1. Pojęcie materialnego prawa administracyjnego
Prawo administracyjne materialne – są to normy w stosunku do ludzi, osób prawnych. Celem jest
ustalenie konsekwencji prawnej normy prawnej

2. Pojęcie ustrojowego prawa administracyjnego
Prawo administracyjne ustrojowe – reguluje strukturę podmiotów wykonujących administrację
publiczną i systematyzujących podmioty. Reguluje także funkcje kierownicze jednych jednostek
administracji publicznej nad innymi.
Do zasadniczych zagadnień prawa ustrojowego należą zagadnienia dotyczące organów adm.
publicznej, urzędów, klasyfikacji organów adm., władztwa organizacyjnego, kompetencji i
właściwości oraz zasad powiązań organów adm. publicznej.

3. Pojęcie prawa materialnego procesowego
Prawo procesowe – określa jak stosować normy prawa materialnego dla indywidualnego podmiotu w
konkretnej sytuacji. Jest objęte w Kodeksie Postępowania Administracyjnego.
Prawo procesowe podzielić możemy na :
- prawo o ogólnym postępowaniu administracyjnym i postępowaniach szczególnych;
- prawo o postępowaniu egzekucyjnym w administracji i innych postępowaniach wykonawczych;
- prawo o trybie kontroli przestrzegania przepisów prawnych przez podmioty administracji
państwowej oraz obywateli i organizacje społeczne;
- prawo o postępowaniu legalizacyjnym
- prawo o postępowaniu karno – administracyjnym (postępowaniu w sprawach o wykroczenia);
- prawo o postępowaniu porządkowym i dyscyplinarnym;
- prawo o postępowaniu w sprawach skarg i wniosków.

4. Definicja prawa administracyjnego wg Starościaka
Wg Starościaka – p. aministracyjne to gałąź prawa, która reguluje działalność organów państwowych,
podejmowaną w celu wykonania ustalonych prawem zadań organizatorskich wypełnianych w
swoistych formach działania.
Zatem prawo administracyjne jest to dział prawa, który obejmuje ogół norm regulujących stosunki
społeczne związane z administracyjną działalnością organów państwowych i innych podmiotów
wykonujących funkcje administracyjne w administracji publicznej.

5. Pojęcie administracji publicznej
1. Teorie negatywne- kwestionują możliwość wyodrębnienia cech administracji. Adm. Publicznej nie

można definiować, można ją tylko opisywać. Opis poszczególnych instytucji administracji daje
obraz całej administracji publicznej.

2. Teorie pozytywne – przedstawiciele poszukują cech adm. publicznej. Zwraca się uwagę na

funkcjonowanie lub organizowanie administracji publicznej



Ujęcie podmiotowe – administracja publiczna jest to system podmiotów utworzonych przez
ustawę z władzą organizatorską w imieniu państwa



Ujęcie przedmiotowe – administracja publiczna to działalność organów państwowych
wykonywana zgodnie z prawem. Jest to funkcja państwa o charakterze wykonawczym. Ujęcie
to ma najwięcej zwolenników.

6. Tzw. negatywna definicja administracji publicznej
Teorie negatywne- kwestionują możliwość wyodrębnienia cech administracji. Adm. Publicznej nie
można definiować, można ją tylko opisywać. Opis poszczególnych instytucji administracji daje obraz
całej administracji publicznej.

7. Pojęcie administracji władczej
w przypadku, gdy administracja wydaje akty obowiązujące adresatów i w razie potrzeby używa
przymusu państwowego wtedy mówimy, iż mamy do czynienia z administracją władczą.
Administracja ta charakteryzuje się prawem wydawania jednostronnych aktów pranych, którym służy

domniemanie ważności oraz możliwość zapewnienia ich wykonania przez zastosowanie środków
przymusu bez koniecznej ingerencji sądów. Administracja władcza może działać nie tylko przez
ograniczenie, ale także nakładając dodatkowe obowiązki na obywateli.

