POLITECHNIKA WROCŁAWSKA

INSTYTUT TELEKOMUNIKACJI I AKUSTYKI

LABORATORIUM SYSTEMÓW

RADIOKOMUNIKACJI RUCHOWEJ (1)

INSTRUKCJA DO WICZENIA NR 3

Temat:

Instrukcj przygotował:

dr in . Zbigniew Jóskiewicz

Wrocław 2004

1. Cel wiczenia:

Zapoznanie si z metod oblicze propagacyjnych ITU-R P.370 oraz ze sposobami

wyznaczania rozkładu nat enia pola sygnałów u ytecznego i zakłócaj cego stacji

bazowej systemu ruchowego oraz zasi gów u ytkowego i zakłócaj cego.

2. Zestaw narz dzi:

Program komputerowy MAPKI_TV do wyznaczania zasi gu oraz rozkładu nat enia

pola EM wokół stacji nadawczych.

3.

Przygotowanie:

a) Przed rozpocz ciem laboratorium student powinien zapozna si z obsług

programu MTV oraz metod oblicze propagacyjnych ITU-R P.370, w tym

metod wyznaczania nat enia pola elektrycznego oraz sposobem i zakresem

stosowania poprawek

b) Przygotowa protokół z wiczenia (brudnopis) wpisuj c podstawowe informacje

dotycz ce wykonywanego wiczenia, terminu jego wykonania, składu grupy oraz

wykorzystywanych podczas jego realizacji urz dze z podaniem: ich producenta,

typu (symbolu) i oznaczenia (numeru seryjnego lub ewidencyjnego).

c) Notatki z realizacji wiczenia powinny zawiera dokładny czas realizacji

poszczególnych etapów wiczenia, np.:

8:15 – grupa zgłosiła gotowo do wykonania wiczenia

8:20 – uzyskano zgod prowadz cego

d) wiczenie mo e by rozpocz te wył cznie za zgod prowadz cego!
e) Wł czenie urz dze elektrycznych i przyrz dów pomiarowych mo e by

dokonane wył cznie za zgod prowadz cego!

4.

Przebieg wiczenia:

1. Uruchomi program Mapki_TV za pomoc pliku start.bat w katalogu C:\MTV.
2. Zapozna si z danymi obu współkanałowych stacji systemu radiokomunikacyjnego.
3. Dokona wpis lokalizacji stacji bazowej 1 (

F2, edycja x).

4. Dokona wpis lokalizacji stacji bazowej 2 (

F2, edycja *).

5. Dokona wst pnego wyboru otoczenia obu stacji (okre lenie obszaru geograficznego

ok. 250 km x 250 km, dla którego przeprowadzone zostan obliczenia) (

[) przy

pomocy kursorów

>, <, , , , , (Ent).

6. Ustalenie dokładny rozmiar obszaru na podstawie analizy przybli onych zasi gów

zakłócaj cych stacji 1 i 2 (

metoda maks. wyników w obie strony bez ∆∆∆∆H):

obliczy przybli ony zasi g zakłóceniowy stacji 1 (ok. 4-5 iteracji) dla granicznej

warto ci nat enia pola przyj tej na podstawie tab. 1 (

F6, 3) – wynik zapisa w

pliku

ZZ1.pcx (parametry stacji 1 w zał czniku do wiczenia)

NALE Y ZWRÓCI SZCZEGÓLN UWAG NA POPRAWNY WPIS

POŁO ENIA GEOGRAFICZNEGO STACJI!!!

skopiowa uzyskane wyniki do s siedniego okna programu (

], C),

obliczy przybli ony zasi g zakłóceniowy stacji 2 (ok. 4-5 iteracji) dla granicznej

warto ci nat enia pola przyj tej na podstawie tab. 1 (

F6, 3) ) – wynik zapisa w

pliku

ZZ2.pcx, (parametry stacji 2 w zał czniku do wiczenia)

NALE Y ZWRÓCI SZCZEGÓLN UWAG NA POPRAWNY WPIS

POŁO ENIA GEOGRAFICZNEGO STACJI!!!

dokona zsumowania zasi gów zakłóceniowych obu stacji (

], P, 4),

ustali granice obszaru obejmuj cego zasi gi zakłócaj ce obu stacji (

[) i

powi kszy obszar.

7. Obliczy zasi g u ytkowy stacji 2 (warto graniczna mediany nat enia pola

elektrycznego wła ciw dla zadanej cz stotliwo ci odczytana z rys. 1) i zapisa

wynikow mapk w pliku o nazwie np.

TEST2.pcx.

8. Wprowadzi z pliku

ZZ1.pcx zapisane parametry stacji bazowej 1:

uaktywni s siednie okno programu (

Tab),

odczyta plik

ZZ1.pcx ( ], F4),

powróci do okna programu z ustalonym geograficznym obszarem analizy (

Tab).

