background image

NajbliŜsze Supergromady

Tu znajduje si

ę

 mapa Wszech

ś

wiata w odległo

ś

ci 500 mln lat 

ś

wietlnych. Pokazuje ona wi

ę

kszo

ść

 

wa

Ŝ

niejszych supergromad, które otaczaj

ą

 Supergromad

ę

 w Pannie. Te supergromady nie s

ą

 oddzielone 

w przestrzeni, ale razem z innymi mniejszymi koncentracjami galaktyk tworz

ą

 cz

ęś

ci rozległych 

ś

cian 

galaktyk otaczaj

ą

cych du

Ŝ

e pustki.Trzy z najja

ś

niejszych 

ś

cian blisko nas zostały zaznaczone na mapie, 

jak równie

Ŝ

 kilka najwi

ę

kszych pustek. W odległo

ś

ci 500 milionówlat 

ś

wietlnych istnieje kilkaset tysi

ę

cy 

du

Ŝ

ych galaktyk, wi

ę

c nawet w tej skali nasza Galaktyka jest mało znacz

ą

cym obiektem. Tu jest dost

ę

pna 

negatywowa wersja

 mapy, któr

ą

 mo

Ŝ

na łatwiej wydrukowa

ć

 

Lista NajbliŜszych Gromad

Tu znajduje si

ę

 lista najbli

Ŝ

szych bogatych gromad galaktyk zamieszczonych w katalogu Abell.Te gromady 

zawieraj

ą

 po kiklkaset du

Ŝ

ych galaktyk. Dodałem tak

Ŝ

e do listy Gromad

ę

 w Pannie - George Abell wył

ą

czył 

j

ą

 ze swojego katalogu (poniewa

Ŝ

 pokrywała ona zbyt du

Ŝ

y obszar nieba aby mogła si

ę

 pojawi

ć

 na 

pojedynczej płycie fotograficznej.)

Strona 1 z 4

background image

                      Najbli

Ŝ

sze Gromady Abell'a 

                     ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ 
   1       2        3      4     5    6    7        8          9 
 Numer   Współrz

ę

dne    Współrz

ę

dne  Ob Poczerw. Odległo

ść

  Członek 

 Abell'a  Równikowe     Supergalakt.              mln l.

