Przedmiot:

„Bezpieczeństwo techniczne”

Prowadzący:

Prof. AGH dr hab. inż. Piotr Izak - (B-6, pok. 405), tel. [phone]

Regulamin;

a)

aktywność

studenta oceniona na podstawie obecności i dyskusji na

zajęciach seminaryjnych,

b)

zaliczenie

- pisemny test obejmujących materiał z zajęć seminaryjnych

dotyczących bezpieczeństwa produktu, bezpieczeństwa budynków
i budowli,

bezpieczeństwa

bezpieczeństwa

stanowisk pracy

stanowisk pracy

oraz bezpieczeństwa

środowiska,

c)

wykonanie

projektu, karty bezpieczeństwa wyrobu lub wygłoszenie

referatu z wybranej tematyki (tematy będą przedstawione na
zajęciach seminaryjnych),

d)

ocena

z przedmiotu wg skomplikowanego algorytmu

Bezpieczeństwo

produktu

Uregulowania prawne na tle

wymogów unijnych

Prawa konsumenta

Podstawy polityki konsumenckiej

Polityka konsumencka Unii Europejskiej zmierza do
zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego i ekonomicznego
konsumentów oraz wyrównania standardów ich ochrony
w ramach Jednolitego Rynku.
Realizacja europejskiej polityki konsumenckiej rozpoczęła się
w 1975 roku od sformułowania podstawowych praw
konsumenta

Council Resolution on a Preliminary Programme of the European

Economic Community for a Consumer Protection and Information Policy OJEC L
92(75),

do których należy:

¾

prawo do bezpieczeństwa i ochrony zdrowia

-

oznacza, że

towary i usługi oferowane konsumentom nie mogą stwarzać
zagrożenia dla ich zdrowia i życia.
W praktyce oznacza to wymóg określenia cech bezpieczeństwa
produktów, a także stworzenia mechanizmów zapobiegających
przedostawaniu się do obrotu wyrobów niebezpiecznych.
Oznacza to również stosowanie procedur szybkiego ostrzegania
i wycofywania wyrobów "niebezpiecznych" z rynku w przypadku
zaistnienia zagrożenia.

¾

prawo do ochrony interesów ekonomicznych

- oznacza

konieczność ochrony konsumentów przed działaniami
przedsiębiorców (zwłaszcza o dominującej pozycji na rynku
lub monopolistów), którzy mogą naruszyć ich interesy
ekonomiczne przez narzucenie niekorzystnych warunków
umów, nieuczciwą konkurencję, stosowanie nadmiernie
wygórowanych cen i innych nierzetelnych praktyk
handlowych.

¾ prawo do edukacji i informacji

- konsumenci powinni mieć

zapewnioną możliwość świadomego podejmowania decyzji
i dokonywania wyborów dóbr i usług.
Podstawą dokonywania przez konsumentów racjonalnych
wyborów musi być rzetelna informacja o cechach oferowanych
towarów i usług, warunkach bezpiecznego ich użytkowania,
a także procedurach reklamacyjnych w przypadku ujawnienia
ich niewłaściwej jakości.

¾ prawo do efektywnego sytemu dochodzenia roszczeń

- procedury

dochodzenia roszczeń przez konsumentów wobec przedsiębiorców
naruszających ich interesy powinny być szybie, tanie i łatwo
dostępne. Konsumenci muszą mieć zapewnioną pomoc
w egzekwowaniu swoich praw.

¾

prawo do zrzeszania się i reprezentacji

- konsumenci powinni

mieć zapewnione warunki do zrzeszania się i prezentowania
swojego stanowiska we wszystkich sprawach, które ich dotyczą

Trochę historii !

Prawnym wyrazem polityki konsumenckiej UE są

dyrektywy

konsumenckie przyjmowane przez prawodawstwo poszczególnych
krajów członkowskich. Dyrektywy od 1987r. wyznaczają standardy,
którymi kierują się państwa członkowskie w opracowywaniu
i realizacji ich własnych polityk konsumenckich.
Interesy konsumentów, które często "schodzą na drugi plan" wobec
interesów ekonomicznych podmiotów gospodarczych działających
na rynku i priorytetów szybko rozwijającej się gospodarki rynkowej
powinny być umocowane w politykach konsumenckich.
W 1993 w Traktacie z Mastricht została po raz pierwszy
zdefiniowana polityka ochrony konsumenta jako samodzielna
dziedzina polityki unijnej
(Rozmiary skażenia bydła w 1996 r. w Wielkiej Brytanii (choroba
wściekłych krów) ukazały wyraźnie luki w europejskim systemie
ochrony konsumenta i konieczność dalszej modyfikacji).

Stworzony został system mający na celu skłonienie producentów do
zwrócenia szczególnej uwagi na sprawy bezpieczeństwa produktów
wprowadzanych na Jednolity Rynek UE. Na system ten składają
się:

dyrektywy ogólne

określające wymagania przy projektowaniu, wytwarzaniu

i wprowadzaniu do obrotu produktu, a także zakres wymaganych oznaczeń i informacji
dla użytkownika, rodzaje wymaganych badań technicznych, zasady dokumentowania
wyników badań , zakres nadzoru urzędowego i monitoringu bezpieczeństwa np.
dyrektywa o produktach, które, wyglądając na inne niż są w istocie, stwarzają zagrożenie
dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów

(

Council Directive of 25 June 1987 on the

approximation o of the laws of the Member States concerning products which, appearing to
be other than they are, endanger the health or safety of consumers (87/357/EEC

)

patrz

również:

dyrektywy nowego podejścia i oznaczenie CE

Dyrektywa o ogólnym bezpieczeństwie produktu

(

Council Directive

92/59/EEC of 29 June 1992 on general product safety

),

Dyrektywa od odpowiedzialności za produkt wadliwy

(Council Directive

85/374/EEC of 25 July 1985 on the approximation of the laws, regulations and administrative provisions
of the Member States concerning liability for defective products)

W dyrektywie

o ogólnym bezpieczeństwie

przyjęto następujące

cele:

zapobieganie zagrożeniom

przez określenie ogólnych

wymogów bezpieczeństwa i wdrożenie zasad ich przestrzegania
oraz stworzenie zbioru jednolitych wymagań dla wszystkich
państw, producentów i dostawców

korekcję zagrożeń

istniejących na rynku przez ustalenie

procedur postępowania w sytuacjach powstania zagrożenia
spowodowanego przez niebezpieczne produkty.

