Prosty model keynesowski
(Caves i inni, roz. 18)
i podejście absorpcyjne
Oprac.: Jan J. Michałek
© JJ MichaÅ‚ek
Proste liniowe funkcje: (daszek dla
oznaczenia wielkości autonomicznych)
Konsumpcja: C = C + cY
gdzie: c: krańcowa skłonność do konsumpcji a C konsumpcja autonomiczna
import: M = M + mY ;
gdzie: m: krańcowa skłonność do importu a M to import autonomiczny;
*
eksport: X = X(E,Y );
gdzie E to kurs a Y* to dochód zagraniczny;
W prostym modelu keynesowskim przyjmujemy egzogeniczny dochód zagraniczny (założenie:
mały kraj) oraz stałe kursy i wówczas:
eksport: X = X ;
gdzie X = X jest eksportem egzogenicznym
© JJ MichaÅ‚ek
Równowaga w modelu keynesowskim
Równowaga: wielkość produkcji równa wielkości popytu (w tym również
zagranicznego):
A więc:
Y = C + I + G + X - M = C + cY + I + G + X - (M + mY )
Definiując część egzogeniczną popytu (krajowego) jako:
A a" C + I + G ;
Można otrzymać:
Y = A + X - M + (c - m)Y i dalej:
A + X - M
Y =
;
s + m
gdzie: s a" 1 - c (krańcowa skłonność do oszczędzania)
© JJ MichaÅ‚ek
Mnożnik wydatków rządowych w
gospodarce otwartej i równanie CA
Wówczas mnożnik wydatków rządowych (czy innego autonomicznego składnika) jest równy:
"Y 1
=
;
"A s + m
tzn., że w gospodarce otwartej część wydatków (obok oszczędności) dodatkowo  wycieka na
import
Przypomnijmy również, że:
CA = Sp - I - (G - T)
Lub:
P
CA = X - M = S + SG - I = S - I
(S-I): niedobór oszczędności.
© JJ MichaÅ‚ek
Mnożnik wydatków rządowych: ilustracja
graficzna
CA
X--M- S-I
Nachylenie: +s
S -I
+
Yo
Y1
C
O Y
-
"G
D
X-M;
-A-
"Y
Nachylenie: -m
- Linia S-I jest rosnąca ponieważ wzrost Y oznacza wzrost S (o nachyleniu s)
- Linia X-M jest malejąca bo większy dochód oznacza większy import (mY) i ma chylenie  m;
równowaga CA jest w punkcie Y0.
Wzrost wydatków budżetowych o "G powoduje obniżenie prostej S-I w dół o te wielkość do poziomu
S -I
zwiększa się dochód do Y1.
powstaje deficyt CA równy Y1D.
(gdyby nie było handlu to zmiana byłaby silniejsza i zostałyby osiągnięty punkt C bo teraz jest dodatkowy
 wyciek importowy.
© JJ MichaÅ‚ek
Wydatki rzÄ…dowe a stan CA
W gospodarce zamkniÄ™tej: "G = s Å" "Y
a w otwartej: "G = s Å" "Y + m Å" "Y = (s + m)Å" "Y
"G
a stÄ…d: "Y =
s + m
zmiana CA jest następująca:
"CA = -"M = -mÅ" "Y
Natomiast wpływ wydatków budżetowych na bilans jest następujący:
m
"CA = - "G
s + m
Np. w latach 1976-78 ekspansywna polityka budżetowa USA (dla zapobieżenia recesji)
doprowadziła do znacznych deficytów bilansu handlowego
© JJ MichaÅ‚ek
Mnożnik eksportowy w prostym modelu
keynesowskim
Jeżeli spełniony jest warunek Marshalla-Lernera (por dalej) dewaluacja zwiększa eksport
(mogą też być inne egzogeniczne przyczyny wzrostu eksportu o "X ).
Dewaluacja prowadzi do wzrostu dochodu:
1
"Y = "X
s + m
Wpływ dewaluacji na (poprawę) bilansu handlowego (CA):
1 s
"CA = "X - m"Y = "X - m Å" "X = "X
s + m s + m
s
Ponieważ: < 1 to egzogeniczny wzrost eksportu prowadzi do poprawy bilansu
s + m
handlowego w modelu keynesowskim
© JJ MichaÅ‚ek
Mnożnik eksportowy w modelu
keynesowskim: ilustracja graficzna
CA
s
"X
s+m
X--M- S-I
Nachylenie: +s
"X
+
Yo
Y1
O Y
"Y
-
(X -M)-mY
(X-M)-mY
-A-
Nachylenie: -m
© JJ MichaÅ‚ek
Teoria absorpcyjna:
Sidney Alexander, ( 1952)
Y = C + I + G + (EX - IM )
a absorpcja: A
A = C + I + G
NX = EX - IM = Y - A
tzn. dla poprawy bilansu obrotów bieżących (handlowego)
potrzebne jest ograniczenie konsumpcji, zwiększenie
oszczędności, ograniczenie inwestycji lub
ograniczenie wydatków rządowych.
© JJ MichaÅ‚ek
Teoria absorpcyjna:
Sidney Alexander, ( 1952)
Wnioski z teorii absorpcyjnej:
- dewaluacja skuteczna: gdy istniejÄ… wolne
czynniki produkcji w gospodarce
- przyrost konsumpcji (z powodu przyrostu
dochodu) musi być mniejszy niż przyrost
produkcji (muszą wzrosnąć oszczędności) czyli:
"(EX - IM ) = s Å" "Y , gdzie s to kraÅ„cowa
skłonność do oszczędzania.