Arkadiusz Czech

53718

Faktoring i forfaiting –
porównanie

17 grudnia 2013



1. Czym jest faktoring i forfaiting ?



2. Kto ponosi ryzyko ? Jakie są
zabezpieczenia ?



3. Cechy zobowiązań i wierzytelności



4. Umowa i koszty



5. Zalety i wady



6. Efekty, funkcje i usługi dodatkowe



7. W pigułce – najważniejsze różnice

Plan prezentacji



Faktoring – oznacza nabycie przez faktora
(bank lub instytucję faktoringową)
krótkoterminowej wierzytelności
(f. wierzytelnościowy) handlowej lub
zobowiązania ( f. zobowiązaniowy) przed
terminem płatności, na podstawie umowy o
długotrwałej współpracy.

Czym jest faktoring ?



Faktoring pełny – polega na tym, że faktor, nie będzie
miał możliwości dochodzenia płatności od zbywcy
wierzytelności, nawet jeśli dłużnik nie zapłaci.



Faktoring niepełny- ryzyko wypłacalności dłużnika
nawet po zawarciu umowy faktoringowej i przelaniu
wierzytelności na faktora dalej obciąża
przedsiębiorcę.



Faktoring mieszany- część ryzyka wypłacalności
dłużnika obciąża faktoranta, a część faktora. Faktor
zwykle odpowiada za wypłacalność dłużnika do
wysokości zaliczkowej części wierzytelności.
Pozostała część obciąża przedsiębiorcę.

Kto ponosi ryzyko ?



Forfaiting - to sprzedaż wierzytelności z
tytuły dostaw eksportowych, wraz z
przejściem ryzyka niewypłacalności dłużnika
(del credere) na kupującego wierzytelność
(forfaitera), dzięki czemu sprzedający
eksporter (forfaitysta) zostaje zwolniony od
wszelkich zobowiązań.

Czym jest forfaiting?



Forfaiting właściwy – najbardziej typowy. Polega na
zawarciu umowy sprzedaży wierzytelności pieniężnej,
średnio- lub długoterminowej, odpowiednio
zabezpieczonej.



Forfaiting niewłaściwy – sytuacja w której sprzedaż
wierzytelności pieniężnej na rzecz firmy forfaitingowej nie
jest połączona z przejęciem przez tę firmę pełnego ryzyka
niewypłacalności dłużnika. Sprzedawca wierzytelności
przejmuje na siebie niektóre rodzaje ryzyka prawno-
gospodarcze. Może to dotyczyć wierzytelności
niepewnych.
Ten typ forfaitingu narusza podstawową zasadę o przejęciu
przez instytucję całości ryzyka niewypłacalności dłużnika.

Kto ponosi ryzyko?



Ryzyko wypłacalności dłużnika – dłużnik nie spłaci
swojego zobowiązania



Ryzyko walutowe - wartość waluty kontraktu zmienia
się w stosunku do waluty potrzebnej w przyszłości



Ryzyko transferu - kraj importera nie jest w stanie lub
nie chce dokonać płatności w uzgodnionej walucie



Ryzyko polityczne – nadzwyczajne działania organów
państwowych lub wydarzenia polityczne w kraju
importera uniemożliwiają dokonanie zapłaty



Ryzyko zmian oprocentowania kapitału – wpływ na to
ma długi okres spłaty wierzytelności ( ciężko
przywidzieć sytuację ekonomiczną na 15 lat w przód)

Ryzyko



Faktoring:
- weksel in blanco
- poręczenie ( bardzo rzadko)
- cesja praw z polisy ubezpieczeniowej



Forfaiting:
- gwarancje: bankowe, ubezpieczeniowe, skarbu państwa
- weksel własny
- przewłaszczenia
- hipoteka
- zabezpieczenia rzeczowe ( np. sztabki złota)

Musi to być bardzo dobre zabezpieczenie, pierwszorzędne

Zabezpieczenie



Faktoring:



Krótkoterminowe ( poniżej 1 roku)



Nieprzeterminowane



Pochodzące z obrotu gospodarczego



Bezsporne



Udokumentowane



Pieniężne



Stosunkowo niewielkie kwoty

Cechy zobowiązań i
wierzytelności



Forfaiting:



Długoterminowe ( od roku do nawet 15 lat)



muszą to być należności księgowe, zabezpieczone
wekslem,



weksel własny ( sola) importera musi mieć awal banku
zaakceptowanego przez forfaitera



należności zostaną tylko wówczas przejęte do
forfaitingu, gdy zostanie potwierdzona ich
nieodwołalność i niemożność wniesienia sprzeciwu



musi być określony czas zapłaty należności



należności muszą opiewać na walutę uznawaną za
powszechnie występującą w obrocie międzynarodowym



Bardzo wysokie kwoty

Cechy zobowiązań i
wierzytelności



Zawierana jest na piśmie. Zawarcie takiej umowy nie wymaga
zgody dłużnika, ale w praktyce jest on o tym informowany.
Pozbawia to dłużnika możliwości przekazywania swych zobowiązań
bezpośrednio na rzecz dostawcy.



