Linuxfresh
aktualności
oprogramowanie
46
marzec 2006
47
www.lpmagazine.org
FRESH
News
Blender
– program do grafiki 3D
B
lender to rozbudowany program
do modelowania i renderowa-
nia obrazów oraz animacji trój-
wymiarowych. Z jego pomocą
można również tworzyć prezentacje inte-
raktywne (np. pozwalając użytkownikowi
zwiedzać trójwymiarowy model domu),
a nawet gry. Minęły już ponad trzy lata
od czasu, gdy wspólnym wysiłkiem wielu
miłośników Blendera zgromadzono kwotę
100 000 euro potrzebną do odkupienia pro-
gramu od upadającej firmy NaN (autora
Blendera) przez Blender Foundation. Od tego
czasu Blender jest otwartym programem,
udostępnianym na licencji GPL. Wciąż jest
rozwijany i wzbogacany o nowe możliwo-
ści. Najnowsza wersja, nosząca numer 2.40,
to prawdziwy prezent pod choinkę (nawet
został wydany w odpowiednim momen-
cie).
Bardzo dużo zmian i ulepszeń wpro-
wadzono w narzędziach animacyjnych
– ulepszono rigging (m.in. dodano typy
kości), kinematykę odwrotną, wyświe-
tlanie szkieletu, obsługę kroczenia oraz
dokonano wielu innych usprawnień mają-
cych na celu ułatwienie tworzenia anima-
cji postaci. Na szczęście, nie ograniczo-
no się do animacji – również twórcy sta-
tycznych grafik mają powody do radości.
Przykładowo, wprowadzono możliwość
generowania realistycznie wyglądających
włosów (dzięki systemowi statycznych
cząsteczek). Sam system cząsteczek rów-
nież został odnowiony, głównie z myślą
o zapewnieniu większej kontroli nad
ruchem cząsteczek i działającymi na nie
siłami. Z pomocą grup wierzchołków mo-
żna kontrolować, gdzie cząsteczki się
rodzą i jak szybko się poruszają, a z po-
mocą krzywych (Curve Guides) można
kierować ich przepływem. W silniku
gier zwraca uwagę wprowadzenie moż-
liwości symulowania fizyki bryły sztyw-
nej, dzięki czemu można tworzyć anima-
cje obiektów spadających, toczących się,
Jean-Pierre Féval
a także zderzających z innymi obiektami,
w realistyczny sposób. Wiele emocji może
też wywołać dodanie do Blendera symula-
tora cieczy, dzięki któremu można wresz-
cie tworzyć ładne animacje np. wody
wlewającej się do kieliszka. Co prawda,
w aktualnej wersji ciecze mogą być wy-
korzystywane tylko przy statycznych obiek-
tach, ale prowadzone są już bardzo za-
awansowane prace nad możliwością ko-
rzystania z cieczy przy obiektach animo-
wanych. Gdy zmiany te zostaną wpro-
wadzone, stworzenie animacji np. koła
młyńskiego nie powinno sprawić kłopo-
tu. Znacznie poprawiono operacje logicz-
ne (boolean), dzięki czemu obiekty two-
rzone z przecięć, złączeń i różnic dwóch
obiektów powinny zawierać minimalną
liczbę nowych powierzchni (face). Oprócz
wielu innych zmian i ulepszeń, wprowa-
dzono również zmiany w interfejsie użyt-
kownika.
Instalacja Blendera jest banalna, gdyż
rozprowadzany jest on w wersji binarnej.
Wystarczy wejść na stronę domową pro-
gramu (http://www.blender.org/) i skorzy-
stać z odnośnika Download Now. Następnie
należy wybrać odpowiednią wersję dla
Linuksa, kierując się numerem wersji zain-
stalowanego w systemie Pythona. Z wersji
static powinni skorzystać użytkownicy
komputerów nie posiadających sprzęto-
wej akceleracji OpenGL. Po pobraniu archi-
wum i rozpakowaniu go do odpowiednie-
go katalogu, Blendera uruchamia się polece-
niem
./blender
(lub
./blender -w
– wtedy
zostanie uruchomiony w oknie, a nie na
pełnym ekranie).
Wśród użytkowników Blendera chyba
największe emocje wzbudzają możliwości
symulatora cieczy oraz tworzenia włosów.
Warto trochę poeksperymentować z tymi
funkcjami, gdyż można uzyskać napraw-
dę ciekawe efekty. A w dodatku, naucze-
nie się posługiwania tymi narzędziami
nie sprawia większych problemów.
Dla przykładu spróbujmy utworzyć
futrzastą kulkę, taką jak na Rysunku 2.
Rysunek 1.
Zmiany w Blenderze dotyczą przede wszystkim animacji postaci
Linuxfresh
aktualności
oprogramowanie
46
marzec 2006
47
www.lpmagazine.org
FRESH
News
Genetic Algorithm File Fitter 0.4.0
Gaffitter to dobry przykład na
wykorzystanie algorytmów genetycz-
nych w narzędziach przydatnych
na co dzień. Program ten pozwala
z podanego mu spisu plików i katalo-
gów wybrać taki zestaw, aby jak naj-
lepiej mieścił się na nośniku o podanej
pojemności. Można również wskazać
liczbę nośników, które są do dyspozy-
cji. Jest to idealne rozwiązanie w przy-
padku archiwizowania danych,
gdyż pozwala zminimalizować
ilość wykorzystanego miejsca.
Oczywiście, nie przyda się, gdy
konieczne jest zachowanie
kolejności plików na nośnikach.
http://freshmeat.net/projects/gaffitter/
TkDVD 3.10.0
Użytkownicy nie przepadający
za linią poleceń z pewnością wolą
używać nakładek graficznych.
