Szeliniak sosnowiec - Hylobius abietis

Żyje na sosnach, głównie na sośnie zwyczajnej, ponadto na świerku pospolitym. Od kwietnia do czerwca samice

składają jaja w miazgę korzeni, pni i gałęzi. Jedna samica w ciągu życia może złożyć do 65 jaj. Rozwój

embrionalny trwa 15-20 dni. Larwy żerują początkowo w miazdze, później w drewnie, następnie zimują pod

korą. Przepoczwarczenie następuje w czerwcu

ukazuje się w lipcu-sierpniu i zimuje, a pojawia

Szeliniak ten jest groźnym szkodnikiem, przy czym większe szkody wyrządzają postacie dojrzałe w młodych

kulturach, gdyż ogryzanie kory i przegryzanie strzał powoduje usychanie drzewek.

Chrabąszcz majowy - Melolontha melolontha

Pokarm: Chrabąszcz żywi się liśćmi różnych drzew liściastych (drzewa owocowe, wierzby, brzozy, buki, dęby i

inne), a jego larwy są typowymi polifagami żerują na korzeniach roślin zielnych, krzewów i drzew; mogą

uszkadzać system korzeniowy młodych roślin, w burakach i bulwach ziemniaka wygryzają dziury; z punktu

widzenia człowieka są szkodnikami szkółek, upraw oraz trawników. Najmniej szkodliwe są larwy w pierwszym i

drugim stadium L1 i L2(pierwsza i druga wylinka) , żywią się g

korzeniami, dopiero w ostatnim stadium L3 (trzecia wylinka) podgryzają żywe rośliny.

Rozród: Przeobrażenie zupełne - jajo , 3 wylinki (L1, L2, L3) , poczwarka i imago (owad doskonały). Chrząszcze

pojawiają się w maju i żerują na drzewach liściastych. Samica składa jaja pod ziemią, w pobliżu drzew, w

wydrążonym przez siebie korytarzu na głębokości 10

złożeniu około 80 jaj. Po 3 tygodniach wylęgają się larwy.

co roku dwukrotnie linieją. W trzecim roku, pod koniec lata, pędraki przepoczwarczają się, a w październiku

wylęgają się dorosłe chrząszcze, które wychodzą na powierzchnię dopiero w maju następnego roku

Loty odbywa wieczorami w maju, czerwcu, a czasami na początku lipca, w dzień przebywa na drzewach

liściastych.

Barczatka sosnówka - Dendrolimus pini

Znaczenie: W leśnictwie szkodnik fizjologiczny, pierwotny, monofag, dotykający drzewostanów

sosnowych lub mieszano-sosnowych, z możliwością występowania w formie gradacyjnej. Największe

znaczenie w regionie Polski północnej i płn

Rójka: lipiec-sierpień, w godzinach wieczornych.

Rozród: Samica składa jaja najczęściej na pędach po około 200, rozwój embrionalny trwa około jednego

tygodnia, Przepoczwarczenie w koronie drzew, generacja jednoroczna sporadycznie d

Pokarm: Młoda larwa do późnej jesieni żeruje jedynie na igłach sosny, rzadziej świerka(zjada kilka igieł) jest

odporna na spadki temperatur, na okres zimowy schodzi do ściółki i zimuje w okolicy pnia. Po zejściu pokrywy

śnieżnej (czasem w końcu lutego) larwa wchodzi po pniu w konary drzew, tam intensywnie żeruje zjadając igły,

pączki i korę młodych pędów (do 900 igieł).

Brudnica mniszka - Lymantria monacha

Rójka od połowy lipca do września. Samica składa jaja na pniach po kilkadziesiąt sztuk (w z

łącznie). Mała larwa nie opuszcza osłonki jajowej i zimuje w niej. Wylęg następuje wiosną w końcu kwietnia.

W okresie 2-7 dni larwy tworzą tzw. lusterka (skupienia larw), następnie wędrują w korony drzew gdzie zjadają

pączki i korę młodych pędów. Larwy przechodzą od 4 do 5 wylinek. Przepoczwarczenie następuje w koronach

drzew.