ś

.  Supergromady  

          RA       Dec     L°    B°               (H=70) 
 Virgo  12 29.6  +11 49  103.3  -2.8  1  .0037      52     Virgo 
 A3526  12 48.9  -41 18  156.4 -11.4  0  .0102     142     Centaurus 
 A3565  13 36.7  -33 58  151.8  -0.4  1  .0111     154     Centaurus 
 A1060  10 36.9  -27 32  139.4 -37.5  1  .0114     158     Hydra 
 A3627  16 15.5  -60 54  188.1  +7.1  1  .0145     201 
 A3574  13 49.2  -30 18  149.2  +3.3  0  .0148     205     Centaurus 
 A262   01 52.8  +36 09  335.0  -2.0  0  .0151     209     Perseus-Pisces 
 A3742  21 06.7  -47 09  229.7 +20.5  0  .0152     211     Pavo-Indus 
 A426   03 18.6  +41 31  347.7 -14.1  2  .0167     231     Perseus-Pisces 
 A194   01 25.6  -01 30  297.1  -7.8  0  .0168     233 
 A347   02 25.8  +41 52  342.8  -5.5  0  .0172     238     Perseus-Pisces 
 A3656  20 00.5  -38 32  221.8 +33.6  0  .0178     246     Pavo-Indus 
 A3698  20 36.0  -25 17  237.8 +42.2  1  .0188     260     Pavo-Indus 
 A569   07 09.2  +48 37   29.1 -25.6  0  .0189     262 
 A1367  11 44.5  +19 50   92.2 -10.5  2  .0208     288     Coma 
 A779   09 19.8  +33 46   60.9 -29.7  0  .0217     300 
 A3581  14 07.5  -27 01  147.6  +8.3  0  .0218     301     Centaurus 
 A1656  12 59.8  +27 59   89.6  +8.2  2  .0219     303     Coma 
 A2870  01 07.7  -46 55  251.0 -13.5  0  .0225     311     Phoenix 
 A400   02 57.6  +06 02  312.0 -27.4  1  .0232     320 
 A2877  01 09.8  -45 54  252.1 -13.8  0  .0235     324     Phoenix 
 A634   08 14.6  +58 03   37.2 -14.4  0  .0253     349 
 A3389  06 21.8  -64 58  211.0 -40.4  0  .0255     352 
 A2666  23 50.9  +27 09  320.0 +21.1  0  .0260     358 
 A2806  00 40.2  -56 10  240.9 -11.0  0  .0265     365     Phoenix 
 A539   05 16.6  +06 27  336.9 -57.1  1  .0272     375 
 A2199  16 28.6  +39 31   72.4 +50.2  2  .0287     395     Hercules(a) 
 A2836  00 53.7  -47 37  249.9 -11.3  0  .0288     397     Phoenix 
 A4038  23 47.7  -28 08  264.7  +6.8  2  .0288     397 
 A2197  16 28.2  +40 54   70.5 +49.5  1  .0296     407     Hercules(a) 
 A3747  21 08.7  -43 30  232.3 +23.4  0  .0298     410 
 A2634  23 38.3  +27 02  319.5 +23.9  1  .0298     410 
 A2731  00 10.2  -56 59  239.1  -7.2  0  .0300     413     Phoenix 
 A1177  11 09.5  +21 42   87.1 -17.3  0  .0304     418     Leo 
 A2896  01 18.3  -37 06  261.3 -14.0  0  .0306     421     Phoenix 
 A3537  13 01.0  -32 26  148.2  -7.1  0  .0308     424 
 A1016  10 27.0  +10 59   92.8 -31.1  0  .0310     426     Leo 
 A2162  16 12.5  +29 32   88.9 +50.3  0  .0310     426     Hercules(a) 
 A999   10 23.4  +12 51   90.4 -31.1  0  .0311     428     Leo 
 A1185  11 10.8  +28 41   80.8 -13.9  1  .0313     430     Leo 
 A397   02 57.0  +15 57  322.0 -23.3  0  .0315     433 
 A189   01 23.7  +01 39  300.0  -6.5  1  .0316     434 
 A496   04 33.6  -13 15  295.9 -55.7  1  .0317     436 
 A1267  11 27.9  +26 51   84.1 -11.3  0  .0317     436     Leo 
 A3390  06 25.0  -37 21  222.1 -67.4  1  .0321     441     Columba 
 A1314  11 34.8  +49 02   64.5  -0.7  0  .0323     444 
 A1257  11 26.1  +35 19   76.2  -8.1  0  .0332     456     Leo 
 A1142  11 00.9  +10 33   97.1 -23.7  0  .0337     463     Leo 
 A2052  15 16.8  +07 00  119.2 +36.0  0  .0338     464     Hercules(b) 
 A2147  16 02.3  +15 54  110.0 +48.5  1  .0338     464     Hercules(b) 
 A1228  11 21.5  +34 20   76.7  -9.3  1  .0340     467     Leo 
 A2063  15 23.0  +08 38  117.7 +37.8  1  .0341     468     Hercules(b) 
 A3193  03 58.2  -52 20  240.0 -39.5  0  .0345     474 
 A3381  06 09.9  -33 36  234.0 -69.4  1  .0347     476     Columba 
 A260   01 51.9  +33 10  332.1  -2.9  1  .0351     482 
 A1836  14 01.7  -11 36  132.5 +12.5  0  .0351     482 
 A2151  16 05.2  +17 45  107.3 +49.4  2  .0354     486     Hercules(b) 
 A3570  13 46.8  -37 55  156.2  +0.2  0  .0354     486     Shapley 
 A3664  20 14.0  -80 39  209.6  -6.9  1  .0357     490 
 A2995  02 15.2  -24 50  275.9 -24.4  1  .0360     494 
 A3575  13 52.6  -32 53  151.9  +3.1  0  .0365     501     Shapley 

Kolumna 1: Numer gromady katalogu Abell. 
Kolumna 2: Rektascencja w godzinach i minutach dla epoki 2000. 
Kolumna 3: Deklinacja w stopniach i minutach dla epoki 2000. 
Kolumna 4: Długo

ść

 supergalaktyczna. 

Kolumna 5: Szeroko

ść

 supergalaktyczna. 

Kolumna 6: "Klasa obfito

ś

ci" galaktyki.  W przybli

Ŝ

eniu jest to liczba bardzo      

Strona 2 z 4

background image

           jasnych galaktyk w gromadzie: 0 = 30-49 galaktyk, 1 = 50-79 galaktyk, 2 = 80-129 galaktyk.
Kolumna 7: Przesuni

ę

cie ku czerwieni dla gromady, podane wzgl

ę

dem kosmicznego promieniowania tła. 

Kolumna 8: Odległo

ść

 do gromady w milionach lat 

ś

wietlnych przyjmuj

ą

c, 

Ŝ

e stała Hubble'a wynosi 70 km/s/ma

Kolumna 9: Supergromada do której gromada nale

Ŝ

y. 

 
Odno

ś

niki: 

Abell G, Corwin H, Olowin R, (1989), A catalogue of Rich Clusters of 
                Galaxies, Astrophys J Supp, 70, 1. 
Struble M, Rood H, (1999), A compilation of redshifts and velocity 
                dispersions for ACO clusters, Astrophys J, 125, 35. 

