Taksówkarz
(832205)
Operatorzy i monterzy maszyn i urz
ą
dze
ń
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Taksówkarz (832205)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-291-1 (291)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-
cjach .................................................................................
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy .......................................
4
2. Opis zawodu ................................................................................
6
2.1. Synteza zawodu ..............................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
-
powania zawodu .............................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy) ............................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-
ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie .............................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-
dacji kompetencji .............................................................
8
2.7. Zadania zawodowe ..........................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................
9
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-
mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................
9
3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10
3.1. Prowadzenie samochodu TAXI i
ś
wiadczenie usług
przewozowych Kz1 ......................................................... 10
3.2. Zapewnianie bezpiecze
ń
stwa osobom przewo
ż
onym
samochodem TAXI i zabezpieczanie ich baga
ż
y Kz2 .... 11
3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 12
4. Profil kompetencji kluczowych ................................................. 13
5. Słownik ........................................................................................ 14
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy (KZiS
2010):
832205 Taksówkarz
Grupa wielka 8 – Operatorzy i monterzy maszyn i urz
ą
dze
ń
(w Mi
ę
-
dzynarodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 –
poziom 3).
Grupa elementarna 8322 – Kierowcy samochodów osobowych
i dostawczych (w Mi
ę
dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawo-
dów ISCO-08 odpowiada grupie 8322 Car, taxi and van drivers).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
Sekcja H. Transport i gospodarka magazynowa, Dział 49. Trans-
port l
ą
dowy oraz transport ruroci
ą
gowy, Grupa 49.32. Działalno
ść
taksówek osobowych. Podklasa 49.32.Z działalno
ść
polegaj
ą
ca na
przewozie indywidualnych pasa
ż
erów do ustalonych przez nich
miejsc.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: ana-
lizy
ź
ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe) oraz
głównie wyników bada
ń
analitycznych na 15 stanowiskach pracy w 5
przedsi
ę
biorstwach (
ś
rednie – 4, małe − 1, w tym usługowe − 5), prze-
prowadzonych w marcu 2013 r.
Zespół Ekspercki:
•
Jerzy Gorgo
ń
– ITS A. Michalczewski w Radomiu,
•
Ireneusz Zagórski – O
ś
rodek Szkolenia Kierowców w Szydłowcu,
•
Robert Michalczewski – TAXI Motosport Michalczewski Robert
w Warszawie,
•
Janusz Figurski – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB w Ra-
domiu.
5
Ewaluatorzy:
•
Maciej Kurowski – Przedsi
ę
biorstwo Usług Transportowych Taxi
Driver w Krakowie,
•
Stanisław B
ą
ba – Zasadnicza Szkoła Wielozawodowa w Nowym
S
ą
czu.
Recenzenci:
•
Stanisław Golczewski – EXPRES TAXI Mieczysław Kordys w No-
wym S
ą
czu,
•
Michał Butkiewicz – Edukacja i Praca w Warszawie.
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Mieczysław Marosz (przewodnicz
ą
cy) – Polska Izba Gospodarcza
Transportu Samochodowego i Spedycji w Warszawie,
•
Maciej Krz
ęć
ko – Stowarzyszenie Prywatnych Taksówkarzy „Halo-
Taxi-OK” w Warszawie,
•
Arkadiusz Stefa
ń
czyk – Ogólnopolski Zwi
ą
zek Zawodowy Taksów-
karzy w Warszawie.
