Elektryk_724[01].O2.01

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Rodzaje dokumentacji technicznej. Znaczenie rysunku technicznego i jego

rodzaje

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Rzutowanie aksonometryczne i prostokątne

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Widoki i przekroje

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Wymiarowanie przedmiotów na rysunkach

5.4.1. Ćwiczenia

5.5. Uproszczenia w rysunku technicznym

5.5.1. Ćwiczenia

5.6. Rysunki wykonawcze i złożeniowe

5.6.1. Ćwiczenia

5.7. Symbole graficzne stosowane w rysunku elektrycznym

5.7.1. Ćwiczenia

5.8. Rodzaje rysunku technicznego elektrycznego. Schematy elektryczne:

ideowe, ideowo-rozwinięte i montażowe

5.8.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie elektryk 724[01].

Poradnik dla nauczyciela zawiera informacje i wskazówki niezbędne dla efektywnego

zorganizowania procesu kształcenia w jednostce modułowej. Zamieszczono w nim
następujące części:
–

wymagania wstępne,

–

szczegółowe cele kształcenia,

–

przykładowe scenariusze zajęć,

–

ćwiczenia,

–

ewaluacja osiągnięć ucznia,

–

literatura.
Wymagania wstępne określają umiejętności jakie uczeń powinien mieć ukształtowane

przed  rozpoczęciem  pracy  z  poradnikiem.  Należy  zachęcić  uczniów,  aby  zapoznali  się
z wymaganiami  i  ocenili,  czy  je  spełniają.  Dotyczą  one  umiejętności,  które  uczniowie
ukształtowali  podczas  dotychczasowej  nauki.  Spełnienie  wymagań  wstępnych  pozwoli
uczniom  na  skoncentrowanie  się  na  kształtowaniu  nowych  umiejętności  potrzebnych  do
zaliczenia jednostki modułowej.

Szczegółowe cele kształcenia określają umiejętności, jakie uczeń powinien ukształtować

w wyniku procesu kształcenia w tej jednostce modułowej. Przed rozpoczęciem zajęć należy
zapoznać uczniów z celami kształcenia, aby dowiedzieli się, czego się nauczą.

W poradniku zamieszczono także dwa przykładowe scenariusze zajęć. Wskazują one

sposób prowadzenia zajęć dydaktycznych z wykorzystaniem metod zalecanych w programie
jednostki modułowej.

Ćwiczenia (tożsame z tymi, które znajdują się w poradniku dla ucznia), zawierają

polecenie, wskazówki do realizacji, zalecane metody nauczania – uczenia się oraz środki
dydaktyczne. Wykonując poszczególne ćwiczenia uczeń powinien ukształtować umiejętności
niezbędne do zaliczenia jednostki modułowej,

Ewaluacja osiągnięć ucznia powinna zostać przeprowadzona z pomocą testów osiągnięć

szkolnych:  wielokrotnego  wyboru  oraz  próby  pracy.  W  poradniku  dla  nauczyciela
zamieszczono  dwa  przykładowe  narzędzia  pomiaru  dydaktycznego.  Wszystkie  zadania
zamieszczone  w testach  obejmują  treści  objęte  programem  nauczania  oraz  sprawdzają,  czy
uczeń osiągnął założone w jednostce modułowej cele.

Ostatnim elementem poradnika dla nauczyciela jest wykaz literatury. Zawiera on

zarówno pozycje przydatne uczniowi dla pogłębienia wiedzy z zakresu programu jednostki
modułowej, jak i pozycje metodyczne.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne w jednostce modułowe prowadzone były

różnymi  metodami  uwzględniającymi  wszystkie  strategie  kształcenia  wielostronnego.
Należy stosować metody z zakresu strategii problemowej (metody problemowe) i operacyjnej
(metody  praktyczne).  Formy  organizacyjne  pracy powinny  być  zróżnicowane  począwszy od
samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

724[01].O2.05

Wykonywanie naprawy maszyn,

urządzeń i instalacji elektrycznych

724[01].O2.03

Wykonywanie obróbki ręcznej

724[01].O2

Mechaniczne techniki wytwarzania

724[01].O2.04

Wykonywanie połączeń elektrycznych

i mechanicznych

724[01].O2.02

Wykorzystywanie różnych materiałów

w elektrotechnice

724[01].O2.01

Posługiwanie się dokumentacją

techniczną

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

korzystać z poradników i norm,

−

analizować treść zadania, dobierać metody i plan rozwiązania,

−

samodzielnie podejmować decyzje,

−

rozpoznawać podstawowe przybory kreślarskie,

−

korzystać z przyborów kreślarskich,

−

korzystać z komputera i programów komputerowych dotyczących rysunku technicznego,
maszynowego i elektrycznego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

rozróżnić rodzaje dokumentacji technicznej maszyn i urządzeń elektrycznych,

–

określić znaczenie rysunku technicznego,

–

odczytać proste rysunki maszynowe,

–

rozpoznać symbole graficzne i oznaczenia stosowane w rysunku technicznym
elektrycznym,

–

odczytać

proste

schematy

elektryczne:

blokowe,

ideowe,

ideowo-rozwinięte

i montażowe,

–

narysować proste schematy elektryczne: ideowe, ideowo-rozwinięte i montażowe,

–

odczytać plan i schemat instalacji elektrycznej,

–

odczytać rysunki maszyn i urządzeń elektrycznych,

–

odczytać prostą dokumentację techniczną.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Elektryk 724[01]

Moduł:

Mechaniczne techniki wytwarzania 724[01].O2

Jednostka modułowa:

Posługiwanie się dokumentacją techniczną 724[01].O2.01

Temat: Schematy elektryczne ideowe.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności czytania i rysowania schematów elektrycznych

ideowych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

rozpoznać symbole graficzne i oznaczenia stosowane w rysunku technicznym
elektrycznym,

−

odczytać proste schematy elektryczne ideowe,

−

narysować proste schematy elektryczne ideowe.

Metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

metoda tekstu przewodniego.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidulana.