8. Pojęcie administracji świadczącej (niewładczej)
jeżeli administracja publiczna korzysta ze środków prawnych przysługujących dostępnych osobom
fizycznym to wtedy mamy do czynienia z administracją nie władczą . Administracja świadcząca
zapewnia obywatelowi określone świadczenia lub innego rodzaju korzyści. Do tego rodzaju
administracja zalicza się np. pomoc społeczną, subwencje, dotacje, oddanie np. do użytku publicznego
pewnych rzeczy, budynków

9. Elementy stosunku administracyjno-prawnego



Przedmiot stosunku administracyjno-prawnego – musi dotyczyć sfery publicznej i być

normowany przez kompetentne organy administracji publicznej, w drodze wydawanych na
podstawie prawa, aktów administracyjnych;



Podmiot stosunku administracyjno-prawnego – obligatoryjnym uczestnikiem stosunku

administracyjno-prawnego jest organ administracji publicznej lub podmiot wykonujący jego
funkcje. Podmiotami mogą być również, o ile posiadają osobowość prawa administracyjnego,
osoby fizyczne lub grupy, osoby prawne, jednostki organizacyjne itp;



Relacje pomiędzy uczestnikami stosunku administracyjno-prawnego – w przeciwieństwie do
stosunku cywilnoprawnego, w którym istnieje domniemanie równości stron, stosunek
administracyjno-prawny charakteryzuje się nierównorzędnością jego podmiotów. Oznacza to,
że organ administracji publicznej jednostronnie rozstrzyga o prawach lub obowiązkach
podmiotów stosunku.

10. Przedmiot stosunku administracyjno-prawnego
PRZEDMIOT stosunku administracyjno-prawnego leży zawsze w sferze prawem określonych zadań
administracji publicznej. Jest on objęty kompetencją jednego z podmiotów administracji.

11. Podmioty stosunku administracyjno-prawnego
PODMIOTAMI stosunku administracyjno-prawnego są:

 Zawsze organ (podmiot) administracji upoważniony do żądania określonego zachowania

się albo świadczenia i

 Podmiot (osoba fizyczna lub prawna, jednostka organizacyjna), do którego skierowany

jest nakaz lub zakaz albo który żąda określonego zachowania się od organu administracji.

- podmiotem stosunku administracyjno – prawnego są wyłącznie sprawy należące do kompetencji
organów administracji państwowej.

12. Treść stosunku administracyjno-prawnego
Stosunek administracyjno-prawny jest to stosunek między państwem i działającymi w jego imieniu
podmiotów administracji publicznej, a obywatelami i innymi podmiotami, które oparte są na normach
prawa administracyjnego. Cechą charakterystyczna tego stosunku jest nierównorzędność stosunków
podmiotu do prawa cywilnego.

13. Powstanie stosunku administracyjno-prawnego

 Z mocy samej ustawy powstają prawa i obowiązki w sferze podatkowej, obowiązku

szkolnego, uczestników ruchu drogowego, użytkowników urządzeń publicznych itd.



W drodze aktu administracyjnego – często stosunek administracyjno-prawny powstaje w

wyniku konkretyzacji uprawnień i obowiązków w drodze aktu administracyjnego. Np. obowiązek
szkolny dziecka rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w
którym dziecko kończy 7 lat



W drodze ugody administracyjnej- kodeks postępowania administracyjnego stanowi, że

strony o spornych interesach mogą zawrzeć umowę administracyjną, która po jej zatwierdzeniu

przez organ administracyjny – wywiera takie skutki prawne jak decyzja administracyjna. Ugoda
administracyjna powoduje nawiązanie stosunku administracyjno-prawnego.

 W wyniku działań faktycznych – np. gdy przez sam fakt dopuszczenia do korzystania z

gminnego urządzenia publicznego powstaje stosunek prawny z uprawnieniami i obowiązkami
gminy oraz osoby korzystającej.