Data zatwierdzenia:
•
17.10.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Taksówkarz prowadzi samochody osobowe TAXI o dopuszczalnej
ilo
ś
ci miejsc siedz
ą
cych do 9 ł
ą
cznie z kierowc
ą
.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Głównym zadaniem pracy taksówkarza jest bezpieczny transport
przewo
ż
onych osób i ich baga
ż
u podr
ę
cznego. Dlatego taksówkarz
musi doskonale zna
ć
i stosowa
ć
przepisy prawa o ruchu drogowym
oraz zna
ć
budow
ę
i kontrolowa
ć
stan techniczny kierowanego samo-
chodu. Taksówkarz powinien przed jazd
ą
wykona
ć
podstawowe czyn-
no
ś
ci maj
ą
ce na celu zapewnienie bezpiecznej jazdy samochodem. Do
czynno
ś
ci tych nale
ż
y sprawdzenie ilo
ś
ci paliwa i płynów eksploatacyj-
nych, stanu ogumienia, o
ś
wietlenia samochodu, sygnalizacji d
ź
wi
ę
ko-
wej samochodu, skuteczno
ś
ci działania hamulców i wyposa
ż
enia do-
datkowego samochodu warunkuj
ą
cego bezpieczne przewo
ż
enie pasa-
ż
erów. Dba o bezpiecze
ń
stwo własne, bezpiecze
ń
stwo przewo
ż
onych
osób oraz innych u
ż
ytkowników drogi. Prowadzi dokumentacj
ę
jazdy
w zakresie
ś
wiadczonych usług. Zabezpiecza samochód przed kra-
dzie
żą
, uruchomieniem i u
ż
yciem przez osoby niepowołane. Uczestni-
cz
ą
c w ruchu drogowym jest zobowi
ą
zany do udzielania pierwszej po-
mocy ofiarom wypadków drogowych.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narz
ę
dzia pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Miejscem pracy taksówkarza jest samochód osobowy TAXI o mak-
symalnej ilo
ś
ci 9 miejsc siedz
ą
cych ł
ą
cznie z kierowc
ą
. Pojazd ten musi
by
ć
wyposa
ż
ony w taksometr z funkcj
ą
kasy fiskalnej, aktualny plan
obszaru prowadzenia działalno
ś
ci przewozowej w formie drukowanej
lub elektronicznej. Taksówkarz podczas wykonywania zada
ń
zawodo-
wych, obsługuje kas
ę
fiskaln
ą
, wystawiaj
ą
c rachunki za wykonan
ą
usług
ę
, oraz zabezpiecza
ś
rodki pieni
ęż
ne przed kradzie
żą
lub zabo-
rem. W pracy nara
ż
ony jest na ryzyko konfliktów, zwłaszcza w sytuacji
awarii samochodu czy zablokowania drogi przejazdu. Istnieje równie
ż
ryzyko napadów rabunkowych i rozbójniczych podczas wykonywania
przewozów. Praca taksówkarza ma charakter indywidualny, taksówkarz
sam odpowiada za sprawny i bezpieczny przebieg zada
ń
przewozo-
7
wych, podejmuj
ą
c decyzje wpływaj
ą
ce na los jego i przewo
ż
onych
osób. Taksówkarz powinien cechowa
ć
si
ę
kultur
ą
osobist
ą
, rzetelno
ś
ci
ą
oraz dbało
ś
ci
ą
o czysto
ść
i porz
ą
dek. W jego pracy dominuj
ą
czynno
ś
ci
rutynowe oraz nietypowe, wynikaj
ą
ce z sytuacji na drodze. W swojej
pracy nara
ż
ony jest na zanieczyszczenia spalinami, hałas i drgania,
za
ś
wykonywanie jej głównie w pozycji siedz
ą
cej mo
ż
e powodowa
ć
przewlekłe choroby narz
ą
du ruchu. Konieczno
ść
pracy w dzie
ń
i w nocy
mo
ż
e doprowadzi
ć
do zaburze
ń
widzenia.
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Taksówkarz powinien posiada
ć
sprawno
ś
ci sensomotoryczne obej-
muj
ą
ce ostro
ść
wzroku, rozró
ż
nianie barw, widzenie stereoskopowe
umo
ż
liwiaj
ą
ce ocen
ę
odległo
ś
ci, dobre widzenie o zmierzchu, koordy-
nacj
ę
wzrokowo-ruchow
ą
. Dodatkowo wymaga si
ę
od niego szybkiego
refleksu, spostrzegawczo
ś
ci, koncentracji i podzielno
ś
ci uwagi, a tak
ż
e
umiej
ę
tno
ś
ci pracy w warunkach stresuj
ą
cych wynikaj
ą
cych z agresyw-
nych zachowa
ń
pasa
ż
erów oraz wytrzymało
ś
ci na długotrwały wysiłek.
Praca w tym zawodzie wymaga odporno
ś
ci emocjonalnej, samokontroli
oraz łatwo
ś
ci nawi
ą
zywania kontaktów, wytrwało
ś
ci i odpowiedzialno-
ś
ci. Główne schorzenia stanowi
ą
ce przeciwwskazania do wykonywania
zawodu taksówkarza to: cukrzyca, padaczka, daltonizm, wady wzroku
niepoddaj
ą
ce si
ę
korekcie przy pomocy szkieł optycznych, wady słu-
chu, choroby układu kr
ąż
enia, choroby ograniczaj
ą
ce sprawno
ść
ru-
chow
ą
ko
ń
czyn, choroby psychiczne, rozpoznanie lekarskie wskazuj
ą
-
ce uzale
ż
nienie od alkoholu, narkotyków lub innych
ś
rodków o podob-
nym działaniu.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Taksówkarz powinien posiada
ć
wykształcenie minimum na poziomie
szkoły gimnazjalnej. Musi posiada
ć
prawo jazdy minimum kategorii B
oraz licencj
ę
na wykonywanie transportu drogowego taksówk
ą
. Wskaza-
na jest równie
ż
znajomo
ść
w stopniu komunikatywnym j
ę
zyków obcych.
