Prokura

Instytucja prawa handlowego, specjalne pełnomocnictwo, pełnomocnictwo i zakłada stosunek do umocowania,
prokurent nie zarządza, nie ma kompetencji zarządzania, ma tylko moc decyzyjną w zakresie reprezentacji na
zewnątrz, nie prowadzi przedsiębiorstwa, prokurent nie ma obowiązku działania i nie ponosi odpowiedzialności
za niedziałanie, możemy zawrzeć umowę obligacyjną z prokurentem (np. kontrakt menadżerski, zlecenie,
umowa o pracę itp.), prokura co do zasady jest nieodpłatna, pełnomocnictwo z natury rzeczy jest niepewne
(ponieważ mamy ograniczenie do spraw zwykłego zarządu – co jest nieprecyzyjne) a prokura jest pewna,
pełnomocnictwo wynika z dokumentu (podlega wykładni, wyrażenie kompetencji w pełnomocnictwie jest
ogólne, można się spierać czy ma prawo do czegoś czy nie, pełnomocnictwo nigdzie nie jest rejestrowane) a
prokurent jest ujawniany w rejestru

Specyfika prokurenta:

1. Szeroki zakres umocowania

Zakres umocowania:

1.
2. Może być zmodyfikowany przez umowę między przedsiębiorcą a prokurentem – tylko ograniczyć nie

można rozszerzyć (tylko przez specjalne pełnomocnictwo), można ograniczyć wewnętrznie a nie ze
skutkiem w stosunku do osób trzecich, jeżeli ograniczenie jest wewnętrzne to jeżeli będzie ona
przekroczona to prokurent może ponieść odpowiedzialność tylko wobec spółki.

Udzielenie prokury:

1. Powołanie (ustanowienie) – czynność decyzyjna, w spółce osobowej – udzielają wspólnicy

jednomyślna zgoda uchwałą wspólników

2. Złożenie oświadczenie o udzieleniu prokury – czynność prawna (wykonawcza w stosunku do uchwały

wspólników), dokonuje osoba do reprezentacji,

3. Zgłoszenie prokurenta do rejestru i ujawnienie go w odpowiednim rejestrze –

Prokura uzyskuje skuteczność w momencie złożenia oświadczenia (dotarcie do adresata) nawet przed
zgłoszeniem i wpisem do rejestru.

Rodzaje prokury:

1. Samodzielna, oddzielna, samoistna – prokurent jednoosobowo reprezentuje spółkę
2. Łączna – udzielamy jednej prokury dwóm osobom, muszą występować łącznie, samodzielnie nie są

prokurentami, praktycznie są to właśnie dwie osoby a teoretycznie może być ich więcej – nie ma tu
ograniczonej, ale jest to niewygodne (art. 109

4

KC)

3. Nieprawidłowa, mieszana – dana osoba otrzymuje prokurę, ale do reprezentacji spółki potrzebna jest

jeszcze jedna osoba np.: członek zarządu, wspólnik

4. Oddziałowa (art. 109

5

KC) – zakres ograniczono do zakresu spraw wpisanego w rejestr oddziału

przedsiębiorstwa

Wygaśnięcie prokury:

1. Odwołanie – w każdym czasie (wynika z osobistego stosunku zaufania przedsiębiorcy do prokurenta),

może każda osoba prowadzenia spraw spółki (pojedynczy członek zarządu, pojedynczy wspólnik)

2. Otwarcie likwidacji lub upadłości przedsiębiorcy – wtedy wchodzą syndycy i likwidatorzy którzy mają

zwinąć przedsiębiorstwo, zamknąć interesy bieżące, zawsze powoduje wygaśnięcie

3. Wykreślenie przedsiębiorcy z rejestru
4. Przekształcenie przedsiębiorcy
5. Śmierć prokurenta
6. Zrzeczenie się prokury
7. Zbycie przedsiębiorstwa lub zaprzestanie działalności
8. Nie można przenieść prokury – stosunek niezbywalny, nie przechodzi, wynika z więzi zaufania

Prokurent może udzielić pełnomocnictwa rodzajowego lub szczególnego

SPÓŁKI

1. Źródła prawa spółek:

a. KSH
b. KC
c. Ustawy szczególne
d. Europejskie prawo spółek (rozporządzenia – czyli bez implementacji i stosowane

bezpośrednio we wszystkich państwach unii – i dyrektywy które wymagają implementacji)