14. Rodzaje stosunków administracyjno-prawnych



Stosunek materialny – powstaje na skutek zaistnienia stanu faktycznego lub faktu prawnego,

wyczerpującego zakres zastosowania norm prawa administracyjnego materialnego.
Nawiązanie stosunku materialnego jest związane z nałożeniem na adresatów norm prawa
materialnego, określonych w nim praw i obowiązków;



Stosunek procesowy – powstaje w wyniku zaistnienia stosunku materialnego, w momencie

wszczęcia postępowania administracyjnego. Z mocy stosunku procesowego stronom
przysługują, na podstawie prawa administracyjnego procesowego, prawa i obowiązki
formalne;



Stosunek egzekucyjny – jest pochodną stosunku procesowego. Jego istota polega na

konieczności bezwzględnego podporządkowania się decyzji egzekucyjnej, organu
administracji publicznej wydanej w celu wykonania prawa; łączy się z mniejszą lub większą
dolegliwością.

15. Źródła prawa administracyjnego (wszystkie)
W systemie źródeł prawa administracyjnego można wyróżnić kilka ich rodzajów. Jeżeli przyjmie się
kryterium usytuowania organu stanowiącego akt normatywny, to wyodrębnić można:

· źródła prawa stanowione przez naczelne organy państwa
· źródła prawa stanowione przez naczelne i centralne organy administracji
· źródła prawa stanowione przez organy administracji rządowej w województwie i organy jednostek
samorządu terytorialnego.

Z punktu widzenia sfer działania administracji ( zewnętrznej i wewnętrznej) wyróżnić można:
· źródła prawa powszechnie obowiązującego (np. ustawy)
· źródła prawa wewnętrznego (np. zarządzenia ministra).

Przyjmując za kryterium rozróżnienia treść aktu prawnego, można dokonać podziału na:
· źródła ustrojowe (Konstytucja)
· źródła funkcjonalne (np. ustawy tworzące urzędy ministrów)
· źródła określające prawa i obowiązki obywateli (np. ustawa-Ordynacja wyborcza do Sejmu).
ŹRÓDŁA POWSZECHNIE OBOWIĄZUJĄCEGO PRAWA
Konstytucja
Ustawy
Ratyfikowane umowy międzynarodowe
Rozporządzenia
Akty prawa miejscowego

16. Podział źródeł prawa administracyjnego na powszechnie obowiązujące i wewnętrzne

Źródłami powszechnie obowiązującego prawa RP są:

- Konstytucja
- ustawy
- ratyfikowane umowy międzynarodowe za / bez zgodą wyr. w ustawie
- rozporządzenia
- akty prawa miejscowego

Adresatami aktów wewnętrznych są jednostki organizacyjne oraz pracownicy tych jednostek
podporządkowani organom wydającym te akty; Źródłami prawa wewnętrznego mogą być uchwały

organów kolegialnych i zarządzenia organów monokratycznych. Akty wewnętrzne mogą nosić różne
nazwy, jak, np. regulamin, instrukcja, pismo ogólne, itp.

17. Umowa międzynarodowa jako źródło prawa administracyjnego
Ratyfikowane umowy międzynarodowe zaliczane są do źródeł prawa powszechnie obowiązującego, a
po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw RP stanowi część krajowego (wewnętrznego) porządku prawnego i
jest bezpośrednio stosowana, chyba że jej stosowanie jest uzależniona od wydania ustawy. Tylko
umowy ratyfikowane są źródłami prawa powszechnie obowiązującego i częścią krajowego porządku
prawnego. Ratyfikacja umów należy do Prezydenta RP. Umowa ratyfikowana za zgodą wyrażoną w
ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową.

18. Akty prawa miejscowego jako źródła prawa administracyjnego; podmioty uprawnione do

ich wydawania

Akty prawa miejscowego (pojęcie). Przepisy prawne obowiązujące na oznaczonej części terytorium
państwa a nie na całym jego obszarze i tylko wówczas gdy wydawane są przez organy samorządu
terytorialnego lub terenowe organy adm. rządowej nazywamy aktami prawa miejscowego. Akty prawa
miejscowego są aktami powszechnie obowiązującymi. Akty prawa miejscowego (podmioty
upoważnione do stanowienia). Sejmik województwa, rada powiatu, rada gminy, wojewoda, dyrektorzy
urzędów morskich, okręgowi inspektorzy rybołówstwa morskiego.

