treść umowy, proszę wskazać co najmniej 4 elementy przedmiotowo istotne i co najmniej 2 nie posiadające tej cechy, tryb zmiany umowy).
Umowa spółki z o.o.
Forma aktu notarialnego ad solemnitatem
Umowa musi zawierać: firmę i siedzibę spółki, przedmiot działalności, wysokość kapitału zakładowego, czy wspólnik może mieć więcej niż 1 udział, liczbę i wartość nominalną objętych udziałów, czas trwania spółki jeżeli jest oznaczony
Umowa może zawierać: sposób reprezentacji spółki, zasady powoływania i odwoływania członków zarządu, sposoby głosowania przez wspólników na zgromadzeniu wspólników (np. jaką większością głosów podejmować uchwały)
Umowa może zostać zmieniona uchwałą wspólników podjętą większością co do zasady 2/3 głosów chyba, że umowa określa wyższy próg
35. Wymień obligatoryjne organy spółki z o.o. i krótko omów każdy z nich (sposób powoływania, kompetencje, itp.).
Proszę również omówić organy, które muszą być w spółce powołane jedynie w określonych przypadkach.
Organy obligatoryjne w spółce z o.o.
Zgromadzenie wspólników - podejmuje uchwały w sprawach funkcjonowania spółki. Składa się ze wszystkich wspólników spółki. Podejmuje uchwały zwykłą lub kwalifikowaną większością.
Zarząd - Prowadzi sprawy spółki i reprezentuje ja na zewnątrz. Powoływany jest przez Zgromadzenie Wspólników lub Radę Nadzorczą, jeżeli została ustanowiona - minimalny skład to 1 osoba, którą jest os. fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych.
Rada Nadzorcza - obligatoryjna gdy kapitał zakładowy przekracza 500 000zł a wspólników jest więcej niż 25. Sprawuje nadzór nad działalnością spółki. Powoływana przez Zgromadzenie Wspólników. Co najmniej 3 członków.
36. Zasady powoływania i odwoływania członków zarządu w spółce z o.o. (organy właściwe do powoływania i odwoływania, podstawy odwołania z funkcji, okres wypowiedzenia, zaskarżanie uchwał o odwołaniu).
Zasady powoływania i odwoływania członków zarządu w spółce z o.o.
Członkowie zarządu w spółce z o.o. powoływani i odwoływani są przez zgromadzenie wspólników w drodze uchwały, chyba, że umowa spółki stanowi inaczej. Zarząd może być jednoosobowy lub wieloosobowy. Członek zarządu może być w każdym czasie odwołany z funkcji bez ograniczenia jakąkolwiek przyczyną, chyba, że umowa spółki stanowi inaczej. Powództwo o uchylenie uchwały wspólników odwołującą członka zarządu przysługuje(art. 250 KSH):
1) zarządowi, radzie nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz poszczególnym ich członkom,
2) wspólnikowi, który głosował przeciwko uchwale, a po jej powzięciu zażądał zaprotokołowania sprzeciwu,
3) wspólnikowi bezzasadnie niedopuszczonemu do udziału w zgromadzeniu wspólników,
4) wspólnikowi, który nie był obecny na zgromadzeniu, jedynie w przypadku wadliwego zwołania zgromadzenia wspólników lub też powzięcia uchwały w sprawie nieobjętej porządkiem obrad,
5) w przypadku pisemnego głosowania, wspólnikowi, którego pominięto przy głosowaniu lub który nie zgodził się na głosowanie pisemne albo też który głosował przeciwko uchwale i po otrzymaniu wiadomości o uchwale w terminie dwóch tygodni zgłosił sprzeciw.
Powództwo takie nie przysługuje jednak odwołanemu członkowi zarządu - uchwała SN z 1.03.2007r. Nie ma określonego okresu wypowiedzenia - członek zarządu traci swoją funkcję natychmiast po podjęciu uchwały.
37. Wymień sposoby utraty mandatu przez członka zarządu spółki z o.o. (co najmniej 4) i krótko omów każdy z nich.
Sposoby utraty mandatu przez członka zarządu w spółce z o.o.
Śmierć członka zarządu - utrata zdolności prawnej, trup nie może dokonywać czynności prawnych
Utrata zdolności do czynności prawnych - członkiem zarządu może być jedynie osoba mająca pełna zdolność do czynności prawnych
Odwołanie z funkcji - zazwyczaj uchwałą wspólników, chyba, że umowa spółki stanowi inaczej
Upływ kadencji - kadencja trwa zazwyczaj jeden rok obrotowy, chyba, że umowa stanowi inaczej. Zazwyczaj cały zarząd kończy kadencje w jednym czasie.
Zrzeczenie się funkcji - w razie braku ważnego powodu rodzi odpowiedzialność za szkodę wynikłą z rezygnacji. Rezygnacje składa się innemu członkowi zarządu, a przy zarządzie jednoosobowym - zgromadzeniu wspólników.
38. Zasady czynnej i biernej reprezentacji spółki z o.o. przez zarząd (art. 205 KSH). Proszę o wskazanie konkretnych modeli reprezentacji spółki przez zarząd (co najmniej 5 punktów).
Reprezentacja spółki z o.o. przez zarząd. Modele reprezentacji.
Reprezentacja czynna - Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, to przy zarządzie wieloosobowym do składania oświadczeń w imieniu spółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu lub jednego członka zarządu wraz z prokurentem
Reprezentacja bierna - Oświadczenia składane spółce oraz doręczenia pism mogą być dokonywane wobec jednego członka zarządu lub prokurenta.
Modele reprezentacji spółki przez zarząd:(sprawdzić)
wszyscy członkowie zarządu wspólnie
każdy z członków zarządu osobno
do pewnej kwoty każdy członek osobno, powyżej tej kwoty wszyscy wspólnie
spółkę reprezentuje prezes zarządu wraz z prokurentem
model ustawowy (2 członków zarządu lub jeden wraz z prokurentem)
39. Omów postępowanie konwokacyjne w spółce z o.o.
Postępowanie konwokacyjne w spółce z o.o. (art. 264 KSH)
O uchwalonym obniżeniu kapitału zakładowego zarząd niezwłocznie ogłasza, wzywając wierzycieli spółki do wniesienia sprzeciwu w terminie trzech miesięcy, licząc od dnia ogłoszenia, jeżeli nie zgadzają się na obniżenie. Wierzyciele, którzy w tym terminie zgłosili sprzeciw, powinni być przez spółkę zaspokojeni lub zabezpieczeni. Wierzycieli, którzy sprzeciwu nie zgłosili, uważa się za zgadzających się na obniżenie kapitału zakładowego.
Przepisów tych nie stosuje się, jeżeli pomimo obniżenia kapitału zakładowego nie zwraca się wspólnikom wpłat dokonanych na kapitał zakładowy, a jednocześnie z obniżeniem kapitału zakładowego następuje jego podwyższenie co najmniej do pierwotnej wysokości.
40. Podmioty uprawnione do zwoływania zgromadzenia wspólników w spółce z o.o. (art. 235-237 KSH).
Podmioty uprawnione do zwoływania zgromadzenia wspólników w spółce z o.o.
Zarząd
Rada Nadzorcza lub Komisja Rewizyjna, jeżeli w określonym terminie zarząd nie zwoła zwykłego zgromadzenia wspólników, a także gdy uznają za zasadne zwołanie nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników, a zarząd nie zwoła go w terminie 2 tygodni od dnia zgłoszenia mu przez nie żądania takiego zwołania
Podmioty upoważnione w umowie spółki
Wspólnik/wspólnicy, którzy reprezentują co najmniej 1/10 kapitału spółki (umowa może obniżyć ten próg), mogą żądać zwołania nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników. Jeśli żądanie to nie zostanie uwzględnione przez zarząd w ciągu 2 tygodni, to mogą oni wystąpić do sądu rejestrowego, który ma prawo zezwolić im na zwołanie takiego zgromadzenia
41. Sposoby zwoływania zgromadzenia wspólników w spółce z o.o. i spółce akcyjnej (art. 238 i 402 KSH).
Sposoby zwoływania zgromadzenia wspólników w spółce z o.o. i spółce akcyjnej
|
Spółka z o.o. |
Spółka akcyjna |
ogłoszenie |
------- |
co najmniej na 3 tygodnie przed terminem walnego zgromadzenia. |
list polecony lub przesyłka kurierska |
co najmniej 2 tygodnie przed terminem zgromadzenia wspólników |
2 tygodnie przed terminem walnego zgromadzenia, ale tylko jeśli wszystkie akcje są imienne |
poczta elektroniczna |
co najmniej 2 tygodnie przed terminem zgromadzenia wspólników, jeśli wspólnik wyraził na to pisemną zgodę i podał adres, na który należy wysłać zawiadomienie |
co najmniej 2 tygodnie przed terminem walnego zgromadzenia jeśli wspólnik wyraził na to pisemną zgodę i podał adres, na który należy wysłać zawiadomienie. Wszystkie akcje muszą być imienne |
strona internetowa |
-------------- |
możliwe ogłoszenie na stronie internetowej spółki na 26 dni przed terminem walnego zgromadzenia |
42. Jakie przyczyny mogą spowodować rozwiązanie spółki z o.o.? (art. 270 i 271 KSH).
Przyczyny rozwiązania spółki z o.o.
przyczyny przewidziane w umowie spółki (upływ czasu, osiągnięcie zakładanego celu)
uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki lub przeniesieniu jej siedziby za granicę
ogłoszenie upadłości spółki
rozwiązanie przez sąd, gdy:
- osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe
- działalność spółki narusza prawo i zagraża interesowi publicznemu
inne przyczyny przewidziane prawem (przejęcie spółki, połączenie z inną spółką, podział spółki)
43. Jakie obowiązki spoczywają na likwidatorach w razie likwidacji spółki z o.o.? (art. 282 KSH).
Obowiązki spoczywające na likwidatorach w razie likwidacji spółki z o.o.
Obowiązki likwidacyjne:
zakończenie bieżących interesów spółki
ściągnięcie wierzytelności
wypełnienie zobowiązań i upłynnienie majątku spółki
Obowiązki wewnętrzne:
stosowanie się do uchwał wspólników
likwidatorzy ustanowieni przez sąd stosują się tylko do jednomyślnych uchwał powziętych przez wspólników oraz osoby, które spowodowały ich ustanowienie
44. Proszę scharakteryzować odpowiedzialność za zobowiązania spółki z o.o. w oparciu o art. 299 KSH (w punktach: kto może ponieść odpowiedzialność, za jakie zobowiązania, jakie są przesłanki odpowiedzialności, jak można zwolnić się z odpowiedzialności, które przesłanki odpowiedzialności muszą być udowodnione przez wierzyciela).
Odpowiedzialność za zobowiązania spółki z o.o. w oparciu o art. 299 KSH
Członkowie zarządu
Za zobowiązania, które nie zostały zaspokojone, gdyż egzekucja wobec spółki okazała się nieskuteczna
Odpowiadają jeśli nie zgłosili we właściwym czasie wniosku o upadłość spółki lub nie wszczęli postępowania układowego, a wierzyciel poniósł przez to szkodę
Nie odpowiadają, jeśli zgłosili we właściwym czasie wniosek o upadłość lub wszczęli postępowanie układowe, albo niewykonanie tych obowiązków nastąpiło nie z ich winy
Wierzyciel musi udowodnić, że poniósł szkodę
45. Omów w punktach procedurę tworzenia spółki akcyjnej.
Omów w punktach procedurę tworzenia spółki akcyjnej
zawiązanie spółki
Może ją założyć każda osoba lub osoby z wyjątkiem samodzielnego założenia przez jednoosobową spółkę z o.o.
Podpisanie statutu sporządzonego w formie aktu notarialnego
Objęcie akcji przez akcjonariuszy
Z chwilą zawiązania spółki powstaje spółka akcyjna w organizacji
wniesienie przez akcjonariuszy wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego
Wkłady nie muszę być wniesione w całości przed rejestracją
Wkłady niepieniężne należy wnieść przed upływem roku po zarejestrowaniu spółki
Wkłady pieniężne należy wnieść przed zarejestrowaniem spółki w co najmniej 25% ich wartości nominalnej
Jeżeli akcje są obejmowane po cenie wyższej od nominalnej, to całą nadwyżkę należy wnieść przed rejestracją spółki
Ustanowienie zarządu i rady nadzorczej
Powołanie przed rejestracją
Wpis do rejestru sądowego
Wniosek o wpis podpisują wszyscy członkowie
Koszty wpisu - 1500zł (1000zł wpis i 500zł ogłoszenie w MSiG)
46. Wymień i krótko scharakteryzuj możliwe rodzaje akcji w spółce akcyjnej (według wybranych kryteriów, proszę
jednak uwzględnić kryterium sposobów wykazywania legitymacji do realizacji poszczególnych uprawnień
akcyjnych).
Rodzaje akcji w spółce akcyjnej
Kryterium |
Rodzaj akcji |
Cechy charakterystyczne |
Wykazywanie legitymacji do realizacji uprawnień |
Imienne |
Wpisane do księgi akcyjnej pod imieniem i nazwiskiem konkretnej osoby. Możliwość ograniczenia ich zbycia. |
|
Na okaziciela |
Decyduje fakt posiadania dokumenty akcyjnego |
|
Zdematerializowane |
Zdeponowane na rachunku papierów wartościowych. Posiadacz może uzyskać imienne świadectwo depozytowe |
Forma |
Tradycyjna |
Papierowy dokument akcyjny |
|
Zdematerializowana |
Istnieje w postaci zapisu komputerowego na rachunku papierów wartościowych |
Zakres uprzywilejowania |
Zwykłe |
Nie posiadają szczególnych uprawnień |
|
Uprzywilejowane |
Posiadają szczególne uprawnienia, np. 1 akcja 2 głosy, większa dywidenda dla takich akcji |
Rodzaj wkładu |
Gotówkowe |
Opłacone gotówką |
|
Aportowe |
Opłacone aportem (wkładem niepieniężnym) |
Inne |
Własne |
Wyemitowane przez samą spółkę |
|
Nieme |
Uprzywilejowane w zakresie dywidendy ale w zamian odebrane prawo głosu z tych akcji |
47. Proszę porównać uprzywilejowanie akcji (art. 351 KSH) oraz uprzywilejowanie akcjonariusza (art. 354 KSH) i wskazać na znaczenie tego rozróżnienia w przypadku zbycia akcji.
Uprzywilejowanie akcji a uprzywilejowanie akcjonariusza
|
Uprzywilejowana akcja |
Uprzywilejowany akcjonariusz |
Źródło |
Statut |
|
Przykładowy zakres uprzywilejowania |
|
|
Warunki uprzywilejowania |
|
|
Uprawnienia przy zbyciu akcji |
Co do zasady nie wygasają |
Wygasają w chwili zbycia wszystkich akcji, nie przechodzą na kolejnych nabywców |
48. Kogo uważa się za akcjonariusza w rozumieniu art. 343 ksh oraz ustawy z 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi?
Kogo uważa się za akcjonariusza w myśl KSH i u. o obrocie instrumentami finansowymi
KSH - Wobec spółki za akcjonariusza uważa się tylko tę osobę, która jest wpisana do księgi akcyjnej lub posiadacza akcji na okaziciela
UOIF - Osoba posiadająca imienne świadectwo depozytowe, a na jej rachunku papierów wartościowych zdeponowano akcje
49. Wymień uprawnienia majątkowe i korporacyjne wynikające z akcji.
Majątkowe i korporacyjne uprawnienia akcjonariusza
Uprawnienia majątkowe:
do dywidendy
do udziału w majątku likwidowanej spółki
prawo poboru akcji
Uprawnienia korporacyjne
prawo głosu
prawo zaskarżania uchwał
prawo do informacji
prawo do uczestnictwa w walnym zgromadzeniu
prawo do otrzymania nowego dokumentu akcji
prawo do oceny działalności organów spółki
50. Wymień organy obligatoryjne w spółce akcyjnej oraz krótko omów każdy z nich.
Organy obligatoryjne w spółce akcyjnej
Walne Zgromadzenie - podejmuje uchwały w sprawach funkcjonowania spółki. Składa się ze wszystkich akcjonariuszy spółki. Podejmuje uchwały zwykłą lub kwalifikowaną większością.
