background image

 

Specyfikacje Techniczne                                               M-13.00.00. BETON 

TRAB - 

MOSTY

Projektowanie. Nadzory

 

41 

 

M-13.01.00. 

BETON KONSTRUKCYJNY - WYMAGANIA

 

 

1. WST

Ę

 

1.1. Przedmiot SST 

 
Przedmiotem niniejszej SST s

ą

 wymagania dotycz

ą

ce materiałów, wykonania i odbioru mieszanek betonowych i betonów 

zwykłych klasy B30 i powy

Ŝ

ej. 

 

1.2. Zakres stosowania SST 

 
Specyfikacja techniczna jest stosowana jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót p.n. : 
 

 

BUDOWA KŁADKI DLA PIESZYCH NAD JAREM 

W CI

Ą

GU DROGI WOJ. NR 593 W M. JEZIORANY 

 

 
1.3. Zakres robót obj

ę

tych SST 

 
Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotycz

ą

 wykonania i odbioru mieszanek betonowych i obejmuj

ą

 : 

 

materiały do mieszanek betonowych B30 i powy

Ŝ

ej 

 

wytwarzanie betonu 

 

transport betonu, 

 

układanie mieszanki betonowej 

 

badania mieszanki betonowej 

 

1.4. Okre

ś

lenia podstawowe 

 
mieszanka betonowa  

   - mieszanina wszystkich składników u

Ŝ

ytych do wykonania betonu przed i po zag

ę

szczeniu, 

 

 

 

      

 

            przed rozpocz

ę

ciem jego twardnienia , 

konsystencja i urabialno

ść

  - zespół cech okre

ś

laj

ą

cych wła

ś

ciwo

ś

ci mieszanki betonowej, od których zale

Ŝ

y łatwo

ść

  

 

 

      

 

 

            wypełniania formy i zdolno

ść

 zachowania kształtu po rozformowaniu zaraz po zag

ę

szcze-

niu , 

domieszka do betonu 

   - dodatek w ilo

ś

ci nie przekraczaj

ą

cej 5% zawarto

ś

ci cementu maj

ą

cy na celu poprawienie  

 

 

      

 

                   konsystencji i urabialno

ś

ci mieszanki betonowej . 

 

1.5. Ogólne wymagania dotycz

ą

ce robót 

 
Ogólne wymagania dotycz

ą

ce robót podano  w SST DM-00.00.00. Wymagania ogólne. 

 

Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jako

ść

 ich wykonania oraz za zgodno

ść

 z dokumentacj

ą

 projektow

ą

, SST i pole-

ceniami In

Ŝ

yniera oraz Wymaganiami i zaleceniami dotycz

ą

cymi wykonania betonów do konstrukcji mostowych, wydanymi 

przez GDDP-Warszawa 1990 r. 
 

 

2. MATERIAŁY 

 

2.1. Cement 

 
Cement jest najwa

Ŝ

niejszym składnikiem betonu i powinien posiada

ć

 nast

ę

puj

ą

ce wła

ś

ciwo

ś

ci: 

 

wysok

ą

 wytrzymało

ść

 , 

 

mały skurcz  szczególnie w okresie pocz

ą

tkowym , 

 

wydzielanie małej ilo

ś

ci ciepła przy wi

ą

zaniu . 

Celem otrzymania betonu w du

Ŝ

ym stopniu nieprzepuszczalnego i trwałego, a wi

ę

c odpornego na działanie agresywnego 

ś

rodowiska, do konstrukcji mostowych nale

Ŝ

y stosowa

ć

 wył

ą

cznie cement portlandzki (bez dodatków),o podwy

Ŝ

szonej od-

porno

ś

ci na wpływy chemiczne. 

Do betonu klasy B30 do B40 nale

Ŝ

y stosowa

ć

 cement marki 45. Wymaga si

ę

, aby cement ten charakteryzował si

ę

 nast

ę

-

puj

ą

cym składem: 

 

zawarto

ść

 krzemianu trójwapniowego (alitu) C

3

S 50-60 % , 

 

zawarto

ść

 glinianu trójwapniowego C

3

A, mo

Ŝ

liwie niska do 7 % , 

 

zawarto

ść

 alkaliów do 0,6 %,  

 

przy stosowaniu kruszywa niereaktywnego do 0,9 % . 

Cement pochodz

ą

cy z ka

Ŝ

dej dostawy musi spełnia

ć

 wymagania zawarte w PN-88/B-3000. Nie dopuszcza si

ę

 wyst

ę

powa-

nia w cemencie grudek nie daj

ą

cych si

ę

 rozgnie

ść

 w palcach.  

background image

 

                                                                        M-13.00.00. BETON                                

 

 Specyfikacje Techniczne 

TRAB - 

MOSTY

Projektowanie. Nadzory

 

42 

Wykonawca powinien dokonywa

ć

 kontroli cementu przed u

Ŝ

yciem go do wykonania mieszanki betonowej, nawet bez ocze-

kiwania na zlecenie In

Ŝ

yniera w urz

ę

dowym laboratorium do bada

ń

 materiałowych i przekazywa

ć

 In

Ŝ

ynierowi kopie wszyst-

kich 

ś

wiadectw tych prób, dokonuj

ą

c jednocze

ś

nie odpowiednich zapisów w Dzienniku Budowy. 

Obowi

ą

zkiem In

Ŝ

yniera jest 

Ŝą

danie powtórzenia bada

ń

 tej samej partii cementu, je

ś

li istnieje podejrzenie obni

Ŝ

enia jako-

ś

ci cementu spowodowane jak

ą

kolwiek przyczyn

ą

Kontrola cementu winna obejmowa

ć

 

oznaczenie czasu wi

ą

zania wg. PN-88/B-04300 

 

oznaczenie zmiany obj

ę

to

ś

ci wg. PN-88/B-04300 

 

sprawdzenie zawarto

ś

ci grudek (zbryle

ń

) cementu nie daj

ą

cych si

ę

 rozgnie

ść

 w palcach i nie rozpadaj

ą

cych si

ę

 w 

wodzie. 

Cement nale

Ŝ

y przechowywa

ć

 w sposób zgodny z postanowieniami normy BN-88/6731-08. 

 

2.2. Kruszywo 

 
Kruszywo powinno spełnia

ć

 wszystkie wymagania normy PN-86/B-06712 (wymagania dla kruszyw do betonów klasy po-

wy

Ŝ

ej B25). Powinno składa

ć

 si

ę

 z elementów niewra

Ŝ

liwych na przemarzanie, nie zawiera

ć

 składników łamliwych, 

pyl

ą

cych czy o budowie warstwowej, gipsu ani rozpuszczalnych siarczanów, pirytów, pirytów gliniastych i składników orga-

nicznych. 

Wykonawca powinien dostarczy

ć

 pisemne stwierdzenie, w oparciu o wykonane badania mineralogiczne, o braku obecno-

ś

ci form krzemionki (opal, chalcedon, trydymit) i wapieni dolomitycznych reaktywnych w stosunku do alkaloidów zawartych 

w cemencie, wykonuj

ą

c niezb

ę

dne badania laboratoryjne. 

 

2.3. Kruszywo grube 

 
Do betonów klas B30 i wy

Ŝ

szych nale

Ŝ

y stosowa

ć

 wył

ą

cznie grysy granitowe lub bazaltowe o maksymalnym wymiarze 

ziarna do 16 mm. Stosowanie grysów z innych skał dopu

ś

ci

ć

 mo

Ŝ

na pod warunkiem zbadania ich w placówce badawczej 

wskazanej przez Inwestora, i uzyskania wyników spełniaj

ą

cych podane ni

Ŝ

ej wymagania.

 

Grysy powinny odpowiada

ć

 nast

ę

puj

ą

cym wymaganiom: 

 

zawarto

ść

 pyłów mineralnych 1 % 

 

zawarto

ść

 ziaren nieforemnych (wydłu

Ŝ

onych i płaskich) do 20 % 

 

wska

ź

nik rozkruszenia: 

 

 

 

 

- dla grysów granitowych do 16 % 

 

 

 

 

- dla grysów bazaltowych i innych do 8 % 

 

nasi

ą

kliwo

ść

 do 1.2 % 

 

mrozoodporno

ść

 wg. metody bezpo

ś

redniej do 2 % 

 

mrozoodporno

ść

 wg. zmodyfikowanej metody bezpo

ś

redniej (wg. BN-84/6774-02) do 10 % 

 

reaktywno

ść

 alkaliczna z cementem okre

ś

lona wg. PN-78/B-06714/34 nie wywołuj

ą

ca zwi

ę

kszenia wymiarów li-

niowych ponad 0,1 % 

 

zawarto

ść

 zanieczyszcze

ń

 obcych do 0,25 % 

 

zawarto

ść

 zanieczyszcze

ń

 organicznych nie daj

ą

ca barwy ciemniejszej od wzorcowej. 