19. Rozporządzenie z mocą ustawy jako źródło prawa administracyjnego (podmioty)

Obecnie Konstytucja z 1997r. przewiduje wydawanie rozporządzeń z mocą ustawy tylko w stanie
nadzwyczajnym, tj. w czasie stanu wojennego. Jeżeli Sejm nie może zebrać się na posiedzenie
Prezydent RP na wniosek RM wydaje rozporządzenie z mocą ustawy. Mogą one dotyczyć zasad
działania organów władzy publicznej, ograniczenia wolności, praw człowieka i obywatela oraz
podstaw.Rozporządzenia te mają charakter powszechnie obowiązującego prawa.

20. Rozporządzenie jako źródło prawa administracyjnego (podmioty)
Rozporządzenia są aktami normatywnymi wydawanymi na podstawie upoważnień ustawowych przez
organy władzy wykonawczej. Rozporządzenie jest źródłem prawa oraz formą działania adm. W
hierarchii źródeł prawa zajmują pozycje niższą niż ustawa, chociaż też zawierają normy prawne
powszechnie obowiązujące. Rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w Konstytucji na
podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie, są to: Prezydent, RM, Prezes RM,
ministrowie kierujący działami administracji rządowej, KRRiT, przewodniczący Komitetów: Badań
Naukowych i Integracji Europejskiej, wojewodowie.

21. Kontrola legalności rozporządzeń
Prawo do wydawania rozporządzeń przysługuje: Prezydentowi, Radzie Ministrów, Prezesowi Rady
Ministrów, ministrom kierującym działem administracji rządowej, przewodniczącym określonych w
ustawie komitetów powołanych w skład Rady Ministrów oraz Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji.
Badanie konstytucyjności i legalności rozporządzeń należy do Trybunału Konstytucyjnego.

22. Kontrola legalności aktów prawa miejscowego
są źródłem powszechnie obowiązującego prawa o ograniczonym terytorialnie zasięgu. Obowiązują na
obszarze działania organów, które je ustanowiły. Legalność prawa miejscowego kontroluje Naczelny
Sąd Administracyjny oraz Prezes Rady Ministrów (akty wojewody).

23. Akty prawa miejscowego wydawane przez gminę
Za akty prawa miejscowego gminy (przepisy gminne) uważa się przepisy powszechnie obowiązujące
na obszarze gminy, stanowione przez gminy (reprezentowane przez swoje organy) na podstawie
upoważnień ustawowych. Przepisy gminne można podzielić na przepisy wykonawcze i przepisy
porządkowe.
Gminne przepisy wykonawcze tworzy rada gminy w drodze uchwały. Do pierwszej grupy zaliczyć
można m.in. uchwały określające stawki podatku od nieruchomości i od posiadania psów , uchwały

znajdujące delegacje ustawowe w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi
Do kategorii wykonawczych przepisów gminnych należą również normatywne uchwały rady gminy,
podejmowane celem wykonania woli mieszkańców wyrażonej w referendum gminnym

24. Znaczenie orzecznictwa dla administracji publicznej (administracyjnego jak i sądowego)

25. Prawne formy działania administracji publicznej (6 przykładów Starościaka)
1) akty normatywne, 2) akty administracyjne, 3) ugody, 4) porozumienie admin. 5) Czynności
cywilno-prawne, 6) czynności faktyczne

26. Pojęcie aktu administracyjnego indywidualnego
AKT ADMINISTRACYJNY, indywidualny jednostronny akt prawny organu administracji publ.,
regulujący konkretną sprawę i skierowany do konkretnie oznaczonego adresata (z nazwy lub z imienia
i nazwiska); akty administracyjne mogą być wydane tylko w wypadkach przewidzianych w ustawie
lub w innym generalnym akcie prawnym z zakresu prawa administracyjnego.