Powinien równie
ż
wykazywa
ć
si
ę
bardzo dobr
ą
znajomo
ś
ci
ą
topografii
obszaru prowadzenia działalno
ś
ci przewozowej, w szczególno
ś
ci usytu-
owanie zabytków, bazy noclegowo-gastronomicznej oraz wypoczynko-
wo-rekreacyjnej. Wskazane jest, aby brał udział w szkoleniach oraz kur-
sach organizowanych w korporacjach przez stowarzyszenia i inne orga-
nizacje bran
ż
owe lub wyspecjalizowane szkoły i o
ś
rodki szkoleniowe.
8
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Pracodawcy ch
ę
tnie zatrudniaj
ą
do pracy w zawodzie taksówkarza
absolwentów zasadniczych szkół zawodowych, szczególnie posiadaj
ą
-
cych zawód 723103 Mechanik pojazdów samochodowych lub 771203
Elektromechanik pojazdów samochodowych. Taksówkarz mo
ż
e po-
dejmowa
ć
prac
ę
w przedsi
ę
biorstwach transportowych, korporacjach.
Mo
ż
liwe jest podj
ę
cie pracy w tym zawodzie na własny rachunek po
uzyskaniu odpowiednich uprawnie
ń
. Mo
ż
e by
ć
zatrudniony na stanowi-
skach zwi
ą
zanych z transportem jako kierowca samochodu osobowe-
go, dostawczego, kierowca pojazdu uprzywilejowanego lub dyspozytor
ruchu.
2.7. Zadania zawodowe
Z1.
Organizowanie stanowiska pracy kierowcy TAXI z uwzgl
ę
dnie-
niem przepisów prawa pracy, przepisów BHP, ochrony ppo
ż
.,
ochrony
ś
rodowiska (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z2.
Przygotowywanie samochodu TAXI do jazdy oraz kompletowanie
i zabezpieczenie dokumentów niezb
ę
dnych do wykonania zadania
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z3.
Planowanie optymalnej trasy przejazdu (niezb
ę
dne kompetencje:
Kz1, KzS).
Z4.
Kierowanie samochodem TAXI oraz dbanie o bezpiecze
ń
stwo
własne i innych u
ż
ytkowników drogi, a tak
ż
e przewo
ż
onych osób
i baga
ż
u (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z5.
Udzielanie pierwszej pomocy ofiarom wypadków drogowych oraz
zabezpieczenie miejsca zdarzenia (kolizji, wypadku) (niezb
ę
dne
kompetencje: Kz2, KzS).
Z6.
Wykonywanie czynno
ś
ci obsługowych oraz usuwanie drobnych
usterek samochodu TAXI (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z7.
Zabezpieczanie samochodu przed uruchomieniem i u
ż
yciem
przez osoby niepowołane (niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z8.
Prowadzenie dokumentacji taksometru oraz dokumentacji tech-
nicznej samochodu TAXI (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
9
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Prowadzenie samochodu TAXI i
ś
wiadczenie usług przewozo-
wych (potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z1, Z2, Z3, Z4, Z6, Z8).
Kz2 – Zapewnianie bezpiecze
ń
stwa osobom przewo
ż
onym samochodem
TAXI i zabezpieczanie ich baga
ż
y (potrzebne do wykonywania za-
da
ń
: Z4, Z5, Z7).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada
ń
:
Z1÷Z8).
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje potrzebne do wykonywania zada
ń
w zawodzie sugeru-
je si
ę
wykorzysta
ć
do opisu kwalifikacji na poziomie 3 wła
ś
ciwym dla
wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europejskiej i Polskiej
Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania
zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci (grupa wielka 8 i jej od-
powiednik w ISCED 2011).