Brudnica jest typowym polifagiem, omija jednak klon, jesion, gruszę, robinię i topole, preferuje gatunki iglaste,

głównie sosnę. Może występować gradacyjnie, głównie

występują co 10-11 lat i obejmują bardzo duże obszary, gołożery w przypadku świerka kończą się zamieraniem,

sosny mają szansę przeżycia.

Żyje na sosnach, głównie na sośnie zwyczajnej, ponadto na świerku pospolitym. Od kwietnia do czerwca samice

składają jaja w miazgę korzeni, pni i gałęzi. Jedna samica w ciągu życia może złożyć do 65 jaj. Rozwój

20 dni. Larwy żerują początkowo w miazdze, później w drewnie, następnie zimują pod

korą. Przepoczwarczenie następuje w czerwcu-lipcu. Stadium poczwarki trwa 3-4 tygodnie. Młode pokolenie

sierpniu i zimuje, a pojawia się na drzewach w kwietniu. Cykl rozwojowy trwa dwa lata.

Szeliniak ten jest groźnym szkodnikiem, przy czym większe szkody wyrządzają postacie dojrzałe w młodych

kulturach, gdyż ogryzanie kory i przegryzanie strzał powoduje usychanie drzewek.

Melolontha melolontha

: Chrabąszcz żywi się liśćmi różnych drzew liściastych (drzewa owocowe, wierzby, brzozy, buki, dęby i

inne), a jego larwy są typowymi polifagami żerują na korzeniach roślin zielnych, krzewów i drzew; mogą

m korzeniowy młodych roślin, w burakach i bulwach ziemniaka wygryzają dziury; z punktu

widzenia człowieka są szkodnikami szkółek, upraw oraz trawników. Najmniej szkodliwe są larwy w pierwszym i

drugim stadium L1 i L2(pierwsza i druga wylinka) , żywią się głównie butwiejącymi resztkami roślinnymi i

korzeniami, dopiero w ostatnim stadium L3 (trzecia wylinka) podgryzają żywe rośliny.

jajo , 3 wylinki (L1, L2, L3) , poczwarka i imago (owad doskonały). Chrząszcze

aju i żerują na drzewach liściastych. Samica składa jaja pod ziemią, w pobliżu drzew, w

wydrążonym przez siebie korytarzu na głębokości 10-15cm, po 15-20 jaj w złożu. Samice zamierają w czerwcu po

złożeniu około 80 jaj. Po 3 tygodniach wylęgają się larwy. Larwy, zwane pędrakami, rozwijają się zwykle 3 lata i

co roku dwukrotnie linieją. W trzecim roku, pod koniec lata, pędraki przepoczwarczają się, a w październiku

wylęgają się dorosłe chrząszcze, które wychodzą na powierzchnię dopiero w maju następnego roku

Loty odbywa wieczorami w maju, czerwcu, a czasami na początku lipca, w dzień przebywa na drzewach

: W leśnictwie szkodnik fizjologiczny, pierwotny, monofag, dotykający drzewostanów

sosnowych, z możliwością występowania w formie gradacyjnej. Największe

znaczenie w regionie Polski północnej i płn-zach. Gołożery doprowadzać mogą do wydzielania się posuszu.

sierpień, w godzinach wieczornych.

: Samica składa jaja najczęściej na pędach po około 200, rozwój embrionalny trwa około jednego

tygodnia, Przepoczwarczenie w koronie drzew, generacja jednoroczna sporadycznie dwuletnia.

: Młoda larwa do późnej jesieni żeruje jedynie na igłach sosny, rzadziej świerka(zjada kilka igieł) jest

odporna na spadki temperatur, na okres zimowy schodzi do ściółki i zimuje w okolicy pnia. Po zejściu pokrywy

lutego) larwa wchodzi po pniu w konary drzew, tam intensywnie żeruje zjadając igły,

pączki i korę młodych pędów (do 900 igieł).

Rójka od połowy lipca do września. Samica składa jaja na pniach po kilkadziesiąt sztuk (w złożu około 2000

łącznie). Mała larwa nie opuszcza osłonki jajowej i zimuje w niej. Wylęg następuje wiosną w końcu kwietnia.