27. Formy aktu administracyjnego indywidualnego
Decyzje administracyjne, licencje, koncesje, zezwolenia, pozwolenia, zgody, nakazy

28. Decyzja administracyjna i jej elementy składowe
forma aktu administracyjnego; jest wydawana w specjalnym trybie uregulowanym postępowaniem
administracyjnym (kpa, ordynacja podatkowa, kodeks celny).
· data
· oznaczenie organu wydającego
· adresat
· podstawa prawna
· treść, rozstrzygnięcie (tzw. osnowa)
· uzasadnienie prawne i faktyczne
· pouczenie (czy i w jakim trybie przysługuje odwołanie)
· podpis osoby kompetentnej
Organ może zastosować przymus w celu realizacji swojej decyzji. Obowiązuje tzw. domniemana
prawidłowość decyzji. Decyzja, nawet nieprawomocna, może mieć klauzulę natychmiastowej
wykonalności.

29. Akty administracyjne; konstytutywny a deklaratoryjny
Akt deklaratoryjny- podciąga dany stan faktyczny pod normę prawna w sposób wiążący. Deklaruje
(ustala), że w danej sytuacji adresat aktu ma określone uprawnienia lub obowiązki których sam akt nie
tworzy wynikają one z przepisów prawa. Akty deklaratoryjne ustalają treść stosunku prawnego, treść i
granicę uprawnień i obowiązków adresata aktu. Akt konstytutywny- tworzy, zmienia lub znosi
stosunek prawny przy czym skutek prawny następuje z mocy aktu adm. z chwilą jego wydania
(ogłoszenia lub doręczenia).
30. Akty administracyjne; osobowy a rzeczowy
Akty adm. osobiste- wywierają skutki w sferze prawa cywilnego bezpośrednio (wywłaszczenie
nieruchomości na podstawie decyzji adm.) lub pośrednio co stanowi niezbędną przesłankę dla
zawarcia umowy. W przypadku rzeczowego aktu adm. związanego z rzeczą lub przedsiębiorstwem
uprawnienia lub obowiązki mogą przechodzić na każdorazowego właściciela rzeczy lub podmiotu
prowadzącego przedsiębiorstwo.

31. Warunki prawidłowości aktu administracyjnego (aby akt administracyjny był ważny)
Akt administracyjny (prawidłowość). Akt administracyjny jest prawidłowy, jeżeli odpowiada
wszelkim przesłankom stawianym przez porządek prawny. Akt ten jest prawidłowy jeżeli: został
wydany przez właściwy organ (mający kompetencje, uprawnienia), został wydany zgodnie z
przepisami prawa formalnego, jest treściowo zgodny z obowiązującym prawem materialnym.

32. Pojęcie licencji

Licencja jest aktem administracyjnym ustalającym uprawnienia do wykonywania określonej
działalności (niekoniecznie o charakterze gospodarczym) lub pracy zawodowej, gdy wykonywanie
takiej działalności związane jest z posiadaniem odpowiednich kwalifikacji.

33. Pojęcie zezwolenia

Zezwolenie jest formą aktu administracyjnego ustalającego uprawnienia w sferze prawa
administracyjnego lub wyrażającego zgodę na dokonanie przedsięwzięcia lub podjęcie czynności
dopuszczonej normami prawa administracyjnego.

34. Uznanie administracyjne
Uznanie administracyjne istnieje wówczas, gdy administracja dla urzeczywistnienia stanu prawnego
może wybierać między różnymi rozwiązaniami.Uznanie może polegać na tym, że administracja musi
się zdecydować, czy dany środek można w ogóle zastosować albo też jaki ze środków wybrać.
Uznanie zapewnia ustawodawca, ponieważ musi ono wynikać z normy prawnej (ustawowej). Uznanie
stwarza administracji możliwość działania na własną odpowiedzialność, jakkolwiek na podstawie
upoważnienia udzielonego przez ustawę. Decyzje administracyjne oparte na uznaniu podlegają
kontroli NSA.