W dyrektywie

o odpowiedzialności za wadliwy

o odpowiedzialności za wadliwy

(niebezpieczny) wyrób

(niebezpieczny) wyrób

przyjęto następujące zasady:

1.

producent jest bezwarunkowo odpowiedzialny za szkodę
spowodowaną przez wadliwy produkt

2.

nie ma potrzeby udowadniania winy producenta

3.

producent odpowiada za szkodę również wówczas, gdy
wynika ona z działania lub zaniechania osób trzecich

4.

wszystkie osoby odpowiedzialne za szkodę (hurtownik,
sprzedawca) odpowiadają za nią solidarnie

Produkt wadliwy (niebezpieczny):

produkt, który nie zapewnia oczekiwanego bezpieczeństwa
z uwzględnieniem sposobu jego prezentacji w czasie
normalnego użytkowania oraz czasu wprowadzenia do
obrotu.

o

™

™

Dyrektywa w sprawie mylącej reklamy

Dyrektywa w sprawie mylącej reklamy

(z późn. zmianami) Council Directive

84/450/EEC of 10 September 1984 relating to the approximation of the laws,
regulations and administrative provisions of the Member States concerning
misleading advertising

™

™

Dyrektywa w sprawie kredytów konsumenckich (z

Dyrektywa w sprawie kredytów konsumenckich (z

późn

późn

. zmianami)

. zmianami)

Directive

87/102/EEC of 22 December 1986 for the approximation of the laws regulations
and administrative provisions oft the Member States concerning consumer credit.

™

™

Dyrektywa w sprawie umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorst

Dyrektywa w sprawie umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorst

wa

wa

Council Directive of 20 December 1985 to protect the Consumer in respect of
contracts negotiated away from business premises.

™

™

Dyrektywa o nieuczciwych klauzulach w umowach z konsumentami

Dyrektywa o nieuczciwych klauzulach w umowach z konsumentami

Council

Directive 93/13/EEC of 5 April 1993 on Unfair Terms in Consumer Contracts

™

™

Dyrektywy w sprawie umów sprzedaży zawieranych na odległość

Dyrektywy w sprawie umów sprzedaży zawieranych na odległość

Directive

97/7/EC of the European Parliament and of the council of 20 May 1997 on the
Protection of Consumers in respect of Distance.

™

™

Dyrektywa w sprawie właściwego oznaczenia ceny na produktach ofe

Dyrektywa w sprawie właściwego oznaczenia ceny na produktach ofe

rowanych

rowanych

konsumentom

konsumentom

Directive 98/6/EC of the European Parliament and the Council of 16

February 1998 on consumer protection in the indication of the prices of products
offered to consumers

Inne dyrektywy;

W Unii Europejskiej w 1997 roku pod naciskiem Parlamentu

Europejskiego, została zorganizowana

Dyrekcja Generalna

"do spraw ochrony

zdrowia i konsumentów". Dyrekcja jest centralnym organem odpowiadającym za
politykę konsumencką w UE tj. prawa zrzeszania się organizacji konsumenckich
Do najważniejszych należą:

Europejskie Biuro Stowarzyszeń Konsumenckich

(BEUC), Europejska Wspólnota Towarzystw Konsumenckich (Euro-coop),
Związek Organizacji Rodzinnych Wspólnoty Europejskiej (Coface) oraz
Europejski Instytut Regionalnych Organizacji Konsumenckich (IEIC).

W Polsce problematyka związana z ochroną praw konsumentów jest

realizowana przez

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

oraz

podporządkowaniem prezesowi tej instytucji Państwowej Inspekcji Handlowej
(PIH). Przyjęcie przez Polskę prawa konsumenckiego spowodowało m.in.

• ograniczenie zagrożeń wynikających z wprowadzania do obrotu

niebezpiecznych produktów

• zmniejszenie wypadków konsumenckich i związanych z tym społecznych

i indywidualnych kosztów leczenia

• wzrost międzynarodowej konkurencyjności produktów krajowych

w wyniku podniesienia ich standardów jakościowych i norm bezpieczeństwa

• racjonalizacje konsumpcji i upowszechnienie wzorców racjonalnego żywienia
• poprawę sytuacji polskich rodzin poprzez skuteczniejszą ochronę ich

interesów ekonomicznych.

Bezpieczeństwo produktu - regulacje prawne

również istotne dla przedsiębiorców

Jednym z przejawów tego procesu jest uchwalenie przez sejm RP
ustaw:

o ogólnym bezpieczeństwie produktów

(Dz.U. nr 15, poz. 179

z 2000 r.) i

odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt

niebezpieczny

(Dz.U. nr 22, poz. 271 z 2000 r.).

Przepisy te nie są w wystarczającym stopniu znane przez
przedsiębiorców. Ich celem jest zapewnienie aby dostępne w obrocie
towary były bezpieczne i nie zagrażały zdrowiu i życiu potencjalnych
odbiorców.

Zgodnie z wymogami polskiej ustawy, wszystkie towary znajdujące się na rynku i
oferowane w obrocie konsumenckim powinny spełniać ogólne warunki bezpieczeństwa

.

W przypadku niektórych produktów spełnienie ich nie jest wystarczające i producenci
muszą również wypełnić wymagania szczególne, wprowadzone przez inne ustawy czy
rozporządzenia. W sytuacji takiej znajdują się producenci

kosmetyków, zabawek, żywności,

czy urządzeń elektrycznych

. Większość z tych dyrektyw przewiduje oznaczenie produktu

znakiem CE odpowiadającym polskiemu znakowi bezpieczeństwa B.

Polskie przepisy definiują produkt bezpieczny jako "

rzecz ruchomą,

która w zwykłych lub innych, dających się rozsądnie przewidzieć
warunkach jej używania, nie stwarza zagrożenia dla konsumentów
lub stwarza znikome zagrożenie, dające się pogodzić ze zwykłym
używaniem i uwzględniające wysoki poziom wymagań dotyczących
bezpieczeństwa i zdrowia ludzkiego

".

Oceny bezpieczeństwa produktu dokonują właściwe

organy państwowe

i sami

producenci

. Powinni oni brać pod uwagę:

¾

kategorie

konsumentów, do których adresowany jest produkt, ze

szczególnym uwzględnieniem konsumentów narażonych na
zwiększone niebezpieczeństwo, takich jak dzieci,

¾

cechy

samego produktu, w tym jego skład, konstrukcję,

wykończenie, opakowanie, wygląd, prezentację, sposób właściwego
przechowywania itp.

¾

informacje

towarzyszące produktowi, takie jak instrukcje obsługi,

montażu i konserwacji.

Producent przed wprowadzeniem produktu do obrotu powinien:

¾·

ocenić samodzielnie czy produkt jest bezpieczny,

¾·

podjąć środki zapobiegające powstaniu zagrożeń (badać i testować

produkt),

¾·

oznaczyć produkty lub ich serie w sposób umożliwiający ich

identyfikację,

Obowiązki producenta po wprowadzeniu produktu do obrotu;

9

·

dalej badać produkt pod kontem ewentualnych zagrożeń,

9

·

wraz z produktem dostarczyć konsumentom i sprzedawcom właściwą

i pełną informację (w języku polskim, jasną i zrozumiałą),
umożliwiającą im ocenę zagrożeń związanych z produktem, o ile takie
zagrożenia nie są natychmiast widoczne, oraz informację dotyczącą
możliwości przeciwdziałania tym zagrożeniom,

9

·

analizować dotyczące produktu składane skargi i reklamacje,

9

·

w przypadku stwierdzenia zagrożenia dla życia i zdrowia konsumenta,

zawiadomić o zagrożeniach właściwe organy, a także podjąć, w razie
konieczności, działania mające na celu niezwłoczne wycofanie produktu

z obrotu.