7 dni larwy tworzą tzw. lusterka (skupienia larw), następnie wędrują w korony drzew gdzie zjadają

pędów. Larwy przechodzą od 4 do 5 wylinek. Przepoczwarczenie następuje w koronach

Brudnica jest typowym polifagiem, omija jednak klon, jesion, gruszę, robinię i topole, preferuje gatunki iglaste,

głównie sosnę. Może występować gradacyjnie, głównie w drzewostanach powyżej 50 roku życia. Gradacje

11 lat i obejmują bardzo duże obszary, gołożery w przypadku świerka kończą się zamieraniem,

Żyje na sosnach, głównie na sośnie zwyczajnej, ponadto na świerku pospolitym. Od kwietnia do czerwca samice

składają jaja w miazgę korzeni, pni i gałęzi. Jedna samica w ciągu życia może złożyć do 65 jaj. Rozwój

20 dni. Larwy żerują początkowo w miazdze, później w drewnie, następnie zimują pod

4 tygodnie. Młode pokolenie

się na drzewach w kwietniu. Cykl rozwojowy trwa dwa lata.

Szeliniak ten jest groźnym szkodnikiem, przy czym większe szkody wyrządzają postacie dojrzałe w młodych

: Chrabąszcz żywi się liśćmi różnych drzew liściastych (drzewa owocowe, wierzby, brzozy, buki, dęby i

inne), a jego larwy są typowymi polifagami żerują na korzeniach roślin zielnych, krzewów i drzew; mogą

m korzeniowy młodych roślin, w burakach i bulwach ziemniaka wygryzają dziury; z punktu

widzenia człowieka są szkodnikami szkółek, upraw oraz trawników. Najmniej szkodliwe są larwy w pierwszym i

łównie butwiejącymi resztkami roślinnymi i

jajo , 3 wylinki (L1, L2, L3) , poczwarka i imago (owad doskonały). Chrząszcze

aju i żerują na drzewach liściastych. Samica składa jaja pod ziemią, w pobliżu drzew, w

20 jaj w złożu. Samice zamierają w czerwcu po

Larwy, zwane pędrakami, rozwijają się zwykle 3 lata i

co roku dwukrotnie linieją. W trzecim roku, pod koniec lata, pędraki przepoczwarczają się, a w październiku

wylęgają się dorosłe chrząszcze, które wychodzą na powierzchnię dopiero w maju następnego roku.

Loty odbywa wieczorami w maju, czerwcu, a czasami na początku lipca, w dzień przebywa na drzewach

: W leśnictwie szkodnik fizjologiczny, pierwotny, monofag, dotykający drzewostanów

sosnowych, z możliwością występowania w formie gradacyjnej. Największe

wydzielania się posuszu.

: Samica składa jaja najczęściej na pędach po około 200, rozwój embrionalny trwa około jednego

wuletnia.

: Młoda larwa do późnej jesieni żeruje jedynie na igłach sosny, rzadziej świerka(zjada kilka igieł) jest

odporna na spadki temperatur, na okres zimowy schodzi do ściółki i zimuje w okolicy pnia. Po zejściu pokrywy

lutego) larwa wchodzi po pniu w konary drzew, tam intensywnie żeruje zjadając igły,

łożu około 2000

łącznie). Mała larwa nie opuszcza osłonki jajowej i zimuje w niej. Wylęg następuje wiosną w końcu kwietnia.

7 dni larwy tworzą tzw. lusterka (skupienia larw), następnie wędrują w korony drzew gdzie zjadają

pędów. Larwy przechodzą od 4 do 5 wylinek. Przepoczwarczenie następuje w koronach

Brudnica jest typowym polifagiem, omija jednak klon, jesion, gruszę, robinię i topole, preferuje gatunki iglaste,

w drzewostanach powyżej 50 roku życia. Gradacje

11 lat i obejmują bardzo duże obszary, gołożery w przypadku świerka kończą się zamieraniem,