35. Ugoda administracyjna jako prawna forma działania administracji publicznej
Ugoda administracyjna- ma charakter ugody pomiędzy stronami postępowania administracyjnego,
zawieranej przed organem, przed którym toczy się postępowanie administracyjne. Ugoda ta może być
zawarta tylko w indywidualnej sprawie administracyjnej, wyłącznie w czasie trwania postępowania
administracyjnego i to tylko w takiej sprawie, w której biorą udział co najmniej dwie strony o
spornych interesach. Ugoda administracyjna po jej zatwierdzeniu przez organ administracji, zastępuje
decyzje w sprawie.

36. Porozumienie administracyjne (niewładcza forma działania)
Porozumienie administracyjne należy do nie władczych form działania administracji. Jest dwu- lub
wielostronną czynnością z zakresu prawa administracyjnego, dokonaną przez podmioty wykonujące
administrację publiczną a dochodzącą do skutku na podstawie zgodnych oświadczeń woli tych
podmiotów.Cechą charakterystyczną porozumienia administracyjnego jest to, że jego stronami są
organy administracji publicznej.

37. Pojęcie koncentracji w administracji
38. Pojęcie dekoncentracji w administracji
Przy koncentracji- punkt ciężkości administrowania spoczywa w rękach organów naczelnych,
centralnych, które decydują we wszystkich ważnych sprawach, a więc ciężar administrowania
znajduje się w rękach nielicznych organów. Przy dekoncentracji punkt ciężkości administrowania leży
w organach terenowych, które wykonują przeważającą większość zadań administracji.
39. Pojęcie centralizacji w administracji
Centralizacja- cała władza skupiona na szczeblu centralnym. Właściwość miejscowa obejmuje cały
kraj. Kompetentnymi do rozstrzygania spraw są organy centralne.

40. Pojęcie decentralizacji w administracji
Decentralizacja – przekazanie części kompetencji organów centralnych organom terenowym, które
działając na podstawie prawa pozostają pod nadzorem organów państwowych.

41. Nadzór a kontrola
Nadzór jest pojęciem szerszym niż kontrola. Nadzór obejmuje zawsze kontrolę, natomiast
wykonywanie kontroli nie musi się łączyć z prawem stosowania środków nadzorczych. O nadzorze
mówi się wówczas, gdy w grę wchodzi prawo wydawania poleceń, wiążących dyrektyw co do zmiany
kierunków działania. Nadzór nie ogranicza się do obserwacji i ustaleń stanu faktycznego (jak
kontrola), ale łączy się z możliwością stosowania środków nadzoru.

42. Pojęcie organu administracji publicznej
Wyodrębniony organizacyjnie zespół osób-rzeczowy działający na podstawie i w granicach praw
utworzonych w celu realizacji określonych zadań państwowych.

43. Pojęcie organu administracji rządowej
stanowi wyodrębnioną część aparatu administracji rządowej,
- działa w imieniu i na rachunek państwa,
- uprawniony jest do korzystania ze środków władczych,
- działa w zakresie przyznanych mu kompetencji.

44. Pojęcie i rodzaje organów ...................
Wyróżniamy: a) Organy naczelne i inne organy administracji; b) Organy centralne i terenowe
(lokalne); c) Organy decydujące i pomocnicze; d) Organy jednoosobowe (monokratyczne) i
kolegialne; e) Organy zawodowe i społeczne. Zakres działania wskazuje, jakimi sprawami ma się
zajmować dany organ.

