Tkanka : |
Zespół komórek powiązanych przestrzennie mających wspólne pochodzenie wykonujących identyczne funkcje i mających taką samą wielkość i kształt. |
||||||||||
Funkcje: |
Wypełniająca, Odżywcza i transportowa, Mechaniczna, Obronna |
||||||||||
Budowa: |
Istoty międzykomórkowej i elementów komórkowych |
||||||||||
Istotę budują |
-Amorficzna substancja podstawowa (galaretowaty śluz lub twarda mineralizowana substancja podstawowa kości) - Upostaciowane elementy włókniste są zanurzone w istocie podstawowej i spełniają różne funkcje mechaniczne. Dzielą się na 3 grupy: kolagenowe[kolejodalne, białe] sprężyste[elastyczne żółte] retikulinowe[srebnoochłonne] - Elementy komórkowe - WYJĄTEK: tkanka łączna [chordoidalna]budująca strunę grzbietową u strunowców . Pochodzi ona z mezodermy a między silnie uwodnionymi komórkami praktycznie nie ma istoty między komórkowej |
||||||||||
Tkanka chrzęstna: |
|||||||||||
Brak sub. Twardych w istocie międzykomórkowej , duże możliwości regeneracyjne znaczny udział w metaboliźmie ustroju = tkanka środowiska wewnętrznego . Podzielono ja na : |
|||||||||||
Ukształtowaną=zbitą |
Tłuszczowa |
Wiotką |
Siateczkowata |
zarodkowa |
|||||||
Buduje ścięgna torebki stawowe Błony ścięgniste |
Stanowi rezerwę metabolistyczną ustroju jeśli centralna część komórki zajmuje duża kropla tłuszczu to jej barwa jest żółta.jeśli w cytoplazmach są liczne drobne kuleczki to jest brunatna (znajduje się gdzieniegdzie po urodzeniu) |
W płucach wątrobie śliniance trzustce |
U kręgowców łączy zrąb narządów (tzw. limfopetycznych) [są to węzły chłonne grasica śledziona i grudki chłonne ukł. pokarmowego ]. Współtworzy tzw. układ siateczkowo-śródbłonkowy spełniający rolę ochronną i uczestniczący w przemianie hemoglobiny. |
|
|||||||
Tkanka oporowa: |
|||||||||||
Chrząstka szkilsta |
Chrząstka sprężysta(siateczkowata) |
Chrząstka włóknista |
|||||||||
U dorosłego człowieka buduje powierzchnie stawowe9oporna na ścieranie), przymostkowe części żeber e części chrzęstnej nosa nagłośni i w oskrzelach |
U ssaków w małżowinie usznej w trąbce Eustachiusza współtworzy też części krtani i nagłośni |
U wszystkich kręgowców ew miejcsu przyczepu ścięgien do kości U sskaów dodatkowo tworzy pierścienie włóknistecw tarczkach międzykomórkowych . |
|||||||||
Tkanka kostna: |
|||||||||||
Kość zbita: |
Kość beleczkowata |
||||||||||
Pojedyncza tkanka przypomina tu nieco rynienkę- jest łukowato wygięta wzdłuż długiej osi. Zawarty układ licznych blaszek otacza koncentycznie kanał Haversa- na przekroju poprzecznym widać blaszki jako luki otaczające światło kanału . Istota zbita tworzy zasadniczo ramiona długich dżwigni w szkielecie buduje trzony kości współtworzy także kości osłaniające w czaszce . |
Także zbudowana z blaszek kostnych które owinięte ciasno wokół siebie tworzą niewielkie zespoły budulcowe nazwane beleczkani kostnymi konstrukcja działa w przybliżeniu jak resor piórowy w samochodzie amortyzujące uderzenia Jest to konieczne w nasadowych częściach kości uderzających o siebie w stawach Przestrzenie między beleczkami nie są puste Wypełnia je tkanka łączna siateczkowata tworząca czerwony szpik kostny główne żródło krwinek w organiżmie. |
||||||||||
Tkanka mięśniowa: |
|||||||||||
Gładkie: |
Poprzecznie prążkowane: |
Mięsień swoisty serca: |
|||||||||
Zbudowane z komórek kształtu wrzecionowatego ułożonych obok siebie Mięśnie gładkie kurczą się stosunkowo powoli , ale są bardzo wytrzymałe (w ścianach jelita naczyniach krwionośnych |
Zbudowane z włókien wielojądrowych Pod mikroskopem widoczne jest charakterystyczne prążkowanie włókien mięśniowych Kurczą się bardzo szybko i szybko się męczą (mięśnie szkieletowe) |
Zbudowany z włókien prążkowych które jednak tworzą odgałęzienia łączące się z włóknami leżącymi obok . We włóknach występują charakterystyczne wstawki. |
|||||||||
Tkanka nerwowa; |
|||||||||||
Zadanie: przekazywanie bodźców nerwowych. Podstawowa jednostką strukturalna jest komórka nerwowa - neuron. Zbudowany jest z ciała komórki oraz wypustek którymi komórki nerwowe kontaktują się między sobą. Wypustki komórek mogą tworzyć włókna nerwowe włókna takie owinięte są często dwiema osłonkami : wewnętrzną - mielinową orza wewnętzrną - schwanna . W osłonce mielionwej zwane są przewężenia Ranviera. Połączenia między wypustkami noszą nazwę synaps Komórki nerwowe są odżywiane oraz ochraniane przez komórki glejowe. Wypustki te to: |
|||||||||||
Neuryty: |
Dendryty: |
||||||||||
Długie prowadzące bodźce do komórki nerwowej |
Krótkie ale obficie rozgałęzione przewodzące bodźce do neuronu |
Krew jako tkanka: |
|
Funkcje : |
Umożliwia ominięcie ograniczeń wynikających z reguł dyfuzji prostej;
Rola termolegulacyjna - pomaga w utrzymaniu stałej tep. Ciała Rola immunologiczna - pozwala na utrzymanie swoistości biochemicznej czyli uczestniczyw procesach odpornościowych Rola w utzrymaniu horneostazy - tworzy płynne środowisko wew. Organizmu Rola transportowa i koordynacyjna - rozprowadza w organizmie hormony |
Budowa: |
Nieupostaciowane osocze +/- 50% V Elementów upostaciowanych czyli krwinek 45% V Jest to żółta ciecz o Ph7,4 rozpuszczone są w niej zw. Organiczne ok. 9% z czego 7-8% to białka: albuminy, globuliny, fibrynogen . Jeżeli osocza pozbawimy fibrynogenu to pozostałość która nie będzie krzepła to plazma krwi. W osoczu jest także rozpuszczona glukoza niewielka ilość wodnych kwasów tłuszczowych bilirubiny hormonów i mocznika Zw. Nieograniczne stanowią niespełna 1% i są głównie NaCl jony Ca K Mg i pochodzące z przemian hemoglobiny Fe. Skałd osocza gwarantuje jego izoosmatyczność w stosunku do tkanek ustroju. |