„Strażnikiem” bezpieczeństwa produktów jest tzw. "organ nadzoru", czyli

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta

działający z pomocą

Inspekcji Handlowej. Posiada on bardzo szerokie uprawnienia.
Przed wprowadzeniem produktu do obrotu może:

1.

nakazać producentowi dostarczenie informacji o produkcie
i związanych z nim zagrożeniach,

2.

zobowiązać producenta do poddania produktu badaniu we właściwym
akredytowanym laboratorium, określając termin i przedmiot
prowadzenia badań (jeżeli produkt okaże się niebezpieczny, kosztami
takich badań zostaje obciążony producent); w czasie trwania badań
Prezes UOKiK może również zakazać prezentowania, oferowania czy
reklamowania produktu do czasu zakończenia kontroli,

3.

zakazać wprowadzenia produktu lub grupy produktów do czasu
spełnienia przez nie wymagań bezpieczeństwa.

4.

nakazać zapewnienia zgodności produktu z wymaganiami
bezpieczeństwa,

5.

nakazać wycofania produktu z obrotu lub podjęcia działań
zmierzających do odkupienia produktu od osób, które go posiadają,

6.

zakazać reklamy produktu niebezpiecznego,

7.

nakazać zniszczenia produktu, gdy stanowi to jedyny środek
zapewniający usunięcie niebezpieczeństwa.

Ponadto Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta
może

poinformować

opinię

publiczną

o zagrożeniach

związanych z danym produktem za pośrednictwem środków
masowego przekazu lub poprzez

wpisanie produktu do

krajowego Systemu Informacji o Produktach Niebezpiecznych

.

Producentom lub importerom, którzy nie dostosują się do
zaleceń organu właściwego w sprawach bezpieczeństwa
produktu, lub którzy nie wykonają swoich obowiązków
wynikających z ustawy, grozi odpowiedzialność karna

.

Odpowiedzialność producentów za szkodę

wyrządzoną przez produkt niebezpieczny

Zgodnie z polskimi przepisami za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny
odpowiada

producent

lub inne osoby mające istotny wpływ na pojawienie się

produktu w obrocie.
Należą do nich

importer

, osoba podająca się za importera poprzez umieszczenie

swojego oznaczenia na produkcie oraz

wytwórca materiałów i części składowych

,

z których produkt finalny został wytworzony.

Sprzedawca

produktu również może zostać pociągnięty do odpowiedzialności, ale

jedynie w przypadkach szczególnych, jeżeli nie można stwierdzić, kto jest
producentem.

Nie należy mylić odpowiedzialności za szkody wyrządzone
przez produkt niebezpieczny z odpowiedzialnością z tytułu

rękojmi i gwarancji

. Odpowiedzialność z tych tytułów jest

odpowiedzialnością za wadę towaru i dotyczy głównie
sprzedawcy

Produkt który jest wadliwy, nie zawsze musi być

niebezpieczny, a nawet jeżeli takim jest, nie musi wywołać
szkody. Dopiero powstanie uszczerbku w majątku lub na
zdrowiu konsumenta pozwala mu na dochodzenie
odszkodowania na podstawie przepisów o odpowiedzialności za
produkt niebezpieczny. Odszkodowanie z tego tytułu nie
obejmuje z resztą nigdy uszkodzenia samego produktu ani
braku korzyści z jego wykorzystania.

Dochodzący odszkodowania od producenta musi w sądzie

a) udowodnić istnienie szkody,

b) związek pomiędzy szkodą a produktem oraz

c) wadliwy charakter produktu.

Zasadniczym kryterium oceny są jednak oczekiwania "przeciętnego
konsumenta„.

Fakt, że produkt jest niebezpieczny może wynikać z jego

wadliwości

(wady konstrukcyjnej, produkcyjnej) lub faktu,

że konsument nie miał dostatecznych

wiadomości

jego

użytkowaniu (wadliwość prawna)

Orzecznictwo dostarcza wiele przykładów produktów niebezpiecznych: ciastko ze
szpilką, wybuchający telewizor, kredki pokryte toksycznym lakierem itp.

Osoby odpowiedzialne za szkodę wyrządzoną przez produkt
niebezpieczny mogą uniknąć odpowiedzialności wykazując
że:

• produktu nie wprowadził do obrotu,
• wprowadzenie do obrotu nastąpiło poza zakresem jego

działalności,

• właściwości niebezpieczne produktu pojawiły się po jego pierwszej

komercjalizacji, nie można było przewidzieć właściwości produktu
uwzględniając stan nauki techniki w chwili jego wprowadzenia do
obrotu,

• właściwości produktu wynikały z zastosowania przepisów prawa.

Wady wyrobów objęte rękojmią i gwarancją .

Rodzaje wad

:

1. materiałowe widoczne

2. materiałowe niewidoczne

3. funkcjonalne

4. prawne

fizyczne

Jeśli konsument zakupił towar wadliwy lub zakupiony towar podczas
użytkowania takim się okaże, może skorzystać z ustanowionych
instrumentów ochronnych: rękojmi za wady fizyczne i prawne (od innego
konsumenta) oraz z tytułu gwarancji jakości ( od gwaranta).

Rękojmia za wady fizyczne i prawne, to odpowiedzialność nabywcy
względem kupującego (przedsiębiorcy, konsumenta) i dotyczy zarówno
rzeczy nowych, jak i używanych. Z tytułu rękojmi można; odstąpić od
umowy (zwrócić pieniądze), obniżyć cenę, wymienić rzecz lub usunąć wady.

Odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi za wady
sprzedanej rzeczy, nie zależy od winy sprzedawcy, gdyż oparta
jest na zasadzie ryzyka i ma charakter absolutny.
Sprzedawca nie może jednak się z niej zwolnić, nie może jej
ograniczyć lub wyłączyć, gdyż w umowach z udziałem
konsumentów (osób fizycznych) takie działanie jest
niedopuszczalne

Reklamacja jest uzasadniona jeśli dotyczy wady w rozumieniu przepisów,
głównie k.c., a takimi są:

- wady zmniejszające wartość rzeczy

np. przez niższą od ustalonej w umowie

jakość,

- wady zmniejszające użyteczność rzeczy,

np. lodówka odbiega od norm

technicznych ustalonych dla tego rodzaju sprzętu,

- gdy rzecz nie ma właściwości, o których istnieniu zapewniał sprzedawca,
- gdy rzecz wydano w stanie niezupełnym, niekompletnym

np. brak instrukcji

w języku polskim dotyczącej sposobu korzystania z rzeczy.