Czas: 45 minut.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania (tekst przewodni
do wykonania ćwiczenia),

−

urządzenie elektryczne,

−

arkusze papieru,

−

przybory kreślarskie,

−

ołówki,

−

gumka.

Przebieg zajęć:

Zadanie dla ucznia

Przedmiotem ćwiczenia jest narysowanie schematu ideowego urządzenia elektrycznego.

FAZA WSTĘPNA

Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu zajęć, zaznajomienie uczniów

z pracą metodą tekstu przewodniego.

FAZA WŁAŚCIWA
INFORMACJE
Pytania prowadzące:
1. Co nazywamy schematem elektrycznym?
2. Jaką rolę pełnią schematy elektryczne?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3.  Jakie rozróżniamy rodzaje schematów elektrycznych?
4.  W jaki sposób rysuje się schematy elektryczne?
5.  Co to jest znak graficzny elektryczny?
6.  W jaki sposób rysuje się znaki graficzne elektryczne?

PLANOWANIE
Sporządź plan pracy z uwzględnieniem następujących czynności:
1.  Zaplanuj kolejność czynności do wykonania zadania.
2.  Dokonaj analizy urządzenia elektrycznego.
3.  Ustal, z jakich elementów elektrycznych zbudowane jest to urządzenie.
4.  Ustal połączenia elektryczne pomiędzy elementami.
5.  Dobierz symbole graficzne elementów elektrycznych.
6.  Zaplanuj czynności związane z narysowaniem schematu elektrycznego.

UZGODNIENIE
1.  Omów wszystkie punkty z fazy planowania z nauczycielem.
2.  Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela.

WYKONANIE

1.  Narysuj schemat ideowy urządzenia elektrycznego.
2.  Zwróć uwagę na prawidłowość i dokładność twojej pracy.
3.  Przygotuj się do zaprezentowania swojej pracy.

SPRAWDZANIE
1.  Czy prawidłowo dokonano analizy urządzenia elektrycznego?
2.  Czy prawidłowo zostały dobrane symbole graficzne elektryczne?
3.  Czy prawidłowo wykonano schemat ideowy urządzenia?

ANALIZA

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły im najwięcej

trudności. Nauczyciel podsumowuje całe ćwiczenie, wskazuje jakie nowe, ważne
umiejętności zostały wykształcone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać
w przyszłości.

FAZA KOŃCOWA

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Odszukaj

literaturze

wiadomości

temat

schematów

montażowych.

Na podstawie zgromadzonych informacji na następnej lekcji przygotuj się do wypowiedzi na
temat: Jaka jest różnica pomiędzy schematem ideowym a montażowym?

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

Anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności
podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………………………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Elektryk 724[01]

Moduł:

Mechaniczne techniki wytwarzania 724[01].O2

Jednostka modułowa:

Posługiwanie się dokumentacją techniczną 724[01].O2.01

Temat: Plany i schematy instalacji elektrycznej.

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności czytania planów i schematów instalacji elektrycznej.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

rozpoznać symbole graficzne i oznaczenia stosowane w rysunku technicznym
elektrycznym,

−

odczytać plany instalacji elektrycznej,

−

odczytać schematy instalacji elektrycznej.

Metody nauczania–uczenia się:

−

burza mózgów,

−

ćwiczenia.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

grupowa.

Czas: 45 minut.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

−

Polskie Normy,

−

plany instalacji elektrycznej,

−

schematy instalacji elektrycznej,

−

duże arkusze papieru,

−

mazaki,

−

tablica flip - chart.

Przebieg zajęć:
1.  Sprawy organizacyjne.
2.  Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3.  Omówienie planów  i schematów instalacji elektrycznej z wykorzystaniem  przykładowej

dokumentacji.

4.  Przedstawienie zadania do wykonania.
5.  Rozdanie dokumentacji.
6.  Realizacja tematu:

−

uczniowie wykonują ćwiczenie w grupach, zgodnie z instrukcją zamieszczoną
w poradniku dla ucznia,

−

zapoznają się z otrzymanym planem lub schematem instalacji elektrycznej,

−

dokonują analizy planu instalacji elektrycznej,

−

odczytują informacje o obiektach elektrycznych zawarte na planie,

−

prezentują efekt swojej pracy nauczycielowi.

7. Nauczyciel analizuje prace ucznia i dokonuje oceny.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Rodzaje dokumentacji technicznej. Znaczenie rysunku

technicznego i jego rodzaje

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wytwarzanie części maszynowych wymaga dokumentacji technicznej składającej się

dwóch

rodzajów

dokumentacji:

dokumentacji

konstrukcyjnej

dokumentacji

technologicznej. Scharakteryzuj dokumentację technologiczną.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Przygotować przykładowe dokumentacje technologiczne.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  dobrać partnerów do pracy w grupie,
2)  odpowiedzieć na pytanie: co nazywamy dokumentacją technologiczną,
3)  wymienić dokumenty, które wchodzą w skład dokumentacji technologicznej,
4)  omówić zawartość dokumentów wchodzących w skład dokumentacji technologicznej,
5)  wpisać  wszystkie  pomysły  na  kartce  (burza  mózgów  -  nie  krytykując  żadnego

z pomysłów Twoich koleżanek/kolegów),

6) uporządkować zapisane pomysły - odrzucić ewentualnie nierealne lub budzące

wątpliwości członków grupy,

7) zaprezentować efekty pracy grupy na forum klasy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– burza mózgów,
– ćwiczenia.

Środki dydaktyczne:

−

dokumentacja technologiczna,

−

duże arkusze papieru,

−

mazaki,

−

tablica flip – chart.