Kornik drukarz - Ips typographus

Żeruje zwykle na świerku, rzadziej na sośnie, jodle, modrzewiu i limbie. Opada zarówno leżaninę, jak i

drzewa stojące, strzały od dołu prawie do wierzchołka, również grube gałęzie. Jest najgroźniejszym

szkodnikiem świerka obok brudnicy mniszki. Komora godowa leży w korze. Chodniki macierzys

liczbie 2-3, długości 5-12 cm, jeden z nich przebiega zawsze w górę, pozostałe w dół. Chodniki larwalne

krótkie, na końcu z owalną komorą poczwarkową. Żerowisko słabo zaznaczone w bielu. W północno

wschodniej części kraju występuje jedno pokolenie w r

Poproch cetyniak - Bupalus piniarius

Postać gąsienicy i larwy: Wylęg gąsienic następuje po 2

długość ok. 3 mm, trzy pary nóg tułowiowych oraz dwie pary odwłokowych. Jest

głową. Przechodzi 4 linienia. Larwy odżywiają się wyłącznie igłami

jesieni nocą, za dnia gąsienice siedzą w pozie maskującej wzdłuż igły. W końcu października gąsienice

opuszczają się na przędzy z drzew, sporządzają kolebkę w warstwie próchnicznej gleby, rzadziej w glebie

mineralnej, i tam się przepoczwarzają. Poczwarka jest początkowo oliwkowozielona, następnie rdzawobrunatna

z oliwkowym odcieniem skrzydeł. Kremaster zakończony pojedynczym kolcem.

waha się od 7-15 mm. Generacja poprocha jest jednoroczna.

Znaczenie gospodarcze: Szczególnie w leśnictwie duże. Poproch jest monofagiem. Największe nasilenie żeru

przypada na jesień, jednak jednorazowy żer zupełny nie prowad

regenerują się szybko, wierzchołki ulegają deformacji, mogą powstać suchoczuby, zmniejsza się przyrost

wysokości i przyrost masy. Osłabione sosny atakowane są przez szkodniki wtórne. Powtórny żer w roku

następnym jest dla drzew śmiertelny.

Strzygonia choinówka - Panolis flammea

Biologia: Imago pojawia się od marca do czerwca. Rójka rozpoczyna się w kwietniu i trwa do maja.

Samice składają bochenkowate, jasnozielone jaja na igłach i młodych pędach sosny (Pinus

Młode gąsienice ogryzają igły, stare zjadają je całkowicie oraz nagryzają pączki i korę młodych pędów.

Na przezimowanie schodzą do ściółki. Zimuje poczwarka. Przepoczwarczenie następuje w ziemi.

Prognozowanie: Jesienne poszukiwania szkodników

(obserwacja lotu motyli, liczenie jaj i larw w koronach ściętych drzew).

Zapobieganie: Urozmaicanie składów gatunkowych drzewostanów, metody mezo

(wykorzystanie owadów pasożytniczych i drapieżnych oraz owadożernych ptaków i ssaków), kompleksowo

ogniskowa metoda ochrony lasu (remizy).

Zwalczanie: Owada zwalcza się tylko przy krytycznym zagrożeniu drzewostanów. Stosuje się środki biologiczne

oparte na wirusach krysztalicy i bakteriach

(acylomocznikowe i syntetyczne pyretroidy).

Zwójka zieloneczka – Tortrix viridana

Motyl ten roi się w czerwcu lub w lipcu we dnie i o zmroku, często masowo. Samica składa jaja prawie

zawsze parami na korze gałązek dębów i przy ich liściach na wierzchołkach koron, pokrywając

brązowawą masą. Wybiera przy tym dęby starsze, wolno stojące. Gąsienice wylęgają się w kwietniu i maju

następnego roku, są bardzo aktywne, chętnie przędą. Po wylęgu

rozpoczynają żer na młodych liściach, które oplatają przędzą i rurkowato zwijają . Tam, gdzie wystąpią gołożery,

cienkie nici przędzy gąsienic zwisają z koron niczym welon. Przepoczwarczenie następuje w końcu maja

początkach czerwca, najczęściej w pozwijanych liściach, sporadycznie między płatami kory na pniach. Gąsienice

występujące masowo mogą przepoczwarczać się również na podroście i runie leśnym. Po 2

się motyle. Generacja roczna. Zimują jaja.

