Papiery wartościowe

Aleksander Werner

― prawnik w Kancelarii Kalwas i Wspólnicy,

pracownik naukowy w Szkole Głównej
Handlowej

weksle

weksel

• Papier wartościowy,

sporządzony w formie

ściśle określonej
przepisami prawa

wekslowego, zawierający
bezwarunkowe
przyrzeczenie lub
bezwarunkowe
polecenie wystawcy

zapłacenia ściśle

określonej sumy

pieniężnej, stwarzający

bezwarunkową

odpowiedzialność osób
na nim podpisanych

Papiery wartościowe

RODZAJE

weksel własny

• bezwarunkowe

przyrzeczenie

wystawcy zapłacenia

weksel trasowany

• bezwarunkowe

polecenie

zapłaty –

określonej sumy

pieniężnej we
wskazanym miejscu i

czasie i stwarzającym

bezwarunkową

odpowiedzialność

osób na nim
podpisanych

Papiery wartościowe

FORMA

• Weksel musi być sporządzony w formie

pisemnej

• Prawo wekslowe nie przewiduje bardziej

surowych wymogów dotyczących formy
(nie jest wymagane opatrzenie weksla
datą pewną itd.)

Papiery wartościowe

Zobowiązanie wekslowe

• Charakter bezwarunkowy
• Samodzielność
• Solidarność
• Abstrakcyjność

Papiery wartościowe

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

1. Miejsce wystawienia
2. Data wystawienia
3. Suma wekslowa cyfrowo
4.

Oznaczenie terminu płatności

5. Bezwarunkowe przyrzeczenie

zapłaty

określonej sumy pieniężnej

6

.

Oznaczenie rodzaju weksla

7.

Nazwa weksel w treści

8. Remitent
9. Suma wekslowa słownie
10. Domicyliat
11. Miejsce płatności weksla
12. Podpis wystawcy weksla

własnego

Papiery wartościowe

brak terminu płatności

=

weksel płatny za okazaniem

brak miejsca płatności

=

miejsce wystawienia weksla

uważa się za miejsce płatności

brak miejsca wystawienia

=

weksel uważa się za wystawiony

w miejscu podanym

obok nazwiska wystawcy

UMOWY HANDLOWE – NIE TYLKO DLA PRAWNIKÓW

Papiery wartościowe

Obligatoryjnymi elementami treściowymi weksla trasowanego są:
1.

nazwa „weksel” w samym tekście dokumentu, w języku , w jakim go

wystawiono;

2.

polecenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej;

3.

nazwisko osoby, która ma zapłacić (trasata);

4.

oznaczenie terminu płatności;

5.

oznaczenie miejsca płatności;

6.

nazwisko osoby, na której rzecz lub na której zlecenie zapłata ma być

dokonana (remitenta);

7.oznaczenie daty i miejsca wystawienia weksla;
8.podpis wystawcy weksla.

Papiery wartościowe

•

jeżeli nie oznaczono terminu płatności (pkt 4 powyżej),
weksel uważa się za płatny za okazaniem,

•

jeżeli nie oznaczono miejsca płatności (pkt 5 powyżej),
miejsce wymienione obok nazwiska trasata uważa się za
miejsce płatności, a także miejsce zamieszkania trasata,

•

jeżeli nie oznaczono miejsca wystawienia (pkt 7
powyżej), weksel uważa się za wystawiony w miejscu
podanym obok nazwiska wystawcy

Termin płatności weksla

weksel może być płatny:

i.

za okazaniem

ii. w pewien czas po okazaniu,

iii. w pewien czas po dacie,

iv. w oznaczonym dniu

Papiery wartościowe

za okazaniem

• Weksel z takim terminem płatności jest płatny przy przedstawieniu
• W przypadku weksla trasowanego płatnego za okazaniem następuje

zlanie się w czasie w jedno momentu przedstawienia weksla do

przyjęcia i momentu przedstawienia go do zapłaty.