ś

wir powinien spełnia

ć

 wymagania PN-86/B-06712 „Kruszywa mineralne do betonu”  dla marki 30 w zakresie cech fizycz-

nych i chemicznych. Ponadto ogranicza si

ę

 do 10 % mrozoodporno

ść

 

Ŝ

wiru badan

ą

 zmodyfikowan

ą

 metod

ą

 bezpo

ś

redni

ą

W kruszywie grubym, tj. w grysach i 

Ŝ

wirach nie dopuszcza si

ę

 grudek gliny. Zaleca si

ę

, aby zawarto

ść

 podziarna nie prze-

kraczała 5 %, a nadziarna 10 %. 

Kruszywo pochodz

ą

ce z ka

Ŝ

dej dostawy musi by

ć

 poddane badaniom niepełnym obejmuj

ą

cym: 

 

oznaczenie składu ziarnowego wg. PN-78/B-06714/15 

 

oznaczenie zawarto

ś

ci ziaren nieforemnych wg. PN-78/B-06714/16 

 

oznaczenie zawarto

ś

ci pyłów mineralnych  wg. PN-78/B-06714/13 

 

oznaczenie zawarto

ś

ci zanieczyszcze

ń

 obcych wg. PN-78/B-06714/12 

 

oznaczenie zawarto

ś

ci grudek gliny (oznacza

ć

 jak zawarto

ść

 zanieczyszcze

ń

 obcych). 

Nale

Ŝ

y zobowi

ą

za

ć

 dostawc

ę

 do przekazywania dla ka

Ŝ

dej partii kruszywa wyników bada

ń

 pełnych oraz okresowo badania 

specjalne dotycz

ą

ce reaktywno

ś

ci alkalicznej. 

 

2.4. Kruszywo drobne 

Kruszywem drobnym powinny by

ć

 piaski o uziarnieniu do 2 mm pochodzenia rzecznego lub kompozycja piasku rzecznego 

i kopalnianego  uszlachetnionego. 
Zawarto

ść

 poszczególnych frakcji w stosie okruchowym piasku powinna wynosi

ć

 

do 0,25 mm  

  14

÷

19 %, do 0,5 mm 33 do 48 % 

 

do 1,00 mm  

  57

÷

76 % z jednoczesnym spełnieniem wymaga

ń

 zawartych w PN-78/B-06714/15 pkt. c 

Piasek powinien spełnia

ć

 nast

ę

puj

ą

ce wymagania: 

 

zawarto

ść

 pyłów mineralnych do 1,5 % 

 

reaktywno

ść

 alkaliczna z cementem wg PN-78/B-06714/34 nie wywołuje zwi

ę

kszenia wymiarów ponad 0,1 % , 

 

zawarto

ść

 zwi

ą

zków siarki do 0,2 % 

 

zawarto

ść

 zanieczyszcze

ń

 obcych do 0,25 % 

 

zawarto

ść

 zanieczyszcze

ń

 organicznych nie daj

ą

ca barwy ciemniejszej od wzorcowej. 

W kruszywie drobnym nie dopuszcza si

ę

 grudek gliny. Piasek pochodz

ą

cy z ka

Ŝ

dej dostawy musi by

ć

 poddany badaniom 

niepełnym obejmuj

ą

cym: 

 

oznaczenie składu ziarnowego wg. PN-78/B-06714/15 

background image

 

Specyfikacje Techniczne                                               M-13.00.00. BETON 

TRAB - 

MOSTY

Projektowanie. Nadzory

 

43 

 

oznaczenie zawarto

ś

ci pyłów mineralnych wg. PN-78/B-06714/13 

 

oznaczenie zawarto

ś

ci zanieczyszcze

ń

 obcych wg. PN-78/B-06714/12 

 

oznaczenie zawarto

ś

ci grudek gliny (oznacza

ć

 jak zawarto

ść

 zanieczyszcze

ń

 obcych). 

 

Nale

Ŝ

y zobowi

ą

za

ć

 dostawc

ę

 do przekazywania dla ka

Ŝ

dej dostawy piasku wyników bada

ń

 pełnych oraz okresowo wynik 

badania specjalnego dotycz

ą

cego reaktywno

ś

ci alkalicznej. 

 

2.5. Uziarnienie kruszywa 

 
Mieszanki kruszywa drobnego  i grubego wymieszane w odpowiednich proporcjach powinny utworzy

ć

 stał

ą

 kompozycj

ę

 

granulometryczn

ą

, która pozwoli na uzyskanie wymaganych wła

ś

ciwo

ś

ci zarówno 

ś

wie

Ŝ

ego betonu (konsystencja, jedno-

rodno

ść

, urabialno

ść

, zawarto

ść

 powietrza) jak i stwardniałego (wytrzymało

ść

, przepuszczalno

ść

, moduł spr

ęŜ

ysto

ś

ci, 

skurcz). 
Krzywa granulometryczna powinna zapewni

ć

 uzyskanie maksymalnej szczelno

ś

ci betonu przy minimalnym zu

Ŝ

yciu cemen-

tu i wody. Szczególn

ą

 uwag

ę

 nale

Ŝ

y zwróci

ć

 na uziarnienie piasku w celu zredukowania do minimum wydzielania mleczka 

cementowego. Kruszywo powinno składa

ć

 si

ę

 z co najmniej 3 frakcji; dla frakcji najdrobniejszej pozostało

ść

 na sicie o boku 

oczka 5 mm nie mo

Ŝ

e by

ć

 wi

ę

ksza ni

Ŝ

 5 %. Poszczególne frakcje nie mog

ą

 zawiera

ć

 uziarnienia przynale

Ŝ

nego do frakcji 

ni

Ŝ

szej w  ilo

ś

ci przewy

Ŝ

szaj

ą

cej 15 % i uziarnienia przynale

Ŝ

nego do frakcji wy

Ŝ

szej w ilo

ś

ci przekraczaj

ą

cej 10 % całego 

składu frakcji. 
Zaleca si

ę

 betony klasy B35 i wy

Ŝ

ej wykonywa

ć

 z kruszywem o uziarnieniu ustalonym do

ś

wiadczalnie, podczas projekto- 

wania składu mieszanki betonowej. Do betonu klasy B25 i B30 nale

Ŝ

y stosowa

ć

 kruszywo o ł

ą

cznym uziarnieniu miesz-

cz

ą

cym si

ę

 w granicach podanych na wykresach i według tabeli podanych poni

Ŝ

ej. 

Zalecane graniczne uziarnienie kruszywa 

 

 

Bok oczka sita 

 

Przechodzi przez sito w % 

mm 

 

Kruszywo do 16 mm 

 

Kruszywo do 31,5 mm 

  0,25 

÷

 8 

÷

 8 

  0,50 

  7

÷

 20 

 5 

÷

 18 

  1,00 

12 

÷

 32 

 8 

÷

 28 

  2,00 

21 

÷

 42 

14 

÷

 37 

  4,00 

36 

÷

 56 

23 

÷

 47 

  8,00 

60 

÷

 76 

38 

÷

 62 

16,00 

100 

62 

÷

 80 

31,50 

 

100 

 

Maksymalny wymiar ziaren kruszywa powinien pozwala

ć

 na wypełnienie mieszank

ą

 ka

Ŝ

dej cz

ęś

ci konstrukcji przy  

uwzgl

ę

dnieniu urabialno

ś

ci mieszanki, ilo

ś

ci zbrojenia i grubo

ś

ci otuliny. 

 
2.6. Woda 
 
Woda zarobowa do betonu powinna spełnia

ć

 wszystkie wymagania PN-88/B-32250 „Materiały budowlane. Woda do beto-

nów i zapraw”. Powinna pochodzi

ć

 ze 

ź

ródeł nie budz

ą

cych 

Ŝ

adnych w

ą

tpliwo

ś

ci, lub dobrze zbadanych. Stosowanie wody 

z wodoci

ą

gu nie wymaga bada

ń

Cz

ęść

 wody zarobowej jest potrzebna do wi

ą

zania betonu, jest to woda aktywna, chemicznie zwi

ą

zana w betonie.  

Ilo

ść

 wody niezb

ę

dna do wi

ą

zania daje stosunek cementowo-wodny w/c = 0,2

÷

0,25.  

Reszta wody słu

Ŝ

y do zwil

Ŝ

enia kruszywa i nadania mieszance betonowej odpowiedniej konsystencji jest to woda   bierna, 

która z biegiem czasu wyparuje z betonu pozostawiaj

ą

c mikro i makropory obni

Ŝ

aj

ą

ce wytrzymało

ść

 betonu.  

Woda powinna by

ć

 dodawana w mo

Ŝ

liwie najmniejszych ilo

ś

ciach w stosunku do zało

Ŝ

onej wytrzymało

ś

ci  i stopnia ura-

bialno

ś

ci mieszanki betonowej, bior

ą

c pod uwag

ę

 równie

Ŝ

 ilo

ś

ci wody zawarte w kruszywie, w sposób pozwalaj

ą

cy na za-

chowanie mo

Ŝ

liwie małego stosunku w/c = 0,4. 