TkDVD jest właśnie taką nakładką
na przeznaczony do nagrywania
płyt DVD program Growisofs. Z jej
pomocą w łatwy sposób można
wypalić zarówno płyty DVD+R/RW,
jak i DVD-R/RW. Najnowsza wersja
TkDVD sprawdza podczas dodawa-
nia plików i katalogów do wypalenia,
czy nie zostały dodane już wcześniej
(nawet jako podkatalogi wcześniej
dodanych katalogów). Oprócz tego,
dodano opcję pozwalającą na tworze-
nie obrazu ISO z płyty DVD.
http://freshmeat.net/projects/tkdvd/
OpenOffice.org 2.0.1
Pojawiła się nowa stabilna wersja
popularnego pakietu biurowego
OpenOffice.org. Główna zmiana doty-
czy wprowadzenia możliwości
ukrywania niektórych grup opcji
lub całych stron opcji. Pozwala to
administratorom przygotowywać
specyficzne zestawy instalacyjne.
Dodano nowy skrót klawiszowy,
pozwalający wrócić do zapisanej
pozycji kursora w dokumencie
(tam, gdzie ostatnio dokonywano
zmiany). Poza tym, wprowadzono
wiele innych zmian i poprawek,
m.in. w ustawieniach lokalizacji.
http://freshmeat.net/projects/openoffice/
Learn HTML By Example 1.03
Wiele osób najlepiej uczy się na
przykładach. Nauka HTML może
postępować znacznie szybciej, gdy
od razu podczas wpisywania znacz-
ników można obserwować uzyski-
wane z ich pomocą efekty. Na to wła-
śnie pozwala Learn HTML By Example.
Wpisując kod w jednym oknie,
w drugim można od razu obserwo-
wać rezultat i to nie tylko w przypad-
ku prostego kodu HTML, ale także
w przypadku korzystania z arkuszy
stylów CSS. Dostępny jest również
szereg gotowych przykładów,
które można samodzielnie modyfiko-
wać.
http://freshmeat.net/projects/learnhtmlex/
Nie jest może ona tak słodka, jak te znane
z klasycznej gry Furry of the Furries, ale na
początek wystarczy. Po uruchomieniu
Blendera kasujemy domyślny sześcian
(klawisz [X]) i zamiast niego tworzymy
UVsphere ze standardowymi ustawienia-
mi (klawisz [Space] i z menu wybieramy
Add->Mesh-> UVsphere). Włosy można na-
kładać na dowolny obiekt z sekcji Mesh,
ale skoro tworzymy futrzastą kulkę, to
niech będzie choć trochę kulista. Teraz od
razu przejdziemy do nakładania włosów.
Najpierw wychodzimy z trybu edycji kla-
wiszem [Tab] i przechodzimy do rzutu
z boku (klawiszem [1] na klawiaturze
numerycznej). Następnie klawiszem [F7]
wchodzimy do sekcji Object. Jest ona po-
dzielona na dwie części – Object buttons
i Physics buttons. Nas interesuje ta druga,
do której przechodzimy wciskając odpo-
wiedni przycisk w linii Panels. Tu właśnie
znajduje się pole do konfiguracji cząste-
czek. Wciskamy przycisk NEW. Do usta-
wienia włosów potrzebne są nam sta-
tyczne cząsteczki, więc spośród wyświe
tlonych przycisków wciskamy Static i umie-
szczony niżej Vect. To podstawa, od
której zawsze zaczynamy przy tworzeniu
włosów. Teraz przechodzimy do zakładki
Particle Motion, gdzie, ustawiając wartość
Normal (np. na 0.030), nadajemy cząstecz-
kom prędkość początkową. Dodatkowo,
można zwiększyć wartość Random (np.
do 0.010), aby wprowadzić nieco chaosu
do fryzury. No dobrze, na razie niezbyt
przypomina to włosy – raczej sterczące
na wszystkie strony druty. Spowodujemy,
że trochę opadną – w dziale Force ustawia-
my wartość Z na -0.06. Jeśli są za długie,
możemy zmniejszyć wartość Normal lub,
co zaraz zrobimy, zmniejszyć wartość
Life w zakładce Particles. Ustawiamy ją na
30.0. Pozostało już tylko zagęścić włosy
zmieniając wartość Amount na 15000.
Prawda, że od razu lepiej to wygląda? Od
razu jeszcze nadajmy im kolor. Wciskamy
[F5] i w sekcji Material buttons dodaje-
my nowy materiał przyciskiem Add New
w zakładce Material. Suwaki kolorów
ustawiamy na odpowiadający nam kolor
(np. R na 0.775, G na 0.475 i B na 0.410).
Teraz możemy zrenderować obraz przy-
ciskiem [F12]. Zauważymy, że możemy
widzieć przez włosy niebieskie tło obrazu,
a przecież w środku wło sów powinna
znajdować się kula. Domyślnie nie jest
ona renderowana (jej głównym zadaniem
jest emisja cząsteczek). Aby to zmienić,
w zakładce Particles musimy włączyć
przycisk Mesh. Inne rozwiązanie to stwo-
rzenie bliźniaczej kuli w tym samym miej-
scu i nadanie jej odpowiedniego koloru.
Dobierając różne wartości można uzys-
kać różny wygląd włosów. Co ciekaw-
sze, można je później modelować na różne
sposoby, np. dodając obiekt Empty i eks-
perymentując z wartościami w zakład-
ce Fields and Deflection (w sekcji Physics
Button). Jeszcze lepsze efekty można uzy-
skać dodając krzywe Beziera i we wspo-
mnianej zakładce ustawiając wartość pola
Fields na Curve Guide.
http://freshmeat.net/projects/blender/
Rysunek 2.
Uzyskanie takich włosów w Blenderze to teraz drobnostka