Zarząd - Prowadzi sprawy spółki i reprezentuje ja na zewnątrz. Powoływany jest przez Radę Nadzorczą, chyba, że statut stanowi inaczej. Minimalny skład to 1 osoba, którą jest os. fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Kadencja max 5 lat.
Rada Nadzorcza - Co najmniej 3 członków, a w spółkach publicznych co najmniej 5 powoływanych przez Walne Zgromadzenie. Os. fizyczne mające pełną zdolność do czynności prawnych. Kadencja max 5 lat. Sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki. Ma prawo zawieszać w czynnościach członków zarządu spółki. Ocenia sprawozdania zarządu z działalności spółki.
51. Jakim podmiotom przysługuje legitymacja czynna w sprawie o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy (art. 422 § 2 ksh)? Czy legitymacja ta przysługuje członkowi zarządu spółki odwołanemu z funkcji nieważną uchwałą walnego zgromadzenia?
Jakim podmiotom przysługuje legitymacja czynna w sprawie o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia
Prawo do wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia
przysługuje:
1) zarządowi, radzie nadzorczej oraz poszczególnym członkom tych organów,
2) akcjonariuszowi, który głosował przeciwko uchwale, a po jej powzięciu zażądał zaprotokołowania sprzeciwu; wymóg głosowania nie dotyczy akcjonariusza akcji niemej,
3) akcjonariuszowi bezzasadnie niedopuszczonemu do udziału w walnym zgromadzeniu,
4) akcjonariuszom, którzy nie byli obecni na walnym zgromadzeniu, jedynie w przypadku wadliwego zwołania walnego zgromadzenia lub też powzięcia uchwały w sprawie nieobjętej porządkiem obrad.
Powództwo takie nie przysługuje jednak odwołanemu członkowi zarządu - uchwała SN z 1.03.2007r., nawet jeśli został odwołany nieważna uchwałą
52. Proszę porównać powództwo o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia z powództwem o stwierdzenie jego nieważności (podstawy powództwa i skutek wydania wyroku zgodnego z treścią powództwa).
Powództwo o uchylenie uchwały a powództwo o stwierdzenie jej nieważności
|
Uchylenie uchwały |
Stwierdzenie nieważności uchwały |
Podstawy |
Sprzeczna ze statutem spółki, dobrymi obyczajami i jednocześnie godzi w interes spółki lub ma na celu pokrzywdzenie akcjonariusza |
Sprzeczna z ustawą |
Podmioty mogące wnieść powództwo |
Prawo do wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia przysługuje: 1) zarządowi, radzie nadzorczej oraz poszczególnym członkom tych organów, 2) akcjonariuszowi, który głosował przeciwko uchwale, a po jej powzięciu zażądał zaprotokołowania sprzeciwu; wymóg głosowania nie dotyczy akcjonariusza akcji niemej, 3) akcjonariuszowi bezzasadnie niedopuszczonemu do udziału w walnym zgromadzeniu, 4) akcjonariuszom, którzy nie byli obecni na walnym zgromadzeniu, jedynie w przypadku wadliwego zwołania walnego zgromadzenia lub też powzięcia uchwały w sprawie nieobjętej porządkiem obrad. |
|
Prawomocny wyrok |
Ma moc obowiązującą w stosunkach między spółką a wszystkimi akcjonariuszami oraz między spółką a członkami jej organów |
|
Charakter wyroku |
konstytutywny |
dekralatoryjny |
skutek |
ex nunc |
ex tunc |
53. Kto może tworzyć fundację i jaka jest procedura tworzenia fundacji (w punktach)?
Fundacje mogą ustanowić:
osoby fizyczne niezależnie od ich obywatelstwa i miejsca zamieszkania;
osoby prawne mające siedziby w Polsce lub za granicą.
Siedziba fundacji powinna znajdować się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Procedura tworzenia:
oświadczenie woli fundatora o ustanowieniu fundacji (akt notarialny, wyj! testament)
Wskazanie:
celu fundacji;
składników majątkowych przeznaczonych na jego realizację:
pieniądze;
papiery wartościowe;
oddanie fundacji na własność rzeczy ruchomych i nieruchomości;
ustalenie przez fundatora statutu fundacji, który określa:
nazwę;
siedzibę i majątek;
cele i zasady;
formy i zakres działalności fundacji;
organizację zarządu, sposób jego powoływania, obowiązki i uprawnienia jego członków;
wpis fundacji do KRS - uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisu;
sąd zawiadamia o wpisie fundacji do KRS, przesyłając jednocześnie statut:
ministra - właściwego ze względu na zakres jego działania oraz cele fundacji;
starostę - właściwego ze względu na siedzibę fundacji;
54. Kto sprawuje nadzór nad fundacjami i jakie ma kompetencje w tym zakresie?
1) Nadzór nad fundacjami sprawują:
właściwy minister - w stosunku do wszystkich fundacji (wskazanie zazwyczaj w statucie, w przypadku braku wskazania wyznacza sąd podając zapis w rejestrze fundacji)
starosta - w stosunku do fundacji prowadzącej działalność na obszarze całego kraju i korzystającej ze środków publicznych, w zakresie dział. prowadzonej na obszarze właściwości miejscowej samorządu powiatowego.
2) Minister lub starosta, realizując uprawnienia nadzorcze, są upoważnieni do:
składania wniosków do sądu o wydanie postanowienia w sprawie zgodności działania fundacji ze statutem, przepisami prawa oraz celami, dla realizacji których została powołana;
wystąpienia do sądu o uchylenie uchwały zarządu fundacji z powodu sprzeczności ze statutem, przepisami prawa czy celami ustanowienia fundacji;
wystąpienia do sądu o wstrzymanie wykonania uchwały do czasu rozstrzygnięcia sprawy;
wystąpienia do sądu z wnioskiem o zawieszenie zarządu fundacji, działającego sprzecznie z prawem, statutem czy celami fundacji;
występowanie z wnioskiem o likwidację fundacji w przypadkach przewidzianych w FundU
55. Podaj definicję przedsiębiorstwa państwowego.
Przedsiębiorstwo państwowe jest samodzielnym, samorządnym i samofinansującym się przedsiębiorcą posiadającym osobowość prawną.
Samodzielnym - oznacza występowanie samodzielnie w stosunkach prawnych.
Samorządny - uniezależnienie od organów usytuowanych poza przedsiębiorstwem. Przedsiębiorstwo podejmuje decyzje we wszystkich sprawach prowadzonych przez swoje organy.
Samofinansującym - swoją działalność finansuje samodzielnie z zysku jaki osiągnie w związku z przedmiotem działalności.
56. Wymień kompetencje stanowiące ogólnego zebrania pracowników przedsiębiorstwa państwowego.
uchwala, na wniosek dyrektora, statut przedsiębiorstwa,
podejmuje uchwały w sprawie podziału zysku przeznaczonego dla załogi,
dokonuje rocznej oceny działalności rady pracowniczej przedsiębiorstwa oraz dyrektora przedsiębiorstwa,
uchwala wieloletnie plany przedsiębiorstwa,
uchwala, na wniosek rady pracowniczej przedsiębiorstwa, statut samorządu załogi przedsiębiorstwa.
57. Podaj, kto wybiera Radę Pracowniczą i jej kompetencje stanowiące.
I. Wybór:
Rada Pracownicza składa się z 15 członków wybieranych na 2 - letnia kadencję w wyborach powszechnych, bezpośrednich i równych, w głosowaniu tajnym.
Prawo wyboru przysługuje wszystkim pracownikom przedsiębiorstwa, bez względu na okres zatrudnienia.
II. Kompetencje:
uchwalanie oraz zmiana planu rocznego przedsiębiorstwa;
przyjmowanie sprawozdania rocznego oraz zatwierdzanie bilansu;
podejmowanie uchwał w sprawie:
inwestycji;
łączenia i podziału przedsiębiorstw;
zakładowego budownictwa mieszkaniowego i socjalnego;
zmiany kierunku działalności przedsiębiorstwa;
podziału na fundusze wygospodarowanego dochodu pozostającego w dyspozycji przedsiębiorstwa oraz zasad wykorzystania tych funduszów (z zastrzeżeniem przepisów ustawy);
przeprowadzeniu w przedsiębiorstwie referendum;
powołania i odwołania dyrektora przedsiębiorstwa oraz innych osób wykonujących kierownicze funkcje w przedsiębiorstwie.
wybieranie swego przedstawiciela do rady zrzeszenia przedsiębiorstw.
58. Wybierz pięć najważniejszych skutków zawarcia umowy o zarządzanie. Art. 45b
organy samorządu załogi ulegają rozwiązaniu z mocy prawa, przedsiębiorstwo traci charakter samorządny;
organ założycielski odwołuje dyrektora przedsiębiorstwa,
zarządca przejmuje kompetencje dyrektora przedsiębiorstwa i organów samorządu załogi (optymalizacja procesów zarządzania poprzez powierzenie tej funkcji jednemu organowi), z wyjątkiem:
prawa sprzeciwu wobec decyzji organu założycielskiego;
przyjmowania i zatwierdzania sprawozdania finansowego;
dokonywania podziału na fundusze wygospodarowanego zysku przez przedsiębiorstwo oraz zasad wykorzystania tych funduszy.
zarządca ponosi za swoje działania odpowiedzialność (cywilną i karną);
powołanie przez organ założycielski rady nadzorczej, która sprawuje stały nadzór nad działalnością przedsiębiorstwa
59. Wymień trzy sytuacje, kiedy następuje rozwiązanie umowy o zarządzanie w trybie natychmiastowym.
Organ założycielski może rozwiązać ze skutkiem natychmiastowym umowę o zarządzanie przedsiębiorstwem, jeżeli:
zarządca w związku z zarządzaniem przedsiębiorstwem dopuszcza się rażącego naruszenia prawa;
przedsiębiorstwo państwowe przez co najmniej 3 kolejne miesiące nie wypełnia zobowiązań wobec Skarbu Państwa z tytułu podatków;
zarządca w sposób istotny naruszył postanowienia umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem.
60. Kiedy powołuje się Radę Nadzorczą w przedsiębiorstwie państwowym?
Fakultatywnie powołuje się radę nadzorczą jeśli przewiduje to akt o utworzeniu przedsiębiorstwa państwowego.
Obligatoryjnie radę nadzorczą ustanawia się w przypadku zawarcia umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem państwowym( tzw. Kontrakt menedżerski).
PRAWO WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ
61. Podaj, na które wynalazki udziela się patenty i wyjaśnij pojęcia stosowane w swojej wypowiedzi.
[art. 24-27]
Patenty są udzielane - bez względu na dziedzinę techniki - na wynalazki, które są:
nowe - jeśli nie jest on częścią stanu techniki. Przez stan techniki rozumie się wszystko to, co przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania patentu, zostało udostępnione do wiadomości powszechnej w formie pisemnego lub ustnego opisu, przez stosowanie, wystawienie lub ujawnienie w inny sposób;
posiadają poziom wynalazczy - jeżeli wynalazek ten nie wynika dla znawcy, w sposób oczywisty, ze stanu techniki.
nadają się do przemysłowego stosowania - jeżeli według wynalazku może być uzyskiwany wytwór lub wykorzystany sposób, w rozumieniu technicznym, w jakiejkolwiek działalności przemysłowej, nie wykluczając rolnictwa.
62. Na co nie udziela się patentów? [art. 29]
wynalazki, których wykorzystywanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami; nie uważa się za sprzeczne z porządkiem publicznym korzystanie z wynalazku tylko dlatego, że jest zabronione przez prawo;
odmiany roślin lub rasy zwierząt oraz czysto biologiczne sposoby hodowli roślin lub zwierząt; przepis ten nie ma zastosowania do mikrobiologicznych sposobów hodowli ani do wytworów uzyskiwanych takimi sposobami;
sposoby leczenia ludzi i zwierząt metodami chirurgicznymi lub terapeutycznymi oraz sposoby diagnostyki stosowane na ludziach lub zwierzętach; przepis ten nie dotyczy produktów, a w szczególności substancji lub mieszanin stosowanych w diagnostyce lub leczeniu.
63. Co to jest licencja otwarta; przedstaw procedurę i warunki jej uzyskania i podaj opłaty, jakie można z niej uzyskać? [art. 80]
CO TO JEST: Uprawniony z patentu może złożyć w Urzędzie Patentowym oświadczenie o gotowości udzielenia licencji na korzystanie z jego wynalazku (licencja otwarta). Oświadczenie takie nie może zostać odwołane ani zmienione.
PROCEDURA:
Oświadczenie o gotowości udzielenia licencji;
Informacja o złożeniu oświadczenia, podlega wpisowi do rejestru patentowego;
Licencję otwartą uzyskuje się przez:
zawarcie umowy licencyjnej albo
przystąpienie do korzystania z wynalazku bez podjęcia rokowań lub przed ich zakończeniem; w tym przypadku licencjobiorca jest obowiązany zawiadomić o tym pisemnie licencjodawcę w terminie miesiąca od chwili przystąpienia do korzystania z wynalazku.
OPŁATY:
W razie złożenia oświadczenia o gotowości udzielenia licencji otwartej, opłaty okresowe za ochronę wynalazku zmniejsza się o połowę. Przepis ten stosuje się również do jednorazowej opłaty za ochronę lub do pierwszej opłaty okresowej, jeżeli ta zmniejszona opłata wpłynie wraz z oświadczeniem najpóźniej w wyznaczonym terminie.
Licencja otwarta jest pełna i niewyłączna, a opłata licencyjna nie może przekraczać 10% korzyści uzyskanych przez licencjobiorcę w każdym roku korzystania z wynalazku, po potrąceniu nakładów.
Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, licencjobiorca uiszcza maksymalną opłatę, w terminie miesiąca po zakończeniu każdego roku kalendarzowego, w którym licencjobiorca korzystał z wynalazku, chyba że oświadczenie licencjodawcy przewiduje niższą opłatę.
64. Kto, kiedy i dla kogo może udzielić licencji przymusowej? [art. 82]
KTO:
Urząd Patentowy może udzielić zezwolenia na korzystanie z opatentowanego wynalazku innej osoby (licencja przymusowa),
KIEDY:
jest to konieczne do zapobieżenia lub usunięcia stanu zagrożenia bezpieczeństwa Państwa, w szczególności w dziedzinie obronności, porządku publicznego, ochrony życia i zdrowia ludzkiego oraz ochrony środowiska naturalnego;
zostanie stwierdzone, że patent jest nadużywany lub
zostanie stwierdzone, że uprawniony z patentu udzielonego z wcześniejszym pierwszeństwem (patentu wcześniejszego) uniemożliwia, nie godząc się na zawarcie umowy licencyjnej, zaspokojenie potrzeb rynku krajowego przez stosowanie opatentowanego wynalazku (patent zależny), z którego korzystanie wkraczałoby w zakres patentu wcześniejszego; w tym przypadku uprawniony z patentu wcześniejszego może żądać udzielenia mu zezwolenia na korzystanie z wynalazku będącego przedmiotem patentu zależnego (licencja wzajemna);
warunkiem udzielenia licencji przymusowej na korzystanie z wynalazku, w przypadku jest stwierdzenie, że korzystanie z wynalazku będącego przedmiotem patentu zależnego, jeżeli są to wynalazki dotyczące tego samego przedmiotu, wprowadza istotny postęp techniczny o poważnym znaczeniu gospodarczym. W przypadku wynalazku dotyczącego technologii półprzewodników licencja przymusowa może być udzielona tylko dla przeciwdziałania praktykom bezzasadnie ograniczającym konkurencję.
KOMU:
Licencja przymusowa może zostać udzielona, jeżeli ubiegający się o nią wykaże, że czynił wcześniej, w dobrej wierze, starania w celu uzyskania licencji. Spełnienie tego warunku nie jest konieczne do udzielenia licencji przymusowej w celu zapobieżenia lub usunięcia stanu zagrożenia bezpieczeństwa Państwa albo w przypadku ogłoszenia o możliwości ubiegania się o licencję przymusową.
65. Podaj cztery ustawowe przykłady wynalazków biotechnicznych, których wykorzystanie byłoby
sprzeczne z porządkiem publicznym, dobrymi obyczajami lub moralnością publiczną. [art. 933]
sposoby klonowania ludzi;
sposoby modyfikacji tożsamości genetycznej linii zarodkowej człowieka;
stosowanie embrionów ludzkich do celów przemysłowych lub handlowych;
sposoby modyfikacji tożsamości genetycznej zwierząt, które mogą powodować u nich cierpienia, nie przynosząc żadnych istotnych korzyści medycznych dla człowieka lub zwierzęcia, oraz zwierzęta będące wynikiem zastosowania takich sposobów.
