PRAWO ADMINISTRACYJNE
W naukach administracji mówi się o administracji w dwóch znaczeniach:
Według pierwszego znaczenia:
Administracja jest pewną organizacją składająca się z różnorodnych jednostek organizacyjnych, skupionych wokół organów tj. jednostek organizacyjnych wyposażonych w kompetencje określone w ustawach i tworzących pewien zamknięty układ organizacyjny, mający realizować zadania państwowe bądź publiczne , lub jedne i drugie.
Tak rozumiana administracja może się składać albo:
wyłącznie z państwowych jednostek organizacyjnych, a więc stanowić pewien mniej lub bardziej zarysowany fragment aparatu państwowego /administracja państwowa w wąskim tego słowa znaczeniu/
z państwowych jednostek organizacyjnych oraz innych instytucji i organizacji /administracja państwowa w znaczeniu szerokim/
wyłącznie z instytucji i organizacji pozapaństwowych, powołanych przez ustawy
i wyposażonych przez nie w kompetencje do realizowania zadań publicznych /administracja publiczna w wąskim rozumieniu tego słowa/
Według drugiego znaczenia:
Administracja jest pewną działalnością. Gdy działalność tę prowadzi państwo jako określona organizacja, wtedy mamy do czynienie z administracją państwową w znaczeniu ścisłym. Jeżeli natomiast taką działalność prowadzą także inne organy i instytucje, wtedy możemy mówić już to o administracji państwowej w znaczeniu szerszym, już to o administracji publicznej, obejmującej administrację państwową w znaczeniu ścisłym,
i administrację wykonywaną przez owe inne organy i instytucje nie należące do aparatu państwowego. Jeżeli natomiast działalność prowadzą wyłącznie organy i instytucje niepaństwowe, możemy określić tę administrację jako tylko publiczną. Działalność podejmowaną przez instytucje lub podmioty niepubliczne, tj. takie, które nie maja na celu realizacji zadań publicznych wyznaczonych przez ustawę, można określić jako administrację prywatną. Przykładem administracji w znaczeniu ścisłym może być administracja sprawowana przez tzw. rządowe organy administracji ogólnej lub specjalnej, natomiast przykładem administracji w wąskim rozumieniu tego słowa może być działalność podejmowana przez organy gminy lub związki międzygminne, o których jest mowa w ustawie o samorządzie gminnym.
W Polsce przed II wojną światową oraz po wojnie do mniej więcej 1950 roku najczęściej określano administrację w sposób negatywny.
Przykładem definicji materialno-negatywnej
może być definicja S. Kasznicy, wedle której „administracja jest tą częścią działalności państwowej, która pozostaje po wyeliminowaniu z niej działalności prawodawczej i sądowniczej”,
czy określenie T. Bigo, który widział w administracji państwowej „planową działalność państwa zmierzającą do pewnych celów, nie będącą ustawodawstwem ani sądownictwem”. Według T. Bigo działalność państwa jest zawsze działalnością prawną, gdyż jest oparta na normach prawnych.
Definicja F. Flejnera „administracja to ogół urządzeń technicznej i prawnej natury służących celom, które odpowiadają dobru ogólnemu, poza sądownictwem i ustawodawstwem”. Według tego autora administracja to złożona organizacja wraz z wyposażeniem rzeczowym i osobowym, oraz prawo, które reguluje jej działalność, mająca na celu dobro publiczne.
O. Mayer uważany za twórcę niemieckiej nauki prawa administracyjnego twierdził: „administracja jest działalnością państwa pozasądową, zmierzającą do zrealizowania życiowych celów według własnego porządku prawnego”
W Polsce na początku lat pięćdziesiątych, pod wpływem nauki radzieckiej, podjęto próbę zdefiniowania administracji państwowej za pomocą nawiązania do niektórych zasad ustroju politycznego oraz aktualnych zadań państwowych. „Administracja PRL - pisał M. Jaroszyński to jedna z form działalności państwowej prowadzonej pod kierownictwem PZPR na podstawie ustaw wyrażających wolę i interesy ludu pracującego miast i wsi, polegająca na organizowaniu bezpośredniej, praktycznej realizacji zadań państwa ludowego
Odmienne poglądy
Prof. Łętowski uważał, że najpierw trzeba określić cechy administracji, a potem próbować zdefiniować prawo administracyjne. Prawo administracyjne jest funkcja administracji
POCZĄTKI NAUKI PRAWA ADMINISTRACYJNEGO
Początków nauki prawa administracyjnego upatrywać się można w dalekiej przeszłości. Jednak dopiero podział władz nowoczesnego państwa na trzy sfery: ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą dał podstawy do kształtowania nauki prawa administracyjnego. Wyodrębnienie wykonawczej funkcji państwa /administracji państwowej/ spowodowało zapotrzebowanie na regulacje prawne z tego zakresu i badanie tych regulacji. Tworzenie nowoczesnej organizacji państwa z jego wyodrębnioną funkcją wykonawczą dał początek nauce prawa administracyjnego.