Ćwiczenie 2

Otrzymasz dokumentację techniczną urządzenia elektrycznego. Zapoznaj się ze

wszystkimi dokumentami wchodzącymi w jej skład i dokonaj podziału na dokumentację
konstrukcyjną i technologiczną.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Przygotować dokumentację techniczną urządzenia elektrycznego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  dobrać partnerów do pracy w grupie,
2)  zapoznać się z dokumentację techniczną wyrobu,
3)  dokonać klasyfikacji,
4)  wpisać  wszystkie  pomysły  na  kartce  (burza  mózgów  -  nie  krytykując  żadnego

z pomysłów Twoich koleżanek/kolegów),

5) uporządkować zapisane pomysły - odrzucić ewentualnie nierealne lub budzące

wątpliwości członków grupy,

1) zaprezentować efekty pracy grupy na forum klasy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

burza mózgów,

–

ćwiczenia.

Środki dydaktyczne:

−

arkusze papieru,

−

dokumentacja techniczna wyrobu,

−

mazaki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Rzutowanie aksonometryczne i prostokątne

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Otrzymasz modele i rysunki części maszynowych w rzutach aksonometrycznych

i prostokątnych. Rozpoznaj rodzaj rzutowania oraz przyporządkuj model do właściwego
rysunku.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Przygotować modele oraz rysunki części maszynowych i instrukcję do
ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  dobrać partnerów do pracy w grupie,
2)  rozpoznać rodzaj rzutowania,
3)  przyporządkować model części maszynowej do odpowiedniego rysunku,
4)  wpisać  wszystkie  pomysły  na  kartce  (burza  mózgów  -  nie  krytykując  żadnego

z pomysłów Twoich koleżanek/kolegów),

5)  uporządkować zapisane pomysły,
6)  zaprezentować efekty pracy grupy na forum klasy,
7)  brać udział w podsumowaniu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

burza mózgów,

–

ćwiczenia.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

−

modele części maszynowych,

−

rysunki techniczne,

−

duże arkusze papieru,

−

mazaki,

−

tablica flip – chart.

Ćwiczenie 2

Otrzymasz model bryły. Narysuj ten model za pomocą rzutowania prostokątnego zgodnie

z instrukcją wykonania ćwiczenia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Przygotować modele rysunkowe i instrukcje wykonania ćwiczenia
(tekst przewodni do wykonania zadania) oraz stanowisko komputerowe wraz
z oprogramowaniem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2)  zapoznać się z dokumentacją zadania i instrukcją wykonania ćwiczenia,
3)  wykonać pomiary modelu,
4)  dobrać format arkusza rysunkowego,
5)  posługując  się  posługując  się  komputerem  wyposażonym  w  programy  graficzne  lub

przyborami kreślarskimi narysować przedmiot w rzucie prostokątnym,

6)  narysować i wypełnić tabliczkę rysunkową,
7)  zaprezentować wykonane ćwiczenie,
8)  dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

tekst przewodni,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

−

modele brył,

−

narzędzia pomiarowe,

−

arkusze papieru,

−

przybory kreślarskie,

−

stanowisko komputerowe wyposażone w programy graficzne,

−

ołówki, gumka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Widoki i przekroje

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Otrzymasz model tulei. Narysuj ten model w wybranym przez Ciebie przekroju zgodnie

z instrukcją wykonania ćwiczenia.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Przygotować instrukcje do ćwiczenia (tekst przewodni) stanowisko
komputerowe wraz z oprogramowaniem oraz modele tulei.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zapoznać się z treścią zadania (tekst przewodni do wykonania ćwiczenia),
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3)  wykonać pomiary modelu,
4)  dobrać format arkusza rysunkowego,
5)  posługując  się  posługując  się  komputerem  wyposażonym  w  programy  graficzne  lub

przyborami kreślarskimi narysować przedmiot w przekroju,

6)  narysować i wypełnić tabliczkę rysunkową,
7)  zaprezentować wykonane ćwiczenie,
8)  dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

tekst przewodni,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

−

modele brył,

−

narzędzia pomiarowe,

−

arkusze papieru,

−

przybory kreślarskie,

−

stanowisko komputerowe wyposażone w programy graficzne,

−

ołówki,

−

gumka.

Ćwiczenie 2

Otrzymasz model płytki z wykonanymi otworami. Narysuj płytkę w przekroju

stopniowym zgodnie z instrukcją wykonania ćwiczenia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Przygotować instrukcje do ćwiczenia (tekst przewodni), stanowisko
komputerowe wraz z oprogramowaniem oraz modele płyt.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

przyborami kreślarskimi narysować przedmiot w przekroju stopniowym,

6)  narysować i wypełnić tabliczkę rysunkową,
7)  zaprezentować wykonane ćwiczenie,
8)  dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

tekst przewodni,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

−

modele brył,

−

narzędzia pomiarowe,

−

arkusze papieru,

−

stanowisko komputerowe wyposażone w programy graficzne,

−

przybory kreślarskie,

−

ołówki, gumka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Wymiarowanie przedmiotów na rysunkach

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Otrzymasz

rysunek

techniczny

części

maszynowej.

Twoim

zadaniem

jest

zwymiarowanie rysunku zgodnie z zasadami wymiarowania i instrukcją wykonania
ćwiczenia.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Przygotować instrukcje do ćwiczenia (tekst przewodni) oraz rysunki
części maszynowych bez naniesionych wymiarów.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zapoznać się z treścią zadania (tekst przewodni do wykonania ćwiczenia),
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3)  posługując się przyborami kreślarskimi zwymiarować rysunek,
4)  zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5)  dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

tekst przewodni,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

−

rysunek części maszynowej,

−

narzędzia pomiarowe,

−

arkusze papieru,

−

przybory kreślarskie,

−

ołówki,

−

gumka.