66. Podaj definicję wzoru przemysłowego. [art. 102]
Wzorem przemysłowym jest nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację.
Nowy - jeżeli przed datą, wg której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania prawa z rejestracji, identyczny wzór nie został udostępniony publicznie przez stosowanie, wystawianie bądź ujawnienie w inny dowolny sposób.
Indywidualny charakter - jest wzór, który ogólnym wrażeniem jakie wywołuje na zorientowanym użytkowniku, różni się od ogólnego wrażenia wywołanego na nim przez wzór publicznie udostępniono przed datą, wg której oznaczono pierwszeństwo.
67. Podaj definicję wzoru użytkowego. [art. 94]
Wzorem użytkowym jest nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształtu, budowy lub zestawienia przedmiotu o trwałej postaci.
Nowe - jeżeli nie jest on częścią stanu techniki.
Rozwiązanie użyteczne - uważa się wzór użytkowego, jeżeli pozwala ono na osiągnięcie celu, mającego praktyczne znaczenie przy wytwarzaniu lub korzystaniu z wyrobów.
charakter techniczny - przejawia się w ukształtowaniu przestrzennym (kształcie) i/lub budowie (konstrukcji) danego przedmiotu jako całości bądź zestawienia elementów (niepołączonych ze sobą konstrukcyjnie), również określonych, co do ukształtowania przestrzennego.
68. Co może być znakiem towarowym? [art. 120]
Znakiem towarowym może być:
każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa;
w szczególności wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, w tym forma towaru lub opakowania, a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy.
69. Kto i na jakich warunkach może uzyskać prawo ochronne na wspólny znak towarowy? [art. 136]
Kto: organizacja posiadająca osobowość prawną, powołana do reprezentowania interesów przedsiębiorców
Warunki:
może uzyskać prawo ochronne na znak towarowy przeznaczony do używania w obrocie przez tę organizację i przez zrzeszone w niej podmioty (wspólny znak towarowy);
zasady używania w obrocie wspólnego znaku towarowego przez organizacje oraz przez zrzeszone w niej podmioty określa regulamin znaku przyjęty przez tę organizację.
70. Komu może być udzielane prawo ochronne na wspólny znak towarowy gwarancyjny? [art. 137]
Organizacji posiadającej osobowość prawną, która sama nie używa znaku towarowego, może być udzielone prawo ochronne na znak przeznaczony do używania przez przedsiębiorców stosujących się do zasad ustalonych w regulaminie znaku przyjętym przez uprawnioną organizację i podlegających w tym zakresie jej kontroli (wspólny znak towarowy gwarancyjny).
71. Przedstaw procedurę związaną ze zgłaszaniem znaku towarowego. [art. 138-142]
Zgłoszenia znaku towarowego dokonuje się w Urzędzie Patentowym.
w zgłoszeniu znaku towarowego należy określić znak towarowy oraz wskazać towary, dla których znak ten jest przeznaczony;
jedno zgłoszenie może dotyczyć tylko jednego znaku.
do zgłoszenia znaku towarowego dołącza się regulamin znaku (sposób używania znaku, wspólne właściwości towarów, dla których oznaczenia znak ten jest przyjęty, zasady kontroli i skutki naruszenia regulaminu);
do czasu wydania decyzji zgłaszający może dokonywać w zgłoszeniu uzupełnień i poprawek
Zgłoszeniu znaku towarowego Urząd Patentowy dokonuje ogłoszenia niezwłocznie po upływie 3 miesięcy od daty dokonania zgłoszenia;
Urząd Patentowy wydaje decyzję o udzieleniu prawa ochronnego, jeżeli nie stwierdzi braku ustawowych warunków wymaganych do uzyskania prawa ochronnego na znak towarowy.
Udzielenie prawa ochronnego następuje pod warunkiem uiszczenia opłaty za dziesięcioletni okres ochrony (w razie nieuiszczenia opłaty w wyznaczonym terminie Urząd Patentowy stwierdza wygaśnięcie decyzji o udzieleniu prawa ochronnego);
Udzielenie prawa ochronnego na znak towarowy podlega wpisowi do rejestru znaków towarowych i potwierdzone zostaje przez wydanie świadectwa ochronnego na znak towarowy.
72. Jak długo trwają prawa ochronne na znak towarowy i czy mogą być przedłużone? [art. 153]
Czas trwania prawa ochronnego na znak towarowy wynosi 10 lat od daty zgłoszenia znaku towarowego w Urzędzie Patentowym.
Prawo ochronne na znak towarowy może zostać, na wniosek uprawnionego, przedłużone dla wszystkich lub części towarów, na kolejne okresy dziesięcioletnie.
Wniosek powinien być złożony przed końcem upływającego okresu ochrony, jednak nie wcześniej niż na rok przed jego upływem. Wraz z wnioskiem należy wnieść należną opłatę za ochronę.
Wniosek może zostać złożony, za dodatkową opłatą, również w ciągu sześciu miesięcy po upływie okresu ochrony. Termin ten nie podlega przywróceniu.
Urząd Patentowy wydaje decyzję o odmowie przedłużenia prawa ochronnego na znak towarowy, jeżeli wniosek wpłynął po terminie albo nie zostały wniesione należne opłaty
73. Wymień trzy ustawowe przykłady, kiedy nie można wystąpić z wnioskiem o unieważnienie prawa
ochronnego na znak towarowy. [art. 165]
Z wnioskiem o unieważnienie prawa ochronnego nie można wystąpić:
z powodu kolizji z wcześniejszym znakiem bądź naruszenia praw osobistych lub majątkowych wnioskodawcy, jeżeli przez okres pięciu kolejnych lat używania zarejestrowanego znaku wnioskodawca, będąc świadomym jego używania, nie sprzeciwiał się temu;
po upływie pięciu lat od udzielenia prawa ochronnego, jeżeli prawo to udzielone zostało z naruszeniem przepisów (nie mogą być znakiem towarowym lub nie maja znamion odróżniających) w wyniku używania nabrał charakteru odróżniającego;
z powodu kolizji ze znakiem towarowym powszechnie znanym, jeżeli przez okres pięciu kolejnych lat używania zarejestrowanego znaku towarowego, uprawniony do znaku towarowego powszechnie znanego, będąc świadomym jego używania, nie sprzeciwiał się temu.
74. Kiedy wygasa prawo ochronne na znak towarowy? [art. 168]
Prawo ochronne na znak towarowy wygasa na skutek:
upływu okresu, na który zostało udzielone;
zrzeczenia się prawa przez uprawnionego przed Urzędem Patentowym, za zgodą osób, którym służą na nim prawa.
zrzeczenie się prawa może również dotyczyć tylko niektórych towarów, dla których prawo to zostało udzielone (ograniczenie wykazu towarów);
zrzeczenie się udziału we wspólnym prawie powoduje przejście tego udziału na pozostałych współuprawnionych, odpowiednio do ich udziałów;
Urząd Patentowy wydaje decyzję stwierdzającą wygaśnięcie prawa ochronnego.
75. Podaj definicję oznaczenia geograficznego i napisz, kto może uzyskać takie prawo. [art. 174-175]
Definicja:
Oznaczeniami geograficznymi, są oznaczenia słowne odnoszące się bezpośrednio lub pośrednio do nazwy miejsca, miejscowości, regionu lub kraju (teren), które identyfikują towar jako pochodzący z tego terenu, jeżeli określona jakość, dobra opinia lub inne cechy towaru są przypisywane przede wszystkim pochodzeniu geograficznemu tego towaru.
Oznaczeniami geograficznymi są:
1) nazwy regionalne jako oznaczenia służące do wyróżniania towarów, które:
pochodzą z określonego terenu oraz
posiadają szczególne właściwości, które wyłącznie lub w przeważającej mierze zawdzięczają oddziaływaniu środowiska geograficznego obejmującego łącznie czynniki naturalne oraz ludzkie - których wytworzenie lub przetworzenie następuje na tym terenie;
2) oznaczenia pochodzenia jako oznaczenia służące do wyróżniania towarów:
pochodzących z określonego terenu oraz
posiadających pewne szczególne właściwości albo inne cechy szczególne przypisywane pochodzeniu geograficznemu, czyli terenowi, gdzie zostały one wytworzone lub przetworzone.
oznaczenia stosowane dla towarów, które są wytworzone z surowców lub półproduktów pochodzących z określonego terenu, większego niż teren wytworzenia lub przetworzenia towaru, jeżeli są one przygotowywane w szczególnych warunkach i istnieje system kontroli przestrzegania tych warunków.
określenia o charakterze geograficznym nieodpowiadające dosłownie terenowi, z którego towar pochodzi, lub inne określenia używane tradycyjnie, jeżeli są one stosowane dla towarów pochodzących z danego terenu.
Kto takie prawo może uzyskać:
przedsiębiorca;
organizacja upoważniona do reprezentowania interesów producentów;
organ administracji rządowej lub samorządu terytorialnego.
PRAWO AUTORSKIE I PRAWA POKREWNE
76. Podaj definicję utworu z prawa autorskiego. [art. 1]
Utworem - jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.
W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:
wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);
plastyczne;
fotograficzne;
lutnicze;
wzornictwa przemysłowego;
architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;
muzyczne i słowno-muzyczne;
sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;
audiowizualne (w tym filmowe).
77.Podaj terminy ochronne dla praw autorskich.
Autorskie prawa majątkowe gasną z upływem lat siedemdziesięciu:
od śmierci twórcy, a do utworów współautorskich - od śmierci współtwórcy, który przeżył pozostałych;
w odniesieniu do utworu, którego twórca nie jest znany - od daty pierwszego rozpowszechnienia, chyba że pseudonim nie pozostawia wątpliwości co do tożsamości autora lub jeżeli autor ujawnił swoją tożsamość;
w odniesieniu do utworu, do którego autorskie prawa majątkowe przysługują z mocy ustawy innej osobie niż twórca - od daty rozpowszechnienia utworu, a gdy utwór nie został rozpowszechniony - od daty jego ustalenia;
w odniesieniu do utworu audiowizualnego - od śmierci najpóźniej zmarłej z wymienionych osób: głównego reżysera, autora scenariusza, autora dialogów, kompozytora muzyki skomponowanej do utworu audiowizualnego;
w odniesieniu do utworu rozpowszechnianego w częściach, odcinkach, fragmentach lub wkładkach, bieg terminu liczy się oddzielnie od daty rozpowszechnienia każdej z wymienionych części.
Czas trwania autorskich praw majątkowych liczy się w latach pełnych następujących po roku, w którym nastąpiło zdarzenie, od którego zaczyna się bieg terminów.
78. Podaj terminy ochronne dla praw pokrewnych.
Prawa do artystycznych wykonań
wygasa z upływem 50 lat następujących po roku, w którym artystyczne wykonanie ustalono;
jeżeli jednak w tym czasie nastąpiła publikacja utrwalenia tego wykonania lub jego publiczne odtworzenie, okres ochrony liczy się od tych zdarzeń, a gdy miały miejsce obydwa - od tego z nich, które miało miejsce wcześniej.
Prawa do fonogramów i wideogramów
gaśnie z upływem 50 lat następujących po roku, w którym fonogram lub wideogram został sporządzony.
Prawa do nadań programów
gaśnie z upływem 50 lat następujących po roku pierwszego nadania programu.
Prawa do pierwszych wydań
Wydawcy, który jako pierwszy w sposób zgodny z prawem opublikował lub w inny sposób rozpowszechnił utwór, którego czas ochrony już wygasł, a jego egzemplarze nie były jeszcze publicznie udostępniane, przysługuje wyłączne prawo do rozporządzania tym utworem i korzystania z niego na wszystkich polach eksploatacji przez okres 25 lat od daty pierwszej publikacji lub rozpowszechnienia.
Prawa do wydań naukowych i krytycznych
Temu, kto po upływie czasu ochrony prawa autorskiego do utworu przygotował jego wydanie krytyczne lub naukowe, niebędące utworem, przysługuje wyłączne prawo do rozporządzania takim wydaniem i korzystania z niego przez okres 30 lat od daty publikacji.
79. Scharakteryzuj podmioty zajmujące się ochroną praw autorskich (na podstawie ustawy).
Organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi to stowarzyszenia zrzeszające twórców, artystów wykonawców, producentów lub organizacje radiowe i TV, których statutowym zadaniem jest zbiorowe zarządzanie i ochrona powierzonych im praw autorskich lub praw pokrewnych oraz wykonywanie uprawnień wynikających z ustawy
Komisje Prawa Autorskiego
składa się z 40 arbitrów powołanych przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego;
kompetencje:
zatwierdzanie lub odmowę zatwierdzenia, przygotowanych przez organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, tabel wynagrodzeń za korzystanie z utworów lub artystycznych wykonań objętych zbiorowym zarządzaniem;
rozstrzyganie sporów dotyczących stosowania tabel, jak również spory związane z zawarciem umowy.
Fundusz Promocji Twórczości
państwowy fundusz celowy nieposiadający osobowości prawnej;
dysponuje minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego;
środki przeznacza się na :
stypendia dla twórców;
pomoc socjalna dla twórców;
pokrycie kosztów wydań dla niewidomych oraz wydań utworów o szczególnym znaczeniu dla kultury i nauki polskiej.
80. Wymień osobiste i majątkowe prawa autorskie.
Autorskie prawa osobiste:
Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, autorskie prawa osobiste chronią nieograniczoną w czasie i niepodlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem, a w szczególności prawo do:
autorstwa utworu;
oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo;
nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania;
decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności;
nadzoru nad sposobem korzystania z utworu.
Autorskie prawa majątkowe:
Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje wyłączne prawo do:
korzystania z utworu;
rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji;
wynagrodzenia za korzystanie z utworu.
81. Wylicz przestępstwa, które wymienia prawo autorskie.
przywłaszczenie sobie autorstwa albo wprowadzanie w błąd co do autorstwa całości lub części cudzego utworu albo artystycznego wykonania;
rozpowszechnianie bez podania nazwiska lub pseudonimu twórcy albo publiczne zniekształcenie utworu;
rozpowszechnianie cudzego utworu bez uprawnienia albo wbrew jego warunkom - piractwo;
utrwalanie lub zwielokrotnianie cudzego utworu w celu rozpowszechniania bez uprawnienia albo wbrew jego warunkom;
w celu osiągnięcia korzyści nabywanie lub pomoc w zbyciu albo przetrzymywanie lub pomoc w ukryciu przedmiotu będącego nośnikiem utworu, artystycznego wykonania, fonogramu, wideogramu rozpowszechnianego lub zwielokrotnionego bez uprawnienia albo wbrew jego warunkom - paserstwo;
wytwarzanie urządzeń lub ich komponentów przeznaczonych do niedozwolonego usuwania lub obchodzenia skutecznych technicznych zabezpieczeń przed odtwarzaniem, przegrywaniem lub zwielokrotnianiem utworów lub przedmiotów praw pokrewnych albo dokonywanie obrotu takimi urządzeniami lub ich komponentami, albo reklamowanie ich w celu sprzedaży lub najmu;
uniemożliwianie lub utrudnianie wykonywania prawa do kontroli korzystania z utworu, artystycznego wykonania, fonogramu lub wideogram
82. Z jakimi cywilnymi roszczeniami może wystąpić twórca wobec osoby, która korzystała z utworu bez zgody twórcy?
Prawa osobiste Art.78 § 1
twórca, w sytuacji zagrożone jego autorskich praw osobistych cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania;
w razie dokonanego naruszenia może także żądać, aby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności aby złożyła publiczne oświadczenie o odpowiedniej treści i formie;
jeżeli naruszenie było zawinione, sąd może przyznać twórcy odpowiednią sumę pieniężną tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę lub - na żądanie twórcy - zobowiązać sprawcę, aby uiścił odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez twórcę cel społeczny.
Prawa majątkowe art. 79 § 1
Uprawniony, którego autorskie prawa majątkowe zostały naruszone, może żądać od osoby, która naruszyła te prawa:
zaniechania naruszania;
usunięcia skutków naruszenia;
naprawienia wyrządzonej szkody:
na zasadach ogólnych albo
poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej dwukrotności, a gdy naruszenie zawinione - trzykrotności stosownego wynagrodzenia,
wydania uzyskanych korzyści.