ISTOTA ADMINISTRACJI
Pojęcie administracji. Administracja publiczna a państwowa
Administracja jest zaliczana do jednej z trzech struktur władzy. Jest także jedną z dwóch struktur wyróżnianych obok prezydenta wewnątrz władzy wykonawczej /rządowej i samorządowej/. W największym stopniu reguluje życie człowieka. Administracja jest wszechobecna, ma charakter stałego i na bieżąco działającego zespołu organów, czynnie ingerującego w życie społeczne, zapewniającego lub przywracającego równowagę.
Administracja jest związana prawem. Nie obowiązuje tu zasada „co nie jest zabronione, jest dozwolone”. Administracja może czynić tylko to do czego wyraźnie upoważnia ją ustawa, i to w formach i trybie przez ustawę przewidzianych.
Oparcie działalności administracji na przepisach prawnych wynika z konstytucyjnej zasady praworządności, w myśl której wszystkie organy państwowe działają na podstawie przepisów prawa, a ich przestrzeganie jest podstawowym obowiązkiem każdego organu państwa i każdego obywatela. Związanie administracji prawem uzależnione jest od sfery, rodzaju i form działania administracji.
Sfera zewnętrzna - działania administracji będące w stanie zmienić sytuację prawną podmiotów znajdujących się poza aparatem państwowym /a więc nie związanych z tym aparatem więzami służbowej bądź organizacyjnej zależności/
Sfera wewnętrzna - w sferze działań wewnętrznych administracja ma więcej swobody. Na ogół samodzielnie organizuje wykonanie zadań społecznych i gospodarczych ustalonych przez inne organy państwowe; ustala wewnętrzne zasady organizacji tych czy innych jednostek organizacyjnych /urzędów, przedsiębiorstw, instytucji/, tworzy lub znosi pomocnicze jednostki organizacyjne oraz przeprowadza zmiany w ich strukturze, podziale czynności. Podejmuje czynności o charakterze kierowniczym, kontrolnym, ustalającym - zarówno wobec osób zajmujących kierownicze stanowiska wewnątrz danej jednostki organizacyjnej, jak i zatrudnionych w innych jednostkach podporządkowanych bezpośrednio lub pośrednio jednostce podejmującej takie działanie. W wielu przypadkach podejmowanie tych aktów związane jest z władztwem organizacyjnym, którego źródłem są regulaminy i statuty ustalające nadrzędność jednych stanowisk nad drugimi bądź jednych jednostek organizacyjnych nad innymi, jak również indywidualne akty prawne: nominacja, umowa o pracę, porozumienie administracyjne.
Rodzaj działania
działania o charakterze faktycznym - związane są prawem stosunkowo luźno. Wymaga się jedynie by były one oparte na jakiejś podstawie prawnej np. na ogólnej normie kompetencyjnej wyprowadzonej z przepisów administracyjnych, określających zakres czynności związanych z danym stanowiskiem pracy czy instytucją oraz rodzaje więzi łączących poszczególne stanowiska lub instytucje.
Działania o charakterze prawnym - są ściśle zdeterminowane przez prawo. Najściślej są określane te działania, które zmieniają sytuację prawną indywidualnie określonych podmiotów znajdujących się na zewnątrz administracji. Wymaga się aby działania te miały podstawę w przepisach zarówno prawa materialnego jak i formalnego - ustrojowego i proceduralnego.
Forma
Działania przyjmujące formę aktów administracyjnych /indywidualnych/, aktów normatywnych /ogólnych/, a także działania prowadzone w ramach procedur regulujących wykonywanie wynikających z wyżej wymienionych aktów obowiązków albo kontrolę ich przestrzegania są na ogół bardziej zdeterminowane aniżeli działania podejmowane przez administrację w innych formach właściwych dla działań materialno-technicznych np. gromadzenie informacji, analizowanie, zarządzanie lub społeczno-organizatorskich np. porozumiewanie się, apelowanie.