 

Gromada galaktyk w Rze

ź

biarzu. Jest to A4038, bogata gromada odległa o 400 milionów 

lat 

ś

wietlnych. DWie najja

ś

niejsze galatyki to IC5353 (po prawej) oraz IC5358 (po lewej). 

Polecana lektura

Najlepszym wprowadzeniem do tematu supergromad jest ksi

ąŜ

ka "Wielkoskalowe Struktury 

Wszech

ś

wiata" ('Large-ScaleStructures in the Universe') Anthony'ego Fairalla, (Wiley, 1998). 

Znajduje si

ę

 w niej wyja

ś

nienie zarówno historii, jak i przyszło

ś

ci całego tamatu oraz wiele dwu-

wymiarowych map rozkładu galaktyk w pobliskiej cz

ęś

ci Wszech

ś

wiata. Niektóre przykłady tych 

map mo

Ŝ

na zobaczy

ć

 w 

tym artykule

napisanym przez Fairall'a i jego pi

ę

ciu kolegów 1990 roku.

WaŜniejsze pustki we Wszechświecie

Jednym z przydatnych aspektów ksiš

Ŝ

ki Anthony Fairall'a jest umieszczenie listy wielu wa

Ŝ

niejszych 

pustek w lokalnym Wszech

ś

wiecie. Poni

Ŝ

ej umieszczona jest list pustek zaadoptowana z tej ksi

ąŜ

ki. 

Niektóre z pustek s

ą

 oznaczone na powy

Ŝ

szej mapie, a niektóre z bli

Ŝ

szych s

ą

 naniesione na 

map

ę

 

otoczenia w 200 milionach lat 

ś

wietlnych

    1             2    3      4    5       6       7     8  
Nazwa pustki    Współrz

ę

dne Współrz

ę

dne Poczerw.  Odl. 

Ś

rednica 

                Równikowe   Galaktyczne    z      Ml

ś

   Ml

ś

 

                 RA   Dec     L°   B° 
Local Void      18.0  -10    178  +61    0.0050    70   140 
Delphinus       20.0  +20    314  +74    0.0083   115   140 
Eridanus         1.0    0    297   -1    0.0083   115   185 
Corvus          12.0  -15    128  -17    0.0100   140   115 
Gemini           6.0  +40     14  -33    0.0100   140   115 
Virgo           13.5  +10    109  +11    0.0100   140   115 
Cygnus          20.5  +25    323  +66    0.0117   165   115 
Leo             10.5  +30     75  -21    0.0117   165   140 
Taurus           3.5  +20    330  -28    0.0133   185   185 

Strona 3 z 4

background image

Aquila          22.0    0    282  +42    0.0150   210   140 
Microscopium    18.0  -20    185  +52    0.0150   210   160 
Canis Major      6.5  -20    260  -83    0.0167   235   230 
Coma Berenices  13.5  +15    104  +12    0.0167   235   140 
Hydra           12.0  -30    143  -19    0.0167   235   140 
Corona Borealis 17.0  +35     74  +58    0.0173   240   185 
Pegasus         22.0  +15    302  +45    0.0183   255   140 
Sculptor         0.5  -35    261   -4    0.0183   255   275 
Ursa Minor      19.0  +85     26  +21    0.0183   255   230 
Ursa Major       9.0  +50     47  -19    0.0200   280   140 
Columba          4.0  -30    269  -48    0.0217   305   230 
Pisces           1.0  +15    311   +3    0.0233   325   140 
Apus            20.0  -75    211   -1    0.0250   350   230 
Fornax           2.0  -25    275  -21    0.0267   375   230 
Capricornus     19.0  -35    208  +39    0.0284   395   230 

Kolumna 1: Nazwa pustki. 
Kolumna 2: Rektascencja w godzinach dla epoki 2000. 
Kolumna 3: Deklinacja w stopniach dla epoki 2000. 
Kolumna 4: Długo

ść

 supergalaktyczna. 

Kolumna 5: Szeroko

ść

 supergalaktyczna.  

Kolumna 6: Przybli

Ŝ

one poczerwienienie centrum pustki. 

Kolumna 7: Odległo

ść

 do centrum pustki w milionach lat 

ś

wietlnych zakładaj

ą

           stał

ą

 Hubble'a na 70 km/s/Megaparsek. 

Kolumna 8: Przybli

Ŝ

ona 

ś

rednica pustki w milionach lat 

ś

wietlnych. 

 Powrót do strony S

ą

siednie Supergromady

 

telewizory led

 

Kamery

 

Strona 4 z 4