Niezależnie od w/w roszczeń może się domagać:
ogłoszenia w prasie oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie lub podania do publicznej wiadomości części albo całości orzeczenia sądu;
zapłaty przez osobę, która naruszyła autorskie prawa majątkowe, odpowiedniej sumy pieniężnej, na rzecz Funduszu, gdy naruszenie jest zawinione i zostało dokonane w ramach działalności gospodarczej wykonywanej w cudzym albo we własnym imieniu, choćby na cudzy rachunek.
PRAWO UPADŁOŚCIOWE I NAPRAWCZE
83. Czyjej upadłości nie można zgłosić? [art. 6]
Skarbu Państwa;
jednostek samorządu terytorialnego;
publicznych samodzielnych zakładów opieki zdrowotnej;
instytucji i osób prawnych utworzonych w drodze ustawy oraz utworzonych w wykonaniu obowiązku nałożonego ustawą;
osób fizycznych prowadzących gospodarstwo rolne;
uczelni.
84. Wskaż, kiedy zgłasza się upadłość a kiedy wszczyna postępowanie naprawcze. Wyjaśnij pojęcia używane w obu definicjach (art. 10-11)
|
POSTĘPOWANIE NAPRAWCZE |
upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny. |
stosuje się do przedsiębiorców zagrożonych niewypłacalnością. |
|
przedsiębiorca jest zagrożony niewypłacalnością, jeżeli pomimo wykonywania swoich zobowiązań, według rozsądnej oceny jego sytuacji ekonomicznej jest oczywistym, że w niedługim czasie stanie się niewypłacalny. |
85. Wskaż, kiedy zwołuje się a kiedy nie zwołuje się wstępne zgromadzenie wierzycieli [art. 44 i kto w nim uczestniczy [art. 49]
WSTĘPNE ZGROMADZENIE WIERZYCIELI |
|
ZWOŁUJE SIĘ |
NIE ZWOŁUJE SIĘ |
jeżeli istnieją podstawy do ogłoszenia upadłości, chyba że oczywiste jest, że dalsze postępowanie może być prowadzone tylko w celu likwidacji majątku upadłego (zwołuje sąd) |
jeżeli z okoliczności sprawy wynika, że jego przeprowadzenie pociągałoby za sobą nadmierne koszty, jak również gdy suma spornych wierzytelności przekracza 15% ogólnej sumy wierzytelności.
|
Uczestnicy:
|
86. Wymień zadania syndyka po ogłoszeniu upadłości. [art. 306 - 312]
Sporządzenie spisu inwentarza i oszacowanie masy upadłości oraz sporządzenie planu likwidacyjnego i przedstawia go sędziemu-komisarzowi w terminie 1 m-ca od dnia ogłoszenia upadłości
Sporządzenie sprawozdania finansowego na dzień poprzedzający ogłoszenie upadłości oraz niezwłoczne przekazanie sędziemu - komisarzowi;
Sprzedaż ruchomości jeśli jest to potrzebne na zaspokojenie kosztów likwidacji.
Przeprowadzenie likwidacji masy upadłości.
Likwidacji dokonuje się przez sprzedaż części lub całości przedsiębiorstwa, nieruchomości i ruchomości przez ściągnięcie wierzytelności bądź wykonanie innych praw majątkowych lub ich zbycie
87. W jaki sposób następuje sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego? [art. 316-318]
powinno być sprzedane jako całość, chyba że nie jest to możliwe (względy ekonomiczne lub inne), to można sprzedać zorganizowaną część przedsiębiorstwa;
może być poprzedzona umową dzierżawy na czas określony z prawem pierwokupu (względy ekonomiczne);
na nabywcę przechodzą wszelkie koncesje, zezwolenia, licencje i ulgi, które zostały udzielone upadłemu, chyba że ustawa lub decyzja o ich udzieleniu stanowi inaczej;
nabywca może używać oznaczenia przedsiębiorstwa upadłego, w którym mieści się jego nazwisko, tylko za zgodą upadłego;
nabywca przedsiębiorstwa upadłego nabywa je w stanie wolnym od obciążeń i nie odpowiada za zobowiązania upadłego
88. Przedstaw kolejność zaspokajania wierzycieli. [art. 342 - 344]
Wierzytelności i należności podlegające zaspokojeniu z funduszów masy upadłości dzieli się na kategorie:
kat. I:
koszty postępowania upadłościowego;
należności:
z tytułu składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe pracowników;
stosunku pracy;
rolników z tytułu umów o dostarczenie produktów z własnego gospodarstwa rolnego za ostatnie dwa lata;
renty należne za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci;
ciążące na upadłym zobowiązania alimentacyjne;
powstałe wskutek czynności syndyka albo zarządcy;
zawartych przez upadłego przed ogłoszeniem upadłości umów wzajemnych, których wykonania żądał syndyk albo zarządca;
kat. II:
podatki;
inne daniny publiczne;
niepodlegające zaspokojeniu w kategorii pierwszej należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne należne za ostatni rok przed datą ogłoszenia upadłości wraz z należnymi od nich odsetkami i kosztami egzekucji;
kat. III:
inne wierzytelności, jeżeli nie podlegają zaspokojeniu w kat. IV, wraz z odsetkami za ostatni rok przed datą ogłoszenia upadłości, z odszkodowaniem umownym, kosztami procesu i egzekucji;
wierzytelność nabyta w drodze przelewu lub indosu po ogłoszeniu upadłości (jeżeli nie w IV) - nie dotyczy to wierzytelności powstałej wskutek czynności syndyka albo zarządcy albo czynności upadłego podjętych za zgodą nadzorcy sądowego.
kat. IV:
odsetki, które nie należą do wyższych kat. w kolejności, w jakiej podlega zaspokojeniu kapitał;
sądowe i administracyjne kary grzywny;
należności z tytułu darowizn i zapisów.
89. Co zawiera plan podziału funduszów masy upadłości? (art. 374)
Plan podziału funduszów masy upadłości:
określa sumę podlegającą podziałowi;
wymienia wierzytelności i prawa osób uczestniczących w podziale;
określa sumę, jaka każdemu z uczestników przypada z podziału;
wskazuje, które sumy mają być wypłacone, a które i z jakich przyczyn mają być pozostawione w depozycie sądowym;
określa, czy plan podziału jest częściowy czy ostateczny.
Sędzia-komisarz może wnieść do planu poprawki lub polecić syndykowi dokonanie wskazanych zmian w planie.
90. Co nie wchodzi do masy upadłości?(art. 63)
Nie wchodzi do masy upadłości:
mienie, które jest wyłączone od egzekucji według przepisów k.p.c.;
wynagrodzenie za pracę upadłego w części niepodlegającej zajęciu;
mienie wyłączone uchwałą zgromadzenia wierzycieli;
nieściągalne wierzytelności oraz niezbywalne ruchomości wyłączone przez sędziego-komisarza.
91. Co podaje sąd w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości (art. 51)
Postanowienie o ogłoszeniu upadłości:
wymienia imię i nazwisko, nazwę albo firmę, miejsce zamieszkania albo siedzibę upadłego dłużnika (upadłego);
określa:
sposób prowadzenia postępowania;
czy i w jakim zakresie upadły będzie sprawował zarząd swoim majątkiem, jeżeli postępowanie będzie prowadzone z możliwością zawarcia układu;
wzywa:
wierzycieli upadłego do zgłoszenia wierzytelności w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż miesiąc i nie dłuższym niż 3 miesiące;
osoby, którym przysługują prawa oraz prawa i roszczenia osobiste ciążące na nieruchomości należącej do upadłego, jeżeli nie zostały ujawnione przez wpis w księdze wieczystej, do ich zgłoszenia w wyznaczonym terminie nie krótszym niż miesiąc i nie dłuższym niż 3 miesiące, pod rygorem utraty prawa powoływania się na nie w postępowaniu upadłościowym;
wyznacza sędziego-komisarza oraz syndyka albo nadzorcę sądowego, albo zarządcę;
oznacza godzinę wydania postanowienia, jeżeli upadły jest uczestnikiem systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych (w rozumieniu ustawy o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami);
92. Kiedy sąd w postępowaniu upadłościowym orzeka zakaz prowadzenia działalności gospodarczej?
[art. 373]
Sąd może orzec pozbawienie na okres od trzech do dziesięciu lat prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu osoby:
która, ze swej winy:
będąc do tego zobowiązana z mocy ustawy, nie złożyła w terminie 2 tyg. od dnia powstania podstawy do ogłoszenia upadłości wniosku o ogłoszenie upadłości albo
po ogłoszeniu upadłości nie wydała lub nie wskazała majątku, ksiąg handlowych, korespondencji lub innych dokumentów upadłego, do których wydania lub wskazania była zobowiązana z mocy ustawy, albo
po ogłoszeniu upadłości ukrywała, niszczyła lub obciążała majątek wchodzący w skład masy upadłości, albo
jako upadły w toku postępowania upadłościowego nie wykonała innych obowiązków ciążących na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądu albo sędziego-komisarza, albo też w inny sposób utrudniała postępowanie.
wobec której:
już co najmniej raz ogłoszono upadłość, z umorzeniem jej długów po zakończeniu postępowania upadłościowego;
ogłoszono upadłość nie dawniej niż pięć lat przed ponownym ogłoszeniem upadłości.
93. Dla kogo stosuje się postępowanie naprawcze? [art. 492]
Postępowanie naprawcze stosuje się do przedsiębiorców zagrożonych niewypłacalnością.
Przedsiębiorca jest zagrożony niewypłacalnością, jeżeli pomimo wykonywania swoich zobowiązań, według rozsądnej oceny jego sytuacji ekonomicznej jest oczywistym, że w niedługim czasie stanie się niewypłacalny.
Postępowanie naprawcze może prowadzić także przedsiębiorca, w stosunku, do którego sąd na podstawie art. 12 oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości z jednoczesnym zezwoleniem na prowadzenie postępowania naprawczego
Nie może korzystać z postępowania naprawczego przedsiębiorca:
który już prowadził postępowanie naprawcze, jeżeli od jego umorzenia nie upłynęły 2 lata;
który już był objęty układem zawartym w postępowaniu naprawczym albo upadłościowym, jeżeli od wykonania układu nie upłynęło 5 lat;
przeciw któremu przeprowadzono postępowanie upadłościowe obejmujące likwidację majątku, albo w którym przyjęto układ likwidacyjny, jeżeli od prawomocnego zakończenia postępowania nie upłynęło 5 lat;
94. Wyjaśnij na podstawie ustawy, co to znaczy „przedsiębiorca zagrożony niewypłacalnością".
[art. 492 ust. 2]
Przedsiębiorca jest zagrożony niewypłacalnością, jeżeli pomimo wykonywania swoich zobowiązań, według rozsądnej oceny jego sytuacji ekonomicznej jest oczywistym, że w niedługim czasie stanie się niewypłacalny.
95. Którzy przedsiębiorcy nie mogą korzystać z postępowania naprawczego, pomimo iż są wpisani do KRS?
[art. 492 ust. 3]
Nie może korzystać z postępowania naprawczego przedsiębiorca:
który już prowadził postępowanie naprawcze, jeżeli od jego umorzenia nie upłynęły 2 lata;
który już był objęty układem zawartym w postępowaniu naprawczym albo upadłościowym, jeżeli od wykonania układu nie upłynęło 5 lat;
przeciw któremu przeprowadzono postępowanie upadłościowe obejmujące likwidację majątku, albo w którym przyjęto układ likwidacyjny, jeżeli od prawomocnego zakończenia postępowania nie upłynęło 5 lat;
w stosunku do którego oddalono wniosek o ogłoszenie upadłości albo umorzono postępowanie upadłościowe z braku majątku na zaspokojenie kosztów postępowania, jeżeli od uprawomocnienia się postępowania nie upłynęło 5 lat.
96. Przedstaw w pięciu punktach najważniejsze etapy postępowania naprawczego. [art. 494 - 521]
ETAPY POSTĘPOWANIA NAPRAWCZEGO |
||||||||||||
1) |
oświadczenie dłużnika o wszczęciu postępowania (wraz z planem naprawczym) |
|||||||||||
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||
|
brak postanowienia o zakazie wszczynania postępowania |
postanowienie sądu o zakazie wszczęcia postępowania (niemożność prowadzenia postępowania:
|
||||||||||
|
|
|
|
|||||||||
2) |
ogłoszenie o wszczęciu postępowania w Monitorze Sądowym i Gospodarczym oraz w dziennikach: o zasięgu lokalnym i ogólnopolskim |
|||||||||||
3) |
ustanowienie przez sąd nadzorcy sądowego |
|||||||||||
4) |
zgromadzenie wierzycieli |
|||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||
|
przyjęcie układu |
nieprzyjęcie układu |
||||||||||
|
|
zwołanie ponownego zgromadzenia |
||||||||||
|
|
ponowne nieprzyjęcie układu |
||||||||||
|
|
|
|
|||||||||
5) |
prawomocne rozstrzygnięcie sądu |
|||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||
|
zatwierdzenie układu |
odmowa zatwierdzenia |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
wykonanie układu |
uchylenie układu |
ogłoszenie upadłości |
97. Wymień sytuacje, kiedy sąd odmawia zatwierdzenia układu w postępowaniu naprawczym.
[art. 515 ust. 1]
Sąd odmawia zatwierdzenia układu w szczególności, jeżeli:
brak było podstaw do prowadzenia postępowania naprawczego;
przedsiębiorca nie złożył wymaganych w sprawie dokumentów;
dane zawarte w dokumentach i oświadczeniach przedsiębiorcy były nieprawdziwe;
przedsiębiorca nie zawiadomił wszystkich znanych mu wierzycieli o terminie zgromadzenia wierzycieli;
nadzorca sądowy nie miał możliwości sprawowania nadzoru;
w toku postępowania naruszono przepisy prawa, które mogły mieć wpływ na wynik głosowania;
przedsiębiorca zbył lub obciążył swe mienie albo udzielił niektórym wierzycielom większych korzyści z naruszeniem przepisów o zakazie zbywania obciążania majątku
z okoliczności sprawy wynika, że układ nie będzie wykonany;
układ jest krzywdzący dla wierzycieli, którzy wnieśli zarzuty;
przyjęty plan naprawczy nie zapewnia przywrócenia przedsiębiorcy zdolności do konkurowania na rynku.
98. Kiedy umarza się postępowanie naprawcze z mocy prawa (dla małych przedsiębiorców a kiedy dla innych)? [art. 519]
|
|
mali i średni przedsiębiorcy |
pozostali przedsiębiorcy |
w razie niezawarcia układu |
|
w terminie 3 m-cy |
po upływie 4 m-cy |
od wszczęcia postępowania |
99. Wymień sytuacje, gdy przewidziana jest odpowiedzialność karna za naruszenie prawa
upadłościowego. [art. 522]
Kto będąc dłużnikiem albo osobą uprawnioną do reprezentowania dłużnika, który jest osobą prawną lub spółką handlową niemającą osobowości prawnej:
podaje we wniosku o ogłoszeniu upadłości albo w oświadczeniu o wszczęciu postępowania naprawczego nieprawdziwe dane;
w postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości albo w postępowaniu naprawczym podaje sądowi nieprawdziwe informacje co do stanu majątku dłużnika.
100. Kiedy ogłasza się upadłość?
Upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny.
Dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań.
Dłużnika będącego os. pr. albo niepełną os. pr., uważa się za niewypłacalnego także wtedy, gdy jego zobowiązania przekroczą wartość jego majątku, nawet wówczas, gdy na bieżąco te zobowiązania wykonuje.
101. Którzy przedsiębiorcy nie podlegają pod prawo upadłościowe?
Skarb Państwa;
jednostki samorządu terytorialnego;
publiczne samodzielne zakłady opieki zdrowotnej;
instytucje i osoby prawne utworzone w drodze ustawy oraz utworzone w wykonaniu obowiązku nałożonego ustawą;
osoby fizyczne prowadzące gospodarstwo rolne;
uczelnie.