2. Pojęcie spółki – spółka jest specjalnym stosunkiem prawnym (podejście umowne), twór organizacyjny

(teoria instytucjonalna), obecnie dominuje ujęcie mieszane: stosunek prawny na podstawie umowy
między wspólnikami, jest też jednocześnie jednostką organizacyjną, muszą być wspólnicy, musi być
porozumienie między nimi, musi być majątek, muszą być określone reguły organizacyjne działania a
także wyodrębniony cel działania spółki,

3. Spółka jako stosunek prawny – spółka jest zdefiniowana w art. 860 KC oraz art. 3 KSH, wspólnicy mają

stosunek obligacyjny w stosunku to spółki: muszą zainwestować coś, umowa spółki ma też charakter
ustrojowy – konstytucja spółki – określa ustrój wewnętrzny spółki (organy, działania itp.), umowa
spółki na charakter podmiototwórczy czy też kreacyjny lub założycielski (spółka jest nowym
podmiotem prawnym oprócz cywilnej), cechą tej umowy jest affectio societatis (tj. każdy ze
wspólników musi mieć wolę uczestniczenia w spółce, niezbędne, bez tego mamy do czynienia ze
spółką pozorną np. gdy jeden wspólnik ma udział 99 udziałów a drugi jeden udział żeby spółka nie była
jednoosobowa, jest tu podstawa do rozwiązania spółki), stosunek może też zaistnieć na podstawie
aktu założycielskiego (czynność prawna jednego wspólnika, spółka kapitałowa jednoosobowa). Spółka
jest jednostką organizacyjną, ma charakter korporacji (organizacja opierająca się na członkostwie min
jednej osoby, zazwyczaj wieloosobowe, z woli członków, korporacje oparte są na zmiennym składzie),

Rodzaje spółek:

1. Osobowe –

a. Cywilna
b. Jawna
c. Partnerska
d. Komandytowa
e. Komandytowo – akcyjna
f. Zgrupowanie interesów

2. Kapitałowe

a. Z ograniczoną odpowiedzialnością
b. Akcyjna
c. Europejska (ma formę akcyjnej)

3. Cechy odróżniające spółki –

a. w osobowych dużo większa rola wspólnika niż w kapitałowych (tam nieco maleje),
b. Spółki osobowe nie tworzą kapitału zakładowego – tworzą majątek ale on jest zmienny,

wspólnicy odpowiadają swoim majątkiem – a spółki kapitałowe tworzą kapitał zakładowy

c. Różnice co do podmiotowości prawnej – spółka osobowa ma zdolność prawną i do czynności

ale nie ma osobowości prawnej a kapitałowe mają osobowość prawną

d. Odpowiedzialność za zobowiązania – w osobowych przynajmniej niektórzy ponoszą

odpowiedzialność osobistą za zobowiązania a w kapitałowych odpowiedzialność wspólnika
jest wyłączona

e. Spółki osobowe zarządzane są przez wspólników (ma dużą władzę) a w kapitałowych zarządza

organ – zarząd, generalnie im więcej władzy tym więcej odpowiedzialności)

f. Spółki osobowe są transparentne podatkowo (nie płacą podatku dochodowego a płaci

wspólnik od dochodu), a w kapitałowej spółka płaci podatek dochodowy bo ma osobowość
prawną i dodatkowo płacą podatek dochodowy wspólnicy od zysku,

4. Grupy (zgrupowania) spółek – inaczej grupa kapitałowa, przybierają najczęściej postać holdingu,

koncernu (czyli udziałowe uczestnictwo jednej spółki dominujące – spółka matka, w drugiej – spółka
córka), powstaje efekt koordynacyjny pomiędzy tymi spółkami i ich działalność ma z reguły większą siłę
konkurencji na zewnątrz grupy, kontrola cudzego kapitału – spółka mając pakiet większościowy i tak
kontroluje całość kapitału spółki córki (efekt dźwigni), stan prawny grup: spółka dominująca i zależna

(art. 4, 6 KSH)nie ma uregulowania prawnego dominacji, są pewne ograniczenia i obowiązki które są
nałożone na dominującą ale jednocześnie przerzucone są na zależną,