 
 
 

2.7. Dodatki i domieszki do betonu 

 

Zaleca si

ę

 stosowanie do mieszanek betonowych domieszek chemicznych o działaniu uplastyczniaj

ą

cym ( superplastyfika-

torów), które pozwalaj

ą

 na zmniejszenie ilo

ś

ci wody zarobowej przy lepszym zag

ę

szczeniu i szczelno

ś

ci betonu. Zaleca si

ę

 

równie

Ŝ

 do

ś

wiadczalne sprawdzenie skuteczno

ś

ci domieszek przy ustalaniu receptury mieszanki betonowej. 

Do mieszanki betonowej nale

Ŝ

y obowi

ą

zkowo stosowa

ć

 domieszki napowietrzaj

ą

ce, które powoduj

ą

 lepsze zag

ę

szczenie 

betonu i zwi

ę

kszaj

ą

 jego wodoszczelno

ść

. Optymalna ilo

ść

 powietrza w mieszance powinna wynosi

ć

 3-5 %. Dodatki napo-

wietrzaj

ą

ce zwi

ę

kszaj

ą

 tak

Ŝ

e urabialno

ść

, plastyczno

ść

 i jednorodno

ść

 oraz zmniejszaj

ą

 wytrzymało

ść

 betonu na 

ś

ciska-

nie. Ilo

ść

 dodatków napowietrzaj

ą

cych nale

Ŝ

y okre

ś

li

ć

 do

ś

wiadczalnie tak, aby obj

ę

to

ść

 powietrza w zag

ę

szczonej mie-

szance betonowej wynosiła: 
-  5-6 % przy ziarnach kruszywa do 16 mm, 
-  4-5 % przy ziarnach kruszywa do 31,5 mm . 
Zastosowanie dodatków napowietrzaj

ą

cych nie mo

Ŝ

e zmniejszy

ć

 wytrzymało

ś

ci na 

ś

ciskanie betonu o wi

ę

cej ni

Ŝ

 10 %. 

 
 
3. SPRZ

Ę

background image

 

                                                                        M-13.00.00. BETON                                

 

 Specyfikacje Techniczne 

TRAB - 

MOSTY

Projektowanie. Nadzory

 

44 

 
Instalacje do wytwarzania betonu przed rozpocz

ę

ciem produkcji powinny by

ć

 poddane ogl

ę

dzinom In

Ŝ

yniera.  

Instalacje te powinny by

ć

 typu automatycznego przy wagowym dozowaniu kruszywa, cementu, wody i dodatków.  

Silosy na cement musz

ą

 mie

ć

 zapewnion

ą

 doskonał

ą

 szczelno

ść

 z uwagi nawilgo

ć

 atmosferyczn

ą

. Wagi do dozowania 

cementu powinny by

ć

 kontrolowane co najmniej raz na dwa miesi

ą

ce i rektyfikowane na rozpocz

ę

cie produkcji, a nast

ę

pnie 

przynajmniej raz na rok. Urz

ą

dzenia dozuj

ą

ce wod

ę

 powinny by

ć

 sprawdzane co najmniej raz na miesi

ą

c. 

Mieszanie składników powinno odbywa

ć

 si

ę

 wył

ą

cznie w betoniarkach o wymuszonym działaniu (zabrania si

ę

 stosowania 

mieszarek wolnospadowych). Obj

ę

to

ść

 mieszalników betoniarek musi zabezpiecza

ć

 pomieszczenie w nim, wszystkich 

składników wa

Ŝ

onych bez wyrzucania na zewn

ą

trz. 

 

4. TRANSPORT

 

 
Transport betonu z wytwórni do miejsca wbudowania, powinien by

ć

 wykonywany przy u

Ŝ

yciu odpowiednich 

ś

rodków  

w celu unikni

ę

cia segregacji pojedynczych składników i zniszczenia betonu. 

Mieszanka betonowa powinna by

ć

 transportowana w mieszalnikach samochodowych (tzw.gruszkach), a czas transportu 

nie powinien by

ć

 dłu

Ŝ

szy ni

Ŝ

 

90 min przy temperaturze otoczenia + 15

o

 C 

 

70 min przy temperaturze otoczenia + 20

o

 C 

 

30 min przy temperaturze otoczenia + 30

o

 C 

 

Nie s

ą

 dozwolone samochody skrzyniowe ani wywrotki. Zaleca si

ę

 podawanie betonu do miejsca wbudowania za pomoc

ą

 

specjalnych pojemników o konstrukcji umo

Ŝ

liwiaj

ą

cej łatwe ich opró

Ŝ

nianie lub pompy przystosowanej do podawania mie-

szanek plastycznych. 
U

Ŝ

ycie pomp jest dozwolone pod warunkiem, 

Ŝ

e przedsi

ę

biorstwo zastosuje odpowiednie 

ś

rodki celem utrzymania ustalo-

nego stosunku W/C w betonie przy wylocie.    
Je

ś

li transport mieszanki do pojemnika b

ę

dzie wykonywany przy u

Ŝ

yciu betoniarki samochodowej, jej jednorodno

ść

 powin-

na by

ć

 kontrolowana w czasie rozładunku.  

Obowi

ą

zkiem In

Ŝ

yniera jest odrzucenie transportu betonu nie odpowiadaj

ą

cego opisanym wy

Ŝ

ej wymaganiom. 

 

5. WYKONANIE ROBÓT 

 

Recepta laboratoryjna i badania wst

ę

pne 

Przed przyst

ą

pieniem do wytwarzania betonu Wykonawca dostarczy Inspektorowi do akceptacji recept

ę

 laboratoryjn

ą

   

mieszanki betonowej oraz wyniki bada

ń

 wst

ę

pnych (próbnych zarobów) m.in.  wytrzymało

ś

ci na 

ś

ciskanie, nasi

ą

kliwo

ś

ci, 

mrozoodporno

ś

ci . 

 
5.1. Wytwarzanie betonu
 
 
Wytwarzanie betonu powinno odbywa

ć

 si

ę

 w wytwórni w której :  

 

Dozowanie kruszywa powinno by

ć

 wykonywane z dokładno

ś

ci

ą

 2%.  

 

Dozowanie cementu powinno odbywa

ć

 si

ę

 na niezale

Ŝ

nej wadze, o wi

ę

kszej dokładno

ś

ci. 

 

Do wody i dodatków dozwolone jest równie

Ŝ

 dozowanie obj

ę

to

ś

ciowe.  

 

Dozowanie wody winno by

ć

 dokonywane z dokładno

ś

ci

ą

 2%. 

 

 

Czas i pr

ę

dko

ść

 mieszania powinny by

ć

 tak dobrane, by produkowa

ć

 mieszank

ę

 odpowiadaj

ą

c

ą

 warunkom jedno-

rodno

ś

ci, o których była mowa powy

Ŝ

ej. Zarób powinien by

ć

 jednorodny, posiada

ć

 jednolit

ą

 spójno

ść

, by w czasie trans-

portu i innych operacji nie wyst

ą

piło oddzielanie poszczególnych składników. 

 

Urabialno

ść

 mieszanki powinna pozwoli

ć

 na uzyskanie maksymalnej szczelno

ś

ci po zawibrowaniu bez wyst

ą

pienia pustek 

w masie betonowej lub na jej powierzchni. Urabialno

ść

 nie mo

Ŝ

e by

ć

 osi

ą

gana przy wi

ę

kszym zu

Ŝ

yciu wody ni

Ŝ

 przewi-

dziano w recepturze mieszanki. In

Ŝ

ynier mo

Ŝ

e zezwoli

ć

 na stosowanie plastyfikatorów, upłynniaczy i innych dodatków,  

nawet je

ś

li ich zastosowanie nie było przewidziane w PW. 

 

Produkcja betonu i betonowanie powinny zosta

ć

 przerwane, gdy temperatura spadnie poni

Ŝ

ej 0

o

 C, za wyj

ą

tkiem sytuacji 

szczególnych, lecz wtedy In

Ŝ

ynier wyda ka

Ŝ

dorazowo dyspozycj

ę

 na pi

ś

mie z podaniem warunków betonowania. 

 

Skład mieszanki betonowej powinien przy najmniejszej ilo

ś

ci wody zapewni

ć

 szczelno

ść

 uło

Ŝ

enia mieszanki w wyniku za-

g

ę

szczania przez wibrowanie. Przy projektowaniu składu mieszanki betonowej zag

ę

szczanej przez wibrowanie i dojrzewa-

j

ą

cej w warunkach naturalnych ( przy 

ś

redniej temperaturze dobowej 

>

10

O

 C ), 

ś

rednie wymagane wytrzymało

ś

ci na 

ś

ci-

skanie betonu poszczególnych klas przyjmuje si

ę

 równe warto

ś

ciom 1,3 R

bG

 .  