ISTOTA I ZAKRES PRAWA ADMINISTRACYJNEGO
Ogólna charakterystyka prawa administracyjnego
Prawo administracyjne stanowi integralną część systemu prawa w Polsce. Cechą charakterystyczną wyróżniającą prawo administracyjne spośród innych gałęzi prawa pozostaje fakt „stykania się” prawa administracyjnego właściwie ze wszystkimi pozostałymi gałęziami prawa. Dobrą ilustracja tego stanu rzeczy jest przykład prawa ochrony środowiska /zaliczanego w doktrynie do prawa administracyjnego/, gdzie ustawodawca realizuje cele ochrony i kształtowania środowiska także przy pomocy norm należących do takich gałęzi prawa jak prawo konstytucyjne, prawo międzynarodowe publiczne, prawo finansowe, karne, cywilne, prawo pracy.
Inną ważną cechą jest ogromna rozległość przedmiotu podlegająca regulacji, będąca prostą konsekwencją rozległości funkcji państwa, zwanej administracją. Regulacja prawa administracyjnego obejmuje wiele zróżnicowanych stosunków społecznych i podlega stosunkowo częstym zmianom.
Kolejną cechą wyróżniającą prawo administracyjne jest wyposażenie organów administracji publicznej w tzw. kompetencję prawodawczą. Jednocześnie podmioty administracyjne są uprawnione do działania w sferze prywatnej /szczególnie jest to widoczne na przykładzie samorządu terytorialnego/.
Według Starościaka „Trzon prawa administracyjnego stanowią te przepisy, które mogą stanowić podstawę powstania stosunku administracyjnoprawnego”.
Według W. Jellinka „Prawo konstytucyjne określa ustrój państwa, a prawo administracyjne jego działalność i porównuje prawo konstytucyjne z anatomią, a prawo administracyjne z fizjologią”
W jakim stopniu prawo wyznacza administrację?
Administracja w demokratycznym państwie w całości wyznaczona jest prawem /zasada legalności administracji/
W jakim stopniu administracja tworzy prawo?
Organy administracji państwowej wydają akty normatywne na podstawie i w granicach upoważnienia ustawowego.
DZIAŁY PRWA ADMINISTRACYJNEGO
W nauce prawa administracyjnego wyróżnia trzy działy:
Prawo ustrojowe /aspekt podmiotowy/ - reguluje organizację i zasady funkcjonowania aparatu państwowego powołanego do wykonywania zadań państwowych w formach uznanych za właściwe dla administracji państwowej. Podział ten jest bardzo ogólnym opisem trzech aspektów regulacji prawnej administracji: podmiotowego, czynnościowego i finalnego
Zawiera ono w szczególności następujące przepisy prawne:
tworzące podmioty administracji państwowej i określające ich strukturę organizacyjną oraz zakres działania
określające strukturę systemu podmiotów administracji państwowej oraz zachodzące w nich procesy /kierowanie, nadzór, kontrolę, koordynację, informację/
stanowiące podstawę dla określenia zadań poszczególnych organów administracji państwowej i ich systemu, a także metod i form ich wykonywania
tworzące podział terytorialny kraju dla potrzeb administracji państwowej
Prawo materialne /aspekt finalny/ - zawiera normy ustanawiające wzajemne uprawnienia i obowiązki organów administracji państwowej i podmiotów znajdujących się na zewnątrz administracji państwowej jako części aparatu państwowego. Każdemu uprawnieniu organu administracji państwowej odpowiada określony obowiązek podmiotu organizacyjnie mu nie podporządkowanego. I odwrotnie, każdemu obowiązkowi administracji państwowej odpowiada stosowne uprawnienie podmiotu znajdującego się na zewnątrz administracji państwowej
Prawo procesowe /aspekt czynnościowy/ - normuje uprawnienia i obowiązki uczestników procesu ustalania jakiegoś skutku prawnego. Zawiera normy, które wyznaczają postępowanie mające na celu urzeczywistnienie /wykonanie/ norm prawa ustrojowego i materialnego.
