który z poetów 20-lecia międzywojennego jest ci najbliższy (

Leopold Staff (1878-1957) to poeta trzech pokole� literackich, dramatopisarz i t�umacz (z j�zyka francuskiego, niemieckiego i �aci�skiego).Tw�rczoœ� swoj� rozpocz�� w okresie M�odej Polski tomem "Sny o pot�dze" (1901 r.). Omawiaj�c ten etap tw�rczoœci wykorzystam trzy wiersze: "Kowal", "Deszcz jesienny", "Curriculum Vitae". "Kowal" ("Sny o pot�dze", 1901) - marzenie o aktywnej postawie wobec œwiata (wp�yw nietzscheanizmu) na przek�r s�aboœciom epoki, has�o doskonalenia wewn�trznego; tytu�owy kowal jest symbolem t�sknoty do si�y, przeciwstawienie si� dekadenckiemu pesymizmowi. "Deszcz jesienny" ("Dzie� duszy", 1903) - utw�r utrzymany w konwencji poetyki m�odopolskiej; cechuje go melodyjnoœ� (powtarzaj�cy si� refren, rytmika wiersza - regularny dwunastozg�oskowiec), muzyczna nastrojowoœ� (dŸwi�kowe okreœlenia: "deszcz dzwoni", "krople padaj�", "j�k"), malarskoœ� ("dal ciemna..., szara, mglista"), symbolika - szatan (symbol z�a, smutny, sam zatrwo�ony ogromem uczynionego spustoszenia). Ale Staff - mi�uj�cy œwiat i ludzi - dostrzega te� ludzkie tragedie, cho� m�wi o nich w spos�b enigmatyczny: "ktoœ poszed�... umar�.... by�em na jakimœ pogrzebie... zmar� n�dzarz.... spali�y si� dzieci... jak ludzie w kr�g p�acz�". "Curriculum Vitae" ("W cieniu miecza", 1911) - wiersz napisany kilka lat po "Kowalu"; zawiera ocen� dotychczasowej drogi tw�rczej poety. Uleganie m�odopolskim nastrojom nale�y ju� do przesz�oœci. Poeta odnalaz� drog� do afirmacji œwiata w klasycznym pi�knie: "Dopiero od pos�g�w, od drzwi i od trawy, Nauczy�em si� prostej, pogodnej postawy." W tym okresie tw�rczoœci Staff nawi�zuje cz�sto do obraz�w wzi�tych ze œwiata antycznego i staro�ytnej filozofii, np. w "Pocz�tku bajki" czy "Przedœpiewie". Z tego ostatniego wiersza pochodzi g��boko humanistyczna myœl cytowana w tytule omawianego tu zagadnienia. Cechy poetyki m�odopolskiego okresu tw�rczoœci poety to: - kult s�owa, starannoœ� w doborze œrodk�w artystycznych; - zr�nicowane nastroje: od marzycielstwa do opanowania; - klasyczna jasnoœ� i zwi�z�oœ�. Okres mi�dzywojenny w tw�rczoœci Staffa to czas dojrza�ego klasycyzmu. Chcia�bym om�wi� tu cztery wiersze: "Kartoflisko", " Lipy", Wysokie drzewa", "Ars poetica". "Kartoflisko" ("Œcie�ki polne", 1919) - nowy motyw w poezji Staffa - powszechnoœ� i rodzimoœ�, kt�re sugeruj�, �e poeta dostrzega uroki �ycia tak�e z klasycznym pi�knem. Temat pracy prostych ludzi b�dzie pojawia� si� jeszcze wielokrotnie w jego tw�rczoœci. "Lipy" ("Wysokie drzewa", 1932) - kult tradycji czarnoleskiej, niedoœcigni�tego wzoru pi�kna dla poety. Urzeka tu g��bokie odczuwanie radoœci �ycia i pi�kna przyrody. "Ars poetica" ("Barwa miodu", 1936) - program poetycki: ostateczne po�egnanie m�odopolskiej konwencji, akceptacja