Politechnika lska Studia Wieczorowe
w Gliwicach Wydzia Elektryczny
Sem. III 1995/96 Grupa: 3
Sprawozdanie
Temat: Badanie materiaów
ferromagnetycznych.
Sekcja II:
1) Biaymazur Mariusz
2) Czy Aleksander
3) Rocznik Dariusz
4) Samulak Dariusz
1. Cel wiczenia.
Celem wiczenia jest poznanie wybranych metod badania ferromagnetyków i warunków ich przeprowadzania. Wykonano pomiary okrelajce wasnoci dynamiczne blach transformatorowych aparatem Epsteina 25 cm przy czstotliwoci 50 Hz.
2. Wstp teoretyczny.
Materiay ferromagnetyczne znalazy bardzo szerokie zastosowanie w elektrotechnice, trudno sobie dzisiaj wyobrazi istnienie ycia bez silnika elektrycznego czy transformatora nie mówiac o generatorach prdotwórczych - urzdzeniach produkujcych energi elektryczn. Aby optymalnie wykorzysta materia uyty do budowy urzdzenia naley najpierw pozna jego waciwoci fizyczne. Wikszo parametrów fizycznych materiaów wyznaczamy dowiadczalnie, w przypadku ferromagnetyków to przypadek labolatoryjnego wyznaczania charakterystyk statycznych oraz dynamicznych danej próbki materiau wyprodukowanej wedug cile okrelonej technologii. Dla ferromagnetyków najistotniejszymi parametrami s zalenoci indukcji pola magnetycznego B od natenia tego pola H, próbka badanego materiau powinna stanowi zamknity obwód magnetyczny. Najprostszym ukadem do pomiarów zalenoci B = f (H) jest ukad podany na poniszym schemacie :
uzwojenie Zp stanowi przetwornik indukcyjny do pomiaru indukcji B, natenie pola magnetycznego H oblicza si z zalenoci:
Badania materiaów ferromagnetycznych metodami zmiennoprdowymi przeprowadza si w celu uzyskania charakterystyk dynamicznych, w których to operuje si wartociami maksymalnymi Bm i m. Indukcj magnetyczn Bm w badanej próbce wyznaczamy z pomiaru wartoci skutecznej SEM wyindukowanego w uzwojeniu pomiarowym badanej próbki i obliczamy z zalenoci:
natenie pola magnetycznego Hm wie si z pomiarem wartoci szczytowej prdu magnesujcego pyncego przez szeregowo poczone uzwojenia magnesujce wzorca indukcyjnoci wzajemnej oraz Aparatu Epsteina:
a mierzonej woltomierzem UN wartoci tego napicia. Po przeksztaceniu wyej podanych zalenoci otrzymujemy, e:
Stosujc wytyczne zawarte w PN - 84 / H - 04450 dla wyznaczenia charakterystyk dynamicznych naley:
- oznaczy próbk /wymiary, liczba pasków, gsto materiau/
- wyznaczy efektywn powierzchni przekroju poprzecznego
- wyznaczy efektywn mas czynn próbki
- wyznaczy warto natenia pola magnetycznego Hm odpowiadajcego napiciu UN
- obliczy warto stratnoci magnetycznej
3. Przebieg wiczenia
W celu dokonania pomiarów wielkoci elektrycznych niezbdnych do wyznaczenia charakterystyk B = f (H), p = f (B) oraz p = f (H) zmontowano nastpujcy ukad pomiarowy:
Atr - autotransformator typu TaR - 2,5 0÷250 V; 2,5 kVA; 10 A,
TS - transformator separujcy Imx " 5 A,
M - indukcyjno wzajemna , M = 0,0034 H; Imx " 3 A,
EP - aparat Epsteina 25 cm nr 10/78; z1 = 700; z2 = 700;
RN - rezystor wzorcowy 1,
Pw - watomierz ferrodynamiczny typu EL-21 nr 722 8753; Rv = 5 k; kl.0,5; cos = 0,1;
RA = 0,03 ; zakres 75 V/ 2,5 A (1dz = 0,125 W)
VH/VB - woltomierze cyfrowe typu V531 i V534 nr 1566 i 7358,
Rv = 100 M; Uzakr=10, 100 V; kl.0,5,
A - amperomierz elektromagnetyczny typu LE-1, nr 304031, RA (1A) = 950 m;
RA (2A) = 240 m;
RC - ukad uredniajcy typu RC, = 235 ms,
O - oscyloskop typu SD-501XY nr 80441, Vx,Vy = 0,5 V/cm
Celem pomiarów obitych naszym wiczeniem byo zebranie pewnej liczby wyników wykazanych przez przyrzdy pomiarowe dla wymuszenia prdu magnesujcego I z przedziau 0 - 1 A z krokiem 0,05A. Uzyskane wyniki pomiarów zawiera ponisza tabela.
