121

Elektronika Praktyczna 5/2002

B I B L I O T E K A E P

W†ostatnich dniach kwietna uka-

za³a siÍ ksi¹øka pt. ìUk³ady pro-
gramowalne, pierwsze krokiî, napi-
sana przez autorÛw, ktÛrych wczeú-
niejsza ksi¹øka ìUk³ady programo-
walne w†praktyceî by³a opisana
w†EP9/2001. Autorzy postawili so-
bie ambitny cel wprowadzenia czy-
telnika w†fascynuj¹cy úwiat uk³a-
dÛw programowalnych.

Ksi¹økÍ rozpoczyna krÛtka cha-

rakterystyka uk³adÛw programowal-
nych - absolutne minimum informa-
cji potrzebnych do rozpoczÍcia
przygody z†uk³adami programowal-
nymi. W†czÍúci wprowadzaj¹cej
moøna teø znaleüÊ informacje o†im-
plementowaniu projektu oraz o†naj-
popularniejszych jÍzykach opisu
sprzÍtu (ABEL, AHDL, VHDL).
W†dalszej czÍúci autorzy pokazali
kolejne etapy, jakie trzeba pokonaÊ
w†procesie realizacji projektu uk³a-
dÛw w†strukturach PLD. Ksi¹øka za-
wiera opis oprogramowania projek-
towego Max+Plus II Baseline firmy
Altera oraz WebPack ISE firmy Xi-
linx. Autorzy zwrÛcili uwagÍ na
moøliwoúci i†ograniczenia obu pa-
kietÛw projektowych, pokazali spo-
sÛb instalacji oprogramowania, pro-
wadz¹ czytelnika ìza rÍkÍî tworz¹c
pierwszy projekt, edytuj¹c go, kom-
piluj¹c, przeprowadzaj¹c symulacjÍ
czasow¹ i†funkcjonaln¹ i†ostatecznie

Piotr Zbysiński, Jerzy Pasierbiński: „Układy programowalne,
pierwsze kroki”, BTC 2002, 212 str., zawiera CD−ROM

W „Bibliotece EP” prezentujemy książki dotyczące zagadnień związanych z różnymi dziedzinami techniki,

jednak zawsze przydatne w pracy elektronika lub pomocne w uprawianiu elektronicznego hobby. Nasza
opinia jest oczywiście subiektywna, ale wynika z wieloletniego doświadczenia zawodowego i chyba jest
zgodna z oczekiwaniami tych, którzy chcą z książek korzystać, a nie przyozdabiać nimi półki. Aby nie
marnować miejsca w EP, nie będziemy publikować recenzji książek ocenianych na jedną lub dwie
„lutownice”. Przyjęliśmy szeroką skalę ocen, aby ułatwić Czytelnikom orientację w potencjalnej
przydatności książki.

Uwaga! Większość prezentowanych książek można zamówić w Dziale Handlowym AVT (patrz str. 65).

Chcemy w ten sposób udostępnić je Czytelnikom EP.

programuj¹c uk³ad. Osobny rozdzia³
jest poúwiÍcony programowaniu
i†konfigurowaniu uk³adÛw PLD
w†systemie (ISP). Opisano budowÍ
interfejsu JTAG oraz programatory
ISP (ByteBlaster i†DLC5). Na naj-
wiÍksz¹ uwagÍ zas³uguje rozdzia³
zawieraj¹cy przyk³adowe projekty,
gdyø w†ten sposÛb moøna najszyb-
ciej i†naj³atwiej zrozumieÊ metody-
kÍ projektowania uk³adÛw progra-
mowalnych. Poniewaø mowa jest
o†ìpierwszych krokachî, wiÍc przy-
k³ady rozpoczynaj¹ siÍ od ca³kiem
prostych (podstawowe funkcje lo-
giczne, dekoder adresowy, port dwu-
kierunkowy) a†koÒcz¹ na ca³kiem za-
awansowanych (dwukierunkowy licz-
nik NKB z†wejúciem rÛwnoleg³ym, re-
jestr przesuwaj¹cy z†wejúciami szere-
gowym i†rÛwnoleg³ym oraz wyjúciem
szeregowym). Kaødy z†piÍtnastu pro-
jektÛw zawiera schemat logiczny,
oraz realizacjÍ projektu w†trzech jÍ-
zykach stosowanych do opisu uk³a-
dÛw: ABEL, AHDL i†VHDL.