Ćwiczenie 2

Otrzymasz rysunek techniczny części maszynowej. Twoim zadaniem jest sprawdzenie

poprawności naniesionych wymiarów na rysunku i wskazanie ewentualnych błędów oraz
naniesienie wymiarów zgodnie z zasadami wymiarowania.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Przygotować rysunki techniczne części maszynowych z wybranymi
wymiarami naniesionymi poprawnie i błędnie. Przygotować instrukcje do ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać partnerów do pracy w grupie,
2) zapoznać się z rysunkiem,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3)  dokonać analizy rysunku,
4)  wskazać błędnie naniesione wymiary,
5)  dokonać korekty błędnie naniesionych wymiarów,
6)  wpisać  wszystkie  pomysły  na  kartce  (burza  mózgów  -  nie  krytykując  żadnego

z pomysłów Twoich koleżanek/kolegów),

7)  uporządkować zapisane pomysły,
8)  zaprezentować efekty pracy grupy na forum klasy,
9)  brać udział w podsumowaniu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

burza mózgów,

–

ćwiczenia.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

−

rysunek części maszynowej,

−

arkusze papieru,

−

przybory kreślarskie,

−

ołówki,

−

gumka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Uproszczenia w rysunku technicznym

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Otrzymasz rysunek złożeniowy zespołu. Zapoznaj się z rysunkiem i udziel odpowiedzi na

następujące pytania: Jak elementy znormalizowane zostały przedstawione na rysunku
w sposób uproszczony?

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Przygotować rysunki złożeniowe z narysowanymi uproszczeniami
rysunkowymi oraz instrukcje do wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  dobrać partnerów do pracy w grupie,
2)  zapoznać się z rysunkiem,
3)  dokonać analizy rysunku,
4)  wpisać  wszystkie  pomysły  na  kartce  (burza  mózgów  -  nie  krytykując  żadnego

z pomysłów Twoich koleżanek/kolegów),

5)  uporządkować zapisane pomysły,
6)  zaprezentować efekty pracy grupy na forum klasy,
7)  brać udział w podsumowaniu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

burza mózgów,

–

ćwiczenia.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

−

rysunek złożeniowy,

−

Polskie Normy,

−

arkusze papieru,

−

pisaki.

Ćwiczenie 2

Otrzymasz rysunek wykonawczy części. Zapoznaj się z rysunkiem i udziel odpowiedzi

na następujące pytania: Jak elementy znormalizowane zostały przedstawione na rysunku
w sposób uproszczony?

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Przygotować rysunki wykonawcze z narysowanymi uproszczeniami
rysunkowymi oraz instrukcje do wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać partnerów do pracy w grupie,
2) zapoznać się z rysunkiem,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3) dokonać analizy rysunku,
4) wpisać wszystkie pomysły na kartce (burza mózgów - nie krytykując żadnego

z pomysłów Twoich koleżanek/kolegów),

5)  uporządkować zapisane pomysły,
6)  zaprezentować efekty pracy grupy na forum klasy,
7)  brać udział w podsumowaniu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

burza mózgów,

–

ćwiczenia.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

−

rysunek wykonawczy,

−

Polskie Normy,

−

arkusze papieru,

−

pisaki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.6. Rysunki wykonawcze i złożeniowe

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Otrzymasz rysunek złożeniowy zespołu. Zapoznaj się z rysunkiem i udziel odpowiedzi na

następujące pytania: Jak nazywa się zespół przedstawiony na rysunku? W jakiej podziałce
został narysowany? Z ilu składa się elementów? Jakie są wymiary gabarytowe zespołu
przedstawionego na rysunku?

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Przygotować rysunki złożeniowe oraz instrukcje do wykonania
ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  dobrać partnerów do pracy w grupie,
2)  zapoznać się z rysunkiem,
3)  dokonać analizy rysunku,
4)  wpisać  wszystkie  pomysły  na  kartce  (burza  mózgów  -  nie  krytykując  żadnego

z pomysłów Twoich koleżanek/kolegów),

5)  uporządkować zapisane pomysły,
6)  zaprezentować efekty pracy grupy na forum klasy,
7)  brać udział w podsumowaniu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

burza mózgów,

–

ćwiczenia.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

−

rysunek złożeniowy,

−

Polskie Normy,

−

arkusze papieru,

−

pisaki.

Ćwiczenie 2

Otrzymasz rysunek wykonawczy części. Zapoznaj się z rysunkiem i udziel odpowiedzi

na następujące pytania: Jak nazywa się część przedstawiona na rysunku? W jakiej podziałce
została narysowana? Z jakiego materiału powinna być wykonana? Jakie są wymiary
gabarytowe części przedstawionej na rysunku?

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Przygotować rysunki wykonawcze części oraz instrukcje do wykonania
ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  dobrać partnerów do pracy w grupie,
2)  zapoznać się z rysunkiem,
3)  dokonać analizy rysunku,
4)  wpisać  wszystkie  pomysły  na  kartce  (burza  mózgów  -  nie  krytykując  żadnego

z pomysłów Twoich koleżanek/kolegów),

5)  uporządkować zapisane pomysły,
6)  zaprezentować efekty pracy grupy na forum klasy,
7)  brać udział w podsumowaniu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

burza mózgów,

–

ćwiczenia.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

−

rysunek wykonawczy,

−

Polskie Normy,

−

arkusze papieru,

−

pisaki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.7. Symbole graficzne stosowane w rysunku elektrycznym

5.7.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Otrzymasz schemat instalacji elektrycznej. Twoje zadanie polega na rozpoznaniu

symboli graficznych na tym schemacie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Przygotować schematy instalacji elektrycznych oraz Polskie Normy
z symbolami graficznymi elektrycznymi. Przygotować instrukcje do ćwiczenia (tekst
przewodni).

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zapoznać się z treścią zadania (tekst przewodni do wykonania ćwiczenia),
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3)  zapoznać się ze schematem instalacji elektrycznej,
4)  rozpoznać symbole graficzne,
5)  zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6)  dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

tekst przewodni,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

−

schemat elektryczny,

−

Polskie Normy z symbolami graficznymi elektrycznymi,

−

arkusze papieru,

−

pisaki.

