Analizy filogenetyczne

Na podstawie każdej z analizowanych cech rozpatrywanych

osobno można utworzyć

hipotezę filogenetyczną

dla danej

grupy taksonów zilustrowaną odpowiednim

kladogramem.

Poszukuje się korelacji pomiędzy cechami, aby wybrać taki

kladogram, który jest zgodny z największą liczbą cech. Te

cechy, których zróżnicowanie nie jest zgodne z przyjętą

hipotezą, uznaje się za

konwergencje,

jeśli takie same

formy cechy występują w oddalonych gałęziach

kladogramu lub

paralelizmy,

jeśli pojawiają się niezależnie

w gałęziach sąsiednich.

Przykład: kladogram

naczelnych

W praktyce rzadko udaje się udowodnić realność

rozgałęzień ze względu na powszechne zjawisko

radiacji, czyli powstawania z jednego gatunku wielu

innych przystosowanych do życia w różnych

środowiskach, np. zięby Darwina.

W przeszłości analizy filogenetyczne opierały się

wyłącznie na cechach morfologicznych. Także dzisiaj

stanowią one źródło informacji filogenetycznej w

przypadku materiałów kopalnych, jak również

tradycyjnie zbieranych materiałów muzealnych. W

przypadku niektórych grup zwierząt wykorzystywane

były wyniki porównawczych badań behawioru.

Np. dane dotyczące zachowań godowych były

używane do analiz filogenetycznych w przypadku

traszek.

Jednak

badania

molekularne

dostarczają

nieporównywalnie większej liczby cech niż badania

dotyczące morfologii czy zachowań.

Szczególnie przydatną w tego typu badaniach jest

metoda zegara molekularnego.

Metoda zegara

molekularnego

• Dobrze sprawdza się do badania

taksonów filogenetycznie odległych

• Zawodzi w przypadku taksonów bardziej

spokrewnionych

• Historia każdego organizmu jest

udokumentowana w jego genomie

• Porównując budowę kwasów

nukleinowych i białek można odtworzyć
filogenezę organizmów

Wyniki badań są w wielu przypadkach sprzeczne z

wynikami badań morfologicznych.

Przykładowo: analiza 122 cech morfologicznych małp

człekokształtnych sugeruje, że linia rozwojowa prowadząca

do człowieka odgałęziła się wcześniej, a szympans i goryl

mają innego wspólnego najbliższego przodka. W tym

przypadku jednak o wiele trudniej ocenić czy podobieństwa

pomiędzy szympansem i gorylem świadczą o ich bliskim

pokrewieństwie filogenetycznym, czy tez zostały

odziedziczone po wspólnym przodku (są plezjomorficzne), a

linia prowadząca do człowieka uzyskała szereg nowych cech

budowy tylko dla siebie właściwych.

Kwestie te mogą rozstrzygnąć tylko dalsze badania kopalne.

Literatura:

1. Ryszkiewicz M.: „Ewolucja: Od wielkiego Wybuchu

do Homo sapiens” Warszawa 2000

2. Krzanowska H.: „Zarys mechanizmów ewolucji”

Warszawa 1997

3. Szarski H.: „ Mechanizmy ewolucji” Warszawa 1982

4. Szarski H.: „Historia zwierząt kręgowych” Warszawa

2002

5. Szweykowska A., Szweykowski J.: Botanika t.1,

Warszawa 2005

6. Internet

Dziękuję za uwagę!!!