klasycyzmu i humanizmu wyra�aj�cego si� w umi�owaniu prostoty: "I niech wiersz, co ze strun si� toczy, B�dzie, przybrawszy rytm i dŸwi�ki, Tak jasny, jak spojrzenie w oczy, I prosty jak podanie r�ki." "Wysokie drzewa" ("Wysokie drzewa", 1932) - dojrza�a precyzja obrazowania, wyj�tkowa plastyka obraz�w, kolorystyka: "br�z zachodu", synestezja (��czenie wra�e� zmys�owych) - "zapach wody".Poetyka tego okresu tw�rczoœci poety wzbogaca si� o nowe elementy:-prostot� opisu polskiego pejza�u;-niepoetycki temat uj�ty uwznioœlaj�co (zwrot do codziennoœci);-d��enie - przy zachowaniu form klasycznych - do swobody i lekkoœci wiersza;-rosn�cy kunszt poetycki: mistrzowskie operowanie poetyzmami....Jak przysta�o na dojrza�ego humanist�, wybuch wojny powita� Staff s�ynnym, wywa�onym lirykiem "Pierwsza przechadzka" (ukaza� si� drukiem w tomiku "Martwa pogoda" w 1946 r.) To wiersz - nadzieja, zawiera przekonanie, �e "przejd� dni ci�kie" i b�dziemy "jeszcze mieszka� w swoim domu, b�dziemy st�pa� po swych w�asnych schodach".Okres powojenny.Tu chcia�bym om�wi� trzy wiersze: "Chcia�em ju� zamkn�� dzie�" ("Martwa pogoda", 1946), "Podwaliny", "Most" ("Wiklina", 1954). Po wojnie ukaza�y si� trzy tomy poetyckie: "Martwa pogoda" 1946r., "Wiklina" 1954 r. - za �ycia poety, oraz "Dziewi�� muz" - tom wydany po œmierci Staffa. "Chcia�em ju� zamkn�� dzie�" - po straszliwym kataklizmie poeta, cz�owiek starszy, nie chce pozosta� oboj�tny wobec rodz�cego si� na nowo �ycia: "Oto dzie� nowy i œwiat nowy, Tysi�cem dziw�w mi gra. Zerwa�em si� na r�wne nogi Przed wysokimi stan��em schodami."Nowatorstwo poetyckie wida� wyraŸnie w wierszach z tomu "Wiklina". Pod wp�ywem tw�rc�w m�odej generacji poeta si�gn�� po nowe dla niego œrodki artystyczne:-prze�amanie tradycyjnych system�w wiersza;-ograniczenie metafory;-wprowadzenie zwrot�w potocznych. Wiersze cz�sto maj� charakter �arcik�w, kalambur�w, oparte s� na paradoksach, np. "Niebo w nocy". "Podwaliny" - dla piewcy �adu i harmonii doœwiadczenia wojenne sta�y si� ci�k� pr�b�. "Budowa�em na piasku I zawali�o si�. Budowa�em na skale I zawali�o si�. Teraz buduj�c zaczn� od dymu z komina." Ko�cz�c wypowiedŸ pos�u�� si� lirykiem pe�nym poetyckiej zadumy nad �yciem ludzkim - "Ostatni z mego pokolenia". Tym wierszem sam poeta najw�aœciwiej podsumowa� w�asne �ycie i tw�rczoœ�: "Ostatni z mego pokolenia, Drogich przyjaci� pogrzeba�em. Widzia�em, jak si� �ycie zmienia, I sam jak �ycie si� zmienia�em.Cz�owiekam kocha� i przyrod�, W przysz�oœci patrzy�em jasnym okiem, Wielbi�em wolnoœ� i swobod� Zbratany z wiatrem i ob�okiem. Nie wabi� mnie spi�owy pomnik, Rozg�oœne tr�by, huczne brawa. Zostanie po mnie pusty pok�j I ma�om�wna, cicha sowa." Z poœmiertnie wydanego tomu, opracowanego przez Tadeusza R�ewicza, "Kto jest ten dziwny nieznajomy", 1964 r.).