Zakres obowiązywania ustawy o egzekucji administracyjnej
Zakres obowiązywania ustawy o egzekucji administracyjnej obejmuje akty nakładające obowiązki na jednostkę. Tego rodzaju sankcji nie stosuje się do aktów negatywnych oraz ustanawiających uprawnienia. Art.1 pea.- Ustawa określa postępowanie i środki przymusu, stosowane przez organy administracji rządowej i organy samorządu terytorialnego w celu doprowadzenia do wykonania przez zobowiązanych ich obowiązków o charakterze pieniężnym lub obowiązków o charakterze niepieniężnym, a także sposób zabezpieczenia wykonania tych obowiązków. Przepis ten stanowi klauzulę generalną określającą zasięg stosowania ustawy, w której występuje kryterium podmiotowe i przedmiotowe.
Zakres podmiotowy obowiązywania ustawy - stanowi określenie organów, przed którymi stosuje się przepisy ustawy, oraz wskazanie podmiotów, wobec których może być prowadzona egzekucja. Organami tymi są:
organy administracji rządowej
organy samorządu terytorialnego
Rada Ministrów na podstawie delegacji zawartej w art.21§1i2 pea może również upoważnić inne organy administracji publicznej lub państwowe jednostki organizacyjne do prowadzenia w -określonym zakresie egzekucji administracyjnej. W przypadku takiego upoważnienia przepisy ustawy stosuje się również do tych podmiotów.
Zakres podmiotowy od strony podmiotów, wobec których egzekucja ma być prowadzona obejmuje wszystkich zobowiązanych. Wyjątkiem są osoby, które korzystają z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych i w zakresie przewidzianym przez ustawy, umowy lub powszechnie ustalone zwyczaje międzynarodowe i nie podlegają orzecznictwu organów polskich.
Zakres przedmiotowy obowiązywania ustawy rozciąga się na postępowanie egzekucyjne oraz postępowanie zabezpieczające dotyczące:
obowiązków pieniężnych - do obowiązków pieniężnych poddanych egzekucji administracyjnej należą 2 rodzaje należności:
podatki, opłaty i inne należności, do których stosuje się przepisy ustawy z 29.08.1997 Ordynacja Podatkowa oraz grzywny i kary pieniężne, a także inne należności pieniężne pozostające w zakresie właściwości organów administracji rządowej i organów samorządu terytorialnego lub przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie przepisu szczególnego.
wpłaty na rzecz funduszy celowych utworzonych na podstawie odrębnych przepisów.
Od reguły generalnej ustanowionej w art.2§1 pkt 1 i 2 pea , ustawa dopuszcza wyjątki, które albo wynikają z przepisów szczególnych albo też są określane przez Radę Ministrów, która na mocy delegacji zawartej w art.2§2 pea władna jest poddać egzekucji administracyjnej inne należności pieniężne niż w/w, jeżeli przypadają one Skarbowi Państwa lub państwowej jednostce organizacyjnej. Poddanie tej egzekucji nie zamyka drogi sądowej w sprawie sporu o istnienie lub wysokość należności (np.: poddanie egzekucji administracyjnej decyzji o odszkodowaniu na podstawie art.3 ustawy prawo wodne lub poddanie przez Radę Ministrów egzekucji administracyjnej należności za świadczenia i usługi w zakresie pomocy społecznej).
obowiązków niepienieężnych - pozostające we właściwości organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego lub przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie przepisów szczególnych - zasadą jest ,że chodzi o obowiązki niepieniężne pozostające we właściwości organów administracji rządowej i organów samorządu terytorialnego. Wyjątki od tego mogą wynikać z przepisów szczególnych, np.: art.118 pea przewidujący możliwość zwrócenia się do sądu w celu nakazania zobowiązanemu wyjawienia, gdzie znajduje się przedmiot, którego dotyczy egzekucja.