Kodeks spółek handlowych
KC
Ustawa o krs
Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej
Prawo spółek handlowych – Koch, Napierała
Andrzej Kidyba – prawo handlowe (preferowany podręcznik, obecne wydanie 15)
Prawo handlowe – pod red. Prof. Okolskiego

Egzamin po VIII semestrze, pisemny, test z elementem opisowym, 21 pytań + 3 pytania opisowe, 30 punktów
na zaliczenie wystarczy 16 punktów,


Prawo handlowe – prawo prywatne, reguluje ustroje (organizacja wewnętrzna) przedsiębiorców wraz z tzw.
prawem stosunków handlowych (prawo umów handlowych, prawo czynności handlowych) – przejaw
zewnętrzny działalności przedsiębiorców, prawo cywilne – prywatne (patrzymy indywidualnie na podmiot jako
autonomiczny uczestnik obrotu prawnego), podmioty są sobie równe (prawnie mają wszyscy tą samą pozycję)

Konstrukcja:
Jest powiązane ściśle z prawem cywilnym, jest jej częścią która odnosi się do przedsiębiorców, można inaczej
nazwać cywilnym prawe gospodarczym, stosunki handlowe kwalifikowane są przez kodeks cywilny – stosujemy
kodeks cywilny (np. forma umowy itp.) co do zasady wprost,
Zasada jedności prawa prywatnego – normy adresowane zarówno do nie przedsiębiorców jak i do
przedsiębiorców, jest to jedna gałąź prawa prywatnego

Definicja przedsiębiorcy

.......
Podmiot nieosobowy – podmiot nie będący osobą prawną ani fizyczną, ułomna osoba prawna
Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą, nie ma jej w KC, w ust o swobodzie działalności
gospodarczej stanowi jednak co to jest działalność gospodarcza jednak lepiej stosować wg KC – każda
działalność podejmowana w celach zarobkowych, we własnym imieniu (ze skutkami dla siebie),
działalność zawodowa wystarczy żeby być przedsiębiorcą np. przedstawiciele wolnych zawodów, wskazówką
jest wykaz wolnych zawodów z KSH w art. 88, ale nie każdy zawód będzie wolny, jak ma być wolny to musi mieć
specjalne regulacje (czyli de facto egzamin państwowy).
Inna def. Przedsiębiorcy – z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, z ustawy o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji, z ustawy prawo własności przemysłowej ale każdy z tych def. Są to def szczegółowe branżowe.
Rozszerzają one na potrzeby danej dziedziny pojęcie przedsiębiorcy.
Jeżeli w ustawach szczegółowych nie ma definicji przedsiębiorcy to stosujemy definicję z KC.

Przedsiębiorstwo – jest to (z ustawy) nie jest to podmiot, jest to określona działalność (określenie funkcjonalne)
pod własną firmą, w ujęciu przedmiotowym – zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych
służący prowadzeniu działalność gospodarczej (art. 55

1

KC), kompleks majątkowy służący gromadzeniu zysków,

składniki: nazwa, prawa rzeczowe, koncesje, własność, materialne i niematerialne, długi nie są składnikami
przedsiębiorstwa, kompleks aktywów ogólnie rzecz ujmując,

Zbywalność przedsiębiorstwa

Można zbyć wydzierżawić, może być przedmiotem obrotu
Zbycie wymaga formy pisemnej z podpisami poświadczonymi notarialnie (NIE JEST TO AKT NOTARIALNY BO
NOTARIUSZ NIE SPORZĄDZA TUTAJ UMOWY !!!). Czasami jednak wymaga aktu notarialnego – gdy składnikiem
przedsiębiorstwa jest nieruchomość. Jeżeli przedsiębiorstwo jest wpisane do rejestru to trzeba tam to zgłosić.
Zbycie przedsiębiorstwa nie powoduje zbycia długów. Można przejąć jednak wg ogólnych reguł (czyli za zgodą
wierzyciela) na podstawie odrębnej umowy. Jeżeli strony tego nie zrobią to za długi odpowiada zbywca.
Odpowiedzialność jednak za długi jest solidarna nabywcy i zbywcę. Nabywca odpowiada do wartości nabytego
przedsiębiorstwa. Może się zwolnić jeżeli nabywca nie wiedział o długach chyba że mógł się o nich dowiedzieć z

zachowaniem należytej staranności. Wartość przedsiębiorstwa jest obniżana o długi które nabywca będzie
spłacał.