Do ksi¹øki jest do³¹czona p³yta

CD-ROM zawieraj¹ca oprogramowa-
nie projektowe Max+Plus II Baseli-
ne firmy Altera oraz WebPack ISE
firmy Xilinx. Niby nic nadzwyczaj-
nego, bo jest to przecieø oprogra-
mowanie dostÍpne bezp³atnie (do
celÛw edukacyjnych) w†witrynach
WWW tych firm. Ale ten prezent
doceni¹ z†pewnoúci¹ Ci, ktÛrzy
gdzieú w†Polsce (tzn. za poúrednic-
twem dostÍpu dial-up TP S.A.,
a†nie sieci uczelnianych) prÛbowali
ìúci¹gn¹Êî jakieú wiÍksze pliki. Na
p³ycie zamieszczono takøe komplet-
n¹ dokumentacjÍ zestawu laborato-

ryjnego, umoøliwiaj¹cego przepro-
wadzanie eksperymentÛw.

W†ksi¹øce zawarto wiÍc wszyst-

ko co jest potrzebne do zorganizo-
wania w†szkole lub w†domu, na
swoim w³asnym stole, laboratorium
wytwarzania uk³adÛw o†wymyúlo-
nych przez nas funkcjach. Dosko-
na³e wsparcie dla prÛbuj¹cych zro-
biÊ pierwsze kroki. Potem juø bÍ-
dzie podobno ³atwiej, jak zapew-
niaj¹ autorzy we wstÍpie. PiÍÊ lu-
townic!

U w a g a ! W y b r a n e f r a g m e n t y

ksi¹øki s¹ dostÍpne na p³ycie CD-
EP5/2002B oraz na stronie interne-
towej www.ep.com.pl (ìKsi¹øki dla
elektronikÛwî).

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

Kent Reisdorph: ìDelphi 6†dla
kaødegoî, Helion 2001, 859 str.

Kolejna, prezentowana na ³amach

EP, ksi¹øka poúwiÍcona programowa-

niu w†Delphi. Ksi¹øki z†serii ì... dla
kaødegoî wydawnictwa Helion mogliú-
my juø wczeúniej poznaÊ i†zawsze
spe³nia³y one nasze oczekiwania. Nie
inaczej jest tym razem - tytu³ suge-
ruje, øe jest to ksi¹øka dla kaødego
programuj¹cego w†jÍzyku Object Pas-
cal w†úrodowisku Delphi i, chociaø

trudno to sobie wyobraziÊ, tak jest
w†rzeczywistoúci. W†ksi¹øce s¹ zawar-
te informacje przeznaczone dla po-
cz¹tkuj¹cych programistÛw (operatory,
zmienne, procedury, funkcje, wskaüni-
ki, instrukcje steruj¹ce itp.), troszkÍ
bardziej zaawansowanych (obiekty
w†Pascalu, przeci¹øanie funkcji, wyko-

B I B L I O T E K A E P

Elektronika Praktyczna 5/2002

122

rzystywanie komponentÛw, tworzenie
menu, wykorzystywanie paskÛw narzÍ-
dzi itp.) oraz dla programistÛw zawo-
dowo wykorzystuj¹cych Delphi (two-
rzenie komponentÛw, tworzenie pli-
kÛw pomocy kontekstowej, praca z†ko-
munikatami, tworzenie obiektÛw COM
i†kontrolek ActiveX, programowanie
z†wykorzystaniem bibliotek DLL, two-
rzenie aplikacji bazodanowych oraz
internetowych itp.). Zagadnienia poru-
szane w†ksi¹øce s¹ ilustrowane przy-
k³adowymi aplikacjami, ktÛrych kody
ürÛd³owe znajduj¹ siÍ w†ksi¹øce (moø-
na je rÛwnieø úci¹gn¹Ê z†witryny in-
ternetowej wydawnictwa).