Tabela wyników pomiarów
I [A] |
UH [V] |
UB [V] |
Pw [W] |
U [V] |
HM [A/m] |
|
|
|
0,10 |
0,11 |
23,22 |
1,625 |
24 |
123 |
|
|
|
0,15 |
0,21 |
27,10 |
2,25 |
27 |
234,81 |
|
|
|
0,20 |
0,32 |
29,38 |
2,75 |
29,5 |
|
|
|
|
0,25 |
0,41 |
30,66 |
3 |
31 |
|
|
|
|
0,30 |
0,54 |
31,80 |
3,25 |
32 |
|
|
|
|
0,35 |
0,65 |
32,50 |
3,5 |
32,5 |
|
|
|
|
0,40 |
0,76 |
33,08 |
3,625 |
33 |
|
|
|
|
0,45 |
0,87 |
33,50 |
3,75 |
33,5 |
|
|
|
|
0,50 |
1,09 |
34,20 |
3,875 |
34 |
|
|
|
|
0,55 |
1,24 |
34,63 |
4 |
34,5 |
|
|
|
|
0,60 |
|
|
|
|
|
|
|
|
0,65 |
1,35 |
34,89 |
4 |
35 |
|
|
|
|
0,70 |
1,48 |
35,20 |
4,125 |
35 |
|
|
|
|
0,75 |
1,58 |
35,43 |
4,25 |
35 |
|
|
|
|
0,80 |
1,71 |
35,68 |
4,25 |
35,5 |
|
|
|
|
0,85 |
1,79 |
35,86 |
4,375 |
36 |
|
|
|
|
0,90 |
1,90 |
36,09 |
4,375 |
36 |
|
|
|
|
0,95 |
2,02 |
36,34 |
4,375 |
36 |
|
|
|
|
1,00 |
2,18 |
36,58 |
4,5 |
36,5 |
|
|
|
|
0,95 |
2,03 |
36,32 |
4,375 |
36 |
|
|
|
|
0,90 |
1,93 |
35,15 |
4,375 |
36 |
|
|
|
|
0,85 |
1,81 |
35,90 |
4,313 |
36 |
|
|
|
|
0,80 |
1,68 |
35,72 |
4,25 |
36 |
|
|
|
|
0,75 |
1,56 |
35,28 |
4,25 |
35 |
|
|
|
|
0,70 |
1,42 |
35,09 |
4,25 |
35 |
|
|
|
|
0,65 |
1,36 |
34,90 |
4,063 |
35 |
|
|
|
|
0,60 |
1,24 |
34,61 |
4 |
35 |
|
|
|
|
0,55 |
1,10 |
34,26 |
3,875 |
34 |
|
|
|
|
0,50 |
1,00 |
33,93 |
3,813 |
34 |
|
|
|
|
0,45 |
0,88 |
33,58 |
3,75 |
34 |
|
|
|
|
0,40 |
0,77 |
33,08 |
3,625 |
33 |
|
|
|
|
0,35 |
0,65 |
32,55 |
3,5 |
33 |
|
|
|
|
0,30 |
0,53 |
31,78 |
3,313 |
32 |
|
|
|
|
0,25 |
0,41 |
33,58 |
3 |
31 |
|
|
|
|
0,20 |
0,31 |
29,22 |
2,75 |
30 |
|
|
|
|
0,15 |
0,22 |
27,16 |
2,375 |
27 |
|
|
|
|
0,10 |
0,12 |
23,31 |
1,625 |
23 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1. Obliczenie wartoci natenia pola magnetycznego HM odpowiadajce napiciu UH dokonano wedug wzoru:
gdzie : Z1 - liczba zwojów uzwojenia magnesujcego = 700 zw
f - czstotliwo róda zasilajcego = 50 Hz
M - warto wsp. indukcyjnoci wzajemnej = 0,0003 H
RZ-warto rezystancji uzwojenia wtórn. wzorca cewki indukcyjnoci wzajemnej = 0 / 3mH
RW - rezystancja wew. woltomierza = 100 M
lSR - rednia dugo obwodu magn. rdzenia = 0.94 m
2. Wyznaczanie wartoci BM