Notatki Violi
Metodologia
Formy opracowania materiału:
-opisowe
-statystyczne
Za pomocą ankiet.
Badania naukowe- badania pedagogiczne
Badanie to proces wieloetapowy mający na celu dokładne obiektywne i wyczerpujące poznanie
wybranego wycinka danej rzeczywistości. Badanie naukowe ogranicza się do poznania
otaczajacego nas świata.
Badania naukowe są wyżej przedstawione niż badania pedagogiczne.
Z badań należy wyciągnąć wnioski i opisać je.
Józef Pleter
Nauka
to system
wypracowanych sądów o rzeczywistości dowiedzionych i sprawdzonych. Obraz
badany ma być wiernym odzwierciedleniem pewnego przedmiotu rzeczy i zdzrzeń.
Metoda badania naukowego- sposób poznania naukowego przy pomocy celowo dobranych i
zaplanowanych metod. Badania dokonuje się ze względu na:
-przedmiot
-cel planowanych badań,
-zasób posiadanych środków i możliwości (np. kiedy wiąże się to z wyjazdami)
1)Wykorzystanie środków pomocniczych np. fotografowanie, wywiady, nagrania, nagranie melodii
2)Stosowanie uzupełniających się metod i technik badawczych
3)Notowanie i sporządzenie dokładnej dokumentacji
Badania pedagogiczne:
1)Świadomość potrzeby badań
2)Podporządkowanie badań potrzebom praktyki pedagogicznej
3)Wykorzystanie różnych narzędzi badawczych stosowanych w unowocześnianiu prac
dydaktycznych
4)Znajomość metodologii badań pedagogicznych
Zastosowanie właściwego sposobu
[najłatwiejsza forma to stworzenie wykazu]
Wstęp teoretyczny musi naświetlić uogólniony problem, którym będziemy się zajmować.
*Pamiętać o poprawności gramatycznej, ortograficznej i stylistycznej!
*Posługiwać się cytatami!
Teoretyczne aspekty badań pedagogicznych
Teoria to zasób posiadanej wiedzy w określonej dziedzinie. Tak rozumianą teorie przedstawia się w
praktyce, która jest zasobem praktycznych doświadczeń.
Teoria i praktyka są wzajemnym odzwierciedleniem.
Cechy teorii pedagogicznych to:
a)uporządkowanie
b)poprawność logiczna
c)sensowność wypowiedzi
d)charakter twórczy
e)spójność problematyki
f)dokładność, ogólność, prostota
Teorie generalizujące- wyjaśniające mechanizmy zachowań człowieka
Teorie prakseologiczne- koncepcje problemowego uczenia się
Funkcje pedagogicznych teorii:
-generalizujące
-praktyczne
-predylitywna
-heurystyczne
-komunikatywne.
!Ogólne zagadnienia- ZALICZENIE pisemne.
TECHNIKI BADAWCZE
Techniki badawcze wg T. Pilcha (1977 s.117,180):
*Eksperyment pedagogiczny
*Monografia pedagogiczna
*metoda indywidualnych przypadków
*metoda sondażu diagnostycznego
Techniki badań pedagogicznych:
-obserwacja
-wywiad
-ankieta
-badanie dokumentów
-techniki socjometryczne
Narzędzia badawcze:
-kwestionariusz wywiadu
-kwestionariusz ankiety
-test socjometryczny
-arkusze obserwacji
-skala do badań przystosowania dziecka
Metody wg W. Zaczyńskiego:
1.Metoda obserwacji
2.Metoda eksperymentu pedagogicznego
3.Metoda testów pedagogicznych
4.Metody socjograficzna (wywiady, ankieta)
5.Metoda socjometrii (wyliczenia)
6.Metoda analizy dokumentów
7.Metody statystyczne.