Rejestrowanie przedsiębiorców

Rejestr ma na celu poznania sytuacji faktycznej i prawnej przedsiębiorcy, czyli pełni funkcję informacyjne, może
mieć funkcje legalizacyjne (np. spółki osobowe handlowe).
Obecnie mamy system dwudzielny:
Rejestr przedsiębiorców będący częścią KRS – wykaz istotnych danych o przedsiębiorcy, elektronicznie,
prowadzony przez sądy rejonowe (wydziały gospodarcze) dla właściwości województwa lub części
województwa i niektórych miastach powiatowych, rejestrowane są tam jednostki organizacyjne (spółki
handlowe głównie, art. 36 KH), wpisywane są tam dane (art. 38 i następne ustawy o KRS) indywidualizujące
przedsiębiorcę: nazwa, siedziba, przedmiot działalności, kapitał zakładowy, nieraz wspólnicy, adres, informacje
o ważnych zdarzeniach, sprawozdania finansowe. Rejestr prowadzony jest pod numerem w kolejności wpisów.
Oprócz samych wpisów (do bazy danych) mamy tam dokumenty rejestrowe będące podstawą wpisów
(papierologia) np. podwyższenie kapitału zakładowego. Najważniejszą zaletą rejestru jest jego jawność (art. 8
ust. 1 ustawy o KRS) bezwarunkowo dla wszystkich.
ZASADY:



Zasada jawność materialna polega na ty, że z ujawnieniem lub nie wiążą się określone skutki prawne

(art. 14 i dalsze ustawy o KRS).



Zasada powszechnej znajomości (art. 15 KRS) wpisu – nikt nie może się zasłaniać tym że o zmianie

wpisu nie wiedział.



Zasada domniemania prawdziwości i pełności wpisanych danych (art. 17 KRS)

PROCEDURA:
Postępowanie nieprocesowe, sformalizowane (na określonych formularzach zgodnie z instrukcjami), termin 7
dni na zgłoszenie a sąd powinien rozpatrzyć to też w terminie 7 dni, zgłoszenie obligatoryjne (rzadko
fakultatywne), zgłoszenie trafia do sądu (a w praktyce referendarzy), wniosek jest rozpatrywane najpierw
formalnie (opłata za formularz, poprawność wypełnienia formularza i poprawność jego wyboru – jeżeli coś jest
nie tak można uzupełnić) a później merytorycznie (sąd bada już kompleksowo, zgodność formy i treści
zgłoszenia z przepisami prawa, nie bada rzeczywistości chyba że podejmie istotną wątpliwość), sąd później
może wezwać do usunięcia braków (dla spółek kapitałowych – powiedziane wprost w ustawie), postanowienie
o dokonanie wpisu i faktyczne dokonanie wpisu, postanowienia są niby natychmiast wykonalne (czyli prosto z
biurka sędziego powinno być natychmiast wpisane), można wnosić odwołania (np. skarga na czynności
referendarza sądowego) lub zaskarżyć apelacją lub wnieść skargi kasacyjnej (w sprawach dot. wpisu lub
wykreślenia)

Centralna ewidencja informacji o działalności gospodarczej

Tylko osoby fizyczne, prowadzony przez ministra gospodarki, system teleinformatyczny w pełni
zinformatyzowany (brak papierologii absolutny), wysyłamy tylko zgłoszenie netem bez dokumentów
potwierdzających, w wyjątkowych sytuacjach można zgłosić to w gminie, wszystko dokonuje się informatycznie,
jawność, odpis netem, domniemanie prawdziwości.

Firma

Jest to nazwa pod którą działa podmiot. Nie jest to przedsiębiorstwo. Firma jako oznaczenie przedsiębiorcy ma
kilka składników:
Rdzeń, korpus firmy – główny element odróżniający, (art. 42

2

– 42

10

KC + ustawy szczególne), rdzeń firmy osoby

fizycznej to imię i nazwisko, rdzeń spółek osobowych to min. nazwisko jednego ze wspólników, przy spółkach
kapitałowych może być dowolny tzw. firmy fantazyjne. W firmie osoby prawnej może pojawić się nazwisko.
Dodatki – mogą być obligatoryjne (forma prawna działalności np. spółka jawna poza osobą fizyczną, stadium
istnienia spółki np. w upadłości), fakultatywne (miejsce działalności, przedmiot działalności, skrót firmy etc.),
ZASADY PRAWA FIRMOWEGO:

 Zasada jedności – art. 43 §2

1

KC

 Zasada prawdziwości firmy – oznaczenie nie może wprowadzać w błąd art. 43

3§2

KC

 zasada jawności – firme należy ujawnić we właściwym rejestrze art. 43§2

2

KC

 zasada ciągłości firmy – art. 43

7i8

KC firma pod jedną nazwą po sprzedaży może działać dalej pod tą

nazwą

 zasada niezbywalności – firmy nie można zbyć ale można upoważnić do korzystania z firmy (franczyza)

ale można zbyć przedsiębiorstwo z nazwą za zgodą zbywcy

 zasada wyłączności – na tym samym rynku kolejna firma musi się dostatecznie wysoko odróżniać od

innej prowadzączej,

OCHRONA FIRMY – Ochrona prawa do firmy – prawo podmiotowe do oznaczenia, można żądać usunięcia,
odszkodowania itp.