Nie każde uszkodzenie powstałe po zakupie towaru można reklamować.

Rękojmia trwa 1 rok od daty wydania rzeczy kupującemu (trzy lata dla
budynków), a wszelkie oświadczenia sprzedawcy dotyczące krótszego okresu
rękojmi nie mają żadnych skutków prawnych

Sprzedawca ma obowiązek przyjąć i rozpatrzyć reklamację w ciągu 14 (21) dni.
Odpowiedzialnym wobec konsumenta jest sprzedawca, a nie producent, hurtownik,
importer lub dealer. Sprzedawca nie może do nich odsyłać konsumenta, sam musi
przyjąć reklamację. Reklamacja jest nazwą potoczną żądania (nie prawniczą).

Reklamację można składać ustnie (telefonicznie lub osobiście) albo pisemnie.
Najlepszą ze względów dowodowych jest forma pisemna. Protokół reklamacyjny
należy sporządzić w dwóch egzemplarzach jeden dla sprzedawcy, drugi dla konsumenta

Drugi instrument prawny chroniący konsumenta

to gwarancja jakości

.

Jest to pisemne zobowiązanie gwaranta do bezpłatnego usunięcia wad lub
wymiany towaru na niewadliwy.
Gwarantem może być zarówno producent, hurtownik, importer, dealer, jak
i sprzedawca. Udzielenie gwarancji jest nieobowiązkowe.
Gwarancja jakości chroni konsumenta tylko wtedy, gdy gwarant tej ochrony
udzielił. Szczegółowo sposób załatwiania reklamacji oraz przysługujące
uprawnienia określa karta gwarancyjna. Jeśli karta nie określa innego terminu,
gwarancja trwa 1 rok.
Od 1996 roku konsument ma prawo wyboru między realizacją uprawnień
z rękojmi i gwarancji. Z uprawnień tych można korzystać jednocześnie,

ale nie

łącznie

, np. jeśli konsument naprawia telewizor w ramach gwarancji, to

w stosunku do tej samej wady nie będzie mógł korzystać z rękojmi, ale do każdej
innej wady tak

Różnice pomiędzy rękojmią i gwarancją

Rękojmia

Gwarancja

powstaje:

- z mocy prawa

- dobrowolna, powstaje po wydaniu
dokumentu gwarancyjnego

odpowiada

:

- sprzedający

- gwarant (m.in. producent, hurtownik,
dealer, sprzedawca)

czas trwania

:

- 1 rok lub 3 lata

- określony w karcie gwarancyjnej
lub 1 rok

przedłużenie terminu

:

- terminu nie przedłuża się

- możliwość przedłużenia terminu (o
czas kiedy konsument nie mógł
korzystać z towaru z powodu jego
wadliwości, np. towar pozostawał w
serwisie) lub liczenia go od nowa

uprawnienia
konsumenta

:

- odstąpienie od umowy
(z zastrzeżeniem art.
560, 561 k.c.)
- obniżenie ceny
- wymiana
- usunięcie wad

- określone w karcie gwarancyjnej
lub
- usunięcie wad ewentualnie wymiana

o sposobie załatwienia
reklamacji decyduje

:

- kupujący (z zastrzeżeniem art.
560 i 561 k.c.)

- gwarant

Dodatkowe możliwości obrony ma wytwórca materiałów lub
części składowych rzeczy.
Od odpowiedzialności uwalnia go wykazanie, że przyczyną
nabycia przez produkt finalny cech rzeczy niebezpiecznej był

wyłącznie montaż lub wskazówka producenta

.

Sprzedawca nie odpowiada, gdy wskaże producenta,
importera lub osobę od której sam nabył produkt.

Uwaga.

Samo spełnienie przez produkt wymagań związanych z
uzyskaniem znaku CE czy B nie wystarczy do uwolnienia jego
producenta od odpowiedzialności za szkodę powstałą w
wyniku jego używania.
Fakt spełnienia określonych procedur w fazie produkcji
również nie wystarcza aby zdjąć z niego odpowiedzialność.

Głównym celem wprowadzenia przepisów dotyczących odpowiedzialności za
produkt niebezpieczny, zarówno w Polsce jak i innych krajach Europy, jest
zapewnienie poszkodowanym

odszkodowania

w możliwie wszystkich

przypadkach zaistnienia szkody.
Dotyczy to przede wszystkim szkód na osobie, polegających na doznaniu
uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia.
W przypadku szkód

na mieniu

odszkodowanie należy się tylko w przypadku,

gdy szkoda jest

większa niż 500 Euro

, a rzecz zniszczona lub uszkodzona

należy do rzeczy zwykle przeznaczonych do osobistego użytku i w taki sposób
przede wszystkim korzystał z niej poszkodowany. Poszkodowany może
dochodzić, wraz z odszkodowaniem, zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.
Możliwe jest jednoczesne wytoczenie powództwa przeciwko wszystkim
(producent, importer, wytwórca materiałów) odpowiedzialnym na raz, albo
każdemu z nich oddzielnie.
Roszczenia z tytułu odpowiedzialności za produkt przedawniają się z
upływem

lat trzech

od chwili, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie,

jednak w każdym przypadku

z upływem lat dziesięciu

od wprowadzenia

niebezpiecznego produktu do obrotu. Nie możne dochodzić odszkodowania za
szkody wyrządzone przez produkty znajdujące się w obrocie

przed dniem

2 czerwca 2000 r

., czyli chwilą wejścia w życie ustawy o odpowiedzialności za

produkt niebezpieczny.

Niedozwolone klauzule w umowach

zawieranych z konsumentami

Od 2000 r., na mocy Ustawy o ochronie niektórych

praw konsumentów i odpowiedzialności za produkt
niebezpieczny (Dz. U. Nr 22 z dnia 31 marca 2000 r.), do
kodeksu cywilnego wprowadzono przepisy o niedozwolonych
postanowieniach (klauzulach) umownych.

Zgodnie z artykułem 385

1

kodeksu cywilnego,

nieuzgodnione z konsumentem postanowienia umowy,
kształtujące w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami jego
prawa i obowiązki, nie są dla niego wiążące.

Za

nieuzgodnione indywidualnie

uważa się te postanowienia, na których

treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. Mogą one być zawarte
w samej umowie, jak również w dołączonych do niej wzorcach,
regulaminach, ogólnych warunkach umów itp.