Prawo procesowe, proceduralne dzieli się na:
prawo o ogólnym postępowaniu administracyjnym i postępowaniach szczególnych
prawo o postępowaniu egzekucyjnym w administracji i innych postępowaniach wykonawczych
prawo o trybie kontroli przestrzegania przepisów prawnych przez podmioty administracji państwowej oraz obywateli i organizacje społeczne
prawo o postępowaniu legislacyjnym
prawo o postępowaniu karno-administracyjnym /postępowaniu w sprawach o wykroczenia/
prawo o postępowaniu porządkowym i dyscyplinarnym
prawo o postępowaniu w sprawie skarg i wniosków
Z analizy treści ustaw regulujących administrację wynika, że nie funkcjonuje żadna ustawa, która zawierałaby przepisy prawne wyłącznie ustrojowe, materialne czy procesowe. Oczywiście obowiązują ustawy, których głównym czy zasadniczym przedmiotem regulacji są zagadnienia ustroju administracji czy też procedury administracji czy też obowiązków obywateli, ale zazwyczaj w ustawach tych znajdują się też przepisy odnoszące się do pozostałych działów prawa administracyjnego. Np. w klasycznej procesowe ustawie jakim jest kodeks postępowania administracyjnego, zawarte są przepisy materialnoprawne.
ZWIĄZANIE ADMINISTRACJI PRAWEM
Oparcie działalności administracji na przepisach prawnych wynika z konstytucyjnej zasady praworządności, w myśl której wszystkie organy państwowe działają na podstawie przepisów prawa, a ich przestrzeganie jest podstawowym obowiązkiem każdego organu państwa i każdego obywatela. Zasadnie należy więc oczekiwać, że administracja publiczna wkraczając w nasze uprawnienia i obowiązki /zezwalającego np. na budowę określonego obiektu budowlanego, czy też nakazując rozbiórkę budynku wzniesionego bez pozwolenia/ będzie czyniła to zgodnie z obowiązującym prawem. W zgodzie z prawem tzn. na podstawie obowiązujących przepisów prawa oraz w formach i trybie przez te przepisy przewidziane. W razie ingerencji administracji w prawa i obowiązki obywatela sprawa jest jasna. Każde działanie administracji musi nie tylko znaleźć jednoznaczną podstawę prawną, ale może być podjęte w formie wyraźnie przez prawo wskazanej /np. decyzji administracyjnej/.
Określenie czynności administracji przez prawo nie jest jednakowe. Między innymi zależy ono od: sfery, rodzaju i form działania.
Sfera
sfera działań zewnętrzna - działania administracji będące w stanie zmienić sytuację prawną podmiotów znajdujących się poza aparatem państwowym /nie związanych z tym aparatem więzami służbowej czy organizacyjnej zależności/. Administracja nie może tu działać bez ustawowej podstawy prawnej. Przez ustawową podstawę prawną należy tu rozumieć przepis ustawy oraz przepis aktu wydanego na podstawie ustawy i celem jej wykonania, upoważniający do określonego działania. Taką podstawę prawną powinny mieć decyzje zmieniające sytuację wymienionego podmiotu zarówno na jego niekorzyść, jak i na korzyść /a więc nie tylko decyzje nakładające obowiązek, ale również decyzje o dodatkowe świadczenie, pomoc itp./. Pomoc świadczona jednym odbija się na interesach innych, więc musi mieć takie wymogi formalne, którym poddane są decyzje zmieniające sytuację na niekorzyść
sfera działania wewnętrzna - w sferze działań wewnętrznych związanie administracji prawem ma więcej swobody. Na ogół administracja samodzielnie organizuje wykonanie zadań społecznych i gospodarczych ustalonych przez inne organy państwowe: ustala wewnętrzne zasady organizacji tych czy innych jednostek organizacyjnych /urzędów, przedsiębiorstw, instytucji/, tworzy lub znosi pomocnicze jednostki organizacyjne oraz przeprowadza zmiany w ich strukturze organizacyjnej, podziale czynności. Organizując tę działalność administracja podejmuje także liczne czynności o charakterze kierowniczym, kontrolnym, ustalającym - zarówno w stosunku osób zajmujących stanowiska pracy wewnątrz danej jednostki organizacyjnej jak i wobec zatrudnionych w innych jednostkach podporządkowanych. W wielu przypadkach podstawą tych działań jest władztwo organizacyjne, którego źródłem są regulaminy i statuty ustalające nadrzędność jednych stanowisk pracy nad drugimi bądź jednych jednostek nad drugimi jak również indywidualne akty prawne: nominacja, umowa o pracę, porozumienie administracyjne.