Ze wzglÍdu na obszernoúÊ porusza-

nych tematÛw i†ograniczon¹ objÍtoúÊ
ksi¹øki, czÍúÊ zagadnieÒ nie jest
przedstawiona w†sposÛb wyczerpuj¹cy.
Niemniej jednak, korzystaj¹c z†informa-
cji zawartych w†ksi¹øce moøna pisaÊ
nawet rozbudowane aplikacje dla sys-
temu Windows. Na szczegÛln¹ po-
chwa³Í zas³uguje jÍzyk, jakim pos³u-
guje siÍ autor - ksi¹økÍ czyta siÍ le-
kko, nawet przy przerabianiu trudnego
materia³u. Ksi¹øka moøe byÊ bardzo
wartoúciow¹ pozycj¹ w†bibliotece kaø-
dego programisty.

Adam Fiok: ìTelewizja -
podstawy ogÛlneî, WK£ 1991

Ksi¹øka - jak widaÊ po dacie wy-

dania - przeleøa³a siÍ na pÛ³kach, co
sprowokowa³o nas do dog³Íbnego za-
poznania siÍ z†jej treúci¹. Niestety, po-
mimo intensywnych poszukiwaÒ, nie
uda³o siÍ nam ustaliÊ moøliwej przy-
czyny jej handlowego niepowodzenia,
zw³aszcza, øe w†chwili jej publikacji
krÛlowa³a telewizja analogowa (to jest
g³Ûwnie w†ksi¹øce opisywane). Zostaw-

ksi¹øka wybitna, polecamy!

Legenda:

nie warto kupowaÊ

daleka od doskona³oúci

moøe siÍ przydaÊ

ksi¹øka o†duøych walorach

praktycznych, polecamy!

my jednak rynkowe losy ksi¹øki,
przejdümy do jej zawartoúci.

Autor przygotowa³ monografiÍ po-

úwiÍcon¹ metodom kodowania informa-
cji o†úwietle i†kolorach w†systemach te-
lewizyjnych oraz psychofizjologicznych
zjawiskach maj¹cych wp³yw na sposÛb
kodowania i†odbierania przesy³anych
informacji. Zawarte w†ksi¹øce informa-
cje wyjaúniaj¹ praktycznie wszystkie is-
totne zjawiska zwi¹zane z†postrzega-
niem przez ludzi obrazÛw kolorowych
i†wynikaj¹ce z†nich moøliwe uproszcze-
nia przesy³anych obrazÛw. Swoje wy-
wody autor podpiera opisem matema-
tycznym, lecz jest on na tyle czytelny
i†dobrze skomentowany, øe nie prze-
szkadza, a†czasami pomaga, w†zrozu-
mieniu omawianych zjawisk.

Ksi¹øka warta polecenia wszystkim

czytelnikom, ktÛrych interesuj¹ zjawis-
ka zwi¹zane z†postrzeganiem kolorÛw
i†mechanizmami przesy³ania obrazu
w†analogowych torach transmisyjnych.

Wies³aw Winiecki, Jacek
Nowak, S³awomir Stanik:
ìGraficzne zintegrowane
úrodowiska programoweî,
Mikom 2001

Pierwsze na polskim rynku wydaw-

niczym, tak kompleksowe i†nasycone
przyk³adowymi rozwi¹zaniami wiÍk-
szoúci typowych problemÛw, opracowa-
nie poúwiÍcone pakietom programo-
wym s³uø¹cym do projektowania sys-
temÛw kontrolno-pomiarowych.