102. Podaj kilka grup skutków ogłoszenia upadłości i przykłady.
|
|
|
PRZYKŁADY |
co do osoby upadłego |
ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku upadłego, upadły jest obowiązany :
|
co do majątku upadłego |
z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzycieli upadłego. |
co do zobowiązań upadłego |
Nieważne są postanowienia umowy zastrzegające na wypadek ogłoszenia upadłości zmianę lub rozwiązanie stosunku prawnego, którego stroną jest upadły. Ogłoszenie upadłości obejmującej likwidacje zobowiązania pieniężne upadłego, których termin płatności świadczenia jeszcze nie nastąpił, stają się wymagalne z dniem ogłoszenia upadłości. |
co do stosunków majątkowych małżeńskich upadłego
|
przy ogłoszenia upadłości jednego z małżonków:
|
co do toczących się postępowań sądowych i administracyjnych
|
Ustanowiono zarząd własny upadłego, nadzorca sądowy wstępuje z mocy prawa do tych postępowań dotyczących masy upadłości prowadzonych na rzecz lub przeciwko upadłemu. Ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku upadłego, postępowania dotyczące masy upadłości mogą być wszczęte i dalej prowadzone jedynie przez syndyka lub przeciwko niemu. |
co do spadków nabytych przez upadłego |
jeżeli do spadku otwartego po ogłoszeniu upadłości powołany zostaje upadły, spadek wchodzi do masy upadłości. |
103. Wymień podmioty postępowania upadłościowego i scharakteryzuj je.
Sąd
Po ogłoszeniu upadłości postępowanie upadłościowe toczy się w sądzie upadłościowym, który ogłosił upadłość. Skład: jeden sędzia zawodowy
Sędzia-komisarz
po ogłoszeniu upadłości wykonuje czynności postępowania upadłościowego, z wyjątkiem czynności, dla których właściwy jest sąd;
kieruje tokiem postępowania;
sprawuje nadzór nad czynnościami syndyka, nadzorcy sądowego i zarządcy;
oznacza czynności, których syndykowi, nadzorcy albo zarządcy nie wolno wykonywać bez jego zezwolenia lub bez zgody rady wierzycieli, jak również zwraca uwagę na popełnione przez nich uchybienia.
Syndyk
Niezwłocznie obejmuje majątek upadłego, zarządza nim, zabezpiecza go przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zabraniem go przez osoby postronne oraz przystępuje do jego likwidacji.
Nadzorca sądowy
Jeżeli ogłoszono upadłość z możliwością zawarcia układu i ustanowiono zarząd własny upadłego, powinien:
niezwłocznie podjąć czynności nadzorcze;
sporządzić sprawozdanie finansowe na dzień poprzedzający ogłoszenie upadłości.
Zarządca
Niezwłocznie po powołaniu:
obejmuje zarząd masą upadłości;
zabezpiecza ją przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zabraniem przez osoby trzecie;
sporządza spis inwentarza i sprawozdanie finansowe na dzień poprzedzający ogłoszenie upadłości, jeżeli dotychczas w toku postępowania nie zostały sporządzone.
Upadły
Ten, wobec kogo wydano postanowienie o ogłoszeniu upadłości.
Wierzyciele
Każdy uprawniony do zaspokojenia z masy upadłości, choćby wierzytelność nie wymagała zgłoszenia.
Zgromadzenie wierzycieli
Sędzia-komisarz zwołuje zgromadzenie wierzycieli:
jeżeli według przepisów ustawy wymagane jest podjęcie uchwały zgromadzenia;
na wniosek przynajmniej 2 wierzycieli mających łącznie nie mniej niż trzecią część ogólnej sumy uznanych wierzytelności;
w innych przypadkach, gdy uzna to za potrzebne.
Rada wierzycieli
Służy pomocą syndykowi, nadzorcy sądowemu lub zarządcy, kontroluje ich czynności, bada stan funduszów masy upadłości, udziela zezwolenia na czynności, które mogą być dokonane tylko za zezwoleniem rady wierzycieli, oraz wyraża opinię w innych sprawach, jeżeli tego zażąda sędzia komisarz, syndyk, nadzorca sądowy albo zarządca.
104. Kiedy sędzia komisarz może uchylić uchwałę zgromadzenia wierzycieli? [art. 200]
jeżeli jest sprzeczna z prawem lub
narusza dobre obyczaje albo
rażąco narusza interes wierzyciela, który głosował przeciw uchwale.
Na postanowienie sędziego-komisarza przysługuje zażalenie.
105. Jakie czynności nie mogą być dokonywane bez zezwolenia Rady Wierzycieli? [art. 206]
W postępowaniu obejmującym likwidację majątku upadłego zezwolenia rady wierzycieli wymagają następujące czynności:
dalsze prowadzenie przedsiębiorstwa przez syndyka, jeżeli ma trwać dłużej niż trzy miesiące od dnia ogłoszenia upadłości;
odstąpienie od sprzedaży przedsiębiorstwa jako całości;
sprzedaż praw i wierzytelności;
zaciąganie pożyczek lub kredytów oraz obciążenie majątku upadłego ograniczonymi prawami rzeczowymi;
wykonanie umowy wzajemnej zawartej przez upadłego albo odstąpienie od takiej umowy oraz wykonanie lub odstąpienie od umowy zawartej przez upadłego, do której stosuje się odpowiednio przepisy art. 98 i 99;
uznanie, zrzeczenie się i zawarcie ugody co do roszczeń spornych oraz poddanie sporu rozstrzygnięciu sądu polubownego.>
W postępowaniu z możliwością zawarcia układu zezwolenia rady wierzycieli wymagają następujące czynności:
obciążenie przez upadłego albo zarządcę składników masy upadłości hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym i hipoteką morską w celu zabezpieczenia wierzytelności nieobjętej układem;
obciążenie przez zarządcę składników masy innymi prawami;
zaciąganie przez zarządcę kredytów i pożyczek;
Jeżeli czynność z punktu 1) i 2, musi być dokonana niezwłocznie i dotyczy wartości nieprzewyższającej 10 tysięcy złotych, syndyk, nadzorca sądowy albo zarządca może ją wykonać bez zezwolenia rady.
106. Podaj ustawowe przykłady propozycji restrukturyzacji zobowiązań upadłego. [art. 270 - 271]
Mogą obejmować w szczególności:
odroczenie wykonania zobowiązań;
rozłożenie spłaty długów na raty;
zmniejszenie sumy długów;
konwersję wierzytelności na udziały lub akcje;
zmianę, zamianę lub uchylenie prawa zabezpieczającego określoną wierzytelność;
układ może przewidywać również zaspokojenie wierzycieli poprzez likwidację majątku upadłego (układ likwidacyjny).
107. Czego nie obejmuje układ w postępowaniu upadłościowym? [art. 273]
Układ nie obejmuje:
należności alimentacyjnych oraz rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci z oraz z tytułu zamiany uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę;
roszczenia o wydanie mienia nienależącego do upadłego
składek na ubezpieczenie społeczne;
wierzytelności
które za zgodą sędziego-komisarza zostały spłacone;
za które upadły odpowiada w związku z nabyciem spadku po ogłoszeniu upadłości, po wejściu spadku do masy upadłości;
ze stosunku pracy;
wierzytelności zabezpieczonej na mieniu upadłego hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym i hipoteka morską, w części znajdującej pokrycie w wartości przedmiotu zabezpieczenia chyba że wierzyciel wyraził zgodę na jej objęcie układem.
108. Komu może upadły przyznać w drodze restrukturyzacji zobowiązań korzystniejsze warunki? [art. 279]
Warunki restrukturyzacji zobowiązań upadłego powinny być jednakowe dla wszystkich wierzycieli, a jeżeli sędzia-komisarz postanowi, że głosowanie nad układem odbędzie się w grupach wierzycieli, jednakowe dla wierzycieli zaliczonych do tej samej grupy, chyba że wierzyciel wyraźnie zgodzi się na warunki mniej korzystne. Korzystniejsze warunki restrukturyzacji zobowiązań można przyznać wierzycielom mającym drobne wierzytelności, a także wierzycielom, którzy po ogłoszeniu upadłości udzielili lub mają udzielić kredytu niezbędnego do wykonania układu.
109. Co powinno zawierać uzasadnienie propozycji układowych? [art. 280]
Uzasadnienie propozycji układowych powinno zawierać:
opis stanu przedsiębiorstwa ze szczególnym określeniem jego sytuacji ekonomiczno-finansowej, prawnej oraz organizacyjnej;
analizę sektora rynku, na którym przedsiębiorstwo upadłego działa, z uwzględnieniem pozycji rynkowej konkurencji;
metody i źródła finansowania wykonania układu, z uwzględnieniem przewidywanych wpływów i wydatków w czasie wykonywania układu;
analizę poziomu i struktury ryzyka;
osoby odpowiedzialne za wykonanie układu (imiona i nazwiska);
ocenę alternatywnego sposobu restrukturyzacji zobowiązań;
system zabezpieczenia praw i interesów wierzycieli na czas wykonania układu.
110. Kogo nie wiąże układ? [art. 290 ust. 2]
Wierzycieli, których upadły:
umyślnie nie ujawnił
i
którzy w postępowaniu nie uczestniczyli.
Upadły powinien ujawnić wszystkich znanych mu wierzycieli we wniosku o ogłoszeniu upadłości. W przypadku natomiast, gdy wniosek o ogłoszenie upadłości złożył wierzyciel, upadły powinien ujawnić wszystkich wierzycieli w toku postępowania upadłościowego w ramach składanych wyjaśnień.
Wyłączenie następuje tylko wtedy, gdy pominięcie to było umyślne (można ustalić na podstawie ksiąg upadłego i innych dokumentów upadłego) i gdy wierzyciel ten nie brał udziału w postępowaniu.
Obydwa te elementy muszą wystąpić łącznie, aby układ mógł jakiegoś wierzyciela nie dotyczyć.
Konsekwencją niezwiązania wierzyciela układem jest to, że wierzyciel ten będzie mógł dochodzić swych roszczeń od upadłego w pełnej wysokości.
111. Kiedy wierzyciel lub upadły może wystąpić o zmianę układu? [art. 298]
Upadły oraz każdy z wierzycieli może wystąpić o zmianę układu, jeżeli po zatwierdzeniu układu nastąpiła nadzwyczajna zmiana stosunków gospodarczych, która w sposób istotny wpływa na trwały wzrost lub zmniejszenie dochodu z przedsiębiorstwa upadłego,
112. Kiedy w postępowaniu upadłościowym powołuje się syndyka, zarządcę sądowego, zarządcę (art. 156)
Syndyka - w razie ogłoszenia upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego.
Nadzorcę sądowego - w razie ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu.
Zarządcę:
w razie ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu, gdy odebrano zarząd majątkiem upadłemu;
gdy ustanowiono nad częścią majątku zarząd własny upadłego.
W sprawach objętych tym zarządem zarządca pełni czynności zastrzeżone dla nadzorcy sądowego.
Osoba powołana do wykonywania czynności syndyka, nadzorcy sądowego albo zarządcy podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności osobiście lub przez pełnomocnika.
PRAWO PAPIERÓW WARTOŚĆIOWYCH
113. Podaj definicję weksla i wymień podmioty stosunków wekslowych.
WEKSEL to papier wartościowy, w którym wystawca przyrzeka wypłatę określonej sumy pieniędzy, albo zobowiązuje się, że zapłaty tej dokona inna osoba. Wystawiający przyjmuje zawsze bezwarunkową odpowiedzialność za zapłatę. Wyróżnia się:
sala weksel - gdzie samemu ponosi odpowiedzialność
weksel trasowany ( ciągniony) - gdzie przyrzeka się zapłatę, ale zobowiązuje się do niej inną osobę
DŁUŻNICY |
WIERZYCIELE |
|
|
114. Wymień i omów klauzule wekslowe.
KLAUZULE WEKSLOWE DODATKOWE ZASTRZEŻENIA STRON STOSUNKU WEKSLOWEGO |
|
klauzule wekslowe skuteczne takie, których umieszczenie w treści weksla wywołuje skutki określone prawem wekslowym |
|
klauzule wekslowo obojętne nie wywołują skutków w prawie wekslowym, lecz mają znaczenie dla procesu cywilnego i prawa materialnego |
|
klauzule unieważniające weksel zamieszczenie powoduje nieważność weksla, - ich katalog nie jest zamknięty |
|
115. Wyjaśnij następujące pojęcia wekslowe: weksel trasowany, remitent, protest weksla, indosatariusz,
akceptant, indos.
Weksel trasowany - (inaczej ciągniony, przekazowy, obcy lub trata) zawierający skierowane do oznaczonej osoby bezwarunkowe polecenie zapłacenia określonej sumy pieniędzy w oznaczonym czasie i miejscu.
Jeżeli osoba ta, zwana trasatem, przyjmie i podpisze weksel, wówczas przyjmuje na siebie realizację zobowiązania wymienionego na wekslu.
Weksel trasowany jest zobowiązaniem jednostronnym, mającym ściśle przez ustawę prawo wekslowe określoną formę, oderwanym od swojej przyczyny gospodarczej lub finansowej (abstrakcyjnym), a złożenie podpisu na wekslu stanowi podstawę zobowiązania.
Weksel trasowany jako papier wartościowy, sformalizowany jest dokumentem obiegowym, który za pomocą indosu może krążyć z rąk do rąk, umożliwiając nie powiązane ze sobą kazualne czynności prawne.
Remitent - osoba na której rzecz ma być dokonana zapłata z weksla, pierwszy wierzyciel wekslowy
Protest weksla - jest to urzędowe stwierdzenie faktu nie zaakceptowania weksla lub niezapłacenia sumy wekslowej we właściwym terminie. Sporządzany jest przez notariusza na wekslu lub na przedłużku weksla, na trwale połączonym z wekslem. Stanowi on niezbity dowód w procesie wekslowym i utrzymuje odpowiedzialność wszystkich dłużników wekslowych.
Indosatariusz (żyrantariusz) - posiadacz weksla, który nabył go w drodze indosu.
Akceptant - osoba oznaczona przez wystawcę jako płatnik, która weksel akceptowała. Staje się przez to głównym dłużnikiem wekslowym (tylko trasowany).
Indos - czyli inaczej żyro - jest to oświadczenie woli zbywcy weksla, czeku lub innego papieru wartościowego zbywalnego przez indos o przeniesieni jego własności (ze specyficznymi konsekwencjami).
116. Wymień różnice pomiędzy wekslem a czekiem (w tabeli).
WEKSEL (gotówkowy) |
CZEK (rozrachunkowy) |
odpowiedzialność cywilna |
odpowiedzialność karna i cywilna |
nie można o unieważnić odwołać |
można go unieważnić, odwołać w pewnych okolicznościach |
możemy sporządzić go sami |
sporządzany na formularzu |
wypłacają wszystkie osoby fizyczne |
wyplatają instytucie finansowe - bank |
nie może być wystawiony na okaziciela, osoba remitenta musi być wskazana w dokumencie |
może być wystawiona na okaziciela |
dopuszczalne jest sporządzenie odpisu z weksla |
niedopuszczalne jest sporządzenie odpisów |
117. Podaj 5 różnic pomiędzy obligacjami a akcjami w tabeli.
|
OBLIGACJE |
AKCJE |
1) |
emisja - pożyczka |
emisja - tworzenie przedsiębiorców |
2) |
posiadacz jest wierzycielem |
posiadacz jest udziałowcem, współwłaścicielem |
3) |
prawo majątkowe - stabilne, gwarantowane odeski |
prawo majątkowe - do dywidendy, do poboru nowych akcji, do majątku w razie likwidacji, szeroki wachlarz uprawnień korporacyjnych |
4) |
ryzyko - ograniczone co do odsetek |
ryzyko - bardzo wysokie, ,możemy stracić wartość akcji, nie uzyskać dywidendy |
5) |
prawo wpływania emitenta- nie ma żadnego wpływu |
prawo wpływania emitenta - ma wpływ na kształt |
118. Omów procedurę tworzenia kwitów depozytowych ADR i GPR. Wymień pięć podmiotów związanych z emisją kwitów depozytowych.
ADR-y I poziomu, które ze względu na zwolnienie z wymogów informacyjnych SEC (amerykański odpowiednik KPWiG) oraz niskie koszty i czas przeprowadzenia emisji (25 tys. USD, maksymalnie 10 tygodni) są w USA najszybciej rozwijającym się segmentem rynku kwitów depozytowych. Wadą tego rozwiązania jest brak możliwości wprowadzenia kwitów do obrotu giełdowego. Są one przeważnie notowane na rynku pozagiełdowym (OTC). W ramach poziomu I spółka nie może także pozyskiwać kapitału.