Ćwiczenie 2

Narysuj symbole graficzne elektryczne zgodnie z instrukcją wykonania ćwiczenia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Przygotować instrukcje do ćwiczeń (tekst przewodni do wykonania
ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zapoznać się z treścią zadania (tekst przewodni do wykonania ćwiczenia),
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3)  zapoznać się z techniką rysowania symboli elektrycznych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4)  narysować symbole elektryczne,
5)  zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6)  dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

tekst przewodni,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

−

Polskie Normy z symbolami graficznymi elektrycznymi,

−

arkusze papieru,

−

pisaki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.8. Rodzaje rysunku technicznego elektrycznego. Schematy

elektryczne: ideowe, ideowo-rozwinięte i montażowe

5.8.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Otrzymasz proste urządzenie elektryczne. Twoje zadanie polega na narysowaniu

schematu strukturalnego a następnie schematu połączeń wewnętrznych tego urządzenia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Przygotować instrukcje do ćwiczeń (tekst przewodni do wykonania
ćwiczenia) oraz proste urządzenia elektryczne.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zapoznać się z treścią zadania (tekst przewodni do wykonania ćwiczenia),
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3)  zapoznać się z budową urządzenia elektrycznego,
4)  narysować schemat strukturalny urządzenia,
5)  narysować schemat połączeń wewnętrznych,
6)  zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7)  dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

tekst przewodni,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

−

urządzenie elektryczne,

−

arkusze papieru,

−

przybory kreślarskie,

−

ołówki,

−

gumka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Rysunek przedstawia plan instalacji elektrycznej budynku. Odczytaj informacje

o obiektach elektrycznych zawarte na planie.

Rysunek do ćwiczenia 2

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Przygotować instrukcje do wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

2)  dobrać partnerów do pracy w grupie,
3)  zapoznać się z rysunkiem,
4)  dokonać analizy planu instalacji elektrycznej,
5)  wpisać  wszystkie  pomysły  na  kartce  (burza  mózgów  -  nie  krytykując  żadnego

z pomysłów Twoich koleżanek/kolegów),

6)  uporządkować zapisane pomysły,
7)  zaprezentować efekty pracy grupy na forum klasy,
8)  brać udział w podsumowaniu

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

burza mózgów,

–

ćwiczenia.

Środki dydaktyczne:

–

instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

−

Polskie Normy,

−

duże arkusze papieru,

−

mazaki,

−

tablica flip - chart.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test do jednostki modułowej „Posługiwanie się dokumentacją techniczną”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 2, 4, 10, 11, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne

−

dopuszczający – za uzyskanie co najmniej 9 pkt. za odpowiedzi na zadania z poziomu
podstawowego,

−

dostateczny – za uzyskanie co najmniej 12 pkt. za odpowiedzi na zadania z poziomu
podstawowego,

−

dobry - za uzyskanie co najmniej 15 pkt., w tym co najmniej 3 pkt. za odpowiedzi na
zadania z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry - za uzyskanie co najmniej 18 pkt., w tym co najmniej 4 pkt. za odpowiedzi
na zadania z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. b, 3. a, 4. c, 5. c, 6. a, 7. a, 8. b, 9. b, 10. a, 11. c,
12. c, 13. a, 14. c, 15. b, 16. c, 17. a, 18. c, 19. a, 20. b.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Określić wymiary formatu A4

Sklasyfikować elementy składowe dokumentacji
technicznej

Zdefiniować pojęcie: rysunek techniczny

Dobrać rodzaj linii do kreskowania przekrojów

Zdefiniować pojęcie: schemat

Zdefiniować pojęcie: rzut aksonometryczny

Zdefiniować pojęcie: widok

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rozpoznać przekrój cząstkowy

Rozpoznać przekrój rozwinięty

Scharakteryzować formę graficzną wymiaru
rysunkowego

Scharakteryzować, na czym polega zasada
pomijania wymiarów oczywistych

12 Zdefiniować pojęcie: rysunek wykonawczy

13 Zdefiniować pojęcie: rysunek złożeniowy

Zdefiniować pojęcie: symbol graficzny
elektryczny

15 Rozpoznać oznaczenie rezystancji

16 Rozpoznać symbol graficzny łącznika

Określić, jakie zadania pełnią schematy
wykonawcze

Rozpoznać symbol graficzny gniazda
dwustykowego

Rozpoznać symbol graficzny wypustu
oświetleniowego

Scharakteryzować, jakie zadania pełnią schematy
ideowe

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2.  Przed rozpoczęciem sprawdzianu przedstaw uczniom zasady przebiegu testowania.
3.  Podkreśl wagę samodzielnego rozwiązania zadań testowych.
4.  Rozdaj  uczniom  przygotowane  dla  nich  materiały  (instrukcję,  zestaw  zadań  testowych,

kartę odpowiedzi).

5.  Udzielaj odpowiedzi na pytania formalne uczniów.
6.  Przypomnij o upływającym czasie na 10 i 5 minut przed końcem sprawdzianu.
7.  Po upływie czasu sprawdzianu poproś uczniów o odłożenie przyborów do pisania.
8.  Zbierz od uczniów karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

Instrukcja dla ucznia

1.  Przeczytaj dokładnie instrukcję.
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3.  Odpowiedzi udzielaj wyłącznie na karcie odpowiedzi.
4.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
5.  Test zawiera 20 zadań.
6.  Do każdego zadania podane są cztery odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa.
7.  Zaznacz  prawidłową  według  Ciebie  odpowiedź  wstawiając  literę  X    w  odpowiednim

miejscu na karcie odpowiedzi.

8. W przypadku pomyłki zaznacz błędną odpowiedź kółkiem, a następnie literą X zaznacz

odpowiedź prawidłową.

9. Za każde poprawne rozwiązanie zadania otrzymujesz jeden punkt.
10. Za udzielenie błędnej odpowiedzi, jej brak lub zakreślenie więcej niż jednej odpowiedzi -

otrzymujesz zero punktów.

11. Uważnie czytaj treść zadań i proponowane warianty odpowiedzi.
12. Nie odpowiadaj bez zastanowienia; jeśli któreś z pytań sprawi Ci trudność – przejdź do

następnego. Do pytań, na które nie udzieliłeś odpowiedzi możesz wrócić później.