Metody podające:
-wykład informacyjny
-pogadanka
-opowiadanie
-opis
-prelekcja
-odczyt
-objaśnienie
Metody problemowe:
-wykład problemowy
-wykład konwersatoryjny
-klasyczna metoda problemowa
-metody aktywizujące:
*metoda przypadków
*metoda sytuacyjna
*inscenizacja
*gry dydaktyczne:
a)symulacyjne
b)decyzyjne
c)psychologiczne
-dyskusja dydaktyczna
Metody eksponujące:
-film
-sztuka teatralna
-ekspozycja(np przynosimy do szkoły instrument i pokazujemy dzieciom)
-pokaz
Metody programowe:
-z użyciem komputera
-z użyciem rzutnika
-z użyciem podręcznika akademickiego,
Metody praktyczne:
-pokaz
-ćwiczenia przedmiotowe
-ćwiczenia laboratoryjne
-ćwiczenia produkcyjne
-metoda tekstu przewodniego
-metoda projektów
-seminarium.
Test=Próba
Metoda testu
*trafność testu=zakres
*skala punktacji testu
*czułość testu
*rzetelność badań
Przez test rozumie się próbę, która pozwala uzyskiwać informacje o badanej jednostce.
Cechy testu:
1)Rzetelność- polega na tym, że w każdym następnym badaniu pozwala mu uzyskiwać podobny lub
identyczny wynik badań. Współczynnik różniący tzw. współczynnik korelacji dwóch kolejnych
prób nie może być większy niż 0,75.
2)Trafność- charakteryzuje się zdolnością różnicowania osób badanych. Wyróżnia się trafność
wewnętrzną opartą na analizie treści, diagnostyczną opartą na porównywaniu wyników badań,
probnostyczną- porównywanie badań z wynikami innych i teoretyczna.
3)Czułość testu polega na tym, że pozwala on rejestrować najdrobniejsze różnice uzyskiwanych
wyników badań
4)Standaryzacja- oznacza wysoki poziom rzetelności i trafności testu
5)Adresat- dostosowanie o kreślenie wieku dziecka lub poziomu nauczania w stosunku do
badanych dzieci, ludzi
6)Skala ocen- klucz klasyfikacyjny ile punktów należy przyznać za określone pytanie. Skala ta
formułowana jest z uwzględnieniem ocen, gdzie 50+1 określa ocenę niedostateczną.
*Test KJ- test muzyczny (osiągnięcia muzyczne) dla klas 4-6
*inwentarz biograficzny (życie kompozytorów itp.)
Testy wiadomości szkolnych zawierają;
-zadania jednokrotnego wyboru
-wielokrotnego wyboru
-jednego z kilku odpowiedzi
-wybór kilku prawidłowych odpowiedzi
Testy:
-metodyczne
-psychologiczne np. test zdolności osobowoąci
-testy pedagogiczne
Rozróżniamy ponadto:
-testy słownikowe
-wiadomości
-wyjaśnienia
-zakreślania
-testy rachunkowe
Testy osiągnięć pedag. Można również podzielić ze względu na:
*testy mocy- zadania różniące się stopniem trudności
*testy szybkości-łatwe zadania
Ze względu na obliczenie wyników testu:
–
różnicujące
–
s
Ze względu na zasięg:
-szerokiego zasięgu
-nauczycielskie
Ze względu na czynności wykonawcze:
-praktyczne
-pisemne
-ustne
Testy muzyczne wyodrębniają:
-badanie zdolności muzycznej,
-osiągnięcia
-przydatności
Testy amerykańskie i angielskie (zazwyczaj stosowane), polski- KJ (Gdańsk)
Barbara Kamińska, Maria Maruszewska
19.03.2012
Rodzaje dokumentów
*ze wzgl. Na formę: pisane, cyfrowe, obrazowe, obrazowo- dźwiękowe
*ze wzgl. Na pochodzenie- dokumenty zastane i intencjonalnie tworzone(specjalnie tworzymy
celem dokumentacji pracy np. ankieta)
*ze wzgl. Na twórcę- dokumenty urzędowe, oficjalne, wytwory własne (np. plakaty, programy,
pamiętniki, wszystko to, co nie publikowane) i wytwory szkolne np. rysunki (wizja plastyczna)
1)źródło informacji- oparte na świadectwach przeszłości na podstawie których można odtworzyć
minione fakty
2)Przy badaniach realizowanych aktualnie dokument nie jest źródłem naszej wiedzy lecz służy do
analizy, do tworzenia nowej teorii, jest uzupełnieniem badań.