 

W przypadku odmiennych warunków wykonania i dojrzewania betonu (np. prasowanie, odpowietrzanie, dojrzewa nie  
w warunkach podwy

Ŝ

szonej temperatury), nale

Ŝ

y uwzgl

ę

dnia

ć

 wpływ tych czynników na wytrzymało

ść

 i inne parametry be-

tonu. Warto

ść

 stosunku C/W nie mo

Ŝ

e by

ć

 mniejsza ni

Ŝ

 2 (stosunek W/C nie wi

ę

kszy ni

Ŝ

 0,5). 

 

Konsystencja mieszanek nie rzadsza od plastycznej, sprawdzana aparatem Ve-Be. Dopuszcza si

ę

 badanie konsystencji 

plastycznej sto

Ŝ

kiem opadowym wył

ą

cznie w warunkach budowy. Stosunek poszczególnych frakcji kruszywa grubego 

ustalony do

ś

wiadczalnie, powinien odpowiada

ć

 najmniejszej jamisto

ś

ci.  

 

Przy do

ś

wiadczalnym ustalaniu uziarnienia kruszywa nale

Ŝ

y przestrzega

ć

 nast

ę

puj

ą

cych zasad: 

 

Stosunek poszczególnych frakcji kruszywa grubego, osobno dozowanych, powinien by

ć

 taki jak w mieszance kru-

szywa o najmniejszej jamisto

ś

ci. 

background image

 

Specyfikacje Techniczne                                               M-13.00.00. BETON 

TRAB - 

MOSTY

Projektowanie. Nadzory

 

45 

 

Zawarto

ść

 piasku w stosie okruchowym powinna by

ć

 jak najmniejsza i jednocze

ś

nie zapewnia

ć

 niezb

ę

dn

ą

 ura-

bialno

ść

 przy zag

ę

szczeniu przez wibrowanie oraz nie powinna przekracza

ć

 

 

 

 

- 42% przy kruszywie grubym do 16,0 mm  

 

 

 

 

- 37% przy kruszywie grubym do 31,5 mm . 

 

Warto

ść

 współczynnika A, stosowanego do wyznaczania wska

ź

nika C/W, charakteryzuj

ą

cego mieszank

ę

 betonow

ą

 nale

Ŝ

wyznacza

ć

 do

ś

wiadczalnie. Współczynnik ten wyznacza si

ę

 na podstawie uzyskanych wytrzymało

ś

ci betonów z mieszanek 

o ró

Ŝ

nych warto

ś

ciach wska

ź

nika C/W - mniejszym i wi

ę

kszym od warto

ś

ci przewidywanej teoretycznie - wykonanych z 

materiałów dostarczonych na budowie do stosowania. 

 

Dla zmniejszenia skurczu betonu nale

Ŝ

y d

ąŜ

y

ć

 do jak najmniejszej ilo

ś

ci cementu. 

Dopuszcza si

ę

 maksymalne ilo

ś

ci cementu, zale

Ŝ

nie od klasy betonu: 

 

400 kg/m

3

 dla B 25 i B 30 

 

450 kg/m

3

 dla B 35 i wy

Ŝ

ej . 

Dopuszcza si

ę

 przekroczenie tych ilo

ś

ci o 10% w uzasadnionych przypadkach za zgod

ą

 In

Ŝ

yniera . 

 

5.2. Układanie mieszanki betonowej  

 
5.2.1. Zalecenia ogólne 

 

Betonowanie powinno by

ć

 wykonywane ze szczególn

ą

 staranno

ś

ci

ą

 i zgodnie z zasadami sztuki budowlanej. 

Rozpocz

ę

cie robót betoniarskich mo

Ŝ

e nast

ą

pi

ć

 po opracowaniu przez wykonawc

ę

 i akceptacji przez In

Ŝ

yniera dokumen-

tacji technologicznej, obejmuj

ą

cej tak

Ŝ

e betonowanie. Betonowanie mo

Ŝ

e zosta

ć

 rozpocz

ę

te po sprawdzeniu deskowa

ń

 i 

zbrojenia przez In

Ŝ

yniera i po dokonaniu na ten temat wpisu do Dziennika Budowy. 

 
5.2.2. Zalecenia dotycz

ą

ce betonowania elementów 

 

Przy wykonywaniu elementów konstrukcji monolitycznych nale

Ŝ

y przestrzega

ć

 dokumentacji technologicznej, która powin-

na uwzgl

ę

dnia

ć

 nast

ę

puj

ą

ce zalecenia: 

 

W fundamentach i korpusach podpór mieszank

ę

 betonow

ą

 nale

Ŝ

y układa

ć

 bezpo

ś

rednio z pojemnika lub pompy, 

b

ą

d

ź

 za pomoc

ą

 rynny, warstwami o grubo

ś

ci do 40 cm, zag

ę

szczaj

ą

c wibratorami wgł

ę

bnymi. 

 

W słupach, w których strzemiona nie przecinaj

ą

 płaszczyzny poziomej, układa

ć

 mieszank

ę

 betonow

ą

 w sposób 

ci

ą

gły segmentami o wysoko

ś

ci do 5,0 m, podaj

ą

c j

ą

 od góry do rdzenia słupa za po

ś

rednictwem leja lub pompy i 

zag

ę

szcza

ć

 warstwami o grubo

ś

ci do 40 cm, stosuj

ą

c wibratory przyczepne lub wgł

ę

bne. 

 

W słupach z g

ę

stym zbrojeniem i strzemionami przecinaj

ą

cymi ich przekrój poprzeczny, o najmniejszym wymia-

rze przekroju 40 cm, mieszank

ę

 betonow

ą

 układa

ć

 bez przerwy segmentami o wysoko

ś

ci do 2,0 m, wprowadza-

j

ą

c j

ą

 od góry do rdzenia słupa za po

ś

rednictwem leja lub pompy i zag

ę

szcza

ć

 warstwami o grubo

ś

ci do 40 cm, 

przy u

Ŝ

yciu wibratorów wgł

ę

bnych wprowadzonych od góry w osi słupa. 

 

Gdy wysoko

ść

 słupa jest wi

ę

ksza od jednego segmentu (h 

>

 5,0 m lub h 

>

 2,0 m), wówczas betonowanie kolejne-

go segmentu mo

Ŝ

na rozpocz

ąć

 po upływie 1

÷

 2 godz. 

 

Przy wykonywaniu belek, mieszank

ę

 betonow

ą

 układa

ć

 warstwami o grubo

ś

ci do 40 cm, bezpo

ś

rednio z pojemni-

ka lub pompy, lub za po

ś

rednictwem rynny i zag

ę

szcza

ć

 wibratorami wgł

ę

bnymi. 

 

W płytach, mieszank

ę

 betonow

ą

 układa

ć

 bezpo

ś

rednio z pojemnika lub pompy. W płytach o gr. 

>

 12 cm zbrojo-

nych gór

ą

 i dołem nale

Ŝ

y stosowa

ć

 wibratory wgł

ę

bne. 

 

6. KONTROLA JAKO

Ś

CI ROBÓT 

 

6.1. Wymagane wła

ś

ciwo

ś

ci betonu 

 
6.1.1. Zalecenia do projektowania betonów wysokiej wytrzymało

ś

ci 

 

Zgodnie z postanowieniami zawartymi w normie PN-91/S-10042 pkt. 3.2. wymaga si

ę

 stosowania dla konstrukcji mosto-

wych betonu co najmniej klasy: 

 

B 30 - w odniesieniu do elementów podpór i 

ś

cian oporowych o grubo

ś

ci poni

Ŝ

ej 60 cm, do prz

ę

seł 

Ŝ

elbetowych, 

 

 

                  do płytkich tuneli i do prefabrykowanych elementów 

Ŝ

elbetowych. 

 

B 35 - w odniesieniu do torkretu i konstrukcji z betonu spr

ęŜ

onego. 

 

Klas

ę

 betonu nale

Ŝ

y rozumie

ć

 jako wytrzymało

ść

 gwarantowan

ą

 wg. PN-88/B-06250. 

Przy projektowaniu betonu nale

Ŝ

y opiera

ć

 si

ę

 na podstawowych wzorach wytrzymało

ś

ci, (wzór Bolomey’a), szczelno

ś

ci  

i wodo

Ŝą

dno

ś

ci cementu i kruszywa. 

Składniki do betonów wysokiej wytrzymało

ś

ci musz

ą

 by

ć

 specjalnej jako

ś

ci. Wytrzymało

ść

 skały, z której pochodzi kruszy-

wo powinno by

ć

 co najmniej dwukrotnie wy

Ŝ

sza od wytrzymało

ś

ci betonu.  