• Weksel powinien być przedstawiony do zapłaty w ciągu roku od

wystawienia

. Termin ten może być wydłużony lub skrócony przez

wystawcę, zaś indosanci mogą ten termin tylko skrócić

• Wystawca może również zastrzec, że weksel płatny za okazaniem

nie może być przedstawiony do zapłaty przed oznaczonym dniem. W
tym przypadku termin do przedstawienia biegnie od owego dnia.

• Jeżeli w wekslu nie oznaczono terminu płatności, na postawie art. 2

ust. 2 przyjmuje się, że jest on płatny za okazaniem

• Wystawca weksla płatnego za okazaniem może umieścić w treści

weksla

klauzulę odsetkową

• przykładowe oznaczenia: „za okazaniem”, „a vista”, „każdego czasu”,

„na pierwsze żądanie”

Papiery wartościowe

w pewien czas po okazaniu

•

Weksel taki musi być przedstawiony do przyjęcia (dot. weksla trasowanego) lub

oznaczenia wizą przez wystawcę (dot. weksla własnego) w terminie roku od dnia

wystawienia, o ile termin ten nie zostanie wydłużony przez wystawcę albo skrócony

przez wystawcę lub indosantów.

•

Dokonanie akceptu lub wizy

powinno być datowane (chyba, że posiadacz weksla

żąda datowania dniem przedstawienia), gdyż od tego dnia liczony jest okres

przedstawienia weksla do zapłaty.

•

Odmowa opatrzenia weksla datą przyjęcia lub datą przedstawienia do przyjęcia (dot.

weksla trasowanego) oraz odmowa umieszczenia na wekslu wizy bądź opatrzenia jej

datą (dot. weksla własnego), powinna być stwierdzona protestem sporządzonym

przez notariusza. Od daty protestu biegnie termin, w jaki po okazaniu weksel był

płatny.

•

Wystawca weksla płatnego w pewien czas po okazaniu może umieścić w treści
weksla

klauzulę odsetkową (art. 5 ust. 1).

•

Posiadacz weksla z tym terminem płatności może skutecznie przedstawić weksel do

zapłaty w dniu zapadłości terminu lub w ciągu kolejnych dwóch dni roboczych (art. 38
ust. 1)

•

przykładowe oznaczenia: „w osiem dni po okazaniu” ― oznaczenie przyjęcia:

„przyjęto dnia…”, wizowania: „widziałem dnia…”

Papiery wartościowe

w pewien czas po dacie

• Wystawca weksla płatnego w pewien czas

po dacie

nie może umieścić w treści

weksla klauzuli odsetkowej

• Weksel jest płatny po upływie

oznaczonego w wekslu czasu po dacie
wystawienia weksla

• przykładowe oznaczenie: „w trzy tygodnie

po dacie”, „180 dni po dacie”

Papiery wartościowe

w oznaczonym dniu

• termin płatności weksla oznaczony datą
• jeżeli nie podano roku płatności przyjmuje

się, że weksel płatny jest w roku
wystawienia

• przykładowe oznaczenia: „koniec marca”,

„1 stycznia 2006 roku”, „w Nowy Rok
2006”, „w Boże Narodzenie 2006”

Papiery wartościowe

Weksel in blanco

Dokument zaopatrzony bądź w sam tylko podpis wystawcy weksla
lub akceptanta, bądź także w niektóre inne elementy weksla. Podpis na
wekslu in blanco musi być złożony w zamiarze zaciągnięcia zobowiązania
wekslowego

• Weksel gwarancyjny –

weksel in blanco złożony na

zabezpieczenie zachodzącego

miedzy wystawcą weksla, a

osobą, której jest wręczany
stosunku umownego, np.
udzielonego kredytu,

udzielonej pożyczki

• Weksel kaucyjny – weksel in

blanco złożony na
zabezpieczenie
odszkodowania wskutek

ewentualnych czynów
niedozwolonych wystawcy

weksla, np. z tytułu manka

Papiery wartościowe

Łącznie z wekslem in blanco składana jest zazwyczaj
deklaracja wekslowa.

