Niektóre zastosowane metody
i techniki pracy
W większości wypadków zaprezentowałem w zamieszczonych tutaj pomysłach na lek-
cję szereg metod i technik, opartych na moich doświadczeniach pracy w programie  Kre-
ator oraz zasad  refleksyjnego praktyka . Szczegółowy zestaw metodyki, opracowanej na
podstawie tzw. aktywnych metodach nauczania podaje Małgorzata Taraszkiewicz w pra-
Jak uczyć lepiej, czyli refleksyjny praktyk w działaniu
cy Jak uczyć lepiej, czyli refleksyjny praktyk w działaniu
Jak uczyć lepiej, czyli refleksyjny praktyk w działaniu, Wydawnictwa CODN,
Jak uczyć lepiej, czyli refleksyjny praktyk w działaniu
Jak uczyć lepiej, czyli refleksyjny praktyk w działaniu
Warszawa 1999. Część z nich wyjaśniłem wczesniej w cytowanym już programie naucza-
nia. Nie będę wyjaśniał rzeczy oczywistych, czyli metod tradycyjnych i dramy, gdyż posia-
dają bogatą literaturę przedmiotu. Tutaj przedstawię tylko  ściągawkę z niektórych mniej
znanych metod.
A. Technika pracy w grupach zawiera wiele wariantów. Są to:
Technika  kuli śnieżnej  rozwiązania tego samego problemu przez stale powiększaną
grupę.
Technika stolików zadaniowych  każda z grup siedzących przy różnych stolikach
otrzymuje inne zadanie. Potem następuje prezentacja wyników w dowolnej, wybranej
przez grupę formie. To najczęściej stosowana tu technika.
Technika grup zadaniowych  zastosowana przy projekcie twórczym  każda grupa
otrzymuje inne długotrwałe w rozwiązywaniu zadanie, które wymaga szczegółowego
planowania. Jest niezmienna co do składu. Wymaga precyzyjnego podziału zadań w gru-
pie.
Technika grupy eksperckiej  jedna z grup jest ekspertem w danej dziedzinie  posiada
specjalny zestaw pomocy i rozpracowuje problemy na zamówienie innych grup (cza-
sem nazywana techniką  posłów  gdyż grupy muszą wysyłać przedstawicieli do eks-
pertów)
B. Jaka grupa?
Najczęściej 4 6 osobowa, mieszana (pod względem płci, zdolności itp.). Dobrana wg odli-
czania, tęczowania (losowanie kolorów, cukierków, maskotek), towarzyskich preferencji.
C. Praca w grupie:
Wszyscy mogą pracować na równych prawach.
Jedna osoba wyznaczona do kontaktu z ekspertami lub nauczycielem (poseł  techni-
ka  posłów ).
Podział ról: przywódca, kontroler czasu, ponaglacz, wspieracz, poseł, szperacz (po-
szukiwacz z
ródeł), zestawiacz (kompiluje znalezione z
ródła).
123
D. W realizacjach grupowych zastosowanie może mieć technika sześciu
kapeluszy E. de Bono:
Kapelusz BIAA
Y: FAKTY (policzalne).
Kapelusz CZERWONY: EMOCJE (określone).
Kapelusz CZARNY: PESYMIZM (dlaczego wszystkie sprawy idą z
le?).
Kapelusz ŻÓA
TY: OPTYMIZM (wszystkie sprawy są rewelacyjne, jest świetnie  pesy-
miści są z
le poinformowani).
Kapelusz ZIELONY: MOŻLIWOŚCI (co by było, gdyby& ).
Kapelusz NIEBIESKI: ANALIZA PROCESU ( rozkładamy temat na śrubki ).
E. Prowokacje myślowe  wyjaśnione dokładnie w scenariuszach lekcji.
F. Metaplany  tak wszystko rozrysować, żeby jedno z drugiego wynikało; do
wykorzystania zwłaszcza wówczas, gdy sporządzono ich kilka i tworzą
wystawę.
G. Mówiąca tablica  przylepne kartki z pomysłami, przyklejane przez uczniów
i przez nich sortowane.
H. Inne, bardzo szalone pomysły...
124