Marka cementu powinna by

ć

 przyj

ę

ta wg. pkt. 2.1. Do betonu stosowa

ć

 płukane kruszywo łamane marki 30 i piasek drob-

noziarnisty mo

Ŝ

liwie bez frakcji 0

÷

0,125 mm. Szczególnie korzystne s

ą

 kruszywa o uziarnieniu nieci

ą

głym. 

Nasi

ą

kliwo

ść

 betonu zwi

ą

zanego - max 4% . 

Zawarto

ść

 porów w 

ś

wie

Ŝ

ej mieszance wg. pkt. 6.2.3. 

 
6.1.2. Jako

ść

 betonu 

 

Przed rozpocz

ę

ciem betonowania Wykonawca jest zobowi

ą

zany okre

ś

li

ć

 jako

ść

 materiałów i mieszanek betonowych 

przedkładaj

ą

c do oceny In

Ŝ

ynierowi : 

background image

 

                                                                        M-13.00.00. BETON                                

 

 Specyfikacje Techniczne 

TRAB - 

MOSTY

Projektowanie. Nadzory

 

46 

 

Próbki materiałów, które ma zamiar stosowa

ć

 wskazuj

ą

c ich pochodzenie, typ i jako

ść

 

Propozycje odno

ś

nie uziarnienia kruszywa. 

 

Rodzaj i dozowanie cementu, stosunek wodno-cementowy. 

 

Rodzaj i dozowanie dodatków i domieszek, które zamierza stosowa

ć

 

Proponowany rodzaj konsystencji i przewidywany wska

ź

nik konsystencji wg. metody sto

Ŝ

ka opadowego w [cm], 

lub metody Ve-Be w [s]. 

 

Sposób wytwarzania betonu, transportu, betonowania i piel

ę

gnacji betonu. 

 

Wyniki próbnych bada

ń

 wytrzymało

ś

ci na 

ś

ciskanie po 7 dniach wykonanych na próbkach w kształcie sze

ś

cianu o 

bokach 15,0 cm, zgodnie z pkt. 6.3. PN-88/B-06250 

 

Okre

ś

lenie trwało

ś

ci betonu na podstawie prób opisanych w dalszej cz

ęś

ci niniejszej specyfikacji. 

 

Nadzór Inwestorski wyda pozwolenie na rozpocz

ę

cie betonowania po sprawdzeniu i zatwierdzeniu dokumentów stwierdza-

j

ą

cych jako

ść

 materiałów, wykonaniu próbnych mieszanek betonowych, przeprowadzeniu bada

ń

 na próbkach przygotowa-

nych zgodnie z propozycjami wykonawcy. 
Laboratorium badawcze wykona próbki, których ilo

ść

 i sposób wykonania bada

ń

 zostan

ą

 podane przez In

Ŝ

yniera, który 

wykonywa

ć

 b

ę

dzie okresowe badania w czasie realizacji budowy, celem sprawdzenia zgodno

ś

ci wła

ś

ciwo

ś

ci u

Ŝ

ytych ma-

teriałów do produkcji betonu. 
 
6.1.3. Wytrzymało

ść

 i trwało

ść

 betonu 

 

Celem okre

ś

lenia w trakcie wykonywania betonów ich wytrzymało

ś

ci na 

ś

ciskanie, powinny by

ć

 pobrane 2 serie próbek  

w ilo

ś

ciach zgodnych z pkt. 5.1. PN-88/B-06250. Próbki powinny by

ć

 pobrane oddzielnie dla ka

Ŝ

dego elementu obiektu, 

dla ka

Ŝ

dej klasy betonu zaznaczonej na rysunkach PW i dla ka

Ŝ

dego wykonywanego odr

ę

bnie segmentu płyty pomostu.  

 

Próbki oznakowane kolejnymi numerami zgodnie z protokółem pobrania winny by

ć

 wyposa

Ŝ

one w tabliczki z podpisami In-

Ŝ

yniera nadzoru i kierownika robót, gwarantuj

ą

cymi ich autentyczno

ść

.  

 

Próbki powinny by

ć

 przechowywane w pomieszczeniach wskazanych przez In

Ŝ

yniera, przez jedn

ą

 dob

ę

 w formach. 

Pierwsza seria próbek zostanie  zbadana w laboratorium wskazanym przez In

Ŝ

yniera w obecno

ś

ci przedstawiciela Wyko-

nawcy, celem stwierdzenia wytrzymało

ś

ci odpowiadaj

ą

cej ró

Ŝ

nym okresom twardnienia, według dyspozycji podanych  

przez In

Ŝ

yniera. Wyniki prób zgniatania pierwszej serii próbek mog

ą

 by

ć

 przyj

ę

te za podstaw

ę

 rozliczania robót pod wa-

runkiem, 

Ŝ

e warto

ść

 wytrzymało

ś

ci na 

ś

ciskanie po 28 dniach dojrzewania dla ka

Ŝ

dego   elementu obiektu i rodzaju 

betonu wyliczona w pkt. 6.2.4. b

ę

dzie odpowiadała klasie betonu nie ni

Ŝ

szej ni

Ŝ

 wskazana w obliczeniach statycznych i na 

rys. PW. 
Jednak

Ŝ

e celem potwierdzenia otrzymanych wyników powinny by

ć

 poddane badaniom w Laboratorium Urz

ę

dowym, próbki 

drugiej serii w ilo

ś

ci  

 20% próbek . 

 

W przypadku gdy wytrzymało

ść

 na 

ś

ciskanie otrzymana dla ka

Ŝ

dego elementu obiektu i rodzaju betonu pierwszej   serii 

próbek była ni

Ŝ

sza od wytrzymało

ś

ci odpowiadaj

ą

cej klasie betonu przyj

ę

tej w obliczeniach statycznych i podanej na ry-

sunkach PW, nale

Ŝ

y wszystkie próbki drugiej serii podda

ć

 badaniom w Laboratorium Urz

ę

dowym, niezale

Ŝ

nie od tego do 

jakiej klasy zaliczony jest beton. 

 

W oczekiwaniu na oficjalne wyniki bada

ń

 In

Ŝ

ynier mo

Ŝ

e zgodnie ze swoimi uprawnieniami wstrzyma

ć

 betonowanie,  

a Wykonawca nie mo

Ŝ

e z tego tytułu ro

ś

ci

ć

 pretensji do jakichkolwiek odszkodowa

ń

 

Je

Ŝ

eli z bada

ń

 drugiej serii wykonanych w Laboratorium urz

ę

dowym otrzyma si

ę

 warto

ść

 wytrzymało

ś

ci na 

ś

ciskanie po 28 

dniach dojrzewania, odpowiadaj

ą

c

ą

 klasie betonu nie ni

Ŝ

szej ni

Ŝ

 wskazana w obliczeniach statycznych i na rysunkach PW, 

a wynik taki zostanie przyj

ę

ty do rozliczenia robót. Je

ś

li jednak z tych bada

ń

 otrzyma si

ę

 warto

ść

 wytrzymało

ś

ci na 

ś

ciska-

nie po 28 dniach ni

Ŝ

sz

ą

 od wytrzymało

ś

ci odpowiadaj

ą

cej klasie betonu wskazanej w oblicz. statycznych i na rysunkach 

PW, Wykonawca b

ę

dzie zobowi

ą

zany na swój koszt do wyburzenia i ponownego wykonania konstrukcji lub do wykonania 

innych zabiegów, które zaproponowane przez Wykonawc

ę

 musz

ą

 by

ć

 formalnie zatwierdzone przez In

Ŝ

yniera (w uzgod-

nieniu z nadzorem autorskim). Wszystkie koszty bada

ń

 laboratoryjnych obci

ąŜ

aj

ą

 Wykonawc

ę

 

Próba trwało

ś

ci jest wykonywana przez podanie próbek 100 cykli zamra

Ŝ

ania i rozmra

Ŝ

ania. Zmiany wła

ś

ciwo

ś

ci w wyniku 

tej próby powinny znale

źć

 si

ę

 w podanych ni

Ŝ

ej granicach: 

 

Zmniejszenie modułu spr

ęŜ

ysto

ś

ci 20% 

 

Utrata masy 2% 

 

Rozszerzalno

ść

 liniowa 2% 

 

6.2. Kontrola jako

ś

ci mieszanki betonowej i betonu 

 

6.2.1. Zakres kontroli 
 
Zachowuj

ą

c w mocy przepisy pkt. 5.1. PN-88/B-06250, dotycz

ą

ce wytrzymało

ś

ci betonu, In

Ŝ

ynier ma prawo pobrania  

w ka

Ŝ

dym momencie, kiedy uzna za stosowne, dalszych próbek materiałów lub betonu celem poddania badaniom, b

ą

d

ź

 

próbom laboratoryjnym. 
Kontroli podlegaj

ą

 nast

ę

puj

ą

ce wła

ś

ciwo

ś

ci mieszanki betonowej i betonu wg. PN-88/B-06250: 

 

Konsystencja mieszanki betonowej. 