W kodeksie cywilnym znajduje się przykładowa lista
niedozwolonych postanowień umownych. Za niedozwolone
uznaje się takie postanowienia, które:

¾wyłączają lub ograniczają odpowiedzialność przedsiębiorcy

za

uszkodzenie ciała lub śmierć konsumenta, a także za niewykonanie lub
nienależyte wykonanie zobowiązania (chodzi o wszelkie sformułowania
typu: "Sprzedawca nie ponosi odpowiedzialności za wady sprzedawanej
rzeczy..." czy "W razie wypadku spowodowanego zgodnym z instrukcją
używaniem produktu producent nie ponosi odpowiedzialności..."),

¾wyłączają lub istotnie ograniczają potrącenie wierzytelności
konsumenta

z wierzytelnościami przedsiębiorcy (konsument może być

wierzycielem producenta na przykład z tytułu odpowiedzialności za wadę
rzeczy),

¾postanowienia, z którymi konsument nie miał możliwości zapoznać

się

przed zawarciem umowy (na przykład postanowienia spisane
w regulaminie, którego konsument nie miał czasu przeczytać),

¾zezwalają przedsiębiorcy, bez zgody konsumenta, na przeniesienie praw
i przekazanie obowiązków wynikających z umowy na innego
przedsiębiorcę

(na przykład telewizja kablowa przekazuje "swoich"

klientów innej sieci bez umożliwienia im odstąpienia od umowy)

¾uzależniają zawarcie umowy od przyrzeczenia przez konsumenta
zawierania w przyszłości dalszych umów

podobnego rodzaju lub od

zawarcia innej umowy nie mającej bezpośredniego związku z poprzednią
umową, zawierającą oceniane postanowienie (chodzi tu o tzw. umowy
wiązane, np. warunkiem kupna danego przedmiotu jest zaprenumerowanie
czasopisma,

¾przyznają przedsiębiorcy uprawnienia do dokonywania wiążącej
interpretacji umowy lub jej jednostronnej zmiany bez ważnej przyczyny

w niej wskazanej (np. przedsiębiorca dostarcza konsumentowi inny
produkt niż ten, który konsument zamówił, uzasadniając, że zamówiony
produkt się skończył),

¾przyznają tylko przedsiębiorcy uprawnienie do stwierdzania zgodności
świadczenia z umową

(postanowienia takie pozbawiają konsumenta de

facto możliwości dochodzenia uprawnień z tytułu gwarancji i rękojmi),

¾wyłączają obowiązek zwrotu konsumentowi uiszczonej zapłaty

za

świadczenie niespełnione w całości lub w części, jeżeli konsument
zrezygnuje z zawarcia umowy lub jej wykonania (chodzi tu o wszelkie
postanowienia, które powodują przepadek przedpłat w przypadku
odstąpienia od umowy),

¾przewidują utratę przez konsumenta prawa żądania zwrotu świadczenia

spełnionego wcześniej niż świadczenie kontrahenta

, gdy strony

wypowiadają, rozwiązują umowę lub odstępują od niej,

¾pozbawiają konsumenta uprawnienia do rozwiązania umowy

, odstąpienia

od niej lub jej wypowiedzenia (takie postanowienie jest zakazane, jeżeli
prawo do odstąpienia od umowy zachowuje przedsiębiorca),

¾ostrzegają dla przedsiębiorcy uprawnienie wypowiedzenia umowy zawartej

na czas nieoznaczony

, bez wskazania ważnych przyczyn i stosownego

terminu wypowiedzenia,

¾nakładają na konsumenta obowiązek zapłaty ustalonej sumy tytułem

odstępnego

na wypadek rezygnacji z zawarcia lub wykonania umowy,

a także gdy konsument nie wykonał zobowiązania lub odstąpił od umowy,

¾przewidują rażąco krótki termin na złożenie oświadczenia o odstąpieniu od

umowy

,

¾przewidują wyłącznie dla przedsiębiorcy uprawnienie do zmiany

(bez

ważnych przyczyn) istotnych cech świadczenia, jakie ma wykonać,

¾przewidują uprawnienie przedsiębiorcy do określenia lub podwyższenia
ceny

wynagrodzenia po zawarciu umowy bez przyznania konsumentowi

prawa do odstąpienia od umowy,

¾uzależniają odpowiedzialność przedsiębiorcy od wykonania zobowiązań
przez osoby

, za pośrednictwem których jest zawierana umowa lub przy

których pomocy wykonuje on swoje zobowiązanie (przedsiębiorca
zawierający umowę z konsumentem jest odpowiedzialny za działania swoich
podwykonawców i pośredników, z których usług korzysta),

¾przewidują obowiązek wykonania zobowiązania przez konsumenta

mimo

niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania przez jego
kontrahenta,

¾wyłączają jurysdykcję sądów polskich

lub poddają sprawę pod

rozstrzygnięcie sądu polubownego polskiego lub zagranicznego albo innego
organu, a także narzucają rozpoznanie sprawy przez sąd, który wedle
ustawy nie jest właściwy (postanowienia takie utrudniają lub uniemożliwiają
dochodzenie przez konsumenta swoich praw przed sądem).

Przedstawiony katalog (zawarty w art. 353

1

kodeksu cywilnego) nie jest

spisem bezwzględnie zakazanych postanowień umownych.

Klauzule wymienione na liście mogą się znaleźć w umowach zawieranych
z konsumentami, pod warunkiem jednak, że zostaną z nimi indywidualnie
uzgodnione.

Nie jest to spis zamknięty gdyż nie ma kompletnego zestawienia

niedozwolonych postanowień umownych.

Przedsiębiorca pragnący sprawdzić, czy klauzula, którą zamierza umieścić
w umowie konsumenckiej, nie została uznana za niedozwoloną, powinien

śledzić orzecznictwo

Sądu Antymonopolowego.

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów prowadzi

rejestr

postanowień wzorców

umowy uznanych za niedozwolone, na podstawie

wyroków wydanych przez ten sąd.

W chwili obecnej jest dostępny w Internecie Rejestr niedozwolonych
postanowień umownych prowadzony przez Komisję Europejską (

European

Database on Case Law about Unfair Contractual Terms

).