Stwierdza ona treść porozumienia

między osobą zobowiązana z weksla a osobą, która
jest wierzycielem z tego weksla, co do wypełnienia
weksla

Deklaracja powinna określać w szczególności:
(i)

warunki, od spełnienia których zależy prawo wypełnienia weksla,

(ii)

określenie kwoty, na którą weksel może być wypełniony – poprzez
wskazanie konkretnej kwoty maksymalnej bądź opisowe określenie jej
wysokości,

(iii)

określenie rodzaju terminu, jakim weksel może być opatrzony lub
upoważnienie posiadacza weksla do wpisania terminu według jego
uznania

Papiery wartościowe

Papiery wartościowe

Uzupełnienie weksla in blanco

• musi nastąpić najpóźniej przed złożeniem

weksla do protestu

• musi nastąpić najpóźniej w chwili dochodzenia

roszczeń z weksla

• jeżeli weksel został uzupełniony niezgodnie z

porozumieniem wystawca może bronić się
zarzutem, że weksel wypełniono w sposób
niezgodny z ustaleniami zawartymi w deklaracji
wekslowej

Papiery wartościowe

zarzut niezgodnego wypełnienia

•

Wystawca może go podnosić jedynie wobec:

1)

osoby, której bezpośrednio weksel wręczył,

2)

osób, na które osoba wymieniona w pkt 1 przeniosła weksel jeszcze przed

jego wypełnieniem (uzupełnieniem)

3)

osób, które nabyły weksel już wypełniony, które wiedziały, że weksel ten

został wypełniony niezgodnie z zawartym porozumieniem

•

nie można podnosić zarzutu wobec osób trzecich, które

weksel ten nabyły już po jego wypełnieniu i nie znały

treści porozumienia ― nie wiedziały więc, że weksel

wypełniono niezgodnie z zawartym porozumieniem, ani

nie mogły się o tym dowiedzieć, mimo dołożenia

należytej staranności

Papiery wartościowe

Przeniesienie praw wekslowych

• Indos
• Przelew wierzytelności (pisemna umowa,

wydanie weksla nabywcy)

• Dziedziczenie
• Wręczenie (jeżeli posiadacz nabył na

podstawie indosu in blanco lub na
okaziciela)

Papiery wartościowe

INDOS

• pisemne oświadczenie posiadacza weksla umieszczony na wekslu (tj.

papierze wartościowym na zlecenie) i zawierającym co najmniej podpis

zbywcy, oznaczającym przeniesienie wszystkich praw z weksla na inną

osobę (osobę trzecią lub trasata)

• Co do zasady, każdy weksel można przenieść przez indos, nawet jeśli nie

był wyraźnie wystawiony na zlecenie

• gdy wystawca umieścił w wekslu sformułowanie: „nie na zlecenie” lub inne

równoznaczne (np. „bez indosowania”, „na zlecenie tylko jakieś osoby”),

weksel może być przeniesiony tylko w formie i ze skutkami zwykłego
przelewu

• w przypadku indosu po proteście z powodu niezapłacenia lub po upływie

terminu ustanowionego dla protestu, ma on tylko skutki zwykłego przelewu

• STRONY: przenoszący weksel:

INDOSANT (żyrant)

nabywca praw z weksla:

INDOSATARIUSZ (żyratariusz)

• weksel zaopatrzony w chociaż jeden indos i przeniesiony na inną osobę

nazywa się RYMESĄ

Papiery wartościowe

Indos powinien być:

•

bezwarunkowy

– warunki, od których uzależniono

indos, uważa się za nienapisane;

•

całkowity – indos częściowy jest nieważny;

•

integralny

– nie może wskazywać więcej niż jednego

indosatariusza,

•

ciągniony – prawa każdego indosanta do

przenoszenia weksla powinny wynikać z umocowania
otrzymanego na podstawie indosu swojego
poprzednika,

•

zgodny z oznaczeniem remitenta na awersie weksla
(dot. pierwszego indosanta) lub z brzmieniem

kolejnych indosów.