ADR-y II poziomu umożliwiają już notowanie kwitów na jednej z amerykańskich giełd. Muszą one także zostać poddane rejestracji w SEC oraz podlegają obowiązkom informacyjnym i sprawozdawczym, przy czym wszystkie raporty finansowe muszą być sporządzone zgodnie z amerykańskimi standardami rachunkowości GAAP;
ADR-y III poziomu umożliwiają pozyskiwanie kapitału w drodze emisji kwitów wprowadzanych następnie do obrotu na jednej z amerykańskich giełd. Emisja ma charakter publiczny, koszty programu zaś są wysokie;
Global Depositary Receipts (GDR). Najczęściej wybierana forma przez spółki z Europy Wschodniej. Najczęściej ma ona strukturę rozgałęzioną, w której jedna transza przeznaczona jest dla inwestorów europejskich i jest przedmiotem obrotu na giełdzie np. londyńskiej, druga transza zaś plasowana jest w USA w formie emisji prywatnej skierowanej do Kwalifikowanych Inwestorów Instytucjonalnych, którzy mogą obracać kwitami na niepublicznym elektronicznym rynku pozagiełdowym.
Podmioty:
międzynarodowy broker, który zajmuje się tym zajmuje (skupia akcje na rynku);
bank depozytariusz;
bank pośrednik
Międzynarodowa Izba Rozliczeniowa
inwestor, wystawia mu się kwity depozytowe
spółka - negocjuje umowę depozytową z bankiem
119. Przedstaw klasyfikację papierów wartościowych
Klasyfikacja papierów wartościowych
ze względu na prawa zawarte w treści papieru wartościowego:
do pieniędzy (weksle, czeki);
do towarów (konsonamenty);
ze względu na oznaczenie osoby uprawnionego:
na okaziciela;
na zlecenie;
imienne;
ze względu na korzyści
do celów rozliczeniowych (weksle)
przynoszące dochód
o stałym dochodzie;
o zmiennym dochodzie
ze względu na charakter lokaty
pożyczkowe;
udziałowe
ze względu na termin lokowania
krótkoterminowe;
średnioterminowe;
długoterminowe;
ze względu na teorie powstania papierów wartościowych
kreacyjne (weksle);
kontrolne;
PRAWO OCHRONY MECHANIZMÓW RYNKOWYCH
120. Wymień stany koncentracyjne i decyzje Prezesa UOKiK. Należy dokładnie podać kiedy następuje zgoda.
|
|
FORMA DOKONANIA |
KRYTERIUM KWOTOWE OBROTU |
|
|
Decyzjami Prezesa UOKiK są w szczególności - tabela z pytania 111
121. Wymień decyzje Prezesa UOKiK w sprawach koncentracji.
|
|
||||||||
1. |
zgoda na dokonanie koncentracji
|
w wyniku której konkurencja na rynku |
nie zostanie |
istotnie ograniczona, w szczególności przez powstanie lub umocnienie pozycji dominującej na rynku |
Prezes Urzędu nakłada na przedsiębiorcę lub przedsiębiorców obowiązek składania, w wyznaczonym terminie, informacji o realizacji tych warunków |
||||
2. |
|
|
|
|
po spełnieniu przez przedsiębiorców zamierzających dokonać koncentracji warunków, od których Prezes UOKiK uzależnił jej wydanie |
||||
3. |
|
|
zostanie |
|
odstąpienie od zakazu koncentracji jest uzasadnione, a w szczególności:
|
||||
4. |
zakaz, dokonania koncentracji |
|
|
|
|
||||
5. |
podział połączonego przedsiębiorcy na warunkach określonych w decyzji; |
zbycie całości lub części majątku przedsiębiorcy; |
zbycie udziałów lub akcji zapewniających kontrolę nad przedsiębiorcą lub przedsiębiorcami lub rozwiązanie spółki, nad którą przedsiębiorcy sprawują wspólną kontrolę; |
|
nie może być wydana po upływie 5 lat od dnia dokonania koncentracji |
||||
6. |
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
||||
7. |
przedłużenie terminu na odsprzedaż akcji lub udziałów |
|
122. Wyłączenia podmiotowe i przedmiotowe (warunkowe i bezwarunkowe) w uokik.
Wyłączenia bezwarunkowe:
Przepisów ustawy nie stosuje się do ograniczeń konkurencji dopuszczonych na podstawie odrębnych ustaw:
o grach i zakładach wzajemnych prawny monopol Państwa - tylko działalność spółek Skarbu Państwa w zakresie prowadzenia działalności objętej monopolem, w pozostałym zakresie, tj. do innych rodzajów działalności tych spółek - przepisy ustawy mają zastosowanie;
pr. energetyczne - ograniczenie możliwych zachowań konkurencyjnych;
o regulacji rynku cukru ograniczenia w zakresie zachowań rynkowych przedsiębiorców (tj. w przedmiocie ustalenia ceny oraz wielkości produkcji),
o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych;
prawo pocztowe;
organizacja rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego;
Agencja Rynku Rolnego i organizacja niektórych rynków rolnych;
Organizacja rynku rybnego i pomoc finansowa w gospodarce rybnej
Wyłączenia warunkowe:
Ustawa nie narusza praw przysługujących na podstawie przepisów dotyczących ochrony własności intelektualnej i przemysłowej, w szczególności przepisów o ochronie wynalazków, wzorów użytkowych i przemysłowych, topografii układów scalonych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych, praw autorskich i praw pokrewnych.
Ustawę stosuje się do zawieranych między przedsiębiorcami:
umów, w szczególności licencji, a także innych niż umowy praktyk wykonywania praw, przysługujących na podstawie przepisów dotyczących ochrony własności intelektualnej i przemysłowej, w szczególności przepisów o ochronie wynalazków, wzorów użytkowych i przemysłowych, topografii układów scalonych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych, praw autorskich i praw pokrewnych;
umów dotyczących nieujawnionych do wiadomości publicznej - co do których podjęto działania zmierzające do zapobieżenia ich ujawnieniu, jeżeli skutkiem tych umów jest nieuzasadnione ograniczenie swobody działalności gospodarczej stron lub istotne ograniczenie konkurencji na rynku:
informacji technicznych lub technologicznych;
zasad organizacji i zarządzania
123. Wymień porozumienia ograniczające konkurencję.
Zakazane są porozumienia, których celem lub skutkiem jest wyeliminowanie, ograniczenie lub naruszenie w inny sposób konkurencji na rynku właściwym, polegające w szczególności na:
ustalaniu, bezpośrednio lub pośrednio, cen i innych warunków zakupu lub sprzedaży towarów;
ograniczaniu lub kontrolowaniu produkcji lub zbytu oraz postępu technicznego lub inwestycji;
podziale rynków zbytu lub zakupu;
stosowaniu w podobnych umowach z osobami trzecimi uciążliwych lub niejednolitych warunków umów, stwarzających tym osobom zróżnicowane warunki konkurencji;
uzależnianiu zawarcia umowy od przyjęcia lub spełnienia przez drugą stronę innego świadczenia, niemającego rzeczowego ani zwyczajowego związku z przedmiotem umowy;
ograniczaniu dostępu do rynku lub eliminowaniu z rynku przedsiębiorców nieobjętych porozumieniem;
uzgadnianiu przez przedsiębiorców przystępujących do przetargu lub przez tych przedsiębiorców i przedsiębiorcę będącego organizatorem przetargu warunków składanych ofert, w szczególności zakresu prac lub ceny.
124. Wymień wyłączenia bagatelne z art. 7 uokik.
Zakazu zawierania porozumień, których celem lub skutkiem jest wyeliminowanie, ograniczenie lub naruszenie w inny sposób konkurencji na rynku właściwym, nie stosuje się do porozumień zawieranych między:
konkurentami, których łączny udział w rynku w roku kalendarzowym poprzedzającym zawarcie porozumienia nie przekracza 5 %;
przedsiębiorcami, którzy nie są konkurentami, jeżeli udział w rynku posiadany przez któregokolwiek z nich w roku kalendarzowym poprzedzającym zawarcie porozumienia nie przekracza 10 %.
125. Wymień przesłanki aby nastąpiło wyłączenie grupowe z art. 8 uokik.
Rada Ministrów może, w drodze rozporządzenia, wyłączyć określone rodzaje porozumień (których celem lub skutkiem jest wyeliminowanie, ograniczenie lub naruszenie w inny sposób konkurencji na rynku właściwym), które jednocześnie:
przyczyniają się do polepszenia produkcji, dystrybucji towarów lub do postępu technicznego lub gospodarczego;
zapewniają nabywcy lub użytkownikowi odpowiednią część wynikających z porozumień korzyści;
nie nakładają na zainteresowanych przedsiębiorców ograniczeń, które nie są niezbędne do osiągnięcia tych celów;
nie stwarzają tym przedsiębiorcom możliwości wyeliminowania konkurencji na rynku właściwym w zakresie znacznej części określonych towarów.
Rada Ministrów powinna uwzględnić korzyści, jakie mogą przynieść określone rodzaje porozumień. W rozporządzeniu Rada Ministrów określi:
warunki, jakie muszą być spełnione, aby porozumienie mogło być uznane za wyłączone spod zakazu - przede wszystkim nieprzekroczenie określonej wielkości udziału w rynku (np. 30%) jednej lub obu stron porozumienia, a czasem także całej grupy kapitałowej, do której należy strona;
klauzule, których występowanie w porozumieniu stanowi naruszenie (ograniczające lub naruszające konkurencję na rynku właściwym);
okres obowiązywania wyłączenia - różny i w zależności od rozporządzenia waha się od ponad trzech do ośmiu lat
126. Wymień i scharakteryzuj organy ochrony konkurencji z uokik.
|
|
|
1) |
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów |
|
2) |
Sąd ochrony Konkurencji i Konsumentów |
|
3) |
Samorząd terytorialny i powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów
|
|
4) |
Krajowa Rada Rzeczników Konsumentów |
|
5) |
Rada do spraw Dobrych Praktyk Gospodarczych |
|
6) |
Komisja Europejska |
|
7) |
Krajowy Rejestr Sądowy |
nadzoruje koncentracje na ostatnim etapie. |
8) |
Organizacje konsumenckie |
|
127. Omów postępowanie przed Prezesem Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (jak się dzieli, kto może wszczynać postępowanie).
|
|
||
1) |
postępowanie wyjaśniające |
z urzędu |
|
2) |
postępowanie antymonopolowe |
w sprawach praktyk ograniczających konkurencję |
|
|
|
w sprawach koncentracji |
|
3) |
postępowanie w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów |
z urzędu |
|
4) |
postępowanie w sprawach nakładania kar pieniężnych |
|
128. W jakich sprawach wszczyna się postępowanie wyjaśniające.
Może poprzedzać wszczęcie postępowania antymonopolowego lub postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.
Prezes Urzędu może wszcząć z urzędu, w drodze postanowienia, postępowanie wyjaśniające, jeżeli okoliczności wskazują na możliwość naruszenia przepisów ustawy:
w sprawach dotyczących określonej gałęzi gospodarki;
w sprawach dotyczących ochrony interesów konsumentów;
w innych przypadkach, gdy ustawa tak stanowi.
Postępowanie wyjaśniające może mieć na celu w szczególności:
wstępne ustalenie, czy nastąpiło naruszenie przepisów ustawy uzasadniające wszczęcie postępowania antymonopolowego, w tym, czy sprawa ma charakter antymonopolowy;
wstępne ustalenie, czy nastąpiło naruszenie uzasadniające wszczęcie postępowania w sprawie zakazu stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów;
badanie rynku, w tym określenie jego struktury i stopnia koncentracji;
wstępne ustalenie istnienia obowiązku zgłoszenia zamiaru koncentracji;
ustalenie, czy miało miejsce naruszenie chronionych prawem interesów konsumentów uzasadniające podjęcie działań określonych w odrębnych ustawach.
Zakończenie postępowania wyjaśniającego następuje w drodze postanowienia.
129. Wymień pięć istotnych zmian w nowej ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów w porównaniu z regulacją z 2000 r.
Możliwość nakładania przez Prezesa UOKiK kar pieniężnych na przedsiębiorców, którzy dopuszczają się praktyk naruszających zbiorowy interes konsumentów, w szczególności o:
stosowanie postanowień wzorców umów, które zostały wpisane do rejestru wzorców umów uznanych za niedozwolone;
naruszanie obowiązków udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji;
nieuczciwą lub wprowadzającą w błąd reklamę;
inne czyny nieuczciwej konkurencji godzące w zbiorowe interesy konsumentów.
Wzmocnienie ochrony konsumentów - przedsiębiorca stosował zakazaną praktykę, ale zaniechał jej przed wydaniem decyzji przez Prezesa UOKiK - będzie mógł określić w decyzji środki usunięcia przez przedsiębiorcę trwałych skutków naruszenia zbiorowego interesu konsumentów.
Kary pieniężne
Wysokie kary pieniężne grożące za stosowanie praktyk ograniczających konkurencję, praktyk naruszających zbiorowy interes konsumentów albo dokonanie koncentracji bez wymaganego zgłoszenia. (nawet 10% przychodu z roku poprzedniego, jeśli przedsiębiorca nie osiągnął wtedy przychodu, kara może wynosić do 200-krotności przeciętnego wynagrodzenia, starej ustawie była to 100-krotność przeciętnego wynagrodzenia). Natomiast za każdy dzień zwłoki w wykonaniu decyzji Prezesa UOKiK grozi kara do 10.000 euro.
Zmiany w zgłaszaniu zamiaru koncentracji
Zamiar koncentracji przedsiębiorców polegającej na przejęciu, połączeniu czy nabyciu mienia innego przedsiębiorcy wymaga w pewnych sytuacjach wcześniejszego zgłoszenia Prezesowi UOKiK. Dotychczas taki zamiar należało zgłosić, jeśli łączny światowy obrót przedsiębiorców (wraz z ich grupami kapitałowymi) uczestniczących w koncentracji w poprzednim roku obrotowym przekraczał 50 mln euro.
Rezygnacja z obowiązkowego prowadzenia postępowań antymonopolowych oraz w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów na wniosek złożony przez przedsiębiorców czy konsumentów. Tego rodzaju postępowania obecnie są wszczynane jedynie z urzędu.
130. Jakie zmiany zaszły w postępowaniu przed Prezesem UOKiK w ustawie z 2007 r.
Zmiany w zakresie:
ochrony konkurencji i konsumentów, które związane były z koniecznością dostosowania prawa polskiego do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 2006/2004/WE w sprawie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów;
postępowań w sprawach praktyk ograniczających konkurencję - rezygnacja z wszczynania na wniosek;
praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, a przejawiają się one w rezygnacji ustawodawcy z wszczynania tych postępowań na wniosek;
struktur decyzji wydawanych w postępowaniach w sprawach praktyk ograniczających konkurencję oraz praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, porządkując istniejące dotychczas regulacje i dostosowując je do regulacji wspólnotowych.
PRAWO UCZCIWEJ KONKURENCJI
131. Podaj definicję tajemnicy przedsiębiorstwa, formy jej naruszania. Wskaż, jakie przesłanki muszą zajść, aby powstała odpowiedzialność karna [art. 11 uznk].
Tajemnica przedsiębiorstwa - nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.
informacje powszechnie nieznane, oznacza iż na danym rynku są nieznane - nie chodzi tu tylko o tajemnicę na skalę kraju czy regionu, ale także o tajemnicy możemy mówić na małych rynkach, małych miejscowościach;
informacje z zakresu:
techniki - np. tajemnic konstrukcji;
technologii - np. wypieku ciasta;
organizacji - poprzez dobrą organizację można nieraz zarobić na danym produkcie podwójnie, tajemnicą organizacyjną będzie się zajmował również każdy urzędnik rządowy czy nierządowy;
inne mające wartość gospodarczą - np. ceny zakupów czy sprzedaży, sposób ekspozycji
informacje objęte klauzulą poufności
Formy naruszenia:
przekazanie;
ujawnienie;
wykorzystanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa;
nabycie od osoby nieuprawnionej, jeżeli zagraża lub narusza interes przedsiębiorcy
Odpowiedzialność karna: (grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2)
ten, kto, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi w stosunku do przedsiębiorcy, ujawnia innej osobie lub wykorzystuje we własnej działalności gospodarczej informację stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa, jeżeli wyrządza to poważną szkodę przedsiębiorcy;
ten, kto, uzyskawszy bezprawnie informację stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa, ujawnia ją innej osobie lub wykorzystuje we własnej działalności gospodarczej.