Osoba wykonuj
ą
ca zawód taksówkarza:
1) w zakresie wiedzy: zna i rozumie podstawowe fakty, poj
ę
cia i zale
ż
-
no
ś
ci w zawodzie taksówkarza oraz w szerszym zakresie elemen-
tarne uwarunkowania prowadzonej działalno
ś
ci w bran
ż
y transpor-
towej dotycz
ą
cej przewozu osób;
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: posiada umiej
ę
tno
ś
ci wymagane do realiza-
cji zada
ń
transportowych zgodnych z uwarunkowaniami prawnymi,
wła
ś
ciwymi dla zawodu taksówkarza z uwzgl
ę
dnieniem wymaga
ń
ś
rodowiska pracy dotycz
ą
cego transportu osób. Potrafi wykonywa
ć
zadania przewozowe w cz
ęś
ciowo zmiennych warunkach; umie roz-
wi
ą
zywa
ć
typowe problemy, odbiera
ć
i formułowa
ć
wypowiedzi, tak
ż
e
bardzo proste wypowiedzi w j
ę
zyku obcym.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-
wanych w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z3, Z4, Z6, Z8 wymaga posiadania
kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Prowadzenie samochodu TAXI i
ś
wiadczenie usług
przewozowych Kz1
Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, poj
ę
cia ogólne
i zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
zane z prowadze-
niem samochodu TAXI i z zawo-
dem taksówkarza oraz wykonywa-
niem usług przewozowych samo-
chodem TAXI, w szczególno
ś
ci
zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ochrony
ś
rodowiska
oraz
ergonomii
stanowiska
pracy podczas wykonywania
usług przewozowych;
−
przepisy o ruchu drogowym
(znaki i sygnały drogowe, wy-
posa
ż
enie pojazdu u
ż
ywanego
jako taksówka osobowa);
−
techniki
jazdy
samochodem
w ró
ż
nych warunkach;
−
wyposa
ż
enie techniczne sa-
mochodu TAXI;
−
przepisy prawne obowi
ą
zuj
ą
ce
przy wykonywaniu działalno
ś
ci
zwi
ą
zanej
z
zarobkowym
przewozem osób taksówk
ą
;
−
zasady przewozu osób, w tym
przewóz dzieci;
−
przepisy porz
ą
dkowe obowi
ą
-
zuj
ą
ce przy przewozie osób
i baga
ż
u taksówkami;
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
proste zadania zwi
ą
zane z prowa-
dzeniem samochodu TAXI i
ś
wiad-
czeniem
usług
przewozowych,
w szczególno
ś
ci potrafi:
−
stosowa
ć
zasady ergonomii na
stanowisku pracy, stosowa
ć
si
ę
do wymogów i instrukcji BHP
i ochrony ppo
ż
. oraz przestrze-
ga
ć
przepisów ochrony
ś
rodo-
wiska;
−
kierowa
ć
samochodem TAXI
zgodnie z przepisami ruchu
drogowego;
−
stosowa
ć
techniki kierowania
dostosowane do panuj
ą
cych
warunków;
−
kompletowa
ć
i sprawdza
ć
do-
kumenty potrzebne do przewo-
zu pasa
ż
erów;
−
zabezpiecza
ć
i przechowa
ć
do-
kumenty samochodu oraz go-
tówk
ę
;
−
uzupełnia
ć
brakuj
ą
ce w samo-
chodzie płyny, oleje (płyny
eksploatacyjne) itp.;
−
identyfikowa
ć
rodzaj usterki
i ocenia
ć
mo
ż
liwo
ś
ci i trudno
ść
naprawy;
−
usuwa
ć
drobne awarie samo-
chodu;
11
−
przepisy prawa miejscowego
w tym ceny urz
ę
dowe, strefy
cen (stawki taryfowej);
−
zewn
ę
trzne i wewn
ę
trzne ozna-
kowanie taksówek, dodatkowe
wyposa
ż
enie;
−
zasady obsługi taksometru;
−
zagadnienia z topografii miej-
sca prowadzenia działalno
ś
ci
przewozowej;
−
zasady zabezpieczania doku-
mentów i powierzonych pieni
ę
-
dzy;
−
rodzaje obsług i przegl
ą
dów
technicznych, legalizacji, do-
puszcze
ń
do u
ż
ytkowania;
−
rodzaje i wła
ś
ciwo
ś
ci olejów,
smarów, paliw, płynów eksplo-
atacyjnych.
−
stosowa
ć
dost
ę
pne na wypo-
sa
ż
eniu pojazdu zabezpiecze-
nia antynapadowe oraz unie-
mo
ż
liwiaj
ą
ce
uruchomienie
samochodu;
−
wystawia
ć
na podstawie tak-
sometru rachunki za
ś
wiad-
czon
ą
usług
ę
przewozow
ą
;
−
pobiera
ć
stosowne opłaty za
przejazd;
−
ustala
ć
cel przewozu oraz ana-
lizowa
ć
i weryfikowa
ć
najdo-
godniejsz
ą
tras
ę
przejazdu,
posługuj
ą
c si
ę
mapami lub na-
wigacj
ą
GPS.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z4, Z5, Z7 wymaga posiadania kom-
petencji zawodowej Kz2.