 

Zawarto

ść

 powietrza w mieszance betonowej. 

 

Wytrzymało

ść

 betonu na 

ś

ciskanie. 

 

Nasi

ą

kliwo

ść

 betonu. 

 

Odporno

ść

 na działanie mrozu. 

 

Przepuszczalno

ść

 wody przez beton 

background image

 

Specyfikacje Techniczne                                               M-13.00.00. BETON 

TRAB - 

MOSTY

Projektowanie. Nadzory

 

47 

Zwraca si

ę

 uwag

ę

 na konieczno

ść

 wykonania planu kontroli jako

ś

ci betonu, zawieraj

ą

cego m. in. podział obiektu (kon-

strukcji) na cz

ęś

ci podlegaj

ą

ce osobnej ocenie oraz szczegółowe okre

ś

lenie liczebno

ś

ci i terminów pobierania próbek do 

kontroli mieszanki i betonu. In

Ŝ

ynier mo

Ŝ

e za

Ŝą

da

ć

 wykonania bada

ń

 i kontroli na betonie dojrzałym, za pomoc

ą

 metod 

nieniszcz

ą

cym (badania sklerometryczne, za pomoc

ą

 ultrad

ź

wi

ę

ków lub pomiaru oporno

ś

ci). 

 

6.2.2. Sprawdzenia konsystencji mieszanki betonowej 

 

Sprawdzenie konsystencji przeprowadza si

ę

 podczas projektowania składu mieszanki betonowej i nast

ę

pnie przy stanowi-

sku betonowania, co najmniej 2 razy w czasie jednej zmiany roboczej.  

Ŝ

nice pomi

ę

dzy przyj

ę

t

ą

, a kontrolowan

ą

 konsystencj

ą

 mieszanki nie powinny przekroczy

ć

 

20% ustalonej warto

ś

ci wska

ź

nika Ve-Be. 

 

1 cm - wg. metody sto

Ŝ

ka opadowego przy konsystencji plastycznej. 

 

Dopuszcza si

ę

 korygowanie konsystencji mieszanki betonowej wył

ą

cznie przez zmian

ę

 zawarto

ś

ci zaczynu w mieszance, 

przy zachowaniu stałego stosunku C/W, ewentualnie przez zastosowanie domieszek chemicznych. 
 
6.2.3. Sprawdzenie zawarto

ś

ci powietrza w mieszance betonowej 

 

Sprawdzenie zawarto

ś

ci powietrza w mieszance betonowej przeprowadza si

ę

 metod

ą

 ci

ś

nieniow

ą

 podczas projektowania 

jej składu, a przy stosowaniu domieszek napowietrzaj

ą

cych co najmniej raz w czasie zmiany roboczej podczas betonowa-

nia. 
Zawarto

ść

 powietrza w mieszance betonowej badana metod

ą

 ci

ś

nieniow

ą

 wg. PN-88/B-06250 nie powinna przekracza

ć

 

2% w przypadku nie stosowania domieszek napowietrzaj

ą

cych. 

 

przedziałów warto

ś

ci podanych w tabeli ni

Ŝ

ej w przypadku stosowania domieszek napowietrzaj

ą

cych : 

 

Zawarto

ść

 powietrza w mieszance betonowej 

 

Uziarnienie kruszywa [ mm ] 

÷

 16 

÷

 31,5 

Zawarto

ść

 powietrza  

[ % ] 

Beton nara

Ŝ

ony na czynniki 

atmosferyczne 

3,5 

÷

 5,5 

÷

 5 

 

Beton nara

Ŝ

ony na stały do-

st

ę

p wody przed zamarza-

niem 

3,5 

÷

 6,5 

÷

 6 

 
 
6.2.4. Sprawdzenie wytrzymało

ś

ci betonu na 

ś

ciskanie 

 

 

W celu sprawdzenia wytrzymało

ś

ci betonu na 

ś

ciskanie (klasy betonu), nale

Ŝ

y pobra

ć

 próbki o liczbie okre

ś

lonej w planie 

kontroli jako

ś

ci, lecz nie mniej ni

Ŝ

 : 

 

1 próbk

ę

 na 100 zarobów 

 

1 próbk

ę

 na 50 m

3

 

 

1 próbk

ę

 na zmian

ę

 robocz

ą

 

 

3 próbki na parti

ę

 betonu 

 

Próbki pobiera si

ę

 przy stanowisku betonowania, równomiernie losowo po jednej w okresie betonowania, a nast

ę

pnie prze-

chowuje i bada zgodnie z PN-88/B-06250. 

 

Ocenie podlegaj

ą

 wszystkie wyniki badania próbek pobranych z partii. Partia betonu mo

Ŝ

e by

ć

 zakwalifikowana do danej 

klasy, je

ś

li wytrzymało

ść

 okre

ś

lona na próbkach kontrolnych 15 x 15 x 15 cm spełnia nast

ę

puj

ą

ce warunki: 

 

1. Przy liczbie kontrolowanych próbek n 

<

 15 

 
 

 

 

 

R

aR

i

b

G

min

 

 

 

 

(1) 

 

gdzie: 

R

i

min

 - najmniejsza warto

ść

 wytrzymało

ś

ci w badanej serii zło

Ŝ

onej z „n” próbek, 

          

R

b

G

   - wytrzymało

ść

 gwarantowana, 

 

              

a

   - współczynnik zale

Ŝ

ny od liczby próbek wg. tabeli: 

 
 

 

Liczba próbek „n” 

 

a 

od 3 do 4 

1,15 

od 5 do 8 

1,10 

 od 9 do 14 

1,05 

 
 

background image

 

                                                                        M-13.00.00. BETON                                

 

 Specyfikacje Techniczne 

TRAB - 

MOSTY

Projektowanie. Nadzory

 

48 

W przypadku, gdy warunek (1) nie jest spełniony, beton mo

Ŝ

e by

ć

 uznany za odpowiadaj

ą

cy danej klasie, je

ś

li spełnione 

s

ą

 nast

ę

puj

ą

ce warunki: 

 
 

 

 

 

R

i

min

>  R

b

G

 

 

 

 

(2) 

 
oraz: 

 

 

 

 

 

R  >  1,2R

b

G

 

 

 

 

(3) 

 

gdzie: 

R

 - 

ś

rednia warto

ść

 wytrzymało

ś

ci badanej serii próbek, obliczona wg. wzoru (4) 

 

 

 

 

 

R

n

R

a

i

i

n

=

=

1

1

   

 

 

(4) 

 

w którym: 

R

i

 - wytrzymało

ść

 poszczególnych próbek  . 

 
2. Przy liczbie kontrolowanych próbek n 

>

 15 zamiast warunku (1) lub poł

ą

czonych warunków (2) i (3) obowi

ą

zuje waru- 

    nek(5) 

 

 

 

 

 

R

s

R

i

b

G

×

1 64

,

  >

   

 

(5) 

 
w którym: 

 

 

R

i

 - 

ś

rednia warto

ść

 wg. wzoru (4) 

 

  s  - odchylenie standardowe wytrzymało

ś

ci dla serii „n” próbek obliczone wg. wzoru: 

 

 

 

 

 

(

)

s

n

R

R

i

=

1

1

2

 

 6) 

 
W przypadku, gdy odchylenie standardowe wytrzymało

ś

ci 

s

 według wzoru (6) jest wi

ę

ksze od 0,2wg wzoru (4), zaleca 

si

ę

 ustalenie i usuni

ę

cie przyczyn powoduj

ą

cych zbyt du

Ŝ

y rozrzut wytrzymało

ś

ci. 

W przypadku gdy warunki (1) lub (2) nie s

ą

 spełnione, kontrolowan

ą

 parti

ę

 betonu nale

Ŝ

y zakwalifikowa

ć

 do odpowiednio 

ni

Ŝ

szej klasy.  

W uzasadnionych przypadkach, za zgod

ą

 In

Ŝ

yniera, mo

Ŝ

na przeprowadzi

ć

 dodatkowe badania wytrzymało

ś

ci betonu na 

próbkach wyci

ę

tych z konstrukcji lub elementu, albo badania nieniszcz

ą

ce wytrzymało

ś

ci betonu  wg PN-74/B-06261 lub 

PN-74/B-06262. 
Je

Ŝ

eli wyniki tych bada

ń

 dodatkowych b

ę

d

ą

 pozytywne, to nadzór mo

Ŝ

e uzna

ć

 beton za odpowiadaj

ą

cy wymaganej klasie. 

