Ograny ustawodawcze i wykonawcze gminy we Francji

Wprowadzenie

Francja to znaczne mocarstwo, stały członek Rady Bezpieczeństwa,

ONZ, członek Unii Europejskiej, a także Paktu Północnoatlantyckiego

(NATO). Od wielu wieków Francja odgrywa zasadniczą rolę w Europie.

Umożliwia jej to duże uprzemysłowienie, a także wysoki poziom rolnictwa.

Jest liczącym się producentem żywności, eksportującym swoje nadwyżki.

Ludność tego kraju liczy ponad 58 milionów co stawia ją w ścisłej czołówce

państw europejskich.

Ustrój republikański we Francji ma wieloletnie tradycje, jest przy tym

rzeczą charakterystyczną, że zmian form ustrojowych w ramach Republiki

odnotowuje się i zaznacza za pomocą kolejnych liczb rzymskich. Pierwsza

Republika istniała w latach 1792-1799, a więc w okresie rewolucji, i

zastąpiona została rządami Bonapartego z początku jako konsula, a

następnie cesarza. Druga Republika, tzw. prezydencka, istniała w latach

1848-1852, ustępując miejsca II Cesarstwu. Najdłużej trwała III Republika,

powstała

w

1871

r.

Jej podstawy prawne określała Konstytucja z 1875 r. Okres ten zamyka

klęska Francji w 1940 r. Po wyzwoleniu w 1944 r. powstała IV Republika,

której ustrój regulowała Konstytucja z 1946 r. W 1958 r. po burzliwych

wydarzeniach

w metropolii i w Algierii, powstała V Republika, trwająca do dziś, opierająca

swój ustrój polityczny na konstytucji z 1958 r., z późniejszymi zmianami.

Gmina we Francji

Gminą we Francji rewolucja oraz tradycja nadały następujących

cech:

•

rozdrobnienie,

•

zróżnicowanie demograficzne,

•

zróżnicowanie gospodarcze,

1

•

jednolity status prawny.

Gminy Francuskie w porównaniu z innymi krajami europejskimi

są bardzo liczne, a aż 80% gmin ma poniżej 1000 mieszkańców.

Gminy różnią się od siebie zarówno skalą zaludnienia jak i obszarem

a zwłaszcza potencjałem gospodarczym. Wspólną zaś cechą gmin

francuskich jest lokalny patriotyzm ich mieszkańców, przywiązanie do

miejscowej tradycji, zwyczajów, krajobrazu, architektury. Założenia

obecnego statusu gminy znalazły się w ustawie z 25-04-1884 r.

przywracającej

wybieralność

rad

gmin

i utrzymującej uniformizm prawny. Założenia te, po licznych zmianach

łącznie

z ustawami uzupełniającymi, ujęto w kodeksie gminy (1977 r.).

Kodeks gmin jest podstawowym źródłem prawa komunalnego. W

świetle tej regulacji gmina jest:

1. okręgiem lokalnej samorządności,

2. okręgiem wyborczym, w którym społeczność lokalna wybiera swych

reprezentantów do rad gmin,

3. jednostką podziału administracyjnego państwa (od 19821 r. całe

terytorium państwa podzielone zostało między gminy),

4. okręgiem administracji państwa realizującego przez swych

przedstawicieli część zadań w wymiarze lokalnym.

Organem stanowiącym (uchwałodawczym) w każdej gminie jest

rada. Rada gminy wybierana jest w wyborach powszechnych i

bezpośrednich

na sześć lat. Liczebność rady jest zależna od liczby ludności danej gminy,

i wynosi:

•

w gminach liczących do 100 mieszkańców wybiera się 9 radnych,

•

w gminach od 10000 do 40000 mieszkańców liczba radnych wynosi od

33 do 43

•

w gminach największych liczących ponad 300000 i więcej mieszkańców

liczba radnych wynosi 69 osób.

2

Bierne prawo wyborcze przysługuje wszystkim od lat 18, mającym

czynne prawo wyborcze, związanym z gminą więzią prawną, którą może

być zamieszkanie bądź też płacenie w gminie podatków. Stałe

zamieszkanie

w gminie musi posiadać ¾ radnych.

Prawo francuskie rozróżnia zakaz wybieralności i ograniczenie

kumulowania mandatów. Zakaz wybieralności bezwzględny jest w każdej

gminie i dotyczy on osób pozbawionych praw wyborczych, zaś zakaz

względny dotyczy niektórych osób z racji pełnionych funkcji, np. prefekci,

sekretarze generalni, sędziowie sądów powszechnych – nie mogą oni

kandydować

na obszarze swojego działania.

Procedura wyborcza (z wyłączeniem Paryża, Lyonu i Marsylii) jest

dwojaka:

1. W gminach poniżej 3500 mieszkańców odbywa się głosowanie

większościowe na listę, w dwóch turach. Każda lista musi zawierać tylu

kandydatów, ile jest miejsc do obsadzenia – a więc każdy wyborca

wybiera wszystkich radnych. Wyjątek stanowią gminy poniżej 2500

mieszkańców, gdzie dopuszcza się do głosowania listy niepełne i gdzie

można zgłaszać kandydatów indywidualnych.

2. W gminach liczących ponad 3500 mieszkańców również odbywa się

głosowanie na listę z liczbą kandydatów równą liczbie miejsc jedna bez

możliwości modyfikacji. Jeżeli lista uzyskała w pierwszej turze większość

absolutną złożonych głosów – uzyskuje połowę miejsc w radzie, miejsca

pozostałe są podzielone według reprezentacji proporcjonalnej. Jednak

w przypadku kiedy żadna z list nie utrzymała większości absolutnej,

następuje druga tura prowadzona według tej samej procedury, z tą

różnicą, że połowę miejsc zdobywa lista, która uzyskała największą liczę

głosów. Listy mogą być modyfikowane między turami, ale te, które nie

uzyskały 10% głosów, nie są dopuszczane do drugiej tury. System ten

łączy w sobie dwie zasoby proporcjonalności i większościową.

Zarzuty kwestionujące prawidłowość wyborów są wnoszone do

trybunału administracyjnego z możliwością odwołania do Rady Stanu.

3

http://notatek.pl/ograny-ustawodawcze-i-wykonawcze-gminy-we-francji?notatka