Ekonomia punktowa - system stosowany w resocjalizacji, polega na przydzielaniu punktów wychowankom za odpowiednie zachowanie, obecnie stosuje się rozróżnienie stopnia ważności poszczególnych cech zachowania wychowanka. Rozróżnienie to przejawia się w trzech postaciach:
1.Za jedno zachowanie wychowanek otrzymuje więcej punktów, za inne mniej np. za dobre wyniki w nauce 10 punktów za umycie zębów 1pkt.
2.jedne punkty sa bardziej wartościowe(przy równej ich liczbie) inne mniej
3.postaci zachowania, na które rada pedagogiczna zechce zwrócić szczególna uwagę „rozpisane” sa na elementy proste. Dzięki szczegółowej liście cech dotyczących najbardziej istotnych (zdaniem wychowawców) form aktywności, za te właśnie formy aktywności wychowanek otrzymuje większą liczbę punktów.
ważnym elementem w tej terapii behawioralnej sa dokumenty „zarobionych” punktów : żetony, karty, (przypominające karty kredytowe) ,specjalnie drukowane bony, (przypominające banknoty) . Codziennie rano, wieczorem czy raz na tydzień, po podsumowaniu przez personel wychowawczy, podopieczny dowiaduje się ile punktów zyskała i za co bądź ile stracił. Niekiedy stosowane SA zeszyty rozdawane każdemu wychowankowi, w które każda uprawniona osoba z personelu opiekuńczego wpisuje punkty. Można tez spotkać specjalne kartoniki w kształcie biletów miesięcznych, na których wycinane sa dziurkaczami znaki świadczące o licznie „zarobionych” punktów.
stosowane żetony, bony maja przypominać pieniądze, wychowanek uczy się zapobiegać o jak najlepsza zapłatę za swe wysiłki oraz oszczędzać , planować wydatki. Nabiera dojrzałego stosunku do pieniądza.
Stosowane w programach resocjalizacyjnych żetony i bony są z reguły zróżnicowane na dwa sposoby: ze względu na nominał i ze względu na rodzaj. To drugie jest przydatne przy rozróżnianiu punktów na bardziej i mniej wartościowe. np. za odpowiednią liczne żetonów w kolorze złotym wychowanek może isc np. do domu lub do miasta, za żetony srebrne lub miedziane wychowanek może nabyć mniej atrakcyjny przywilej
Bony różnią się od siebie kolorami maja umieszczony nominał (np. 5 pkt) rodzaj aktywności, zaznaczone jest nazwisko osoby przydzielającej punkty, daty i zadania, za które wychowanek otrzymał punkty.
Wszystkie przydzielane punkty musza być odnotowane w dokumentach, aby zapobiec ich utracie w przypadku kradzieży bonu czy żetonów.
Ważna zasada w ekonomii punktowej sa wzmocnienia, czyli ustalenie, co wychowanek otrzyma w nagrodę za dobre zachowanie, wyrażone liczba nagromadzonych przezeń punktów. Lista wzmocnień, czyli przedmiotów i czynności , które można kupic za zarobione punkty , może obejmować wszystkie atrakcyjne dla wychowanka przywileje i przedmioty, które nie budzą zastrzeżeń zew względu na wartość wychowawcza. Mogą to być: kosmetyki, słodycze, garderoba, wizyty w domu i wyjścia do miasta. Niektóre zakłady stosujące ekonomie punktowa za darmo dają wychowankowi jedynie podstawowe wyposażenie celi
( najbardziej surowe) wszystkie dodatki pościel, lepszy jadłospis urządzenia typu telewizor , wychowanek musi sobie kupić za zarobione punkty. Artykuly i przedmioty osobistego uzytku można kupic na zawsze , a przedmioty trwale typu; rower, motorowery, sprzet wędkarski, sportowy, radioodbiorniki telewizory, przedmioty wyposażające mieszkanie, mogą wychowankowie wypożyczyć za odpowiednia liczne punktow. Czasami stosuje się wymiane punktów na pieniądze. Wychowanek może wówczas wydac zarobione pieniądze na konkretny zakup, droga wysylkowa lub zaoszczędzić je . W niektórych zakładach wśród przywilejów, jakie można kupic za punkty jest dłuzsza niż 15 minut rozmowa z psychologiem lub kapelanem.