 

6.2.5. Sprawdzenie nasi

ą

kliwo

ś

ci betonu 

 

Sprawdzenie nasi

ą

kliwo

ś

ci betonu przeprowadza si

ę

 przy ustalaniu składu mieszanki betonowej, oraz na próbkach pobra-

nych przy stanowisku betonowania zgodnie z planem kontroli, lecz co najmniej 3 razy w okresie wykonywania obiektu i nie 
rzadziej ni

Ŝ

 1 raz na 5000 m

3

 betonu. Zaleca si

ę

 badanie nasi

ą

kliwo

ś

ci na próbkach wyci

ę

tych  

z konstrukcji. Oznaczenie to przeprowadza si

ę

 co najmniej na 5 próbkach pobranych z wybranych losowo ró

Ŝ

nych miejsc. 

 
 

6.2.6. Sprawdzenie odporno

ś

ci betonu na działanie mrozu 

 

Sprawdzenie odporno

ś

ci betonu na działanie mrozu przeprowadza si

ę

 na próbkach wykonanych w warunkach laboratoryj-

nych podczas ustalania składu mieszanki betonowej oraz na próbkach pobieranych przy stanowisku betonowania zgodnie 
z planem kontroli, lecz co najmniej jeden raz w okresie betonowania obiektu i nie rzadziej ni

Ŝ

 1 raz na 5000 m

3

 betonu.  

Zaleca si

ę

 badanie na próbkach wyci

ę

tych z konstrukcji. 

Do sprawdzenia stopnia mrozoodporno

ś

ci betonu w elementach jezdni i innych konstrukcjach, szczególnie nara

Ŝ

onych na 

styczno

ść

 ze 

ś

rodkami odmra

Ŝ

aj

ą

cymi, zaleca si

ę

 stosowanie metody przyspieszonej wg PN-88/B-06250. Wymagany sto-

pie

ń

 mrozoodporno

ś

ci betonu F 150 jest osi

ą

gni

ę

ty je

ś

li po wymaganej (150) liczbie cykli zamra

Ŝ

ania-odmra

Ŝ

ania próbek 

spełnione s

ą

 poni

Ŝ

sze warunki : 

 

 

 

1. Po badaniu metod

ą

 zwykł

ą

 wg. PN-88/B-06250 

 

 

Próbka nie wykazuje p

ę

kni

ęć

 

Ł

ą

czna masa ubytków betonu w postaci zniszczonych naro

Ŝ

ników i kraw

ę

dzi, odprysków kruszywa itp. 

nie przekracza 5% masy próbek nie zamro

Ŝ

onych. 

 

Obni

Ŝ

enie wytrzymało

ś

ci na 

ś

ciskanie w stosunku do próbek nie zamra

Ŝ

anych, nie jest wi

ę

ksze ni

Ŝ

 20%. 

 

background image

 

Specyfikacje Techniczne                                               M-13.00.00. BETON 

TRAB - 

MOSTY

Projektowanie. Nadzory

 

49 

 
 
2. Po badaniu metod

ą

 przyspieszon

ą

 wg. PN-88/B-06250 

 

 

Próbka nie wykazuje p

ę

kni

ęć

 

 

Ubytek obj

ę

to

ś

ci betonu w postaci złuszcze

ń

, odłamków i odprysków, nie przekracza w 

Ŝ

adnej 

 

 

 

 

 próbce warto

ś

ci 0,05 cm

3

/cm

2

 powierzchni zanurzonej w wodzie. 

 
6.2.7. Sprawdzenie przepuszczalno

ś

ci wody przez beton 

 

Sprawdzenie stopnia wodoszczelno

ś

ci betonu przeprowadza si

ę

 na próbkach wykonanych w warunkach laboratoryjnych 

podczas projektowania składu mieszanki betonowej oraz na próbkach pobieranych przy stanowisku betonowania zgodnie 
z planem kontroli, nie rzadziej jednak ni

Ŝ

 1 raz na 5000 m

3

 betonu. 

Wymagany stopie

ń

 wodoszczelno

ś

ci betonu W 8 jest osi

ą

gni

ę

ty, je

ś

li pod ci

ś

nieniem wody 0,8 MPa w czterech na sze

ść

 

badanych próbek nie stwierdza si

ę

 oznak przesi

ą

kania wody. 

 
6.2.8. Dokumentacja bada

ń

 

 

Na Wykonawcy robót spoczywa obowi

ą

zek zapewnienia wykonania bada

ń

 laboratoryjnych (przez własne laboratorium lub 

na zlecenie), przewidzianych niniejsz

ą

 ST oraz gromadzenie, przechowywanie i okazywanie In

Ŝ

ynierowi wszystkich wyni-

ków bada

ń

 dotycz

ą

cych jako

ś

ci betonu i stosowanych materiałów. 

 
 

Zestawienie wymaganych bada

ń

 betonu w czasie budowy wg. PN-88/B-06250 

 

 

 

Lp. 

 

Rodzaj badania 

 

Metoda badania 

według normy 

 

Termin lub cz

ę

sto

ść

 badania 

 

 

BADANIA SKŁADNIKÓW BETONU 

 

 

1.1. Badanie cementu: 
      - czasu wi

ą

zania 

      - zmiany obj

ę

to

ś

ci 

      - obecno

ś

ci grudek 

 

 

PN-88/B-04300 

 

 

Bezpo

ś

rednio przed u

Ŝ

yciem ka

Ŝ

dej dostar-

czonej partii 

 

 

1.2. Badanie kruszywa: 
      - składu ziarnowego 
      - kształtu ziaren 
      - zawarto

ś

ci pyłów mineralnych 

      - zawarto

ś

ci zanieczyszcze

ń

 obcych 

 

 

PN-91/B-06714/15 
PN-78/B-06714/16 
PN-78/B-06714/13 
PN-76/B-06714/12 

 
 

 

Ka

Ŝ

dej dostarczonej partii 

 

      - wilgotno

ś

ci 

PN-77/B-06714/18 

Bezpo

ś

rednio przed u

Ŝ

yciem 

 

 

1.3. Badanie wody: 

 

PN-88/B-32250 

 

Przy rozpocz

ę

ciu robót lub w przypadku stwier-

dzenia w czasie wykonywania robót zanie-
czyszcze

ń

 

 

 

1.4. Badanie dodatków i domieszek 

 

Instrukcja ITB 206/77 

Ś

wiadectwa dopusz-

czenia do stosowania 

 

 

Badania wykonuje IBDiM 

 

 

BADANIA MIESZANKI BETONOWEJ 

 

 

      - urabialno

ś

ci 

 

 

 

Przy rozpocz

ę

ciu robót 

 

 

      

 

      - konsystencji 

 

 

PN-88/B-06250 

 

Przy projektowaniu receptury i 2 razy na zmia-
n

ę

 

robocz

ą

 

 

 

      - zawarto

ść

 powietrza w mieszance 

        betonowej 

 

 

Przy ustalaniu receptury i 2 razy na zmian

ę

 

robocz

ą

 

 

 

BADANIA BETONU 

 

 

3.1. Badania wytrzymało

ś

ci na 

ś

ciska- 

       nie na próbkach 15x15x15 cm 

 

PN-88/B-06250 

 

Przy ustalaniu receptury oraz wykonaniu ka

Ŝ

dej 

partii betonu 

 

 

3.2. Badania nieniszcz

ą

ce betonu  

       w  konstrukcji 

 

PN-74/B-06261 
PN-74/B-06262 

 
 

W przypadkach technicznie uzasadnionych 

 

 

3.3. Badanie nasi

ą

kliwo

ś

ci 

 

 

Przy ustalaniu receptury i 3 razy w czasie 
wykonywania konstrukcji 

 

 

3.4. Badanie odporno

ś

ci na działanie  

       mrozu 

 

PN-88/B-06250 

 

Przy ustalaniu receptury i 3 razy w czasie 
wykonywania konstrukcji 

 

 

3.5. Badanie przepuszczalno

ś

ci wody 

 

 

Przy ustalaniu receptury i 3 razy w czasie 
wykonywania konstrukcji 

background image

 

                                                                        M-13.00.00. BETON                                

 

 Specyfikacje Techniczne 

TRAB - 

MOSTY

Projektowanie. Nadzory

 

50 

 
 

6.3. Badania konstrukcji betonowych 

 

6.3.1. Badania w czasie budowy 

 

Badania konstrukcji betonowych i 

Ŝ

elbetowych w czasie wykonywania robót polegaj

ą

 na bie

Ŝą

cym sprawdzaniu, w miar

ę

 

post

ę

pu robót, jako

ś

ci u

Ŝ

ywanych materiałów i zgodno

ś

ci wykonanych robót z PW i obowi

ą

zuj

ą

cymi normami.  

Badania powinny obj

ąć

 wszystkie etapy produkcji, a przede wszystkim takie roboty, które przy ostatecznym odbiorze nie 

b

ę

d

ą

 widoczne, a jako

ść

 ich wykonania nie b

ę

dzie mogła by

ć

 sprawdzona. 

Wyniki bada

ń

 oraz wnioski i zalecenia powinny by

ć

 wpisane do Dziennika Budowy. 

Badania polegaj

ą

 na stwierdzeniu: 

 

Zgodno

ś

ci podstawowych wymiarów z PW. 