Ksi¹øka zaczyna siÍ od krÛtkiego

wprowadzenia, w†ktÛrym autorzy defi-
niuj¹ podstawowe pojÍcia, istotne dla
zrozumienia dalszej czÍúci wyk³adu.
Ksi¹økÍ podzielono na dwie czÍúci:
- Pierwsza, sk³ada siÍ z†5†rozdzia³Ûw

(3...7), w†ktÛrej autorzy przedstawili

pakiety programÛw s³uø¹cych do two-
rzenia systemÛw pomiarowych. DobÛr
prezentowanych narzÍdzi doskonale
pokrywa siÍ z†ofert¹ rynkow¹ oprogra-
mowania, s¹ to bowiem programy:
LabWindows/CVI, LabView 6i, VEE,
TestPoint oraz DasyLab. OprÛcz omÛ-
wienia moøliwoúci narzÍdzi, ich opi-
sy wzbogacono prezentacj¹ sposobÛw
obs³ugi oraz przyk³adami (generatory
funkcyjne, przyrz¹dy pomiarowe).

- Druga, sk³adaj¹c¹ siÍ z†czterech roz-

dzia³Ûw (8...11), w†ktÛrej opisano pa-
kiety programowe umoøliwiaj¹ce budo-
wanie systemÛw monitorowania i†za-
rz¹dzania systemami automatyki prze-
mys³owej. Takøe w†tej czÍúci dobÛr
p r e z e n t o w a n y c h p r o g r a m Û w j e s t
w³aúciwy. Autorzy przedstawiaj¹ bo-

123

Elektronika Praktyczna 5/2002

B I B L I O T E K A E P

wiem trzy najbardziej znane w†Polsce:
BridgeView, Lookout oraz GeniDAQ.

Opisy zawarte w†ksi¹øce wzbogaco-

no wieloma ilustracjami, z†ktÛrych
czÍúÊ jest wydrukowana w†kolorze na
specjalnej wk³adce znajduj¹cej siÍ na
koÒcu ksi¹øki.

Naszym zdaniem ksi¹øka jest war-

ta polecenia, i†to nie tylko uøytkowni-
kom opisanych w†niej programÛw. Au-
torzy wykonali ogromn¹ pracÍ i†przy-
gotowali wyczerpuj¹cy przewodnik po
pakietach oprogramowania s³uø¹cego
do tworzenia graficznych úrodowisk
kontrolno-pomiarowych, za co naleø¹
siÍ im s³owa uznania. TrochÍ szkoda,
øe wydawca nie zadba³ o†do³¹czenie
do ksi¹øki p³yty CD-ROM z†ewaluacyj-
nymi wersjami opisywanych progra-
mÛw. Mamy nadziejÍ, øe nadrobi to
w†drugim wydaniu.

Jarrod Hollingworth, Dan
Butterfield, Bob Swart, Jamie
Allsop i†inni: ìC++ Builder 5.
Vademecum profesjonalisty.
Tom Iî, Helion 2001, 1035 str.

Ksi¹øek o†C++ Builderze jest jak

na lekarstwo. Trudno to zrozumieÊ,
wzi¹wszy pod uwagÍ elastycznoúÊ jÍ-
zyka C/C++, moøliwoúci C++ Buildera
(odpowiadaj¹ce najpopularniejszemu od
wielu lat pakietowi Delphi w†wersji 5)
oraz niejak¹ naturalnoúÊ pisania apli-
kacji w†jÍzyku C/C++ dla systemu
Windows (korzystanie z†MFC w†Delphi
to trochÍ ìdrapanie siÍ lew¹ rÍk¹
w†prawe uchoî - moøliwe, chociaø
niezbyt wygodne). Nasze zainteresowa-
nie zwiÍkszy³o siÍ, gdy okaza³o siÍ,
øe prezentowana ksi¹øka zosta³a wy-
dana w†serii ìVademecum profesjona-
listyî, a†dotychczas ksi¹øki z†tej serii
nie zawiod³y naszych oczekiwaÒ. Tak
by³o i†tym razem! Wydajemy t¹ opiniÍ
trochÍ na wyrost, gdyø tom II ma siÍ
ukazaÊ dopiero w†maju br. (mamy na-
dziejÍ, øe zaprezentujemy go juø

w†numerze czerwcowym), ale zawar-
toúÊ tomu pierwszego pozawala s¹dziÊ,
øe ca³oúÊ bÍdzie stanowiÊ kompletny
podrÍcznik dla programistÛw C/C++
w†úrodowisku C++ Builder.