132. Wymień i zdefiniuj czyny utrudniające wejście na rynek z uznk (art. 15 uznk).
Art. 15§1.
Czynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku, w szczególności przez:
sprzedaż towarów lub usług poniżej kosztów ich wytworzenia lub świadczenia albo ich odprzedaż poniżej kosztów zakupu w celu eliminacji innych przedsiębiorców (DUMPING);
nakłanianie osób trzecich do odmowy sprzedaży innym przedsiębiorcom albo niedokonywania zakupu towarów lub usług od innych przedsiębiorców (BOJKOT);
rzeczowo nieuzasadnione, zróżnicowane traktowanie niektórych klientów (DYSKRYMINACJA);
pobieranie innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży;
działanie mające na celu wymuszenie na klientach wyboru jako kontrahenta określonego przedsiębiorcy lub stwarzanie warunków umożliwiających podmiotom trzecim wymuszanie zakupu towaru lub usługi u określonego przedsiębiorcy.
133. Wymień i omów postępowania z uznk
podmioty uprawnione do wniesienia skargi na czyny nieuczciwej konkurencji |
|
|
rodzaje odpowiedzialności |
CYWILNA |
Roszczenia cywilne - ulegają przedawnieniu z upływem lat trzech. Bieg przedawnienia rozpoczyna się oddzielnie co do każdego naruszenia. |
|
KARNA |
|
wniesienie oczywiście bezzasadnego powództwa |
|
134. Podaj pełną definicję czynu nieuczciwej konkurencji (art. 3 uznk).
KLAUZULA GENERALNA:
Czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta.
KLAUZULA KAZUISTYCZNA:
Czynami nieuczciwej konkurencji są w szczególności:
wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa;
fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów albo usług;
wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług;
naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa;
nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy;
naśladownictwo produktów;
pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie;
utrudnianie dostępu do rynku;
przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną;
nieuczciwa lub zakazana reklama;
organizowanie systemu sprzedaży lawinowej;
prowadzenie lub organizowanie działalności w systemie konsorcyjnym.
135. Scharakteryzuj nieuczciwą reklamę z uznk.
Reklama to rozpowszechnianie informacji o towarze (usłudze) w celu zwróćenia na niego uwagi i zachęcenia zakupu
Czynem nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy jest w szczególności:
reklama sprzeczna z przepisami prawa, dobrymi obyczajami lub uchybiająca godności człowieka;
reklama wprowadzająca klienta w błąd i mogąca przez to wpłynąć na jego decyzję co do nabycia towaru lub usługi;
reklama odwołująca się do uczuć Klientów przez wywoływanie lęku, wykorzystywanie przesądów lub łatwowierności dzieci;
wypowiedź, która, zachęcając do nabywania towarów lub usług, sprawia wrażenie neutralnej informacji;
reklama, która stanowi istotną ingerencję w sferę prywatności, w szczególności przez uciążliwe dla Klientów nagabywanie w miejscach publicznych, przesyłanie na koszt Klienta niezamówionych towarów lub nadużywanie technicznych środków przekazu informacji;
Reklama porównawcza, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami.
136. Wymień, kiedy reklama porównawcza narusza dobre obyczaje.
jest reklamą wprowadzającą w błąd - dokonując oceny reklamy wprowadzającej w błąd należy uwzględnić wszystkie jej elementy;
w sposób nierzetelny i nie dający się zweryfikować na podstawie obiektywnych kryteriów porównuje te towary lub usługi zaspokajające te same potrzeby lub przeznaczone do tego samego celu;
w sposób nieobiektywny porównuje jedna lub kilka istotnych, charakterystycznych, sprawdzonych i typowych cech tych towarów lub usług, do których może należeć także cena;
powoduje na rynku pomyłki w rozróżnianiu między reklamującym, a konkurentem, między ich towarami albo usługami, znakami towarowymi, oznaczeniami przedsiębiorstw lub innymi oznaczeniami odróżniającymi;
dyskredytuje towary, usługi, działalność, znaki towarowe, oznaczenia przedsiębiorstw, a także okoliczności dotyczące konkurenta;
w odniesieniu do towarów chronionych oznaczeniem geograficznym lub chronioną nazwą pochodzenia nie odnosi się zawsze do towarów z takim samym oznaczeniem;
wykorzystuje w nieuczciwy sposób renomy znaku towarowego, oznaczenia przedsiębiorstwa lub innego oznaczenia odróżniającego konkurenta, chronionego oznaczenia geograficznego lub chronioną nazwę pochodzenia produktów konkurencyjnych;
przedstawia towar lub usługi jako imitację, naśladuje towar, usługi opatrzone chronionym znakiem, oznaczeniem geograficznym lub chronioną nazwą pochodzenia
137. Wymień przepisy z uznk odnoszące się do dobrych obyczajów i omów je.
Klauzula generalna z art. 3 ust.1- wskazująca na czyn nieuczciwej konkurencji, którym jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta;
Art. 16 ust. 1 pkt.1- czyn nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy, w szczególności występuje gdy reklama sprzeczna jest z przepisami prawa, dobrymi obyczajami lub uchybia godności człowieka- w tym znaczeniu dobre obyczaje mogą obejmować sytuację gdy prawo zakazuje pewnych zachowań. Nawet, jeżeli reklama nie jest sprzeczna z przepisami prawa, może ona stanowić czyn nieuczciwej konkurencji, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami lub uchybia godności człowieka.
Będzie to reklama:
naruszająca obowiązujące w Polsce reguły moralności: reklama wykorzystująca obraźliwe słowa, ilustracje, itp.;
reklama zmierzająca do obejścia zakazu reklamy określonych towarów poprzez ukrycie jej pod formą reklamy dozwolonej, np. reklama napoju bezalkoholowego, jeżeli powoduje ona u odbiorców (w sposób zamierzony przez reklamodawcę) wrażenie, że reklamowany jest napój alkoholowy.
Art. 16 ust. 3 pkt.1-8- reklama umożliwiająca bezpośrednio lub pośrednio rozpoznanie konkurenta albo towarów lub usług oferowanych przez konkurenta, zwana reklamą porównawczą, stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami.
Nie będzie ona sprzeczna z dobrymi obyczajami, gdy wystąpi łącznie 8 wskazanych przez ustawę przesłanek. Zatem gdy:
nie będzie reklamą wprowadzającą w błąd;
będzie reklamą rzetelną i dającą się zweryfikować w zakresie porównania towarów czy usług (np. ceny);
będzie reklamą obiektywną w zakresie porównania istotnych cech towarów czy usług;
nie wywołuje pomyłek w rozróżnianiu miedzy reklamującym a jego konkurentem;
nie dyskredytuje towarów czy usług konkurenta;
nie wykorzystuje renomy znaku towarowego lub oznaczenia przedsiębiorstwa;
nie przedstawia towaru jako imitacji czy naśladownictwa towaru opatrzonego chronionym znakiem towarowym czy oznaczeniem;
w odniesieniu do towarów chronionych oznaczeniem geograficznym lub chronioną nazwą pochodzenia odnosi się zawsze do towarów z takim samym oznaczeniem.
138. Jakie cywilne roszczenia przysługują konsumentom z ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym
praktykom rynkowym? [art.12 upnpr]
W razie dokonania nieuczciwej praktyki rynkowej konsument, którego interes został zagrożony lub naruszony, może żądać:
zaniechania tej praktyki;
usunięcia skutków tej praktyki;
złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie;
naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych, w szczególności żądania unieważnienia umowy z obowiązkiem wzajemnego zwrotu świadczeń oraz zwrotu przez przedsiębiorcę kosztów związanych z nabyciem produktu;
zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej, ochroną dziedzictwa narodowego lub ochroną konsumentów.
139. Podaj definicję nieuczciwej praktyki rynkowej. [art.4 upnpr]
Praktyka rynkowa stosowana przez przedsiębiorców wobec konsumentów jest nieuczciwa, jeżeli:
jest sprzeczna z dobrymi obyczajami;
w istotny sposób zniekształca lub może zniekształcić zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta przed zawarciem umowy dotyczącej produktu, w trakcie jej zawierania lub po jej zawarciu.
W szczególności:
praktykę rynkową wprowadzającą w błąd;
agresywną praktykę rynkową;
stosowanie sprzecznego z prawem kodeksu dobrych praktyk, jeżeli działania te spełniają przesłanki nieuczciwej praktyki rynkowej.
Uznaje się również (praktyki te niepodlegają ocenie w świetle przesłanek wymienionych powyżej):
prowadzenie działalności w formie systemu konsorcyjnego;
organizowanie grupy z udziałem konsumentów w celu finansowania zakupu w systemie konsorcyjnym.
140. Podaj przykłady, co należy rozumieć za działanie wprowadzające w błąd. [w rozumieniu art.5 pkt 2 upnpr]
Wprowadzającym w błąd działaniem może być w szczególności:
rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji;
rozpowszechnianie prawdziwych informacji w sposób mogący wprowadzać w błąd;
działanie związane z wprowadzeniem produktu na rynek, które może wprowadzać w błąd w zakresie produktów lub ich opakowań, znaków towarowych, nazw handlowych lub innych oznaczeń indywidualizujących przedsiębiorcę lub jego produkty, w szczególności reklama porównawcza w rozumieniu;
nieprzestrzeganie kodeksu dobrych praktyk, do którego przedsiębiorca dobrowolnie przystąpił, jeżeli przedsiębiorca ten informuje w ramach praktyki rynkowej, że jest związany kodeksem dobrych praktyk.
141. Podaj przykłady agresywnych praktyk rynkowych. [art.9 upnpr]
Agresywnymi praktyki rynkowymi są np.:
wywoływanie wrażenia, że konsument nie może opuścić pomieszczeń przedsiębiorcy bez zawarcia umowy;
składanie wizyt w miejscu zamieszkania konsumenta, ignorując jego prośbę o opuszczenie tego miejsca lub zaprzestanie tych wizyt, z wyjątkiem przypadków egzekwowania zobowiązań umownych, w zakresie dozwolonym przez obowiązujące przepisy;
uciążliwe i nie wywołane działaniem albo zaniechaniem konsumenta nakłanianie do nabycia produktów przez telefon, faks, pocztę elektroniczną lub inne środki porozumiewania się na odległość, z wyjątkiem przypadków egzekwowania zobowiązań umownych, w zakresie dozwolonym przez obowiązujące przepisy;
umieszczanie w reklamie bezpośredniego wezwania dzieci do nabycia reklamowanych produktów lub do nakłonienia rodziców lub innych osób dorosłych do kupienia im reklamowanych produktów;
informowanie konsumenta o tym, że jeżeli nie nabędzie produktu, przedsiębiorcy może grozić utrata pracy lub środków do życia;
wywoływanie wrażenia, że konsument już uzyskał, uzyska bezwarunkowo lub po wykonaniu określonej czynności nagrodę lub inną porównywalną korzyść, gdy nie istnieją one w rzeczywistości lub ich uzyskanie uzależnione jest od wpłacenia przez konsumenta określonej kwoty pieniędzy lub poniesienia innych kosztów.
142. Podaj przykłady nieuczciwych praktyk rynkowych w każdych okolicznościach. [art.7 upnpr]
Przykłady nieuczciwych praktyk rynkowych w każdych okolicznościach:
I Niezgodne z prawdą:
podawanie przez przedsiębiorcę informacji, że zobowiązał się on do przestrzegania kodeksu dobrych praktyk;
twierdzenie:
że kodeks dobrych praktyk został zatwierdzony przez organ publiczny lub inny organ;
lub wywoływanie wrażenia, że sprzedaż produktu jest zgodna z prawem;
lub stwarzanie wrażenia, że sprzedawca nie działa w celu związanym z jego działalnością gospodarczą lub zawodową, lub podawanie się za konsumenta;
że produkt jest w stanie leczyć choroby, zaburzenia lub wady rozwojowe;
II Prezentowanie:
uprawnień przysługujących konsumentom z mocy prawa, jako cechy wyróżniającej ofertę przedsiębiorcy;
produktu jako "gratis", "darmowy", "bezpłatny" lub w podobny sposób, jeżeli konsument musi uiścić jakąkolwiek należność, z wyjątkiem bezpośrednich kosztów związanych z odpowiedzią na praktykę rynkową, odbiorem lub dostarczeniem produktu;
kryptoreklama - wykorzystywanie treści publicystycznych w środkach masowego przekazu w celu promocji produktu w sytuacji gdy przedsiębiorca zapłacił za tę promocję, a nie wynika to wyraźnie z treści lub z obrazów lub dźwięków łatwo rozpoznawalnych przez konsumenta;
143. Kto może wystąpić z roszczeniami oprócz przedsiębiorcy z ustawy o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji.
Oprócz przedsiębiorcy z roszczeniami mogą wystąpić - krajowa lub regionalna organizacja, której celem statutowym jest ochrona interesów przedsiębiorców;
144. Kto może wystąpić oprócz konsumentów z roszczeniami na podstawie ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym?
Kto może wystąpić oprócz konsumentów z roszczeniami [upnpr]
Oprócz konsumentów z roszczeniami, mogą również wystąpić:
Rzecznik Praw Obywatelskich;
Rzecznik Ubezpieczonych;
krajowa lub regionalna organizacja, której celem statutowym jest ochrona interesów konsumentów;
powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów.
145. Proszę scharakteryzować w punktach obowiązek zapłaty odsetek (podstawa prawna do naliczania odsetek, wysokość odsetek, odsetki maksymalne, przesłanki do żądania przez wierzyciela zapłaty odsetek, przy jakich zobowiązaniach odsetki mogą być naliczane).
Odsetki:
Naliczane przy zobowiązaniach pieniężnych
Wierzyciel może żądać odsetek w razie nie wykonania świadczenia w terminie, nie jest konieczne wystąpienie szkody po stronie wierzyciela. Odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu wymagalności roszczenia głównego.
Odsetki maksymalne w stosunku to czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP. Jeśli umówiono się na wyższe odsetki, to płaci się je tylko do wysokości odsetek maksymalnych.
Wysokość odsetek ustala się umownie, lub stosuje odsetki ustawowe. Wysokość tych odsetek ustala Rada Ministrów wydając stosowne rozporządzenie.
Odsetki mogą wynikać z: czynności prawnej(głównie umów), ustawy, orzeczenia sądowego lub decyzji administracyjnej
146. Proszę scharakteryzować w punktach obowiązek zapłaty kary umownej (wysokość szkody, a wysokość kary umownej, przy jakich zobowiązaniach można żądać zapłaty kary umownej, miarkowanie kary umownej).
Scharakteryzuj obowiązek zapłaty kary umownej
Można zastrzec w umowie obowiązek zapłaty określonej kwoty pieniężnej za szkodę wynikłą z niewykonania, lub nienależytego wykonania zobowiązania
Wysokość szkody nie ma znaczenia dla obowiązku zapłaty umówionej kary umownej
Dotyczy zobowiązań niepieniężnych, choć w orzecznictwie czasami dopuszcza się karę umowną od umów o świadczenie pieniężne
Dłużnik może żądać zmniejszenia kary umownej w razie wykonania zobowiązania w znacznej części a także, gdy jest ona rażąco wygórowana
147 - Proszę scharakteryzować instytucję niedozwolonych postanowień umownych w oparciu o art. 3851 - 3853 KC (proszę podać przykłady co najmniej 4 klauzul niedozwolonych oraz omówić rejestr klauzul niedozwolonych).
Niedozwolone postanowienia umowne
Dotyczą umów zawieranych z konsumentami
Postanowienia te są nie uzgodnione indywidualnie z konsumentem i kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy
Rejestr klauzul niedozwolonych prowadzi Prezes UOKiK i wpisuje do niego klauzule, które zostały uznane za niedozwolone w prawomocnym wyroku przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie
Przykłady(podać co najmniej 4)
- "W przypadku odstąpienia od umowy przez kupującego, sprzedający zwróci mu sumę dokonanych przedpłat, bez rewaloryzacji i oprocentowania, pomniejszoną o 5% wartości mieszkania oraz kwoty robót dodatkowych i zamiennych”
- „W sytuacjach nieprzewidzianych w niniejszej Umowie, decyzje podejmuje MeCom w formie zarządzenia.”