Papiery wartościowe

Z punktu widzenia formalnego indosy dzielimy na:

•

indos zupełny – tj. imienny, który może być umieszczony w

dowolnym miejscu weksla lub na przedłużku (karcie

dodatkowej załączonej do weksla) i podpisany przez
indosanta,

•

Przykład: Ustępuję na zlecenie Jana Kowalskiego – Anna
Nowak

•

indos in blanco

– nie wymienia indosatariusza lub ogranicza

się do samego podpisu indosanta; powinien być

umieszczony na odwrotnej stronie weksla lub na przedłużku;
posiadacz weksla z indosem in blanco

może: (a) wypełnić

indos nazwiskiem własnym lub innej osoby; (b) indosować
weksel dalej in blanco

lub na inną osobę; (c) przenieść

weksel na inną osobę bez wypełnienia indosu in blanco i bez
indosowania;

•

indos na okaziciela

– równoznaczny z indosem in blanco;

•

Przykład: Ustępuję okazicielowi – Anna Nowak

Papiery wartościowe

Z punktu widzenia materialnego indosy dzielimy na:

•

indos trasowany

(własnościowy) – własność weksla przechodzi na indosatariusza z

chwilą wręczenia mu weksla z takim indosem (art. 14 ust. 1);

•

indos limitacyjny (typu rekta)

– ogranicza dalsze indosowanie; indosant, który zabronił

dalszego indosowania nie odpowiada wobec następnych indosatariuszy (art. 15 ust. 2);

•

Przykład: Ustępuję na zlecenie Jana Kowalskiego bez dalszego indosowania – Anna
Nowak

•

indos ekskludujący – wyłącza odpowiedzialność indosanta wobec następnych

indosatariuszy za przyjęcie lub zapłatę weksla (art. 15 ust. 1);

•

Przykład: Ustępuję na zlecenie Jana Kowalskiego bez obliga / bez rekursu / beze mnie –
Anna Nowak

•

indos pełnomocniczy (z wzmianką „waluta do odebrania”, „do inkasa”, „per procura” lub

inną oznaczającą tylko pełnomocnictwo) – oznacza tylko pełnomocnictwo do odbioru

sumy wekslowej; posiadacz takiego weksla może wykonywać wszystkie prawa z weksla ,

nie może go jednak indosować inaczej, jak tylko ze skutkami pełnomocnictwa (art. 18 ust.

1); indosant pełnomocniczy nie odpowiada wekslowo wobec indosatariusza

pełnomocniczego (tj. osoby upełnomocnionej); dłużnicy wekslowi mogą zasłaniać się

wobec posiadacza takiego weksla tylko zarzutami służącymi im przeciw indosantowi

pełnomocniczemu;

•

Przykład: Ustępuję na zlecenie J. Kowalskiego waluta do odebrania / do inkasa / per
procura

– A. Nowak

•

indos zastawniczy

(z wzmianką „waluta na zabezpieczenie”, „waluta w zastaw” lub inną

wzmianką wyrażającą zastaw) – weksel pozostaje nadal własnością indosanta
zastawniczego, ale indosant taki odpowiada wekslowo wobec indosatariusza;

•

Przykład: Ustępuję na zlecenie J. Kowalskiego waluta na zabezpieczenie/ waluta w
zastaw

– A. Nowak.

Papiery wartościowe

Ze względu na szczególne skutki

wyróżniamy:

•

indos zwrotny

– na mocy którego indosatariuszem staje

się jeden z już wcześniej podpisanych na wekslu

indosantów; przyjmując tak indosowany weksel
indosatariusz traci prawo do zwrotnego poszukiwania w

stosunku do tych, wobec których odpowiada z racji

wcześniejszego indosu, czyli jego następców (po

pierwszym indosie) włącznie z indosantem, od którego

nabył weksel po raz drugi;

•

indos po terminie do złożenia protestu – ma on skutki

zwykłego przelewu; indosatariusz taki może weksel dalej

indsować, lecz jego poprzednicy mogą w stosunku do

jego następców i niego samego zgłaszać wszelkie

zarzuty, zarówno formalne, jak i osobiste przysługujące w

stosunku do indosanta indosującego weksel po terminie
protestu.