13. Pamiętaj, że odpowiedzi masz udzielać samodzielnie.
14. Na rozwiązanie testu masz 40 minut.

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Format rysunkowy A4 posiada wymiary

a)  210 x 297mm.
b)  180 x 277 mm.
c)  420 x 330 mm.
d)  210 x 277 mm.

2. Instrukcja obróbki jest częścią dokumentacji

a)  konstrukcyjnej.
b)  technologicznej.
c)  techniczno - ruchowej.
d)  technicznej.

3. Rysunek techniczny jest to

a) informacja podana na nośniku informacji, przedstawiona graficznie zgodnie

z przyjętymi zasadami i zazwyczaj w podziałce.

b) rysunek wykonany na ogół odręcznie i niekoniecznie w podziałce.
c) rysunek, w którym zastosowano symbole graficzne w celu pokazania funkcji części

składowych układu i ich współzależność.

d) schemat elektryczny.

4. Do rysowania kreskowania przekrojów na rysunku technicznym stosuje się linię

a)  grubą ciągłą.
b)  cienką kreskową.
c)  cienką ciągłą.
d)  grubą kreskową.

5. Schemat, jest to rysunek w którym

a) przedstawiono wzajemne usytuowanie i kształt zespołu na wyższym poziomie

strukturalnym zestawianych części.

b) przedstawiono wszystkie zespoły i części całego urządzenia elektrycznego.
c) zastosowano symbole graficzne w celu pokazania funkcji części składowych układu

i ich współzależność.

d) zawarto wszystkie informacje wymagane do określenia budowy urządzenia

elektrycznego.

6. Rzut aksonometryczny jest to

a) poglądowe przedstawienie przedmiotu na jednej płaszczyźnie, dające trójwymiarowe

wyobrażenie rysowanego obiektu.

b)  graficzne przedstawienie przedmiotu, wykonanego według ustalonego sposobu rzutowania.
c)  rzutowanie na trzy rzutnie.
d)  rzutowanie na cztery rzutnie.

7. Widoki są to

a)  rzuty odwzorowujące przedmioty widziane z zewnątrz.
b)  rysunki odzwierciedlające wewnętrzną budowę przedmiotu.
c)  rzuty przedmiotu na trzy rzutnie.
d)  powiększenia szczegółów rysunku narysowane w podziałce.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Rysunek przedstawia

półprzekrój.

b) przekrój cząstkowy.
c)

przekrój złożony.

d) półwidok.

9. Rysunek przedstawia przekrój

a)  wygięty.
b)  rozwinięty.
c)  łukowy.
d)  kołowy.

10. Formę graficzną wymiaru rysunkowego stanowi zespół

a) linii, znaków i liczb.
b) linii i liczb.
c) znaków i liczb.
d) linii i znaków

11. Zasada pomijania wymiarów oczywistych polega na

a) grupowaniu wymiarów dotyczących tego samego szczegółu konstrukcyjnego

przedmiotu.

b) nie podawaniu tego samego wymiaru przedmiotu więcej niż jeden raz, bez

względu na liczbę rzutów.

c) nie podawaniu wymiarów takich jak kąt 0

lub 90

oraz podziałki elementów

równomiernie rozmieszczonych na okręgu.

d) pomijaniu jednego z wymiarów przyjętego jako wypadkowy w łańcuchu

wymiarowym.

12. Rysunki wykonawcze są to

a)  rysunki zespołów mechanicznych.
b)  rysunki operacji technologicznych.
c)  osobne rysunki poszczególnych części danego mechanizmu.
d)  rysunki urządzeń elektrycznych.

13. Rysunek złożeniowy przedstawia

a) złożenie poszczególnych części mechanizmu, maszyny lub urządzenia oraz ich

wzajemne usytuowanie.

b) szczegółowo opracowany pod względem rysunkowym, wymiarowym oraz

technologicznym rysunek części lub zespołu.

c) oznaczenia stanu powierzchni, tolerancje kształtu i położenia, pasowania itp.
d) szkic mechanizmu lub urządzenia elektrycznego.

14. Symbol graficzny elektryczny to znak graficzny

a)  oznaczający wyrób, zespół urządzeń lub pojedyncze urządzenia elektryczne.
b)  oznaczający wielkości elektryczne.
c)  oznaczający obiekt elektryczny lub określający jego podstawowe cechy.
d)  stosowany w elektrotechnice.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15. Litera R umieszczona nad symbolem na rysunku oznacza

a)  przewód izolowany.
b)  rezystancję.
c)  ogniwo elektrochemiczne.
d)  rozgałęźnik.

16. Symbol na rysunku przedstawia

a)  bezpiecznik topikowy.
b)  prąd przemienny.
c)  łącznik.
d)  linia elektryczna przechodząca w górę.

17. Zadaniem schematów wykonawczych (montażowych) jest

a) pokazanie połączeń elektrycznych wszystkich elementów obiektów przez

przedstawienie i opisanie: przewodów, wiązek, kabli, doprowadzeń, złącz, itp.

b) pokazanie wszystkich elementów funkcjonalnych obiektu elektrycznego bez

uwzględnienia ich rzeczywistego rozmieszczenia,

c) pokazanie usytuowania obiektów elektrycznych lub ich części, na planie

architektonicznym.

d) przedstawienie obiektów elektrycznych lub ich części za pomocą symboli ogólnych

(montażowych).

18. Symbol na rysunku przedstawia

a)  połączenie z masą.
b)  wtyk dwustykowy.
c)  gniazdo dwustykowe.
d)  dwa przewody.

19. Symbol na rysunku przedstawia

a)  wypust oświetleniowy.
b)  przewód ochronny.
c)  rozłączne połączenie przewodów.
d)  połączenie z masą.

20. Schemat ideowy prezentuje

a) powiązanie obwodów głównych z obwodami wtórnymi oraz pokazuje szczegółowe

zasady działania układu elektrycznego.

b) układ połączeń urządzenia elektrycznego przedstawiając przede wszystkim działanie

funkcjonalne układu bez uwzględniania elementów spełniających funkcje
pomocnicze i dodatkowe.

c) w sposób uproszczony funkcjonalne człony układu elektrycznego.
d) zależności między wielkościami elektrycznymi wykreślone w formie linii.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ............................................................................................................................