Powtarzający się żer całkowity (gołożery) gąsienic tego, często groźnego, szkodnika powoduje duże straty w

przyroście, usychanie wierzchołków, powstawanie "wilków" i zahamowanie wzrostu.

na sośnie, jodle, modrzewiu i limbie. Opada zarówno leżaninę, jak i

drzewa stojące, strzały od dołu prawie do wierzchołka, również grube gałęzie. Jest najgroźniejszym

szkodnikiem świerka obok brudnicy mniszki. Komora godowa leży w korze. Chodniki macierzys

12 cm, jeden z nich przebiega zawsze w górę, pozostałe w dół. Chodniki larwalne

krótkie, na końcu z owalną komorą poczwarkową. Żerowisko słabo zaznaczone w bielu. W północno

wschodniej części kraju występuje jedno pokolenie w roku, w innych regionach dwa.

: Wylęg gąsienic następuje po 2-4 tygodniach. Gąsienica po wyjściu z jaja ma

długość ok. 3 mm, trzy pary nóg tułowiowych oraz dwie pary odwłokowych. Jest jasnozielona z brunatną

głową. Przechodzi 4 linienia. Larwy odżywiają się wyłącznie igłami (zazwyczaj sosny), żerują do późnej

jesieni nocą, za dnia gąsienice siedzą w pozie maskującej wzdłuż igły. W końcu października gąsienice

drzew, sporządzają kolebkę w warstwie próchnicznej gleby, rzadziej w glebie

mineralnej, i tam się przepoczwarzają. Poczwarka jest początkowo oliwkowozielona, następnie rdzawobrunatna

z oliwkowym odcieniem skrzydeł. Kremaster zakończony pojedynczym kolcem. Długość poczwarki jest zmienna

15 mm. Generacja poprocha jest jednoroczna.

: Szczególnie w leśnictwie duże. Poproch jest monofagiem. Największe nasilenie żeru

przypada na jesień, jednak jednorazowy żer zupełny nie prowadzi do zabicia drzewostanu. Korony drzew

regenerują się szybko, wierzchołki ulegają deformacji, mogą powstać suchoczuby, zmniejsza się przyrost

wysokości i przyrost masy. Osłabione sosny atakowane są przez szkodniki wtórne. Powtórny żer w roku

Panolis flammea

: Imago pojawia się od marca do czerwca. Rójka rozpoczyna się w kwietniu i trwa do maja.

Samice składają bochenkowate, jasnozielone jaja na igłach i młodych pędach sosny (Pinus

Młode gąsienice ogryzają igły, stare zjadają je całkowicie oraz nagryzają pączki i korę młodych pędów.

Na przezimowanie schodzą do ściółki. Zimuje poczwarka. Przepoczwarczenie następuje w ziemi.

: Jesienne poszukiwania szkodników pierwotnych sosny oraz dodatkowo poszukiwania wiosenne

(obserwacja lotu motyli, liczenie jaj i larw w koronach ściętych drzew).

: Urozmaicanie składów gatunkowych drzewostanów, metody mezo-

h i drapieżnych oraz owadożernych ptaków i ssaków), kompleksowo

ogniskowa metoda ochrony lasu (remizy).

: Owada zwalcza się tylko przy krytycznym zagrożeniu drzewostanów. Stosuje się środki biologiczne

oparte na wirusach krysztalicy i bakteriach Bacillus thuringensis. W ostateczności preparaty chemiczne

(acylomocznikowe i syntetyczne pyretroidy).