3)Dokumenty mogą być dodatkowym źródłem informacji w innej metodzie (obserwacja,
eksperyment pedagogiczny).
4.Dokumenty ilustracyjne i wytwory własne mogą być źródłem informacji o osobach- autorach.
Metody analizy dokumentów:
-klasyczne
-ilościowe
Klasyczna analiza dokumentów- wewnętrzna i zewnętrzna.
Wewnętrzna polega na wyodrębnieniu składników pierwszoplanowych, myśli przewodnich z
kontekstu danego dokumentu
Zewnętrzna to czynność intelektualna, krytyczno- selektywna polegająca na umiejscowieniu danego
dokumentu w czasie lub warunkach jakich powstał. Dotyczy to autora dokumentu, jego środowiska,
czasu czy miejsca powstania.
Ze względu na rodzaje dokumentów:
1)Analiza historyczna i literacka obejmuje dokumenty które są faktem i dokumenty zawierające
info o faktach
2)Analiza psychol. Służy do poznania dróg i sposobów myślenia ucznia np. wypowiedzi itp.
3)Analiza pedagogiczna przyswajanie wiedzy itp.
4)Ilościowa analiza dokumentów- wytwory własne autora np., tabele, dan statystyczne, obrazy.
2.04.2012
Arkusze bezpośredniego notowania, arkusze obserwacji czyli badamy dziecko na lekcji i używamy
skali cyfrowej. Można oceniać w skali przymiotnikowej oraz w skali liniowej- możemy wtedy
bardzo szybko określić zachowania uczniów.
Najszybciej obliczeń i zestawień dokonamy za pomocą komputera a arkusz obserwacyjny powinien
zawierać imię i nazwisko dziecka oraz datę przeprowadzenia obserwacji.
Obserwujemy np. szybkość zapamiętywania, szybkość nauki, zachowanie i np. szybkość nauki
piosenki.
Obserwacja to sposób postrzegania, gromadzenia i interpretowania poznanych danych w
środowisku naturalnym i bezpośrednim zasięgu widzenia i słyszenia
Rodzaje obserwacji:
*ze wzgl na czas:
-obserw. Ciągła
-próbek czasowych
*ze wzgl. Na treść:
-całościowa
-częściowa
*ze wzgl na zakres treściowy
-indywidualna
-grupowa
*ze wzgl na formę:
-zewnętrzna
-uczestnicząca
Eksperyment ped. Bada okreslony wycinek rzeczywistości i polega na wywołaniu lub zmienianiu
przebiegu badanych procesów przez wprowadzenie dla nich jednego czynnika i obserwowanie
zmian pod wpływem czynnika.
TECHNIKA (METODA) MONOGRAFICZNA
=to co zostało zapisane na jeden temat.
-najważniejsze jest gromadzenie materiału
14.05.2012
przykładowy plan pracy
1.Historia obiektu
2.Ogólna charakterystyka podstawy programowe i jej założenia
3.Analiza programów i forma ich wykorzystania
4.Realizacja zajęć muzycznych w konktekście
5.Forma umuzykalnienia
6.Zarys metodologii badań
7.Bibliografia
Na podstawie np. kroniki można przygotować historię obiektu (np. przedszkole czy dom kultury)
Bibliografia musi być ALFABETYCZNIE.
Przykładowy temat:
„Edukacja muzyczna dzieci klas I-III na podstawie treści nauczania”
„Instrumenty muzyczne w edukacji dzieci w klasach iV-VI na podstawie wybranych podręczników”
Zagadnienia na 4 czerwca:
-problemy i hipotezy w badaniach
-metody techniki narzędzia badawcze
-charakterystyka metod omawianych na zajęciach
-zasady pisarstwa naukowego
-bibliografia, przypisy, aneks