Rodzaje działań podejmowanych przed administrację
działania o charakterze faktycznym - związane są prawem stosunkowo luźno. Wymaga się jedynie by były one oparte na jakiejś podstawie prawnej, np. na ogólnej normie kompetencyjnej wyprowadzonej z przepisów administracyjnych, określających zakres czynności związanych z danym stanowiskiem pracy czy też instytucją oraz rodzaje więzi łączących poszczególne stanowiska lub instytucje. Nie sa przedmiotem szerszego zakresu zainteresowań doktryny prawa administracyjnego. Pozostają w polu widzenia nauk politycznych, socjologicznych, nauki o zarządzaniu. Chodzi tu głównie o organizatorską działalność administracji pozbawioną cech władczości / apelowanie, przekonywanie/. Fakt, że działalność ta może być podejmowana w dowolnych formach, na zasadzie uznania, nie oznacza i oznaczać nie może całkowitej dowolności postępowania organu administracyjnego w tym zakresie. Działalność ta może być podejmowana tylko w zakresie zadań i kompetencji właściwego organu.
działania o charakterze prawnym - są ściśle zdeterminowane przez prawo, aczkolwiek ich stopień związania także nie jest jednakowy. Najściślej są określane te działania, które zmieniają sytuację prawną indywidualnie określonych przedmiotów znajdujących się na zewnątrz administracji. Wymaga się, aby działania takie miały podstawę zarówno w przepisach prawa materialnego jak i przepisach formalnych - ustrojowych i proceduralnych. Są też dokładniej opisane ze względu na ich dopuszczalność, moc prawną i wywoływane skutki.
Prawne formy działania podejmowane są na podstawie konkretnych norm upoważniających. Mogą mieć charakter:
a/ publicznoprawny
b/prywatnoprawny /samorząd terytorialny będący podmiotem praw majątkowych podejmuje działania o charakterze prywatnoprawnym/
Podejmowanie działań w formach prywatnoprawnych nie jest swoistą cechą administracji publicznoprawnej, a majątek nie jest tym co przesądza o istocie administracji.
Publicznoprawne formy działania administracji mogą mieć charakter działań
a/ jednostronnych
b/ dwustronnych
Działania jednostronne organów administracji publicznej charakteryzują się możliwościami jednostronnego, władczego kształtowania sytuacji adresatów tych działań i obowiązku podporządkowania się tym działaniom pod sankcją zastosowania przymusu państwowego np. nakaz rozbiórki obiektu budowlanego wniesionego bez prawnie wymaganego pozwolenia na budowę.
Działania dwustronne - organy administracji publicznej dokonują ustaleń co do zachowania określonych podmiotów wespół z tymi podmiotami. Wówczas charakterystyczna dla działań jednostronnych nierównożędność podmiotów jest albo eliminowana /umowa cywilna/, albo ulega osłabieniu /porozumienie administracyjne/, a zastosowanie przymusu państwowego traci na znaczeniu. Czynnością administracyjną dwustronną jest także ugoda zawarta między stronami w sprawie, w której toczy się postępowanie administracyjne. Ugoda wywołuje takie same skutki jak decyzja.
W drodze czynności dwustronnej realizowane są przede wszystkim te sprawy /z wyłączeniem umowy/, które gdyby nie ta czynność byłyby przedmiotem jednostronnych działań organów administracji.
OKREŚLENIE PRAWA ADMINISTRACYJNEGO
Podstawowym kryterium wyróżniającym prawo administracyjne jako integralną gałąź prawa są podstawy aksjologiczne prawa administracyjnego tzn. wartości dla których ustawodawca stanowi prawo oraz związana z tymi wartościami treść norm.
Najistotniejsze z punktu widzenia realizacji dobra wspólnego są wartości merytoryczne stanowiące aksjologiczną podstawę ustaw prawa administracyjnego materialnego W prawie ustrojowym ustawodawca tworzy regulacje prawne, które realizują w optymalny sposób postulat sprawności działania, a więc skuteczność, korzystność, efektywność. W prawie procesowym podstawę działania stanowią - prawidłowość rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej i szybkość postępowania.
Prawo administracyjne jest to uporządkowany zbiór norm prawnych, których racją obowiązywania jest bezpośrednia realizacja przez podmioty administrujące wartości wyróżnianych jako dobro wspólne.
Uporządkowany zbiór norm oznacza, że prawo administracyjne jest spójnym i integralnym podsystemem norm zarówno z punktu widzenia struktur źródeł prawa jak i związków treściowych norm.