Papiery wartościowe

Poręczenie wekslowe (AWAL)

• zapłatę weksla można zabezpieczyć awalem co do

całości sumy wekslowej lub co do jej części,

• w jaki sposób: złożenie podpisu na przedniej stronie

weksla, wyjąwszy, gdy jest to podpis wystawcy lub

trasata, bądź umieszczenie wyrażenia np.: „ręczę”,

„poręczam”, „gwarantuję”, „awal”, „per awal” i

podpisanie przez poręczenia,

• poręczyciel (awalista) – osoba, która poręcza

zapłatę sumy wekslowej za określonego uczestnika
stosunku wekslowego;

Papiery wartościowe

Awalista

• może nim być osoba trzecia bądź inny uczestnik stosunku

wekslowego;

• awalista odpowiada wekslowo tak samo jak ten, za kogo poręczył

(tzn. poręczyciel akceptanta odpowiada jak akceptant,

poręczyciel indosanta jak indosant, wystawcy jak wystawca)

• awalista może być głównym dłużnikiem wekslowym (w

przypadku poręczenia za wystawcę weksla własnego, wystawcę

weksla trasowanego przed akceptem bądź akceptanta) albo
ubocznym

dłużnikiem wekslowym (w przypadku poręczenia za

wystawcę weksla trasowanego po akcepcie bądź indosanta);

• zobowiązanie awalisty jest ważne, chociażby nawet

zobowiązanie, za które poręczył, było nieważne z jakiejkolwiek

przyczyny, z wyjątkiem wady formalnej (art. 30-32)

Papiery wartościowe

Oznaczenie domicyliata

•

domicyliat

– osoba, u której weksel jest płatny (nie jest on

dłużnikiem wekslowym); domicyliatem może być osoba trzecia (z

reguły bank) albo wystawca, remitent, indosant, awalista

•

miejsce zamieszkania lub siedziba domicyliata zwana jest

domicylem ― podanie kilku domicyli lub domicyliatów czyni

weksel nieważnym;

•

weksel przedstawia się domicyliatowi do zapłaty

•

w razie odmowy zapłaty protest kieruje się przeciwko

domicyliatowi, pod rygorem utraty regresu do poprzedników, z

wyjątkiem akceptanta

•

oznaczenia na wekslu: „płatny u…”, „płatny przez…”, „płatny w…”

•

dla szybkości obrotu wekslowego celowe wydaje się

wskazywanie jako domicyliata banku, w którym wierzyciel, bądź

dłużnik posiada rachunek bankowy

Papiery wartościowe

Skutki umieszczenia domicyliata

• weksel można przedstawić do zapłaty tylko

domicyliatowi

• protest z powodu niezapłacenia weksla

składa się przeciwko domicyliatowi

Papiery wartościowe

Protest wekslowy

• akt urzędowy o określonej ściśle przez prawo

wekslowe formie, stanowiący dowód co do

stwierdzonych w nim okoliczności (faktu

niewypełnienia zobowiązań przyjętych przez

dłużnika)

• Fakt, który ma być stwierdzony protestem, nie

może być udowodniony żadnym innym środkiem
dowodowym

• Protest stanowi niezbity dowód w procesie

wekslowym, a także jest niezbędnym warunkiem

utrzymania odpowiedzialności wszystkich osób
podpisanych na wekslu.

Papiery wartościowe

Kto sporządza protest

•

Protest sporządzany jest

1. przez notariusza

(zgodnie z rozporządzeniem

Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 października

1965 r. w sprawie sporządzania protestów
weksli wydanego na podstawie art. 95 Prawa
wekslowego

2. przez

urzędy pocztowe (jednakże świadczenie

takiej usługi nie jest przewidziane w prawie

pocztowym, przez co upoważnienie pozostaje
martwe)

Papiery wartościowe

Protestu dokonuje się:

i.

w przypadku protestu z powodu niezapłacenia
sumy wekslowej

– przeciwko akceptantowi

lub wystawcy weksla własnego, a jeżeli
weksel był domicylowany – przeciwko
domicyliatowi,

ii.

w przypadku protestu z powodu nieprzyjęcia
weksla trasowanego

– przeciwko trasatowi.

Protestu nie dokonuje się wobec poręczyciela,
lecz wobec osoby, za którą poręczył

Papiery wartościowe

Z żądaniem protestu może wystąpić:

i.

ostatni indosatariusz

– jeżeli ostatni

indos był imienny,

ii.

każdy posiadacz weksla – jeżeli

ostatni indos był indosem in blanco lub
na okaziciela,

iii. remitent

– jeżeli nie było indosów.

iv.