3.2. Zapewnianie bezpiecze
ń
stwa osobom przewo
ż
onym
samochodem TAXI i zabezpieczanie ich baga
ż
y Kz2
Wiedza – zna i rozumie podstawo-
we fakty, zasady, poj
ę
cia ogólne
i zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
zane z zapewnie-
niem bezpiecze
ń
stwa przewo
ż
o-
nym osobom i zabezpieczeniem ich
baga
ż
y, w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ochrony
ś
rodowiska
oraz
ergonomii
stanowiska
pracy podczas wykonywania
usług przewozowych;
−
przepisy reguluj
ą
ce
przewóz
osób oraz baga
ż
u samochodem
TAXI (w tym przewóz okre
ś
lo-
nych grup pasa
ż
erów) ustaw
ę
o transporcie drogowym;
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje zadania
przewozowe zapewniaj
ą
c bezpie-
cze
ń
stwo przewo
ż
onym osobom
oraz chroni ich baga
ż
, w szczegól-
no
ś
ci potrafi:
−
stosowa
ć
zasady ergonomii na
stanowisku pracy, stosowa
ć
si
ę
do wymogów i instrukcji
BHP i ochrony ppo
ż
. oraz
przestrzega
ć
przepisów ochro-
ny
ś
rodowiska;
−
nadzorowa
ć
prawidłowo
ść
rozmieszczenia osób i baga
ż
u
w poje
ź
dzie lub dokonywa
ć
czynno
ś
ci załadunku i rozła-
dunku baga
ż
u pasa
ż
erów;
−
sprawdza
ć
zabezpieczenie osób
12
−
ustaw
ę
Prawo Przewozowe;
−
procedury bezpiecze
ń
stwa obo-
wi
ą
zuj
ą
ce w danej firmie trans-
portowej;
−
warunki techniczne i urz
ą
dzenia
bezpiecze
ń
stwa w pojazdach
TAXI;
−
sposoby kontroli parametrów
samochodu podczas pracy po-
jazdu;
−
układy bezpiecze
ń
stwa jazdy
(ABS, ASR, ESP);
−
zasady
udzielania
pomocy
przedlekarskiej ofiarom zdarze
ń
drogowych;
−
sposoby zabezpieczania miej-
sca wypadku, kolizji, zdarze-
nia;
−
procedury post
ę
powania w przy-
padku zaistnienia kolizji lub wy-
padku drogowego.
pasami bezpiecze
ń
stwa oraz
zabezpiecza
ć
baga
ż
przed
przemieszczeniem si
ę
w czasie
jazdy;
−
uruchamia
ć
odpowiednie pro-
cedury w przypadku stwier-
dzenia kradzie
ż
y lub włamania
do samochodu;
−
ocenia
ć
prawidłowo
ść
działania
układów bezpiecze
ń
stwa jazdy
oraz sprawdza
ć
na bie
żą
co pa-
rametry pracy samochodu na
wska
ź
nikach i kontrolkach;
−
okre
ś
la
ć
precyzyjnie poło
ż
enie
miejsca wypadku, skutki wy-
padku, liczby poszkodowanych
i stanu ich zdrowia;
−
udziela
ć
pomocy przedlekarskiej
ofiarom zdarze
ń
drogowych;
−
zapewnia
ć
bezpiecze
ń
stwo sobie
oraz osobom poszkodowanym
na miejscu wypadku, kolizji, zda-
rzenia;
−
zabezpiecza
ć
miejsce wypad-
ku, kolizji, zdarzenia;
−
podejmowa
ć
działania w celu
zminimalizowania skutków i roz-
miarów powstałych strat oraz
uczestniczy
ć
w udokumentowa-
niu przyczyn ich powstania.
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.3. Kompetencje społeczne KzS:
−
ponosi odpowiedzialno
ść
za realizacj
ę
zada
ń
przewozowych taksówk
ą
,
−
dostosowuje zachowanie do okoliczno
ś
ci zwi
ą
zanych z realizacj
ą
przewozu pasa
ż
erów,
−
pracuje cz
ęś
ciowo samodzielnie i podejmuje współprac
ę
w zorganizo-
wanych warunkach wynikaj
ą
cych z realizacji przewozu pasa
ż
erów,
−
ocenia swoje działania realizowane w ramach współpracy zespołowej
w przewozie taksówk
ą
, ponosi odpowiedzialno
ść
za ich skutki.
13
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu taksówkarza
przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu
stosowanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-
słych − projekt PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 832205 Taksówkarz
14
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.