Umowa składa się z dwóch części:



Część I obejmuje postanowienia ogólne:
-liczbę dłużników objętych umową, z których wynikają
wierzytelności
-umowy zawarte z dłużnikami, ich daty zawarcia i terminy płatności
-okres obowiązywania umowy
-średnie terminy płatności rzez faktora na rzecz przedsiębiorcy
-wysokość wpłat faktora na rzecz przedsiębiorcy
-wysokość wynagrodzenia faktora



Część II obejmuje zakres dodatkowych świadczeń o charakterze
usługowym.

Umowa faktoringu



Brak regulacji prawnych, struktura umowy i jej zawartość
są wynikiem negocjacji stron.
Są to umowy wieloletnie ( ze względu na charakter
wierzytelności).



Elementy które powinny znaleźć się w umowie:
- informacje o stronach podpisujących umowę
- wysokość wierzytelności, oprocentowanie, termin zapłaty
- waluta
- sposób zabezpieczenia
- koszty forfaitingu
- w załączeniu powinny znaleźć się wszystkie dokumenty
potwierdzające wiarygodność i wysokość wierzytelności
( faktura VAT, umowa handlowa)

Umowa forfaitingu



Prowizja banku



Opłaty dodatkowe



Koszty ustanowienia zabezpieczeń



Prowizja od obrotu ( zależy od wartości
wierzytelności )



Dyskonto oraz potrącenia od kwoty
wierzytelności

Koszty



Na przykładzie Alior Banku



Opłata za złożenie wniosku – min. 1%, min
1000 zł



Prowizja przygotowawcza – min 1%, min
1000 zł

Faktoring – koszty



Kalkulowane są dla każdej umowy. Brane
pod uwagę są zabezpieczenia, branża,
waluta, ryzyko dłużnika. Forfaiting jest
droższy od faktoringu, ze względu na
rozmiary ryzyka oraz kwoty na jakie
opiewają transakcje.



Zarówno faktoring jak i forfaiting są
droższymi metodami finansowania niż
kredyt bankowy.

Forfaiting – koszty

Zalety i wady faktoringu

Zalety

Wady



Sprawdzenie wypłacalności kontrahenta przed
dokonaniem sprzedaży



Przejęcie przez faktora ryzyka wypłacalności
zagranicznego odbiorcy, co jest ważne
zwłaszcza w transakcjach eksportowych, kiedy
odległość, język oraz różnice prawne mogą
utrudniać egzekwowanie należności przez
dostawcę



Poprawa płynności finansowej, lepszy rating



Możliwość udzielania kredytu kupieckiego z
dłuższym terminem zapłaty, co przyczynia się
do wzrostu zdolności konkurowania i wpływów
ze sprzedaż



Możliwość eliminacji ryzyka kursowego, ryzyka
indywidualnego



Możliwość uniknięcia strat z tytułu
niewypłacalności odbiorców



Przyspieszenie obiegu kapitału ( uzyskania
płynności) w wyniku przyspieszenia windykacji
należności



Poprawę relacji bilansu w wyniku zmniejszenie
należności i zobowiązań



Warunki factoringu mogą być mniej
korzystne niż kredyt bankowy



Mogą zostać osłabione więzi z dostawcą,
co może się przyczynić do pogorszenia
orientacji w bieżących potrzebach
kontrahentów



Przejęcie ryzyka zapłaty przez faktora
może utrudniać prowadzenie racjonalnej
polityki kredytowej przez sprzedawcę



Wysokie koszty usług administracyjnych



W przypadku przejęcia przez faktora
księgowości i rozliczeń istnieje
niebezpieczeństwo utraty przez
przedsiębiorstwo ważnego źródła
informacji



Problemy z bieżącym przepływem
informacji między faktorem a faktorantem

Zalety i wady forfaitingu

Zalety

Wady



natychmiastowa wypłata
należnych środków



poprawa płynności finansowej



odciążanie bilansu eksportera od
długoterminowych należności i
konieczności ich zabezpieczania



unikanie ryzyka zmiany odsetek



unikanie ryzyka kursu walutowego



unikanie ryzyka politycznego
kraju importera



Wykorzystanie efektów dźwigni
finansowej, obniżenie podstawy
opodatkowania



wysoki koszt
transakcji



Faktoring:



Funkcja finansowa
- spłata zobowiązań faktoranta
- dodatkowe kredytowanie
- wydłużenie okresu spłaty zobowiązań



Funkcja administracyjna
- ocena wiarygodności i wypłacalności dłużników, dostawców
- prowadzenie rozliczeń z dłużnikami
- monitorowanie splat
- dokonywanie spłaty zobowiązań



Funkcja zabezpieczająca
- przejęcie przez faktora ryzyka wypłacalności dłużników faktoranta
- ocena zdolności kredytowej dłużników faktoranta



Funkcja usług dodatkowych
- administracja wierzytelności
- prowadzenie rozliczeń
- usługi księgowe
- doradztwo finansowe
- analizy branżowe



W forfaitingu żadne dodatkowe funkcje nie występują poza obsługą finansową
transakcji

Efekty i funkcje



Dla faktoringu nie jest istotne, który z podmiotów ponosi ryzyko
niewypłacalności dłużnika. W forfaitingu jest to bardzo ważny i
typowy element, a wynika to z faktu definitywnego nabycia danej
wierzytlności przez firmę forfaitingową z wszelkimi jej
„przypadłościami”. W forfaitingu dochodzi bowiem do definitywnej
wymiany wartości majątkowych.



Faktoring jest pojęciem szerszym. Forfaiting dochodzi do skutku
tylko wtedy, gdy nabywca wierzytelności pieniężnej przejmie na
siebie pełne ryzyko jej ściągalności. W faktoingu ryzyko może
przechodzić na faktora lub faktoranta w zależności od rodzaju
faktoringu i zawartej umowy. (faktoring pełny i niepełny)



Przedmiotem forfaitingu są z reguły bardzo duże kwoty pieniężne.
Faktoring obejmuje na ogół mniejsze kwoty. Obie operacje różni
zatem rozmiar ryzyka ilościowego.



Forfaiting obejmuje wierzytelności średnio- i długoterminowe.
Faktoring stosowany jest do wierzytelności bieżących, o krótkich
terminach zapłaty. Są one obarczone mniejszym ryzykiem, zatem
instytucje forfaitingowe biorą na siebie dużo większe ryzyko.

Podsumowanie



Instytucja forfaitingowa wypłaca zbywcy wierzytelności pełną kwotę
odpowiadającą wielkości nabywanych wierzytelności. Jest ona
pomniejszona o stopę forfaitingową oraz prowizję. Faktor natomiast
wypłaca zleceniodawcy jedynie 80-90% nominalnej wartości
wierzytelności. Pozostała część sumy zostaje zablokowana i wypłacona
przedsiębiorcy dopiero po ściągnięciu od dłużnika całej wierzytelności.



Podmioty korzystające z forfaitingu posiadają wierzytelności wekslowe,
objęte akredytywami, lub wynikające z umów leasingu. Faktorzy rzadko
przejmują tego rodzaju wierzytelności.



Faktoring poza obsługą finansową transakcji gospodarczych wynikających z
umów dostawy i sprzedaży świadczy na rzecz przedsiębiorstw szereg usług
dodatkowych, takich jak:
- prowadzenie ksiąg handlowych, finansowych
- doradztwo prawno – ekonomiczne
- działalność marketingowa i reklamowa
- analizy ekonomiczne, projektowanie przyszłości itp.
W forfaitingu tego rodzaje dodatkowe czynności nie występują.



Przedmiotem transakcji faktoringowej może być nie tylko jedna
wierzytelność pieniężna danego przedsiębiorcy, może on przelać na rzecz
faktora wszystkie swe wierzytelności przyszłe, jakie mogą powstać w
stosunku do określonego w umowie dłużnika.
W forfaitingu przedmiotem sprzedaży jest zazwyczaj jedna wierzytelność
pieniężna danego przedsiębiorcy.



W faktoringu umowny stosunek prawny ma charakter
długotrwały. Występuje on w ramach zawieranych tzw.
ramowych umów faktoringowych. Faktor na podstawie cesji
ogólnej obsługuje wierzytelności przedsiębiorcy przez
szereg lat.
W forfaitingu zawierane są wyłącznie umowy jednostkowe z
indywidualnie oznaczonymi wierzytelnościami. Prawny
stosunek takich umów nie trwa długo.



Bibliografia:

„Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa”
Jan Śliwa, Krystyna Hajduk- Popławska

„Faktoring jako jeden z instrumentów zarządzania
należnościami i zobowiązaniami handlowymi, a struktura
kapitału”
Katarzyna Kreczmańska- Gigol



Link z prezentacją do pobrania:



http://www.speedyshare.com/jDVCE/Faktoring-i-forfaiting-
porownanie.pptx