Posługiwanie się dokumentacją techniczną

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZADANIE TYPU PRÓBA PRACY

Próba pracy ma w zamierzeniu spełnić dwa zadania:

1) sprawdzić stopień opanowania jednej z umiejętności praktycznych, jakie uczniowie

powinni zdobyć przy realizacji tego modułu,

2) przygotować uczniów do zdawania części praktycznej egzaminu zewnętrznego,

potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie elektryk.

W  tym  celu  zadanie  praktyczne  musi  być  przygotowane  w  takiej  formie,  z  jaką  uczniowie
spotkają  się  na  egzaminie.  Oznacza  to  konieczność  opracowania  zadania  w  sposób
umożliwiający  kryterialne  ocenianie  wykonywanych  przez  ucznia  czynności  w  czterech
obszarach:  planowania,  organizowania, wykonywania  i  prezentowania.  Nauczyciel  powinien
przygotować  dokumentację  zadania  wraz  z  rysunkiem.  Próbę  pracy  przeprowadza  wybrany
uczeń.  Pozostali  wspólnie  z  nauczycielem  obserwują  jego  pracę.  Po  pracy  nauczyciel
szczegółowo omawia wykonane zadanie.

Ocenianie:
dopuszczający

8-9 pkt.

dostateczny

10 pkt.

dobry

11 pkt.

bardzo dobry

12 pkt.

Wyposażenie stanowiska do przeprowadzenia próby pracy:

Wyposażenie na stanowisku

Polskie Normy

Stanowisko kreślarskie

Przybory kreślarskie

Szkic urządzenia elektrycznego

Arkusze papieru

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Informacja dla ucznia

1. Sprawdź, czy otrzymałeś kompletny arkusz do wykonania zadania. Ewentualne braki

stron lub inne usterki zgłoś nauczycielowi.

2. Na arkuszu PLAN DZIAŁANIA wpisz swój numer ewidencyjny PESEL, datę urodzenia

i numer stanowiska.

3. Zapoznaj się z treścią zadania praktycznego, instrukcją do jego wykonania, stanowiskiem

roboczym i jego wyposażeniem. Masz na to 10 minut.

4. Czas rozpoczęcia i zakończenia zadania nauczyciel zapisze w widocznym dla Ciebie

miejscu (czas wykonania zadania wynosi 60 minut).

Pamiętaj, że podczas wykonywania zadania jesteś oceniany przez nauczyciela, który
obserwuje wykonywane przez Ciebie czynności i nie będzie udzielać Ci żadnych wskazówek.
Nauczyciel interweniuje tylko w przypadku naruszenia przez Ciebie przepisów bhp, ochrony
przeciwpożarowej i może w takim przypadku przerwać wykonywanie zadania.

Powodzenia!

Zadanie

Na podstawie szkicu urządzenia elektrycznego narysuj schemat funkcjonalny zawierający

symbole elementów funkcjonalnych niezbędne do zrozumienia działania obiektu
elektrycznego oraz połączenia pomiędzy nimi. Powierzone zadanie wykonaj dokładnie
z zachowaniem zasad bhp. Na wykonanie zadania masz 60 minut.

Instrukcja wykonania zadania
Aby bezpiecznie i poprawnie wykonać zadanie:
1. Przeanalizuj dokładnie treść zadania.
2. Zapisz w formularzu PLAN DZIAŁANIA:

czynności związane z wykonaniem zadania, w kolejności ich wykonywania,

wykaz elementów funkcjonalnych urządzenia,

symbole graficzne elementów funkcjonalnych.

3. Przystąp do zorganizowania stanowiska pracy:

a) zgromadź i rozmieść na stanowisku pracy przyrządy kreślarskie, szkic urządzenia

elektrycznego i instrukcje niezbędne do wykonania zadania,

b) zgromadź na stanowisku pracy Polskie Normy niezbędne do wykonania zadania.

4.  Zapoznaj się ze szkicem urządzenia elektrycznego.
5.  Dobierz symbole graficzne elementów funkcjonalnych urządzenia.
6.  Dobierz oznaczenia przewodów elektrycznych.
7.  Narysuj schemat funkcjonalny urządzenia.
8.  Sprawdź jakość wykonanej pracy w odniesieniu do dokumentacji zadania.
9.  Po zakończeniu pracy uporządkuj stanowisko pracy.
10. Zgłoś gotowość do prezentacji wykonanego zadania.
11. Zaprezentuj  sposób  wykonania  zadania:  uzasadnij  dobór  symboli  graficznych

elektrycznych i oceń jakość wykonywanej pracy w odniesieniu do dokumentacji zadania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zawód: elektryk
Symbol cyfrowy zawodu 724[01]
Oznaczenie tematu: …….
Oznaczenia zadania: ………

PESEL

Data urodzenia

Numer stanowiska

dzień miesiąc

rok

PLAN DZIAŁANIA

1. Zapisz czynności związane z wykonaniem zadania, w kolejności ich wykonywania
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………….