Należy zwrócić uwagę, iż tylko funkcja państwa zwana administracją polega na bezpośrednim realizowaniu dobra wspólnego.
Podmiotami administracyjnymi są organy i jednostki organizacyjne o bardzo różnym statusie prawnym, choć przede wszystkim dobro wspólne realizują organy administracji rządowej o organy wspólnot samorządu terytorialnego.
RODZAJE NORM PRAWA ADMINISTRACYJNEGO
Norma prawna - zrekonstruowana na podstawie treści przepisów prawnych wypowiedź odnosząca się do podstawowych elementów zachowania się ludzi.
Można wyróżnić:
normy ustrojowe
normy materialne
normy proceduralne
NORMY USTROJOWE
Do norm ustrojowych należą normy:
określające właściwość
określające zadania
regulujące prawne formy działania i wskazujące na kompetencje
regulujące organizację administracji
Normy określające właściwość umożliwiają przypisanie organowi lub innej jednostce organizacyjnej, względnie osobie fizycznej określonego uprawnienia lub obowiązku . Normy te opierają się na różnych przepisów prawnych, określających czas i miejsce działania, rodzaj spraw, status prawny podmiotu, jego strukturę organizacyjną, obsadę personalną.
Normy ustanawiające zadania określają kierunki działania administracji oraz wskazują na wartości, którymi winna się ona zajmować.
Normy określające prawne formy działania zezwalają podmiotom administracji publicznej na zastosowanie określonej w prawie formy działania. Normy wskazujące na kompetencje organów umożliwiają realizację norm materialnych, ustrojowych lub proceduralnych.
Normy regulujące organizację administracji publicznej między innymi mają na celu wyznaczenie stosunku zależności /nadrzędności i podporządkowania/ między organami, między organami i innymi jednostkami organizacyjnymi, dokonanie podziału czynności między organy i podległe jednostki, określenie przedmiotu i trybu porozumiewania się organów, jednostek organizacyjnych oraz zasad ich współdziałania
NORMY MATERIALNE
Do norm materialnych należą
normy merytoryczne
normy blankietowe
normy generalne
normy blankietowe
Normy merytoryczne nakazują lub zakazują określonym podmiotom /adresatom normy/ zachowywać się w pewnych okolicznościach w określony sposób. Jeżeli są adresowane do administracji publicznej, wiążą adresatów w sposób pełny, nie pozostawiając im możliwości wyboru zachowania. Przeciwieństwem są normy blankietowe.
Normy blankietowe wskazują jedynie sposób, w jaki mogą być podjęte czynności organu , nie określają natomiast ich treści. Odgrywają one ważną rolę w prawie administracyjnym. Umożliwiają one bowiem organowi uwzględnienie wartości i interesów celowo nie zdefiniowanych w przepisach prawnych.
Normy generalne nie mają indywidualnie wyznaczonego adresata
Normy abstrakcyjne
ZEWNĘTRZNE FORMY DZIAŁANIA ADMINISTRACJI
Akt normatywny
Akt normatywny jest to władcze rozstrzygnięcie organu władzy publicznej /władzy wykonawczej lub samorządu terytorialnego/, zawierające normy postępowania skierowane do ogólnie określonego adresata w abstrakcyjnie określonej sytuacji. Od aktu administracyjnego akt normatywny różni się przede wszystkim sposobem określenia adresata akt normatywny nie wskazuje adresata imiennie, lecz określa tylko cechy, przy których wystąpieniu każda osoba staje się adresatem aktu.
Aktem normatywnym jest akt prawny o charakterze abstrakcyjnym lub generalnym, a najczęściej abstrakcyjnym i generalnym jednocześnie.
Akt prawny o charakterze abstrakcyjnym to akt, który normuje bliżej nie określoną sytuację, nieokreśloną liczbę zdarzeń, powtarzalny.. Z zasady ma charakter aktu generalnego, aktu kierowanego do bliżej nie określonej liczby adresatów.
Akt normatywny /ustawa, rozporządzenie, zarządzenie, uchwała rady gminy/ normuje prawa i obowiązki ogółu. Stąd też ta norma realizacji zadań państwowych zarezerwowana została przede wszystkim dla organów przedstawicielskich, choć akty te mogą wydawać też organy wykonawcze /oczywiście na zasadach i w przypadkach ściśle przez prawo określonych/.
Akt administracyjny
Jest podstawową formą działania administracji
9