CERTYFIKACJA

CERTYFIKACJA

Zalety certyfikacji

Dla dostawcy;

1.zwiększenie zaufania klienta do oferowanego wyrobu
2.wzrost konkurencyjności wyrobu
3.ułatwienie wymiany towarowej

Dla odbiorcy;

1.zwiększenie zaufania do wyrobu i dostawcy
2.upewnienie się o bezpieczeństwie i jakości wyrobu

Dla Państwa;

1.likwidacja barier handlowych
2.zwiększenie konkurencyjności wyrobu, poprawa jakości
obniżenie kosztów związanych z ochrona zdrowia
i środowiska

Organizacja badań i certyfikacji

Na mocy ustawy powołano Polski Komitet Normalizacyjny należący do
Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego CEN. W ramach PKN
powołano Komitety Techniczne (np. nr 191 dotyczących systemów
ochrony przed zadymieniem i usuwaniem ciepła)

Do zadań PKN należy

;

a)

Organizowanie i nadzorowanie systemu badań

b) Akredytowanie

laboratoriów

badawczych

c)

Akredytowanie jednostek certyfikujących

d) Certyfikowanie

systemów

jakości u dostawców

e)

Certyfikowanie auditorów

f) Kontrolowanie akredytowanych laboratoriów

i jednostek certyfikujących

™

Wymagania dotyczące bezpieczeństwa ustalone w PN-EN normach

Certyfikacja obowiązkowa

Certyfikacja

Certyfikacja

nie

nie

obowi

obowi

ą

ą

zkowa

zkowa

¾

Wymagania na znak zgodności z PN-EN normami

¾

Wymagania na znak ekologiczny (normy PN-EN i/lub właściwe

przepisy)

¾

Wymagania na znak jakości „Q”

Znaki ekologiczne

Znaki ekologiczne

Ekoznaki są znakami towarowymi, przyznawanymi produktom, miejscom, lub
usługom; informują o ich przyjaznych dla środowiska cechach, ułatwiając
konsumentom wybór towarów, a tym samym zachęcać mają do unikania zakupu
produktów niebezpiecznych dla środowiska bądź też uciążliwych dla zdrowia ludzi.

Warunki dopuszczenia wyrob

Warunki dopuszczenia wyrob

ó

ó

w budowlanych do

w budowlanych do

stosowania

stosowania

Głównym celem przepisów o systemie oceny zgodności wyrobów budowlanych jest
ochrona użytkowników obiektów budowlanych przed różnymi zagrożeniami, jakie
mogą wystąpić w wyniku użycia niewłaściwych wyrobów.

Przepisy o systemie oceny zgodności formułują zgodne z polityką UE następujące cele:

►

eliminacja zagrożeń stwarzanych przez wyroby dla życia lub zdrowia

użytkowników i konsumentów oraz mienia i środowiska

,

►

znoszenie barier technicznych w handlu i ułatwienie międzynarodowego obrotu

towarowego

,

►

stworzenie warunków do rzetelnej oceny wyrobów i procesów ich wytwarzania

przez kompetentne i niezależne podmioty, nie powodując nadmiernych obciążeń

dla przedsiębiorców

.

System dopuszczania wyrobów budowlanych do obrotu i stosowania jest
bardzo rozbudowany i ulega dalszym modyfikacjom w związku z
koniecznością zharmonizowania polskich przepisów z systemem oceny
zgodności UE wg Dyrektywy 89/106/EWG

Podstawy prawne polskiego systemu legalizacji wyrobów są np.;

9

9

Ustawa

Ustawa

z dnia 28 kwietnia 2000 roku o systemie oceny zgodności, akredytacji oraz

zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 43, poz.489) określająca cele zgodne z polityką
UE oraz zasadnicze regulacje prawne w tym zakresie.

9

9

Ustawa

Ustawa

z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane (Jednolity tekst: Dz. U. Nr 106,

poz. 1126 z 2000 r. z późniejszymi zmianami, a szczególnie zmiana z dnia 27 lipca
2001 r.) określająca główne założenia systemu legalizacji wyrobów budowlanych.

9

9

Rozporz

Rozporz

ą

ą

dzenie

dzenie

Ministra Spraw Wewn

Ministra Spraw Wewn

ę

ę

trznych i Administracji

trznych i Administracji

z dnia 5 sierpnia

1998 roku w sprawie aprobat i kryteriów technicznych oraz jednostkowego
stosowania wyrobów budowlanych (Dz. U. Nr 107, poz. 679) określające między
innymi szczegółowe zasady i tryb dopuszczania wyrobów budowlanych do
jednostkowego stosowania w obiekcie budowlanym.

9

9

Rozporz

Rozporz

ą

ą

dzenie Ministra Spraw Wewn

dzenie Ministra Spraw Wewn

ę

ę

trznych i Administracji

trznych i Administracji

z dnia 31 lipca

1998 r. w sprawie systemów oceny zgodności, wzoru deklaracji zgodności oraz
sposobu znakowania wyrobów budowlanych dopuszczanych do obrotu i
powszechnego stosowania w budownictwie. (Dz. U. z dnia 31 sierpnia 1998 r.)
określające między innymi sposób znakowania wyrobów budowlanych
dopuszczonych do obrotu i stosowania.

Podstawowe założenia systemu dopuszczenia wyrobów

budowlanych do obrotu i stosowania

Prawo budowlane [1] w art. 5, ust. 1 stwierdza:

„Obiekt budowlany należy projektować, budować, użytkować i utrzymywać
zgodnie z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, obowiązującymi
Polskimi Normami oraz zasadami wiedzy technicznej

, w sposób

zapewniający: spełnienie wymagań podstawowych dotyczących
w szczególności:

• bezpieczeństwa konstrukcji,
• bezpieczeństwa pożarowego,
• bezpieczeństwa użytkowania,
• odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych oraz ochrony

środowiska,

• ochrony przed hałasem i drganiami,
• oszczędności energii i odpowiedniej izolacyjności cieplnej przegród.

W art. 10, ust. 1:

„Przy wykonywaniu robót budowlanych należy stosować wyroby budowlane o właściwościach
użytkowych umożliwiających

prawidłowo zaprojektowanym i wykonanym obiektom budowlanym

spełnienie wymagań podstawowych

, określonych w art. 5 ust. 1 pkt 1 -

dopuszczone do

obrotu

i

powszechnego lub jednostkowego stosowania w budownictwie.

2. Dopuszczone do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie są:

1. wyroby budowlane, właściwie oznaczone, dla których zgodnie z odrębnymi przepisami:

a)

wydano certyfikat na znak bezpieczeństwa, wykazujący, że zapewniono zgodność

z kryteriami technicznymi określonymi na podstawie Polskich Norm, aprobat technicznych oraz
właściwych przepisów i dokumentów technicznych

- w odniesieniu do wyrobów podlegających tej

certyfikacji.

b)

dokonano oceny zgodności i wydano certyfikat zgodności

lub deklarację zgodności

z Polską Normą lub z aprobatą techniczną

- w odniesieniu do wyrobów nie objętych certyfikacją

określoną w lit. a), mających istotny wpływ na spełnienie co najmniej jednego z wymagań
podstawowych,

2. wyroby budowlane umieszczone w wykazie wyrobów nie mających istotnego wpływu na
spełnianie wymagań podstawowych oraz wyrobów wytwarzanych i stosowanych według
tradycyjnie uznanych zasad sztuki budowlanej.

3. wyroby budowlane: (od dnia wejścia RP do UE)
oznaczone znakowaniem

CE

, dla których zgodnie z odrębnymi przepisami dokonano oceny

zgodności ze zharmonizowaną normą europejską wprowadzoną do zbioru Polskich Norm,
z europejską aprobatą techniczną lub krajową specyfikacją techniczną państwa członkowskiego
Unii Europejskiej uznaną przez Komisję Europejską za zgodną z wymaganiami podstawowymi,
"

(.......)