45. Kompetencje Prezesa Rady Ministrów
Prezes RM. Według Konstytucji Prezes RM: -reprezentuje RM, -kieruje pracami RM, -wydaje
rozporządzenia, -zapewnia wykonywanie polityki RM i określa sposoby jej wykonywania, -
koordynuje i kontroluje pracę członków RM, -sprawuje nadzór nad samorządem terytorialnym w
granicach i formach określonych w Konstytucji i ustawach, -jest zwierzchnikiem służbowym
pracowników administracji rządowej, -jest zwierzchnikiem korpusu służby cywilnej. Według ustaw
zwykłych Prezes RM: -powołuje i odwołuje sekretarzy i podsekretarzy stanu, -powołuje i odwołuje
kierowników niektórych urzędów centralnych oraz zastępców kierowników tych urzędów, -powołuje i
odwołuje wojewodów, a na ich wniosek – wice-wojewodów, -kieruje działalnością wojewodów i
sprawuje nadzór nad ich działalnością oraz dokonuje okresowej oceny ich pracy, -sprawuje nadzór nad
działalnością jednostek samorządu terytorialnego. RM może: -wyznaczyć ministrowi zakres spraw, w
których minister ten działa z upoważnienia Prezesa RM, -żądać informacji, dokumentów i sprawozdań
okresowych

46. Kompetencje Prezydenta
Prezydent RP - jest najwyższym przedstawicielem RP i gwarantem ciągłości władzy państwowej.
Czuwa nad przestrzeganiem Konstytucji, stoi na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz
nienaruszalności i niepodległości jego terytorium. Jako reprezentant państwa w jego stosunkach
zewnętrznych ratyfikuje i wypowiada umowy międzynarodowe, mianuje i odwołuje pełnomocnych
przedstawicieli Jest najwyższym zwierzchnikiem Sił Zbrojnych. Nadaje obywatelstwo polskie i
wyraża zgodę na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego, nadaje ordery i odznaczenia, stosuje prawo
łaski, powołuje sędziów. Powołuje: Pierwszego Prezesa i prezesów Sądu Najwyższego, Prezesa i
Wiceprezesa Trybunału Konstytucyjnego, Prezesa i wiceprezesów NSA, członków Rady Polityki
Pieniężnej, członków Rady Bezpieczeństwa Narodowego i członków Krajowej Rady Radiofonii i
Telewizji. W zakresie legislacji Prezydent korzysta z inicjatywy ustawodawczej, podpisuje lub
odmawia podpisania ustaw, zarządza ogłoszenie ustawy oraz umowy międzynarodowej w Dzienniku
Ustaw RP, wydaje rozporządzenia, zarządzenia, nadaje statut Kancelarii Prezydenta RP

47. Pojęcie i rodzaje terenowych organów administracji rządowej
Terenowe organy administracji rządowej – w skład adm. Rządowej wchodzą nie tylko org centralne
lecz również org terenowe tzw obejmujące swoim działaniem oznaczoną część terytorium kraju np.:
województwo

48. Administracja zespolona i podmioty tej administracji
Jest elementem rządowej administracji terenowej. Obejmuje ona wszystkie organy adm państw
podległe bezpośrednio wojewodzie. Są to I i II wojewoda, zespolone służby, inspekcje i straż
wojewódzka, dyrektor generalny urzędu wojewódzkiego.

49. Kompetencje wojewody
Wojewoda jest: -przedstawicielem RM w województwie, -zwierzchnikiem zespolonej administracji
rządowej, reprezentantem Skarbu Państwa w zakresie i na zasadach określonych w ustawach.
Wojewoda jako przedstawiciel RM odpowiada za wykonywanie polityki rządu na obszarze
województwa. Najważniejsze to: 1) kontrola wykonywania przez organy zespolonej administracji
rządowej zadań, wynikających z aktów normatywnych, ustaleń RM oraz zarządzeń i poleceń Prezesa
RM, 2) kontrola wykonywania przez organy samorządu terytorialnego i inne samorządy zadań z
zakresu administracji rządowej 3) zapewnienie współdziałania wszystkich jednostek organizacyjnych
administracji rządowej i samorządowej działających na obszarze województwa w zakresie
zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia, zagrożeń środowiska, bezpieczeństwa państwa i
utrzymania porządku publicznego, ochrony praw obywatelskich oraz zapobiegania klęskom
żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom, a także zwalczania i usuwania ich skutków, 5)
współdziałanie z właściwymi organami innych państw oraz międzynarodowych organizacji
rządowych i pozarządowych na zasadach określonych przez ministra właściwego do spraw
zagranicznych, 6) reprezentowanie RM na uroczystościach państwowych i w trakcie oficjalnych wizyt
składanych w województwie przez przedstawicieli państw obcych.Wojewoda posiada kompetencje
stanowienia aktów prawa miejscowego.