9. Obliczy zasi g u ytkowy stacji 1 (warto mediany nat enia pola elektrycznego

wła ciwa dla zadanej cz stotliwo ci i jako ci odbioru – rys.1 –

metoda maks.

wyników w obie strony bez ∆∆∆∆H) i zapisa wynikow mapk w pliku o nazwie np.

TEST1.pcx.

10. Wczyta w s siednim oknie programu MTV (

TAB) plik TEST2.pcx ( ], F4).

11. Dokona zsumowania zasi gów u ytkowych obu stacji (

], P, 4) i zapisa wynikow

mapk w pliku o nazwie np.

TEST3.pcx.

12. Obliczy zasi g zakłóceniowego stacji 2 (dla warto ci granicznej decylowej nat enia

pola elektrycznego wła ciwej dla zadanej cz stotliwo ci odczytanej z tab.1 –

metoda

maks. wyników w obie strony bez ∆∆∆∆H)) i zapisa wynikow mapk w pliku o nazwie

np.

TEST4.pcx.

13. Wczyta w s siednim oknie programu (

TAB) pliku TEST1.pcx, który zawiera map

zasi gu u ytkowego stacji 1 (

], F4).

14. Obwie biał plam zasi gu u ytkowego kolorem czarnym (

F2, ~, C, kolor F, ENT,

kolor 0, ENT) i zapisa wynikow mapk w pliku o nazwie np. TEST5.pcx.

15. Dokona kompozycji mapek zasi gu u ytkowego stacji 1 i zakłóceniowego stacji 2 (

],

N) i zapisa wynikowej mapki w pliku o nazwie TEST6.pcx.

16. Wczyta plik

TEST1.pcx ( ], F4).

17. Obliczy zasi g zakłóceniowego stacji 1 (dla warto ci granicznej decylowej nat enia

pola elektrycznego wła ciwej dla zadanej cz stotliwo ci odczytanej z tab.1 –

metoda

maks. wyników w obie strony bez ∆∆∆∆H)) i zapisa wynikow mapk w pliku o nazwie

np.

TEST7.pcx.

18. Wczyta w s siednim oknie programu MTV (

TAB) pliku TEST4.pcx, który zawiera

map zasi gu zakłóceniowego stacji 2 (

], F4).

19. Zsumowa zasi gi zakłóceniowe obu stacji (

], P, 4) i zapisa wynik - mapk - w pliku

o nazwie np.

TEST8.pcx.

20. Wyznaczy profil terenowy mi dzy rozpatrywanymi stacjami wpisuj c lokalizacje

jednej stacji pod znakiem „

X” (F2, edycja x) i drugiej pod znakiem „+”(F2, edycja +)

oraz zapisanie wyniku w pliku (

EXPORT *.pcx B) pod nazwa np. PROF1.pcx.

21. Skorygowa parametry obu stacji nadawczych (moc, wysoko zawieszenia anten,

azymuty anten) tak, aby zapewni kompatybiln prac obu systemów oraz aby

uzyska najwi ksze mo liwe zasi gi u ytkowe.

Wszystkie pliki powinny by zapisane. Warto ci graniczne nat e pól wła ciwe

dla zasi gów u ytkowych i zakłóceniowych nale y odczyta z zał czonych do

instrukcji rysunków i tabel.

5. Sprawozdanie

W sprawozdaniu nale y umie ci uzyskane wyniki oblicze wraz z ich interpretacj . Do

wyników pomiarów powinny zosta doł czone wydruki parametrów, dla których

przeprowadzono obliczenia (najlepiej w postaci rysunków z programu mapki). Mapki

powinny by zwymiarowane (podane w rozs dnej skali np. 1:200 000). Na mapkach

zasi gów nale y umie ci siatk współrz dnych geograficznych oraz jej opis.

W sprawozdaniu nale y umie ci wyznaczone mapki:

1. zasi g u ytkowy stacji 1 (TEST1),

2. zasi g u ytkowy stacji 2 (TEST2),

3. ł czny zasi g u ytkowy obu stacji (TEST3),

4. zasi g zakłóceniowy stacji 2 (TEST4),

5. zasi g zakłóceniowy stacji 1 (TEST7),

6. ł czny zasi g zakłóceniowy obu stacji (TEST8),

7. zasi g u ytkowy stacji 12 na tle zasi gu zakłóceniowego stacji 2 (TEST6),

8. profil terenu pomi dzy stacjami (PROF1).

Uwaga: Dane niezb dne do wykonania wiczenia (parametry stacji) zawarto w zał czniku

do instrukcji. Prowadz cy mo e zmieni te dane.