3. Dopuszczone do jednostkowego stosowania w obiekcie budowlanym są wyroby
wykonane według indywidualnej dokumentacji technicznej sporządzonej przez
projektanta

obiektu lub z nim uzgodnionej, dla których dostawca wydał oświadczenie

wskazujące, że zapewniono zgodność wyrobu z tą dokumentacją oraz z przepisami i
obowiązującymi normami.

4. Minister właściwy do spraw architektury i budownictwa określił, w drodze
rozporządzenia

:

1)

szczegółowe zasady i tryb dopuszczania

wyrobów budowlanych do jednostkowego

stosowania w obiekcie

, szczegółowe zasady i tryb udzielania, uchylania lub zmiany

aprobat technicznych, zasady odpłatności z tego tytułu oraz jednostki organizacyjne
upoważnione do ich wydawania, a także zakres oraz szczegółowe zasady i tryb
opracowywania i zatwierdzania kryteriów technicznych,

2)

systemy oceny zgodności

, o której mowa w ust. 2 pkt 1 lit. b),[tzn. aktualne

certyfikaty zgodności] dla poszczególnych rodzajów wyrobów budowlanych

, wzory

deklaracji zgodności

oraz

sposób znakowania

wyrobów budowlanych, dopuszczonych

do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie.

(.....)

6. Przy dokonywaniu oceny zgodności

, o której mowa w ust. 2 pkt 3 lit. a), [tzn. na

znak CE]

należy stosować

następujące

metody kontroli zgodności wyrobów:

a)wstępne badanie typu prowadzone przez producenta lub notyfikowaną

jednostkę,

b) badanie próbek pobranych w zakładzie produkcyjnym, prowadzone przez

producenta lub notyfikowaną jednostkę zgodnie z ustalonym planem badań,

c) badanie sondażowe próbek pobranych w zakładzie produkcyjnym, w obrocie

handlowym lub na budowie, prowadzone przez producenta lub notyfikowaną
jednostkę,

d) badanie przez producenta lub notyfikowaną jednostkę próbek z partii

przygotowanej do wysłania albo dostarczonej odbiorcy, zakładową kontrolę
produkcji,

e) wstępną inspekcję zakładu produkcyjnego i zakładowej kontroli produkcji

przez notyfikowaną jednostkę,

f) dozorowanie, ocenę i akceptację zakładowej kontroli produkcji przez

notyfikowaną jednostkę.

7. Minister właściwy do spraw architektury i budownictwa określił, w drodze
rozporządzenia:

1) systemy oceny zgodności

, o której mowa w ust. 2 pkt 3 lit. a)

[tzn. na znak

CE

],

z zastosowaniem metod kontroli zgodności wyrobów, o których mowa w ust. 6,

oraz

wymagania, jakie powinny spełniać notyfikowane jednostki uczestniczące w ocenie
zgodności, a także sposób oznaczania wyrobów znakowaniem CE, uwzględniając
odpowiednie unormowania Unii Europejskiej,
2) polskie jednostki organizacyjne upoważnione do wydawania europejskich aprobat
technicznych,

zakres i formę aprobat oraz tryb ich udzielania, uchylania lub zmiany, mając

na uwadze, że jednostki wydające europejskie aprobaty techniczne powinny:

a) uzależniać pozytywną ocenę przydatności wyrobu do zamierzonego

zastosowania w budownictwie od spełnienia przez obiekt budowlany, w którym stosuje się
ten wyrób, wymagań podstawowych, o których mowa w art. 5 ust. 1,

b) dokonywać oceny przydatności wyrobu w oparciu o podstawy naukowe i

wiedzę praktyczną,

c) zapewniać podejmowanie bezstronnych rozstrzygnięć,
d) dokonywać analiz danych w sposób zapewniający uzyskanie wyważonej

oceny,

3) wykaz wyrobów budowlanych, które są dopuszczane do obrotu wyłącznie w sposób
określony w ust. 2 pkt 3 lit. a) [tzn. na znak

CE

]

, mając na uwadze dostosowanie

właściwości użytkowych tych wyrobów do wymagań podstawowych, o których mowa w art.
5 ust. 1.

8. Minister właściwy do spraw architektury i budownictwa ogłosił w Dzienniku
Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" :

1) wykaz Polskich Norm i specyfikacji technicznych

, o których mowa w ust. 2 pkt 3 lit. a)

,

[tzn. zharmonizowanych norm europejskich wprowadzonych do zbioru PN]
...(...)
2) wykaz jednostek organizacyjnych

państw członkowskich Unii Europejskiej

upoważnionych do wydawania europejskich aprobat technicznych.";

W art. 6.1 ustawy o systemie oceny zgodności ...[1] ustalono:

„Ocenie systemu zgodności

z wymaganiami zasadniczymi

podlegają

wprowadzane do

obrotu

wyroby, które

mogą stwarzać zagrożenie albo służą ochronie lub ratowaniu

życia, zdrowia, mienia lub środowiska...”

Reasumując powyższe przepisy należy stwierdzić, że:

1.

Niektóre wyroby budowlane podlegają obowiązkowej certyfikacji.

2.

Certyfikaty zgodności wydają

wyłącznie

akredytowane jednostki

certyfikujące posiadające notyfikacje właściwego ministra.

3.

W szczególności na dzień dzisiejszy nie są anulowane żadnymi przepisami
zapisy ustawy o ochronie przeciwpożarowej i rozporządzenia MSW
w sprawie wykazu wyrobów podlegających obowiązkowej certyfikacji a więc
zachowują one swoją ważność.

Możliwości dopuszczenia wyrobu budowlanego

do obrotu i stosowania

Przepisy przewidują kilka sposobów dopuszczenia wyrobów budowlanych
do obrotu i stosowania z tym, że dla wyrobów służących bezpieczeństwu
lub ochronie życia zastosowanie znajdują dwie ścieżki dopuszczenia
wyrobu budowlanego do obrotu i stosowania:

¾

na podstawie

deklaracji zgodności

,

¾

na podstawie

dopuszczenia do jednostkowego stosowania

w określonym obiekcie budowlanym.