Protest sporządzony na żądanie

osoby nieuprawnionej jest nieważny

Papiery wartościowe

Protest sporządza się w następujących

przypadkach:

•

całkowitej lub częściowej odmowy przyjęcia weksla

(art. 43 ust. 1 pkt 1, art. 44); sporządzenie takiego

protestu zwalnia od przedstawienia weksla do zapłaty i

od protestu z powodu niezapłacenia (art. 44 ust. 4);

•

braku daty przyjęcia lub daty przedstawienia weksla do

przyjęcia (art. 25 ust. 2);

•

odmowy umieszczenia wizy na wekslu własnym lub

opatrzenia jej datą (art. 104 ust. 2);

•

odmowy zapłaty weksla (art. 44);

•

odmowy wydania oryginału weksla (art. 68 ust. 2).

Papiery wartościowe

Protest wekslowy jest zbędny (zwrotne poszukiwanie

możliwe jest w tych przypadkach bez protestu), jeżeli:

• otwarto postępowanie układowe albo ogłoszono

upadłość dłużnika wekslowego (tj. trasata, wystawcy

weksla trasowanego, o ile był zakaz przedstawienia

weksla do przyjęcia, wystawcy weksla własnego),

• zachodzi przypadek działania siły wyższej trwającej

dłużej niż 30 dni, licząc od terminu płatności weksla,

• weksel zawiera zastrzeżenie „bez protestu”, „bez

kosztów” lub inne równoznaczne (jeżeli zastrzeżenie
pochodzi od wystawcy, jest skuteczne wobec wszystkich

dłużników wekslowych, a jeżeli pochodzi od indosanta

lub poręczyciela – jest skuteczne wyłącznie w stosunku
do konkretnej osoby);

• roszczenie ma być skierowane wyłącznie do dłużników

głównych

Papiery wartościowe

Termin sporządzenia protestu:

• z powodu nieprzyjęcia weksla – w terminach, w których ma

nastąpić przedstawienie weksla do przyjęcia (1 rok od wystawienia);

jeżeli jednak trasat zażądał, aby mu weksel przedstawiono do

przyjęcia nazajutrz po pierwszym przedstawieniu, a pierwsze

przedstawienie nastąpiło w ostatnim dniu terminu, protest może być

dokonany jeszcze dnia następnego;

• z powodu niezapłacenia weksla płatnego za okazaniem – w

terminach, w których sporządza się protest z powodu nieprzyjęcia
weksla;

• z powodu niezapłacenia weksla, jeżeli weksel jest płatny w

oznaczonym dniu, w pewien czas po dacie lub w pewien czas
po okazaniu

– w ciągu dwóch dni powszednich następujących po

dniu płatności, przy czym jeżeli dzień płatności weksla przypada na

dzień świąteczny, wtedy terminem do dokonania protestu są dwa

dni powszednie następujące po terminie płatności, tj. trzeci i czwarty

dzień powszedni następujące po dniu płatności; sobota jest dniem
powszednim.

Papiery wartościowe

Poszukiwanie zwrotne

• Sporządzenie protestu jest obok notyfikacji

wekslowej (tj. zawiadomienia przez posiadacza
weksla swojego indosanta i wystawcy weksla o
nieprzyjęciu lub niezapłaceniu weksla w terminie
4 dni od dnia protestu), warunkiem koniecznym
poszukiwania zwrotnego

polegającego na

dochodzeniu roszczeń wekslowych od
wszystkich dłużników wekslowych, których
odpowiedzialność jest solidarna.

Papiery wartościowe

Posiadacz weksla wykonujący prawo regresu

może żądać od zwrotnie zobowiązanego (art. 48):

• niezapłaconej lub nieprzyjętej sumy wekslowej wraz z

odsetkami, o ile były one w treści weksla zastrzeżone,

• odsetek od dnia płatności sumy wekslowej – ustawowych,

przy wekslach wystawionych i płatnych w Polsce, albo w

wysokości 6% p.a. przy innych wekslach,

• kosztów protestu, dokonanych zawiadomień oraz innych

kosztów,

• prowizji komisowej wynoszącej 1/6% sumy wekslowej.