 

Zachowaniu rz

ę

dnych oraz odchylenia od poło

Ŝ

enia poziomego i pionowego. 

 

Zgodno

ś

ci przekrojów poprzecznych elementów no

ś

nych. 

 

Wielko

ś

ci podniesienia wykonawczego. 

 

Prawidłowo

ś

ci i dokładno

ś

ci poł

ą

cze

ń

 mi

ę

dzy elementami. 

 

Sprawdzenie nale

Ŝ

y wykona

ć

 przez ogl

ę

dziny zewn

ę

trzne poł

ą

cze

ń

 i przez kontrol

ę

 doci

ą

gni

ę

cia  wszystkich 

ś

rub w kon-

strukcji deskowania. 
 
Zakres bada

ń

 

1. Sprawdzenie materiałów polega na stwierdzeniu, czy gatunki ich odpowiadaj

ą

 przewidzianym w PW i czy s

ą

 

zgodne ze 

ś

wiadectwami jako

ś

ci i protokółami odbiorczymi. 

2. Sprawdzenie rusztowa

ń

 wykonuje si

ę

 przez bezpo

ś

redni pomiar ta

ś

m

ą

, pionem, niwelatorem i porównanie z PW. 

3. Sprawdzenie deskowa

ń

 wykonuje si

ę

 przez bezpo

ś

redni pomiar ta

ś

m

ą

, poziomic

ą

, łat

ą

 i porównanie z PW oraz 

PN-63/B-06251. 

4. Sprawdzenie zbrojenia wykonuje si

ę

 przez bezpo

ś

redni pomiar ta

ś

m

ą

, poziomic

ą

, łat

ą

 i porównanie z PW oraz 

PN-63/B-06251. 

5. Sprawdzenie robót betonowych wykonuje si

ę

 wg. PN-88/B-06250 i PN-63/B-06251. 

6. Sprawdzenie fundamentów płytowych polega na pomiarze wymiarów geometrycznych płyt, usytuowania wzgl

ę

-

dem osi podłu

Ŝ

nej obiektu i osi poprzecznej podpory. 

7. Sprawdzenie fundamentów palowych wykonuje si

ę

 badaj

ą

c rozkład pali, w rzucie poziomym oraz sprawdzaj

ą

dokumenty odbioru robót palowych. 

8. Sprawdzenie podpór jako cało

ś

ci nale

Ŝ

y wykona

ć

 przez: 

 

Porównanie przekrojów poprzecznych z PW. 

 

Ustalenie, czy wychylenie z pionu mie

ś

ci si

ę

 w granicach dopuszczalnych. 

 

Sprawdzenie rys, p

ę

kni

ęć

 i raków. 

9. Sprawdzenie korpusów budowli oporowych nale

Ŝ

y wykona

ć

 przez: 

 

Porównanie z projektem usytuowania budowli wzgl

ę

dem osi korpusu drogowego. 

 

Porównanie rz

ę

dnych z PW. 

 

Porównanie przekrojów poprzecznych obiektu z PW. 

 

Ustalenie, czy nachylenie 

ś

cian pionowych jest w granicach dopuszczalnych. 

 

Badania powierzchni betonu pod k

ą

tem rys, p

ę

kni

ęć

 i raków. 

 
6.3.2. Badania po zako

ń

czeniu budowy 

 

Badania po zako

ń

czeniu budowy obejmuj

ą

 

1. Sprawdzenie podstawowych wymiarów obiektu nale

Ŝ

y przeprowadza

ć

 przez wykonanie pomiarów na zgodno

ść

  

 

z PW w zakresie: 

 

Podstawowych rz

ę

dnych nawierzchni oraz poło

Ŝ

enia osi obiektu w stosunku do dojazdów. 

 

Rozpi

ę

to

ś

ci poszczególnych prz

ę

seł i długo

ś

ci całego obiektu. 

          2. Sprawdzenie konstrukcji nale

Ŝ

y wykona

ć

 przez ogl

ę

dziny oraz kontrol

ę

 formaln

ą

 dokumentów z bada

ń

 prowa- 

              dzonych w czasie budowy. 
 
6.3.3. Badania dodatkowe 

 

Badania dodatkowe wykonuje si

ę

, gdy co najmniej jedno badanie wykonywane w czasie budowy lub po jej zako

ń

czeniu da-

ło wynik niezadowalaj

ą

cy lub w

ą

tpliwy. 

 
 

7. OBMIAR 

 

Ogólne wymagania dotycz

ą

ce obmiaru podano w ST DM-00.00.00. Wymagania ogólne. pkt. 7. 

 

Jednostk

ą

 obmiaru jest   m

3

  wbudowanego betonu w konstrukcji. 

 
 
 

background image

 

Specyfikacje Techniczne                                               M-13.00.00. BETON 

TRAB - 

MOSTY

Projektowanie. Nadzory

 

51 

 
 

8. ODBIÓR ROBÓT 

 

Ogólne wymagania dotycz

ą

ce odbioru podano w ST DM-00.00.00. Wymagania ogólne. pkt. 8. 

 

Rodzaje odbiorów robót okre

ś

laj

ą

 ogólne i szczegółowe warunki kontraktu.  

Odbiory ko

ń

cowe robót musz

ą

 by

ć

 dokonywane komisyjnie.  

Skład komisji odbioru robót wyznacza Inwestor. 
Do odbioru Wykonawca jest zobowi

ą

zany przedstawi

ć

 

 

 

• receptury mieszanki betonowej, 

 

 

 

• wyniki badania próbek betonu, 

 

 

 

• 

ś

wiadectwa jako

ś

ci betonu w  zakresie mrozoodporno

ś

ci, nasi

ą

kliwo

ś

ci i wodoprzepuszczalno

ś

ci, 

Dowodem dokonania odbioru jest odpowiedni protokół podpisany przez komisj

ę

 odbioru. 

 
 

9. PŁATNO

ŚĆ

 

 

Płatno

ść

 - za ilo

ść

  m

3

  wbudowanego betonu, z uwzgl

ę

dnieniem oceny jako

ś

ci robót. 

Ogólne wymagania dotycz

ą

ce płatno

ś

ci podano w ST DM-00.00.00. Wymagania ogólne. pkt. 9. 

 
 

10. PRZEPISY ZWI

Ą

ZANE 

 

10.1. Normy  

 

PN-88/B-06250   

Beton zwykły. 

PN-EN 197-1:2002  Cz

ęść

 1. Skład, wymagania i kryteria zgodno

ś

ci dotycz

ą

ce cementów powszechnego u

Ŝ

ytku.  

PN-86/B-01300   

Cement. Terminy i okre

ś

lenia. 

PN-88/B-30000/Az1:1996 

Cement portlandzki. Zmiana 

PN-EN 196-1:1996   Metody badania cementu. Oznaczenie wytrzymało

ś

ci 

PN-EN 1008:2004   Woda zarobowa do betonu. Specyfikacja pobierania próbek, badania i ocena przydatno

ś

ci wody 

zarobowej do betonu, w tym wody odzyskanej z procesów produkcji betonu. 

PN-86/B-06712   

Kruszywa mineralne do betonu. 

PN-86/B-06712/Az1:1997 

Kruszywa mineralne do betonu. Zmiana 

PN-87/B-06721   

Kruszywa mineralne. Pobieranie próbek. 

PN-76/B-06714/12  Kruszywa mineralne. Badania. Oznaczanie zawarto

ś

ci zanieczyszcze

ń

 obcych. 

PN-78/B-06714/13  Kruszywa mineralne. Badania. Oznaczanie zawarto

ś

ci pyłów mineralnych. 

PN-78/B-06714/15  Kruszywa mineralne. Badania. Oznaczanie składu ziarnowego. 
PN-78/B-06714/16  Kruszywa mineralne. Badania. Oznaczanie kształtu ziaren. 
PN-77/B-06714/17    Kruszywa mineralne. Badania. Oznaczanie wilgotno

ś

ci. 

PN-77/B-06714/18    Kruszywa mineralne. Badania. Oznaczanie nasi

ą

kliwo

ś

ci. 

PN-78/B-06714/19    Kruszywa mineralne. Badania. Oznaczanie mrozoodporno

ś

ci metod

ą

 bezpo

ś

redni

ą

. 

PN-78/B-06714/26    Kruszywa mineralne. Badania. Oznaczanie zawarto

ś

ci zanieczyszcze

ń

 organicznych.  

PN-78/B-06714/28    Kruszywa mineralne. Badania. Oznaczanie zawarto

ś

ci siarki metod

ą

 bromow

ą

. 

PN-78/B-06714/34  Kruszywa mineralne. Badania. Oznaczanie reaktywno

ś

ci alkalicznej. 

PN-87/B-06714/43  Kruszywa mineralne. Badania. Oznaczanie zawarto

ś

ci ziaren słabych.