Politechnika Lubelska

Laboratorium Metrologii

w Lublinie

Ćwiczenie Nr 6.

Imię i nazwisko:

Nowak Łukasz

Krzyżanowski Adrian

Ksiądz Jacek

Semestr

IV

Grupa

ED 4.1

Rok akad.

2010/2011

Temat ćwiczenia: Badanie podstawowych własności magnetycznych materiałów ferromagnetycznych.

Data wykonania

09.03.2011

Ocena

Cel ćwiczenia :

Celem ćwiczenia jest pomiar podstawowych właściwości magnetycznych różnych próbek materiałów ferromagnetycznych.

Układ pomiarowy:

tr

0x01 graphic

Spis przyrządów:

  1. Generator przebiegów sinusoidalnych;

  2. Układ materiałów ferromagnetycznych składających się z:

    1. próbki z ferrytu;

    2. próbki z blachy transformatorowej;

    3. próbki z blachy na podwyższone częstotliwości.

  3. oscyloskop dwukanałowy.

Przebieg pomiarów:

Badanie rozpoczęliśmy od wybrania odpowiedniej próbki materiału ferromagnetycznego, a następnie ustawieniu żądanej częstotliwości sygnału sinusoidalnego doprowadzonego do układu. Na ekranie oscyloskopu zaobserwowaliśmy zależność B=f(H), zwaną pętla histerezy. Z tej krzywej odczytaliśmy wartości:

Bm- maksymalna indukcję magnetyczną;

Hm- maksymalne natężenie pola magnetycznego;

Bk- indukcję koercji;

Hk- natężenie pola koercji.

B

0x01 graphic

Wartości odczytywaliśmy z jednej połówki, gdyż pętla histerezy jest krzywa symetryczną. Odczytanie wartości umieściliśmy w tabeli pomiarowej.

Parametry próbek:

Materiał:

Vx

Vy

Ri

R2

Ni

N2

C

S

Isr

V/cm

V/cm

-

-

µF

m2

m

Ferryt

0,05

0,05

4,7

90

360

48

20

0,0002

0,091

Blacha na podwyższone częstotliwości

0,1

0,1

4,7

910

480

32

20

0,0003

0,102

Blacha transformatorowa

0,1

0,1

4,7

910

300

60

20

0,00054

0,102

Tabela pomiarowa:

Lp

f[Hz]

Bm[dz]

Hm[dz]

Bk[dz]

Hk[dz]

Bm[T]

Hm[A/m]

Bk[T]

Hk[A/m]

1

1300

3,6

5,8

0,8

0,8

0,34

244,10

0,075

33,67

Ferryt

2

1300

3,4

4,4

0,7

0,7

0,32

185,18

0,066

29,46

3

1300

3,1

3,9

0,6

0,6

0,29

164,13

0,056

25,25

4

1300

2,8

3,4

0,55

0,55

0,26

143,09

0,052

23,15

5

1300

2,6

3,2

0,5

0,5

0,24

134,67

0,047

21,04

6

1300

2,2

2,7

0,4

0,4

0,21

113,63

0,038

16,83

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

1800

2,9

3,6

0,8

0,8

0,27

151,51

0,075

33,67

2

1800

2,8

3,4

0,7

0,7

0,26

143,09

0,066

29,46

3

1800

2,6

3

0,6

0,6

0,24

126,26

0,056

25,25

4

1800

2,3

2,8

0,5

0,5

0,22

117,84

0,047

21,04

5

1800

2

2,4

0,45

0,45

0,19

101,01

0,042

18,94

6

1800

1,4

1,8

0,2

0,4

0,13

75,75

0,019

16,83

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

70

3,4

2,8

1,7

0,8

1,91

175,22

0,955

50,06

Blacha

transformatorowa

2

70

3,1

2,4

1,6

0,8

1,74

150,19

0,899

50,06

3

70

2,8

1,9

1,5

0,8

1,57

118,90

0,843

50,06

4

70

2,4

1,6

1,3

0,7

1,35

100,13

0,730

43,80

5

70

2,1

1,3

1,2

0,6

1,18

81,35

0,674

37,55

6

70

1,6

1

0,9

0,5

0,90

62,58

0,506

31,29

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

100

3,4

3

1,9

1

1,91

187,73

1,067

62,58

2

100

3,2

2,5

1,8

1

1,80

156,45

1,011

62,58

3

100

2,8

2

1,7

0,9

1,57

125,16

0,955

56,32

4

100

2,4

1,6

1,5

0,8

1,35

100,13

0,843

50,06

5

100

2,1

1,4

1,3

0,75

1,18

87,61

0,730

46,93

6

100

1,7

1,1

1,1

0,6

0,95

68,84

0,618

37,55

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

100

2,6

3,4

1

0,8

4,93

340,43

1,90

50,06

Blacha

na

podwyższone

częstotliwości

2

100

2,4

2,6

0,9

0,6

4,55

260,33

1,71

37,55

3

100

2,2

2,2

0,9

0,6

4,17

220,28

1,71

37,55

4

100

2

1,7

0,8

0,6

3,79

170,21

1,52

37,55

5

100

1,8

1,4

0,7

0,5

3,41

140,18

1,33

31,29

6

100

1,4

1,2

0,6

0,5

2,65

120,15

1,14

31,29

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

130

2,5

3

1,2

0,8

4,74

300,38

2,28

50,06

2

130

2,2

2,2

1

0,7

4,17

220,28

1,90

43,80

3

130

2

1,8

0,9

0,6

3,79

180,23

1,71

37,55

4

130

1,7

1,4

0,8

0,6

3,22

140,18

1,52

37,55

5

130

1,4

1,2

0,7

0,5

2,65

120,15

1,33

31,29

6

130

1,1

0,8

0,6

0,4

2,09

80,10

1,14

25,03

Przykładowe obliczenia :

Dla ferrytu-1,3kHz

Hm=N1(VxUx)/R1lśr=360(0,05*5,8)/4,7*0,091=244,09 A/m

Bm=R2C(VyUx)/N2S=90*0,0002(0,05*3,6)/48*0,0002=0,33 T

Wnioski:

Z wykonanych pomiarów można zaobserwować, że charakterystyki dla ferrytu są liniowe. Wraz ze zmianą częstotliwości na wyższą maksymalna wartości indykcji magnetycznej i natężenie pola magnetycznego zmniejszają się. Dla ferrytu zarówno indukcja szczątkowa jak i natężenie pola koercji przyjmują najmniejsze wartości spośród wszystkich próbek. Widać, ze ferryt ma wąską pętle histerezy. Charakterystyki dla blachy na podwyższoną częstotliwość i blachy transformatorowej charakterystyki nie są liniowe. Wraz ze zwiększeniem częstotliwości maksymalne zaobserwowane prze nas wartości indykcji magnetycznej i natężenia pola magnetycznego również rosną. Na charakterystyce blachy transformatorowej dla 70 Hz można zaobserwować nierównomierny przyrost indukcji względem natężenia. Dla blach na podwyższone częstotliwości natężenie pola koercji osiągało najwyższe wartości, blacha ta ma najszersza pętle histerezy, więc można powiedzieć ze jest ciałem najtwardszym magnetycznie spośród próbek badanych podczas pomiarów