Pierwsze rozdzia³y stanowi¹ wpro-

w a d z e n i e d o t w o r z e n i a a p l i k a c j i
w†C++ Builder 5. Na szczÍúcie nie
znajdziemy tu kursu programowania
w†C++, gdyø temu zagadnieniu s¹ po-
úwiÍcone inne ksi¹øki (o porÛwnywal-
nej objÍtoúci), a†jedynie podstawowe
informacje na temat jÍzyka. Dalsze
rozdzia³y zawieraj¹ szczegÛ³owe infor-
macje na temat bardziej zaawansowa-
nych zagadnieÒ. OmÛwiono metody
projektowania interfejsu uøytkownika,
programowanie internetowe, tworzenia
aplikacji rozproszone, programowanie
zespo³owe, úledzenie wykonywania
programu i†lokalizacja b³ÍdÛw, progra-
mowanie bazodanowe. Duøo miejsca
poúwiÍcono wykorzystaniu komponen-
tÛw biblioteki VCL oraz przedstawio-
no zasady tworzenia komponentÛw.
Oddzielny rozdzia³ jest poúwiÍcony

tworzeniu dokumentacji i†plikÛw po-
mocy oraz projektowaniu kontekstowe-
go systemu pomocy. W†ksi¹øce moøna
znaleüÊ omÛwienie oraz przyk³ady pre-
zentuj¹ce wykorzystanie m.in. Interne-
tExpress, Interbase Express, XML, ser-
werÛw i†klientÛw COM, bibliotek
OpenGL i†Direct3D, mechanizmÛw
CORBA, COM, COM+. Sporo miejsca
poúwiÍcono tworzeniu i†wykorzystywa-
niu bibliotek DLL. KoÒcowym etapem
tworzenia kaødej aplikacji jest przygo-
towanie wersji instalacyjnej. Dlatego
warto poúwiÍciÊ czas na przeczytanie
rozdzia³u narzÍdziach do tworzenia
programÛw instalacyjnych (InstallShield
Express), a†pliki typu CAB i†INF nie
bÍd¹ wygl¹da³y juø tak tajemniczo.

Niezwykle cenne s¹ wskazÛwki au-

torÛw, dziÍki ktÛrym moøna unikn¹Ê
b³ÍdÛw pope³nianych zwykle przez pro-
gramistÛw nieúwiadomych istniej¹cych
zagroøeÒ (np. tworzenie aplikacji, ktÛ-
rej interfejs uøytkownika dzia³a prawid-
³owo przy rÛønych rozdzielczoúciach
ekranu i†rÛønych wielkoúciach czcio-
nek). Rad tego typu oraz porad doty-
cz¹cych optymalizacji programu ürÛd³o-
wego jest w†ksi¹øce bardzo wiele.

Na do³¹czonej do ksi¹øki p³ycie CD-

ROM znajduj¹ siÍ m.in. kody ürÛd³owe
z†przyk³adami zawartymi w†ksi¹øce (na
podkreúlenie zas³uguje fakt, øe komen-
tarze w†programach ürÛd³owych s¹ w†jÍ-
zyku polskim - brawa dla wydawcy).
Dodatkowo na p³ycie znajduje siÍ 60-
dniowa wersja C++ Buildera 5†(wymaga
zarejestrowania na stronie internetowej
producenta) oraz kilka interesuj¹cych
narzÍdzi programistycznych.

Ksi¹øka jest adresowana do za-

awansowanych uøytkownikÛw C++
Buildera. Do zrozumienia treúci ksi¹ø-
ki wymagana jest znajomoúÊ jÍzyka
C++ - nie jest to podrÍcznik progra-
mowania w†jÍzyku C++, ale ksi¹øka
o†wykorzystywaniu mechanizmÛw tego
jÍzyka w†trakcie tworzenia aplikacji.
Wartoúci ksi¹øki nie zmniejsza to, øe
dostÍpna jest juø szÛsta wersja C++
Buildera - informacje zawarte w†ksi¹ø-
ce jeszcze d³ugo bÍd¹ aktualne.