Motyl ten roi się w czerwcu lub w lipcu we dnie i o zmroku, często masowo. Samica składa jaja prawie

i na korze gałązek dębów i przy ich liściach na wierzchołkach koron, pokrywając

brązowawą masą. Wybiera przy tym dęby starsze, wolno stojące. Gąsienice wylęgają się w kwietniu i maju

następnego roku, są bardzo aktywne, chętnie przędą. Po wylęgu najpierw wgryzają się w pączki, a później

rozpoczynają żer na młodych liściach, które oplatają przędzą i rurkowato zwijają . Tam, gdzie wystąpią gołożery,

cienkie nici przędzy gąsienic zwisają z koron niczym welon. Przepoczwarczenie następuje w końcu maja

początkach czerwca, najczęściej w pozwijanych liściach, sporadycznie między płatami kory na pniach. Gąsienice

występujące masowo mogą przepoczwarczać się również na podroście i runie leśnym. Po 2

ją jaja.

Powtarzający się żer całkowity (gołożery) gąsienic tego, często groźnego, szkodnika powoduje duże straty w

przyroście, usychanie wierzchołków, powstawanie "wilków" i zahamowanie wzrostu.

na sośnie, jodle, modrzewiu i limbie. Opada zarówno leżaninę, jak i

drzewa stojące, strzały od dołu prawie do wierzchołka, również grube gałęzie. Jest najgroźniejszym

szkodnikiem świerka obok brudnicy mniszki. Komora godowa leży w korze. Chodniki macierzyste w

12 cm, jeden z nich przebiega zawsze w górę, pozostałe w dół. Chodniki larwalne

krótkie, na końcu z owalną komorą poczwarkową. Żerowisko słabo zaznaczone w bielu. W północno-

4 tygodniach. Gąsienica po wyjściu z jaja ma

jasnozielona z brunatną

, żerują do późnej

jesieni nocą, za dnia gąsienice siedzą w pozie maskującej wzdłuż igły. W końcu października gąsienice

drzew, sporządzają kolebkę w warstwie próchnicznej gleby, rzadziej w glebie

mineralnej, i tam się przepoczwarzają. Poczwarka jest początkowo oliwkowozielona, następnie rdzawobrunatna

Długość poczwarki jest zmienna

: Szczególnie w leśnictwie duże. Poproch jest monofagiem. Największe nasilenie żeru

zi do zabicia drzewostanu. Korony drzew

regenerują się szybko, wierzchołki ulegają deformacji, mogą powstać suchoczuby, zmniejsza się przyrost

wysokości i przyrost masy. Osłabione sosny atakowane są przez szkodniki wtórne. Powtórny żer w roku

: Imago pojawia się od marca do czerwca. Rójka rozpoczyna się w kwietniu i trwa do maja.

Samice składają bochenkowate, jasnozielone jaja na igłach i młodych pędach sosny (Pinus silvestris).

Młode gąsienice ogryzają igły, stare zjadają je całkowicie oraz nagryzają pączki i korę młodych pędów.

Na przezimowanie schodzą do ściółki. Zimuje poczwarka. Przepoczwarczenie następuje w ziemi.

pierwotnych sosny oraz dodatkowo poszukiwania wiosenne

i makrobiologiczne

h i drapieżnych oraz owadożernych ptaków i ssaków), kompleksowo-

: Owada zwalcza się tylko przy krytycznym zagrożeniu drzewostanów. Stosuje się środki biologiczne

Bacillus thuringensis. W ostateczności preparaty chemiczne

Motyl ten roi się w czerwcu lub w lipcu we dnie i o zmroku, często masowo. Samica składa jaja prawie

i na korze gałązek dębów i przy ich liściach na wierzchołkach koron, pokrywając je kitowatą

brązowawą masą. Wybiera przy tym dęby starsze, wolno stojące. Gąsienice wylęgają się w kwietniu i maju

najpierw wgryzają się w pączki, a później

rozpoczynają żer na młodych liściach, które oplatają przędzą i rurkowato zwijają . Tam, gdzie wystąpią gołożery,

cienkie nici przędzy gąsienic zwisają z koron niczym welon. Przepoczwarczenie następuje w końcu maja lub w

początkach czerwca, najczęściej w pozwijanych liściach, sporadycznie między płatami kory na pniach. Gąsienice

występujące masowo mogą przepoczwarczać się również na podroście i runie leśnym. Po 2-3 tygodniach lęgną

Powtarzający się żer całkowity (gołożery) gąsienic tego, często groźnego, szkodnika powoduje duże straty w