Forfaiting

umowa nienazwana, która pojawiła się w Polsce po transformacji ustrojowej w 1989r.

Nie jest regulowana przepisami szczególnymi.

Umożliwia sprawny obrót wierzytelnościami pieniężnymi, wekslowymi wynikającymi z umów o wykonanie usług, zwłaszcza umowy dostawy i sprzedaży.

Jest jedną z technik finansowania handlu zagranicznego, która polega na zakupie przez instytucję forfaitingową należności terminowych jej klientów, powstałych w następstwie realizacji kontraktu eksportowego, bez regresu w stosunku do sprzedawcy tych wierzytelności (eksportera), pod warunkiem że wierzytelności te mają postać akceptowanego z punktu widzenia nabywcy instrumentu finansowego.

Definiowana jako:

Umowa, w której jedna ze stron zobowiązuje sie do dostarczenia wierzytelności, a druga do zapłaty ceny wcześniej ustalonej

lub

Jeden ze sposobów finansowania eksportu polegający na bezregresowej sprzedaży odroczonych wierzytelności eksportowych, udokumentowanych wekslem własnym, wekslem ciągnionym lub innymi instrumentami (akredytywa, zapis w księgach) reprezentującymi sumy należne eksporterowi.

Rodzaje:

1. Forfaiting właściwy- umowa sprzedaży wierzytelności pieniężnej średnio lub długoterminowa, w wyniku której zbywca zostaje zwolniony od wszelkiej odp za dalsze losy prawne wierzytelności, a instytucja forfaitingowa przejmuje na siebie ryzyko ściągnięcia tej wierzytelności.

2. Forfaiting niewłaściwy- umowa bez przejęcia przez instytucje forfaitingową ryzyka wypłacalności dłużnika

3. Hermes forfaiting- umowa stosowana w transakcjach eksportowych

4. Forfaiting poszerzony- umowa połączona z dodatkowymi świadczeniami uzupełniającymi, do których zobowiązuje się instytucja forfaitingowa

5. Forfaiting bezpośredni- wszystkie czynności nabywcy wierzytelności wykonuje 1 instytucja forfaitingowa

6. Forfaiting pośredni- gdy więcej niż 1 instytucja forfaitingowa

7. Forfaiting połączony z confirmingiem- - umowa potwierdzona przez odpowiednią instytucje badającą bonitetów odbiorców wyrobów i towarów.

8. Forfaiting krajowy- obie strony działają w tym samym kraju

9. Forfaiting międzynarodowy

10. Forfaiting otwarty- gdy o zawarciu umowy zawiadomiony został dłużnik zbywcy wierzytelności

11. Forfaiting ukryty- gdy brak zawiadomienia dłużnika

12. Forfaiting dalszy- gdy nabyte wierzytelności stają się przedmiotem kolejnych umów forfaitingowych

13. Forfaiting importowy

14. Forfaiting eksportowy

15. Forfaiting pośredni

Cechy umowy forfaitingu:

• nienazwana (wg części doktryny mieszana)

• wzajemna

• konsensualna

• dwustronnie zobowiązująca

• zobowiązująco- rozporządzająca

Cel i typowy element treści:

Definitywne przeniesienie wierzytelności za umówiona cenę

Przedmiot:

Z reguły oznaczona, powstała wcześniej wierzytelność pieniężna

Instytucja forfaitingowa przejmuje pełne ryzyko niedotrzymania zapłaty, a wiec z reguły rezygnuje z roszczenia zwrotnego względem zbywcy wierzytelności.

Podmioty:

Występuje szereg podmiotów, których związek z umową ma charakter pośredni lub bezpośredni.

Katalog nie ma charakteru uniwersalnego ponieważ nie wszystkie z nich muszą brać udział w konkretnej transakcji forfaitingowej.

Podmioty obligatoryjne:

• zbywca wierzytelności

• instytucja forfaitingowa

• dłużnik- z którym zbywca zawarł umowę sprzedaży, dostawy, etc.

Podmioty fakultatywne:

• podmiot zobowiązany do zaspokojenia wierzytelności wekslowej

• biorca leasingu

• podmiot, który udziela stosownego zabezpieczenia wierzytelności będącej przedmiotem umowy

Obowiązki:

Zbywcy:

• przeniesienie swego prawa do określonej, będącej przedmiotem umowy, wierzytelności na instytucję forfaitingowa

• wydanie wszystkich związanych z tym prawem dokumentów

• świadczenie na rzecz instytucji świadczeń pieniężnych określonych umową, będących kosztami forfaitingu

• zapłata umownie określonej prowizji

Instytucji forfaitingowej:

• zapłata zbywcy wierzytelności ceny pomniejszonej o prowizję

---