Wyroby budowlane dopuszczone do obrotu

i powszechnego stosowania

Aprobata Techniczna

Certyfikat zgodności

Znakowanie:

Znakiem budowlanymTabliczką znamionową

Obrót i powszechne stosowanie

PROCEDURA DOPUSZCZENIA
DO OBROTU
I POWSZECHNEGO
STOSOWANIA WYROBÓW
BUDOWLANYCH

PROCEDURA
DOPUSZCZENIA DO
STOSOWANIA WYROBÓW
BUDOWLANYCH
PRZEZNACZONYCH DO
JEDNOSTKOWEGO
STOSOWANIA

Rozporządzenie Ministra
Spraw Wewnętrznych i
Administracji z dnia 5
sierpnia 1998 roku w sprawie
aprobat i kryteriów
technicznych oraz
jednostkowego stosowania
wyrobów budowlanych (Dz.
U. Nr 107, poz. 679) określa
szczegółowe zasady i tryb
dopuszczania wyrobów
budowlanych do
jednostkowego stosowania w
obiekcie

Oświadczenie dostawcy o zgodności wyrobu

z indywidualną dokumentacją techniczną oraz

obowiązującymi przepisami i normami

ZASTOSOWANIE

KONKRETNY OBIEKT BUDOWLANY

Wyroby budowlane dopuszczone do jednostkowego

stosowania w budownictwie

Indywidualna dokumentacja techniczna
wyrobu, sporządzona przez projektanta

obiektu lub z nim uzgodniona oraz konieczne

opinie lub ekspertyzy przeciwpożarowe

Certyfikaty zgodności

Certyfikat zgodności (

def

) to ”dokument wystawiony przez trzecią

stronę wskazujący, że zapewniono odpowiedni stopień zaufania, iż
należycie zidentyfikowany wyrób, proces jego wytwarzania są
zgodne z wymaganiami lub specyfikacjami technicznymi”(Aprobatą
Techniczną).
Certyfikat zgodności jest więc potwierdzeniem, że zachowano
wymagane procedury przy produkcji wyrobu i wykazały one
zgodność wyrobu z Aprobatą Techniczną.

Certyfikat zgodności udzielany jest na wniosek dostawcy wyrobu

(Producenta, Importera lub Dystrybutora)

Certyfikacji wyrobów dokonują notyfikowane jednostki certyfikujące
posiadające akredytację Centrum Akredytacji.

Deklaracja zgodności

Deklaracja zgodności (

def

) to ”dokument wystawiony przez

producenta wskazujący, że zapewniono odpowiedni stopień
zaufania, iż należycie zidentyfikowany wyrób, proces jego
wytwarzania są zgodne z wymaganiami lub specyfikacjami
technicznymi”(Aprobatą Techniczną).
Deklaracja zgodności jest więc potwierdzeniem, że zachowano
wymagane procedury przy produkcji wyrobu i wykazały one
zgodność wyrobu z Aprobatą Techniczną.

Deklaracja zgodności udzielany jest na wniosek dostawcy wyrobu

(Importera, Dystrybutora, Sprzedawcy)

Deklaracji wyrobów dokonują laboratoria producenta lub innych
instytucji.

Aprobata techniczna

Aprobata techniczna (

def

) to ”pozytywna ocena techniczna wyrobu

stwierdzająca jego przydatność do stosowania w budownictwie”
Przedmiotem aprobaty technicznej może być wyrób stosowany
pojedynczo lub jako zestaw, o określonych właściwościach
użytkowych i wprowadzany do obrotu w komplecie.

Aprobata techniczna udzielana jest na wniosek producenta
wyrobu i tylko producent może ją stosować przy certyfikacji
zgodności z aprobata techniczną.

W przypadku zestawu wyrobów, sprzedawanych w komplecie,
komplementator zestawu uważany jest za jego producenta.

Aprobaty techniczne są własnością firm, które je uzyskały.

Notyfikacja

Notyfikacja jest upoważnieniem udzielonym przez właściwego
ministra ze względu na przedmiot oceny zgodności jednostce
certyfikującej, akredytowanej jednostce kontrolującej lub
akredytowanemu laboratorium do podejmowania działań z zakresu
oceny zgodności wymagań zasadniczych wyrobu.

Wg ustawy o systemie oceny zgodności:
Art.38.

1. Kto wiedząc, że wyrób lub proces jego wytwarzania nie są zgodne
z wymaganiami lub specyfikacjami technicznymi, nadaje wyrobowi znak
zgodności, podlega karze grzywny do 100 000 zł.
2. Tej samej karze podlega ten, kto bez wymaganych uprawnień nadaje
znak zgodności

.

Aprobacja

Aprobacja

a prawo Unii Europejskiej

a prawo Unii Europejskiej

Jednym z głównych celów Unii Europejskiej jest utworzenie jednolitego
wewnętrznego rynku oraz wyeliminowanie wszelkich ograniczeń w handlu
na obszarze tego rynku – Polska jest zobowiązana w ramach umowy
stowarzyszeniowej wdrożyć do swojego systemu prawnego regulacje Unii w tym
zakresie.

Zgodnie z przyjętym przez RM Narodowym Programem Dostosowania do
Członkostwa w UE przepisy implementujące w pełni do polskiego prawa
Dyrektywę WB (między innymi dotyczącą systemu oceny zgodności) weszły
w życie z dniem 1 stycznia 2003 roku.
Zakłada się że po uzyskaniu członkostwa Polski w UE istniały będą dwa
równoległe systemy legalizacji wyrobów budowlanych:

1) system krajowy – oznaczanie wyrobów znakiem budowlanym „B”

2) system europejski zgodny z Dyrektywą WB – oznaczanie wyrobów
znakiem „CE”.

Dyrektywa WB wymaga, by producent wyrobu budowlanego
posiadał właściwie funkcjonującą zakładową kontrolę produkcji,
dysponował lub miał dostęp do odpowiednio wyposażonego
laboratorium i prowadził badania wyrobu zgodnie z postanowieniami
norm i aprobat technicznych.

Od 1 lutego 2002 roku PKN rozpoczął działalność polegającą na
wprowadzaniu do PN norm europejskich (EN) w ich oryginalnych
wersjach językowych

.

W języku polskim będzie tylko:

•

proponowany tytuł polski

•

abstrakt

•

wykazy PN sprzecznych przewidzianych do wycofania w związku

z wprowadzeniem normy EN

Od 1 stycznia 2003 r. stosowanie norm jest dobrowolne i nawet przywoływanie ich
w rozporządzeniach nie skutkuje nałożeniem obowiązku stosowania gdyż akt prawny
niższego rzędu nie może zmieniać postanowień aktu wyższego rzędu.

PKN nie jest odpowiedzialny za treść norm i nie jest urzędem tworzącym przepisy
techniczne, nadzoruje jedynie zgodność procesów opracowywania norm z przepisami
wewnętrznymi PKN

WYROBY BUDOWLANE

Krajowe

regulacje

dot.

jednostkoweg

o stosowania

Krajowe

regulacje

dot.

powszechneg

o stosowania

Europejskie

regulacje

DYREKTYWA

89/106/EWG

ZNAKOWANIE

CE

Rynek

europejski

R Y N E K P O L S K

I

WPROWADZANIE WYROB

WPROWADZANIE WYROB

Ó

Ó

W BUDOWLANYCH

W BUDOWLANYCH

NA POLSKI RYNEK

NA POLSKI RYNEK

OD 1 STYCZNIA 2003 ROKU

OD 1 STYCZNIA 2003 ROKU