- "uczestnik przejmuje na siebie całość praw i zobowiązań wynikających z niniejszej umowy"
- "Wstępujący, który odstępuje od umowy przed utworzeniem grupy, traci opłatę wstępną"
- „za rozpatrzenie nieuzasadnionej reklamacji 20,00 zł"
- "Za rzeczy zaginione lub zniszczone z winy Zakładu, odpowiada on w wysokości 10-cio krotnej wartości tejże usługi".
- „Płatność za kurs: po dokonaniu wpłaty pieniądze nie ulegają zwrotowi”
148. Proszę omówić prawo odstąpienia od umowy zawartej na odległość w oparciu o art. 7 i 10 ustawy z 2.3.2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny.
Odstąpienie od umowy zawartej na odległość
Jest to umowa zawarta z konsumentem, bez jednoczesnej obecności obu stron, przy użyciu środków porozumiewania się na odległość (np. sprzedaż wysyłkowa)
Można odstąpić od takiej umowy bez podania przyczyn w ciągu 10 dni, a jeśli przy zawarciu umowy nie poinformowano o tym prawie, to termin ten liczy się od dnia powzięcia wiadomości o tym uprawnieniu, lecz najpóźniej do upływu 3 miesięcy od dnia zawarcia umowy
W razie odstąpienia od umowy uważa się ją za niezawartą, strony maja obowiązek zwrócić sobie wszystko, co na mocy umowy otrzymały od drugiej strony
Nie można odstąpić od umowy, jeżeli dotyczy ona towarów, które ze względu na swój charakter nie podlegają zwrotowi np. dostarczanie prasy, materiałów, które szybko się psują, materiałów, które dotyczą ściśle osoby kupującego
149. Proszę omówić umowę sprzedaży handlowej (w punktach, wskazując następujące zagadnienia: strony umowy, przedmiot umowy, cena towaru, przedawnienie roszczeń).
Umowa sprzedaży handlowej
Stronami umowy są Sprzedawca i Kupujący. Są nimi przedsiębiorcy zawierający umowę w związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą.
Przedmiotem umowy sprzedaży handlowej mogą być: energia, przedsiębiorstwo, ruchomości, nieruchomości, prawa
Cena ustalana jest w umowie sprzedaży, ale ustawa może nakładać pewne ograniczenia w postaci ceny sztywnej, minimalnej czy maksymalnej. Można też zamieścić jedynie kryteria obliczenia ceny w przyszłości(np. równowartość w złotych 1000$)
Roszczenia przedawniają się z upływem lat dwóch - art 554KC(Sprzedawca), oraz lat 3 (Kupujący)
150. Omów odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi w oparciu o przepisy Kodeksu cywilnego (uprawnienia
kupującego, akty staranności, czasowy zakres odpowiedzialności, przejście uprawnień z rękojmi na nabywcę, modyfikacja odpowiedzialności).
Odpowiedzialność z tytułu rękojmi
Kupujący z tytułu rękojmi ma prawo:
Żądać obniżenia ceny
Odstąpić od umowy
Przy rzeczach oznaczonych co do gatunku - doręczenia określonej ilości rzeczy tego samego gatunku wolnych od wad
Kupujący powinien zawiadomić o wadzie fizycznej w przeciągu miesiąca, a w sprzedaży profesjonalnej niezwłocznie po jej wykryciu. W sprzedaży profesjonalnej kupujący traci uprawnienia z tytułu rękojmi, jeżeli nie zbadał rzeczy w czasie i sposób przyjęty dla tych rzeczy
Uprawnienia z rękojmi wygasają z upływem roku, a przy wadach budynku z upływem 3 lat od dnia wydania rzeczy
Sprzedaż rzeczy przez kupującego nie powoduje przejścia na nabywcę uprawnień z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy; kupujący może jednak przelać na nabywcę uprawnienia do żądania obniżenia ceny, usunięcia wady lub dostarczenia rzeczy wolnej od wad.
Strony mogą odpowiedzialność z tytułu rękojmi rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć, jednak w umowach konsumenckich ograniczenie lub wyłączenie jest dopuszczalne tylko w wypadkach określonych w przepisach szczególnych
151. Omów odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu niezgodności towaru z umową w oparciu o ustawę o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (proszę uwzględnić: powstanie odpowiedzialności, roszczenia kupującego, warunki realizacji roszczeń, czasowe ramy odpowiedzialności, wyłączenia odpowiedzialności, odpowiedzialność przy towarach używanych i przecenionych).
Odpowiedzialność Sprzedawcy z tytułu niezgodności towaru z umową w oparciu o ustawę o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej
Odpowiedzialność wobec kupującego powstaje, jeśli w chwili wydania rzeczy była ona niezgodna z umową, a także w razie nieprawidłowości w zamontowaniu lub uruchomieniu rzeczy, jeżeli czynności te wykonywał sprzedawca lub osoba, za którą on odpowiadał, albo sam kupujący na podstawie instrukcji otrzymanej przy sprzedaży
Kupujący może żądać:
doprowadzenia rzeczy do stanu zgodnego z umową przez nieodpłatna naprawę
doprowadzenia rzeczy do stanu zgodnego z umową przez wymianę rzeczy na nową
w razie niemożności zastosowania w/w roszczeń ma prawo żądać obniżenia ceny lub może odstąpić od umowy (nie może, gdy niezgodność towaru z umową jest nieistotna)
Warunkiem realizacji roszczenia jest zawiadomienie w ciągu 2 miesięcy Sprzedawcy o wykryciu niezgodności towaru z umową. Do art. żywnościowych stosuje się krótszy okres.
Sprzedawca nie odpowiada za niezgodność towaru z umową, jeśli kupujący w chwili zawarcia umowy wiedział o niej lub przy dochowaniu należytej staranności mógł się dowiedzieć, a także, gdy przyczyna niezgodności tkwiła w materiale dostarczonym przez kupującego
Przy rzeczach używanych nie można, jako wady, uznać zużycia się rzeczy
152. Omów odpowiedzialność z tytułu gwarancji przy umowie sprzedaży konsumenckiej w oparciu o ustawę o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (proszę uwzględnić: powstanie odpowiedzialności, roszczenia kupującego, podmiot odpowiedzialny, warunki realizacji roszczeń, czasowe ramy odpowiedzialności). Odpowiedzialność z tytułu gwarancji przy sprzedaży konsumenckiej
Powstanie odpowiedzialności następuje z chwilą wydania dokumentu gwarancyjnego
Roszczenia kupującego kształtowane są przez gwaranta
Podmiotem odpowiedzialnym z tytułu gwarancji jest wystawca dokumentu gwarancyjnego czyli gwarant (zazwyczaj będzie nim producent)
Warunki realizacji gwarancji określane są przez gwaranta w dokumencie gwarancyjnym
Ramy czasowe odpowiedzialności określane są przez gwaranta (np. 3m-ce, 1 rok, 5 lat)
153. Omów umowę faktoringu (w punktach: podmioty uczestniczące w transakcji, rodzaje faktoringu, korzyści płynące z faktoringu dla poszczególnych stron).
Umowa faktoringu
Podmiotami tej umowy są: Faktor (nabywca wierzytelności) i Faktorant (Przedsiębiorca zbywający wierzytelność). Faktorem może być bank lub inna instytucja finansowa skupująca wierzytelności.
Rodzaje faktoringu:
Właściwy - polega na tym, że faktor na mocy zawartej umowy o przelew wierzytelności przejmuje nie tylko wszelkie wierzytelności służące sprzedawcy(usługodawcy) względem nabywcy, ale ponosi też ryzyko jego niewypłacalności. Rodzaje faktoringu właściwego: otwarty, półotwarty, tajny, powierniczy
Niewłaściwy - Faktorant ponosi ryzyko niewypłacalności dłużnika. Faktor ma regres do Faktoranta, jeżeli nie odzyskał od dłużnika całości długu.
Korzyści:
zachowanie płynności finansowej u Faktoranta
ochrona przed ryzykiem walutowym
zabezpieczenie ryzyka niespłacenia zobowiązania przez dłużnika
zmniejszenie skutków nieznajomości obcego prawa lub obyczajów
rozszerzenie sprzedaży
154. Proszę omówić umowę franchisingu (strony umowy, korzyści, jakie umowa ta przynosi stronom).
Umowa franchisingu
Umowa franchisingu polega na tym, że jedna strona, zwana franchisingodawcą zobowiązuje się do udostępnienia franchisingobiorcy korzystania przez czas określony lub nieokreślony z oznaczenia jego firmy, godła, emblematu, symboli, patentów, wynalazków, znaków towarowych wzorów użytkowych i przemysłowych know-how, koncepcji, technik prowadzania określonej działalności gospodarczej, zaś franchisingobiorca zobowiązuje się do prowadzenia wskazanej działalności gospodarczej połączonej z wykorzystaniem udostępnionych mu doświadczeń i tajemnic zawodowych oraz do zapłaty uzgodnionego wynagrodzenia.
Strony:
Franchisingodawca - udziela drugiej stronie zezwolenia na korzystanie ze stosowanej z powodzeniem przez siebie koncepcji prowadzenia przedsiębiorstwa.
Franchisingobiorca - jest przedsiębiorcą, działa on we własnym imieniu i na własny rachunek.
Korzyści:
-Nowa otwierana firma dziedziczy reputację, markę i korzyści wypracowane przez firmę macierzystą.
-Utworzenie firmy opartej na umowie franchisingowej wymaga mniejszego wkładu kapitałowego, niż gdyby przedsięwzięcie było tworzone niezależnie.
-Franchisingobiorca korzysta z działań reklamowych i marketingowych, jakie prowadzi firma macierzysta.
-Ryzyko podjęcia działalności przez Franchisingobiorce jest znacznie zredukowane, ponieważ znajduje się on pod parasolem ochronnym firmy macierzystej
-Franchising stwarza możliwość ekspansji Franchisingodawcy na różne rynki bez konieczności angażowania własnego kapitału
-kapitał jest angażowany przez Franchisingobiorców i to oni ryzykują wejście na nowy rynek,
-firma Franchisingodawcy może zatem rozwijać się korzystając z kapitału Franchisingobiorców
-firma Franchisingodawcy nie musi się zajmować problemem zatrudnienia i wykorzystania personelu.
-firma Franchisingodawcy rozwijająca franchising może w swoich planach rozwojowych uwzględnić większą sprzedaż wyrobów czy usług.
155. Podaj definicję i wymień cechy charakterystyczne umowy agencyjnej.
Umowa agencyjna
Przez umowę agencyjną przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do stałego pośredniczenia, za wynagrodzeniem, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania ich w jego imieniu.
-2 postacie tej umowy - agent może działać jako pośrednik lub pełnomocnik
-Jest umową konsensualną
-Jest umową odpłatną
-Jest umową wzajemną
-Jest umową handlową gdyż agent podejmuje działalność tylko w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa
-Agentem może być jedynie przedsiębiorca w rozumieniu art. 431. KC.
-Umowa może być zawarta na czas oznaczony lub nieoznaczony
156. Wyjaśnij w punktach pojęcie nadrzędny interes publiczny na podstawie art. 2 ust 1 pkt 7 uśurp.
Pojęcie nadrzędnego interesu publicznego (w punktach)
Interesem publicznym są wartości podlegające ochronie, a w szczególności:
porządek publiczny
bezpieczeństwo publiczne
zdrowie publiczne
utrzymanie równowagi finansowej
ochrona konsumentów, usługobiorców i pracowników
uczciwość w transakcjach handlowych
zwalczanie nadużyć
ochrona środowiska naturalnego i miejskiego
własność intelektualna
zdrowie zwierząt
cele polityki społecznej i kulturalnej
ochrona narodowego dziedzictwa historycznego i artystycznego
157. Jakie informacje, o ile posiada jest zobowiązany w sposób jednoznaczny podać usługobiorcy usługodawca przed zawarciem umowy w formie pisemnej, a w przypadku braku pisemnej umowy - przed rozpoczęciem świadczenia usługi (na podstawie art. 10 uśurp).
Informacje, jakie jest zobowiązany podać usługodawca usługobiorcy (art. 10 uśurp)
1) firmę, adres siedziby albo adres miejsca zamieszkania i głównego miejsca wykonywania działalności;
2) organ rejestrowy i numer w rejestrze, w którym usługodawca jest zarejestrowany jako przedsiębiorca albo numer w ewidencji działalności gospodarczej;
3) adres poczty elektronicznej lub inne dane umożliwiające bezpośredni kontakt z usługodawcą;
4) wskazanie organu, który wydał certyfikat, koncesję, zezwolenie, zgodę, licencję lub dokonał wpisu do rejestru albo wydał inny dokument uprawniający usługodawcę do świadczenia usługi;
5) wskazanie samorządu zawodowego, do którego usługodawca należy, tytułu zawodowego oraz państwa, w którym przyznano ten tytuł;
6) główne cechy usługi;
7) cenę usługi, jeżeli została ustalona;
8) stosowane przez usługodawcę wzorce umów oraz postanowienia umowne określające prawo właściwe dla danej umowy lub sąd albo inny organ właściwy do rozstrzygania sporów;
9) numer identyfikacji podatkowej (NIP) lub inny numer identyfikacyjny, którym usługodawca jest obowiązany posługiwać się na potrzeby podatku od towarów i usług;
10) o obowiązkowym ubezpieczeniu lub gwarancji finansowej, wraz z danymi ubezpieczyciela lub gwaranta, oraz o zasięgu terytorialnym ubezpieczenia;
11)o gwarancjach jakości wykonanej usługi, które nie są wymagane przepisami prawa
158. Jakie działania podejmuje się, jeżeli działalność usługodawcy stanowi poważne zagrożenie bezpieczeństwa życia, zdrowia, mienia lub środowiska naturalnego (na podstawie art. 15 uśurp).
Działania podejmowane w razie, gdy działalność usługodawcy stanowi zagrożenie
1. Jeżeli działalność usługodawcy stanowi poważne zagrożenie bezpieczeństwa życia, zdrowia, mienia lub środowiska naturalnego, właściwy organ występuje z wnioskiem do właściwego organu państwa, w którym usługodawca ma siedzibę albo - w przypadku osoby fizycznej - miejsce zamieszkania, o podjęcie działań mających na celu usunięcie zagrożenia. Organ wnioskujący niezwłocznie informuje ministra o wystąpieniu z wnioskiem.
2. Jeżeli właściwy organ państwa członkowskiego, który został poinformowany zgodnie z ust. 1, nie podjął działań zmierzających do usunięcia stwierdzonego zagrożenia albo podjął działania niewystarczające, organ wnioskujący zawiadamia ministra, adresata wniosku oraz Komisję Europejską o zamiarze podjęcia działań wobec usługodawcy. Zawiadomienie to zawiera uzasadnienie prawne i faktyczne zamierzonych działań.
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, właściwy organ może podjąć, nie wcześniej niż po upływie piętnastu dni roboczych od dnia zawiadomienia, działania niezbędne do usunięcia zagrożenia, jeżeli przepisy prawa polskiego:
1) przewidują wyższy poziom ochrony usługobiorcy niż przepisy prawa państwa, w którym usługodawca ma siedzibę albo miejsce zamieszkania;
2) zgodnie z którymi zamierza się podjąć działania niezbędne do usunięcia zagrożenia, nie zostały poddane harmonizacji wspólnotowej w dziedzinie bezpieczeństwa usług.
4. Jeżeli usunięcie zagrożenia, o którym mowa w ust. 1, wymaga podjęcia działań przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 3, właściwy organ może podjąć niezwłocznie działania, nie stosując procedury określonej w ust. 1-3.
5. W przypadku, o którym mowa w ust. 4, właściwy organ zawiadamia niezwłocznie właściwy organ państwa, w którym usługodawca ma siedzibę albo - w przypadku osoby fizycznej - miejsce zamieszkania, Komisję Europejską oraz ministra o podjętych działaniach. Zawiadomienie to zawiera uzasadnienie podjęcia działań w trybie pilnym
1