Freud
koncepcja psychiki człowieka- Psychologia Freuda wywodzi się z psychiatrii francuskiej. Twierdził on, że metody sugestii i hipnozy, które wówczas stosowano są mało skuteczne. Techniki te zastąpił metodą swobodnych skojarzeń- analiza marzeń sennych. Według Freuda struktura psychiki człowieka składa się z 3 poziomów, 3 głównych systemów: id, ego i superego. Te trzy osobowości człowieka współdziałają ze sobą, mimo, że każda z nich jest inna.
Id- to jedyny pierwotny system. Inaczej mówiąc libido. W skład tej struktury wchodzi całe dziedziczenie i wrodzone wyposażenie psychiczne, łącznie z popędami. Ten punkt widzenia stał się podłożem krytyki i budził kontrowersje. Freud twierdził, że energia libidalna to siła napędowa ludzkiego działania- zasada przyjemności i rozkoszy i że ta zasada w dużej mierze decyduje o życiu jednostki. Freud dzięki temu znalazł odpowiedź na pytanie skąd się biorą lęki, nerwice, histerie. Twierdził, właśnie podłożem tego wszystkiego jest libido. Podkreślał, że motorem powstania tłumienia libido jest nieprawidłowy rozwój w pierwszej fazie życia. Analiza wieku dziecięcego- seksualność dziecięca. Zdaniem Freuda Id jest „prawdziwą rzeczywistością psychiczną”.
Ego- czyli jaźń. Jest refleksyjna i zorganizowana wokół świata zewnętrznego. Jest wyrazem realnego myślenia o świecie. To forma kontroli nad Id. Dzięki Ęgo człowiek ma świadomość popędów i innych potrzeb oraz świadomość realiów, w których funkcjonuje i w których może bezpiecznie dla swojego istnienia, zaspokoić owe oczekiwania.
Superego- to system osobowości który rozwija się najpóźniej; nadjaźń na którą składają się normy, nakazy, zakazy. Superego jak również i Ego może hamować energię seksualną. Dzięki temu może dojść do tzw. sublimacji- czyli przekierowania. Człowiek wtedy może się rozwijać w inny sposób: tworzyć i rozwijać sztukę, kulturę.
Koncepcja kultury człowieka- można ją zaliczyć do teorii naturalistycznych. To teoria empiryczna i eksperymentalna. Zdaniem Freuda kultura powstała w oparciu o poszczególne osobowości człowieka, czyli jego instynkty i popędy z znacznym stopniu wpłynęły na kulturę. Zwłaszcza popęd seksualny. Kultura stała się formą dla treści nieświadomych, np.: malarstwo, poezja, architektura, muzyka. Twierdził, że nawet wojny są przykładem energii libidalnej. Kultura jest warstwą ochronną, ukrywającą ludzkie popędy i gdy ta warstwa pęka, ukazuje się prawdziwe oblicze człowieka, między innymi lęki, sprzeczności a wtedy dochodzi do różnych konfliktów, wojen. I tak się tworzy błędne koło.
Więź społeczna według Freuda- ludzie łączą się ze sobą żeby współdziałać. Łączą się w pary, później w grupy. Grupy panują nad jednostką. Religia to kaganiec powstrzymujący libido. W swojej teorii Freud nie bierze jednak pod uwagę rozwoju ekonomicznego człowieka. Teoria ta jest ahistoryczna i ekonomiczna. Nie odnosił się do tych kwestii. Nie dostrzegał, że natura człowieka i społeczeństwa się zmienia.