50. Pojęcie organu administracji samorządowej
W administracji rządowej nie występuje podporządkowanie organów niższego szczebla organom
wyższego szczebla tak jak w administracji rządowej. Brak niechierarchicznego podporządkowania
działa ona w imieniu własnym na własny rachunek.

51. Organy stanowiące i kontrolne gminy, powiatu, województwa
Prezes rady ministrów, wojewodowie, regionalne izby obrachunkowe (w zakresie spraw
budżetowych), sejmik samorządowy, sejm.

52. Organy wykonawcze gminy, powiatu, województwa
Gmina: Wójt, Rada Gminy
Powiat: Zarząd Powiatu, Starosta i Rada Powiatu
Województwo: Zarząd województwa, Marszałek, Sejmik

53. Kompetencje wójta
Normuje art.30 ust. o samorządzie gminnym. Wójt wykonuje uchwały rady gm. , ale również
przygotowuje projekty uchwał rady. Wykonuje zadania gm. Określone przepisami prawa np.
gospodarowanie mieniem gminnym, wykonanie budżetu, zatrudnienie i zwalnianie kierowników
gminnych jednostek organizacyjnych. Opracowuje plan operacyjny ochronny przed powodzią oraz
ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm przeciwpowodziowy. W przypadku wprowadzenia stanu klęski
żywiołowej właściwy miejscowo wójt kieruje działaniami prowadzonymi na obszarze gminy w celu
zapobieżenia skutkom klęski żywiołowej lub ich usunięciu. Kieruje bieżącymi sprawami gminy.
Reprezentuje ją na zewnątrz. Składa oświadczenia woli w imieniu gminy w zakresie zarządu mieniem.
Jest kierownikiem urzędu gminy i wykonuje uprawnienia zwierzchnika służbowego w stosunku do
pracowników urzędu oraz kierowników gminnych jednostek organizacyjnych. Jest kierownikiem
urzędu stanu cywilnego, chyba że rada powołała innego kierownika.

54. Nadzór nad działalnością samorządu terytorialnego (podmioty i kryteria sprawowanego

nadzoru (jak np. kryterium legalności)

Działalność samorządu terytorialnego podlega nadzorowi z punktu widzenia legalności. Nadzór
wykonują: Prezes RM, wojewodowie i regionalne izby obrachunkowe. Kompetencje nadzorcze
przysługują również Sejmowi w ograniczonym zakresie


55. Pojecie podziału terytorialnego państwa
Dokonywany jest w celu ustanowienia ścisłych granic terytorialnych dla działania organów
administracji. Dzieli się na zasadniczy, podstawowy, ogólny.

56. Podział zasadniczy
Stworzony dla najważniejszych organów terytorialnych i aktualnie jest podziałem na województwa,
powiaty, gminy.

57. Podział pomocniczy
Jest to podział pomocniczy organów terenowych- jest to podział na gminy, sołectwa, osiedla,
dzielnice.

58. Podział do celów specjalnych
Dla potrzeb administ wojska czy kolei, ich cechą charakterystyczną jest to że nie musza pokazywać
się z jednostkami zasadniczego podziału terytorialnego.

59. Władze gminy i sposób ich powoływania
Mieszkańcy gminy podejmują rozstrzygnięcia w głosowaniu powszechnym (poprzez wybory i
referendum) lub za pośrednictwem organów gminy.
Organami Gminy są: Rada Miejska i Burmistrz Miasta i Gminy
Organy Gminy wykonują swoje zadania przy pomocy Urzędu Miasta i Gminy oraz gminnych

jednostek organizacyjnych.

60. Powoływanie i odwoływanie organów wojewódzkiej administracji zespolonej