Papiery wartościowe

Uchybienie przy proteście

• Skutkiem uchybienia terminu sporządzenia

protestu jest utrata przez posiadacza weksla
prawa dochodzenia roszczeń wekslowych od
wszystkich indosantów, wystawcy weksla
trasowanego i innych dłużników wekslowych
(poręczycieli), przy zachowaniu jednak
roszczenia do akceptanta weksla
trasowanego i wystawcy weksla własnego

Papiery wartościowe

Dyskonto

• nabycie weksla przez bank przed terminem płatności weksla z

potrąceniem dyskonta, tj. odsetek za okres od dnia nabycia do dnia

płatności weksla

• z punktu widzenia Prawa wekslowego dyskonto polega na przeniesieniu

weksla w drodze indosu na bank, który staje się indosatariuszem

• z punku widzenia Prawa bankowego, dyskonto sprowadza się do

udzielenia przez bank posiadaczowi weksla (tzw. podawca) kredytu

polegającego na wypłacie sumy wekslowej pomniejszonej o odsetki

dyskontowe, stanowiące wynagrodzenie banku za udostępnienie klientowi

pieniędzy przed terminem wymagalności roszczenia o zapłatę. Dyskonto

jest operacją finansową będącą czynnością bankową

• Umowa o kredyt dyskontowy nie jest umową kredytową (podawca

otrzymuje pieniądze bez określenia celu, na który mogą być
wykorzystane).

Nie jest ona również umową pożyczki, gdyż podawca

zobowiązany jest do zwrotu pieniędzy tylko wówczas, gdy weksel nie

zostanie zapłacony przez głównego dłużnika wekslowego. Umowa o
kredyt dyskontowy

ma więc charakter mieszany i należy do kategorii

umów nienazwanych

Papiery wartościowe

Redyskonto

• polega na nabyciu przez Narodowy Bank Polski

od banku zdyskontowanego weksla przed
terminem płatności z potrąceniem redyskonta, tj.
odsetek za okres do dnia płatności weksla

• W przypadku braku zapłaty, NBP ogranicza się

do protestu, a następnie obciąża rachunek
banku dyskontującego oraz umożliwia mu
dochodzenie roszczeń wekslowych przez
odesłanie weksla

Papiery wartościowe

Przyjmując weksle do redyskonta NBP stosuje się wymogi, określone w

uchwale Zarządu NBP nr 2/98 z dnia 27 lutego 1998 r. w sprawie rodzaju
weksli przyjmowanych przez NBP do redyskonta oraz zasad i trybu ich

redyskontowania (większość banków przyjmujących weksle do dyskonta

posługuje się własnymi regulaminami, które w dużej części powtarzają

przepisy NBP, z uwagi na chęć przekazania zdyskontowanych weksli do
redyskonta):

– weksle muszą odpowiadać przepisom Prawa wekslowego (muszą zawierać

wszystkie obligatoryjne elementy treściowe – nie mogą to być weksle in blanco);

– od weksli uiszczono opłatę skarbową we właściwej wysokości,
– weksle pochodzą z obrotów gospodarczych (nie spełniają tego wymogu weksle

finansowe);

– weksle zostały podpisane przez solidnych dłużników;
– termin płatności upływa nie później niż trzy miesiące od daty przyjęcia do

dyskonta,

– termin płatności – w oznaczonym dniu;
– płatne w banku prowadzącym rachunek dłużnika głównego;
– w przypadku weksla trasowanego – z akceptem obejmującym całą sumę

wekslową;

– indosowane przez bank dyskontujący;
– bez klauzuli zakazujących indosu lub ograniczających prawo do zwrotnego

poszukiwania oraz bez poprawek i skreśleń;

– podpisane w sposób umożliwiający identyfikację dłużników.

Papiery wartościowe

Dochodzenie roszczeń z

weksla

Wszczęcie postępowania

sądowego w trybie postępowania

nakazowego

Papiery wartościowe