2. Wykaz elementów funkcjonalnych urządzenia:
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………….

3. Symbole graficzne elementów funkcjonalnych:
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………

4. Oznaczenia przewodów:
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zadanie praktyczne

Na podstawie szkicu urządzenia elektrycznego narysuj schemat funkcjonalny zawierający

sza

and

ard

CZYNNOŚCI OCENIANE I KRYTERIA WYKONANIA

Liczba

pkt
0-1

Czynność 1: zapisanie kolejnych czynności związanych z wykonaniem

zadania

Kryterium wykonania: 1 pkt - jeżeli uczeń zapisał czynności związane
z wykonaniem zadania

Czynność 2: sporządzenie wykazu elementów funkcjonalnych urządzenia

Kryterium wykonania: 1 pkt. - jeżeli uczeń sporządził wykaz elementów
funkcjonalnych urządzenia przedstawionego w dokumentacji zadania

Czynność 3: sporządzenie wykazu symboli graficznych elementów
funkcjonalnych

Kryterium wykonania: 1 pkt - jeżeli uczeń sporządził wykaz symboli
graficznych elementów funkcjonalnych przedstawionych w dokumentacji
zadania

ANO

Suma punktów w obszarze - 1. Planowanie

Czynność 4: zgromadzenie na stanowisku pracy niezbędnych przyrządów
kreślarskich i instrukcji do wykonania zadania zawierającej szkic
urządzenia elektrycznego

Kryterium wykonania: 1 pkt - jeżeli uczeń zgromadził i rozmieścił na
stanowisku pracy:

–  przyrządy kreślarskie,
–  szkic urządzenia elektrycznego,
–  instrukcję do wykonania zadania.

Czynność 5: zgromadzenie na stanowisku pracy Polskich Norm niezbędnych
do wykonania zadania

Kryterium wykonania: 1 pkt. - jeżeli uczeń zgromadził na stanowisku pracy
Polskie Nory niezbędne do wykonania zadania

GAN

Suma punktów w obszarze II. Organizowanie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Czynność 6: dobieranie symboli graficznych elementów funkcjonalnych
urządzenia

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeżeli zdający prawidłowo dobrał symbole
graficzne elementów funkcjonalnych urządzenia przedstawionego na szkicu

Czynność 7: dobieranie oznaczeń przewodów elektrycznych

Kryterium wykonania: 1 pkt - jeżeli uczeń prawidłowo dobrał oznaczenia
graficzne przewodów elektrycznych

Czynność 8: rysowanie schematu funkcjonalnego urządzenia

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeżeli uczeń prawidłowo narysował schemat
elektryczny urządzenia

Czynność 9: sprawdzenie jakości pracy

Kryterium wykonania: 1 pkt - jeżeli uczeń po wykonaniu zadania sprawdził

jakość wykonanej pracy w odniesieniu do dokumentacji zadania

Czynność 10: porządkowanie stanowiska pracy

Kryterium wykonania: 1 pkt - jeżeli uczeń po zakończeniu zadania

uporządkował stanowisko pracy odłożył instrukcje do ćwiczeń i Polskie
Normy na miejsce przechowywania oraz uporządkował przyrządy
kreślarskie

Suma punktów w obszarze III. Wykonywanie

Czynność 11: uzasadnienie doboru symboli graficznych elektrycznych

Kryterium wykonania: 1 pkt - jeżeli zdający uzasadnił wybór symboli
graficznych elektrycznych

Czynność 12: ocena jakości wykonanej pracy

Kryterium wykonania: 1 pkt - jeżeli uczeń ocenił jakość wykonanej pracy
odnosząc się dokumentacji zadania

Suma punktów w obszarze IV. Prezentowanie

YKONY

RAZEM

Czynność wykonana – 1 pkt., niewykonana – 0 pkt.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

LITERATURA

1. Buksiński T., Szpecht A., Rysunek techniczny. WSiP, Warszawa 1998
2. Dobrzański T.: Rysunek techniczny maszynowy.

WNT, Warszawa 2005

3.  Lewandowski T.: Rysunek techniczny dla mechaników. WSiP, Warszawa 2003
4.  Michel K., Sapiński T.: Czytam rysunek elektryczny, WSiP. Warszawa 1999
5.  Paprocki K.: Rysunek techniczny. WSiP, Warszawa 1999
6.  Polskie normy:

– PN-ISO 10209-1:1994 Dokumentacja techniczna wyrobu - Terminologia – Terminy

dotyczące rysunków technicznych: ogólne i rodzaje rysunków,

– PN-EN ISO 5457:2002 Dokumentacja techniczna wyrobu – Wymiary i układ

arkuszy rysunkowych,

– Normę PN-EN ISO 7200 Dokumentacja techniczna wyrobu – Pola danych

w tabliczkach rysunkowych i dokumentacyjnych,

– PN-EN ISO 3098 - Dokumentacja techniczna wyrobu – Pismo – Część 0: Zasady

ogólne,

– PN-EN ISO 5456–1:2002 Rysunek techniczny – Metody rzutowania – Część 1:

Postanowienia ogólne,

– PN-EN ISO 5456–2:2002 Rysunek techniczny – Metody rzutowania – Część 2:

Przedstawianie prostokątne,

– PN-EN ISO 5456–3:2002 Rysunek techniczny – Metody rzutowania – Część 3:

Przedstawianie aksonometryczne,

– PN-EN ISO 5456–4:2006 Rysunek techniczny – Metody rzutowania – Część 4:

Rzutowanie środkowe,

– PN-EN ISO 129:1996 Rysunek techniczny – Wymiarowanie – Zasady ogólne

– Definicje – Metody wykonania i oznaczenia specjalne,

– PN-EN

61082-1:2006

(U)

Przygotowanie

dokumentów

stosowanych

w elektrotechnice – Wymagania ogólne,

– PN-EN

61082-1:2006

(U)

Przygotowanie

dokumentów

używanych

w elektrotechnice – Część 1. Podstawowe zasady,

– PN-EN

61082-1:2006

(U)

Przygotowanie

dokumentów

stosowanych

w elektrotechnice – Część 2: Schematy dotyczące funkcji,

– PN-EN

61082-1:2006

(U)

Przygotowanie

dokumentów

stosowanych

w elektrotechnice – Część 3: Schematy połączeń, tabele i zestawienia,

– PN-EN

61082-1:2006

(U)

Przygotowanie

dokumentów

stosowanych

w elektrotechnice – Część 4: Dokumenty dotyczące lokalizacji i instalowania,

– PN-EN

61082-1:2006

(U)

Przygotowanie

dokumentów

stosowanych

w elektrotechnice – Wymagania ogólne.

Literatura metodyczna
1. Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994

2. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. BKKK, Warszawa 1997

3. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom, 2001