Rys.1. Warto ci nat enia pola sygnału u ytecznego

Tab.1. Dopuszczalne nat enie pola zakłóce

Poziom nat enia pola [dB V/m]

Zakres cz stotliwo ci [MHz]

0

29.7 - 50.0

6

50.0 - 100

12

100 - 200

16

300 - 351

20

400 - 500

26

862 - 960

6. Literatura:

1. Instrukcja obsługi programu MTV,

2. ITU-R, Zalecenie PN 370-7,

3. Andrzej Wojnar – „Systemy radiokomunikacji ruchomej l dowej”, WKŁ, Warszawa 1989,

4. D.J. Bem – „Anteny i propagacja fal radiowych”, WNT, Warszawa 1973,

5. D.J. Bem – „Materiały pomocnicze do oblicze propagacyjnych”, Wyd. PWr, Wrocław 1974

6. CCIR, Sprawozdanie 358-5.

Tab. 2. Wytłumienie unormowanej charakterystyki promieniowania anteny

Numer anteny

1

2

3

4

5

6

7

8

9

K t [

o

]

[dB]

[dB]

[dB]

[dB]

[dB]

[dB]

[dB]

[dB]

[dB]

0

0.00

0.00

0.00

0.13

0.13

0.22

0.00

0.00

2.01

10

0.09

0.18

0.41

0.13

0.13

0.18

0.81

0.00

2.15

20

0.36

0.56

1.68

0.00

0.09

0.07

7.45

0.00

2.37

30

0.81

1.14

3.01

0.00

0.00

0.11

6.78

0.00

2.44

40

0.97

2.01

4.44

0.00

0.00

0.36

7.45

0.00

2.44

50

2.15

3.01

5.53

0.00

0.00

0.92 10.97 0.00

2.37

60

3.01

4.20

6.78

0.09

0.09

1.61

8.86

0.00

1.68

70

4.20

5.23

7.45

0.27

0.27

2.60 10.00 0.00

1.02

80

5.53

6.38

8.86

0.46

0.46

2.60 10.97 0.00

0.36

90

7.45

7.45 10.00 0.97

1.02

1.61 30.00 0.00

0.00

100

9.21

7.70 10.97 1.49

1.49

1.25 30.00 0.00

0.00

110

10.97 8.86 12.22 2.01

3.01

0.09 30.00 0.00

0.41

120

11.25 10.00 13.47 2.60

3.19

0.00 30.00 0.00

0.92

130

11.55 10.46 13.77 3.19

4.44

1.02 30.00 0.00

1.19

140

13.01 10.97 14.81 3.67

5.53

1.61 30.00 0.00

1.81

150

13.01 10.97 15.23 4.09

5.85

2.84 30.00 0.00

2.22

160

13.77 10.97 15.69 4.32

6.38

3.67 11.55 0.00

2.60

170

13.98 10.46 16.38 4.50

6.78

4.32

8.24

0.00

2.84

180

14.20 9.59 16.99 4.69

6.99

4.44

6.99

0.00

2.84

190

13.98 10.46 16.38 4.50

6.78

4.32

8.24

0.00

2.84

200

13.77 10.97 15.69 4.32

6.38

3.67 11.55 0.00

2.60

210

13.01 10.97 15.23 4.09

5.85

2.84 30.00 0.00

2.22

220

13.01 10.97 14.81 3.67

5.53

1.61 30.00 0.00

1.81

230

11.55 10.46 13.77 3.19

4.44

1.02 30.00 0.00

1.19

240

11.25 10.00 13.47 2.60

3.19

0.00 30.00 0.00

0.92

250

10.97 8.86 12.22 2.01

3.01

0.09 30.00 0.00

0.22

260

9.21

7.70 10.97 1.49

1.49

1.25 30.00 0.00

0.00

270

7.45

7.45 10.00 0.97

1.02

1.61 30.00 0.00

0.00

280

5.53

6.38

8.86

0.46

0.46

2.60 10.97 0.00

0.36

290

4.20

5.23

7.45

0.27

0.27

2.60 10.00 0.00

1.02

300

3.01

4.20

6.78

0.09

0.09

1.61

8.86

0.00

1.68

310

2.15

3.01

5.53

0.00

0.00

0.92 10.97 0.00

2.37

320

0.97

2.01

4.44

0.00

0.00

0.36

7.45

0.00

2.44

330

0.97

1.14

3.01

0.00

0.00

0.11

6.78

0.00

2.44

340

0.36

0.56

1.68

0.00

0.09

0.07

7.45

0.00

2.37

350

0.09

0.18

0.41

0.13

0.13

0.18

0.81

0.00

2.15

UWAGA: K t 0

0

odpowiada azymutowi 0

0

Aby odczyta wła ciwe warto ci wytłumienia charakterystyki promieniowania

anteny w miejscu jej zainstalowania nale y do warto ci k tów podanych w tabeli

doda azymut kierunku maksymalnego promieniowania anteny. Dla obliczonych

w ten sposób azymutów nale y odczyta z tabeli warto ci wytłumienia

charakterystyki promieniowania anteny i wprowadzi do programu MTV.