Zobacz także:
Ogród leśny
Kwiaty i rośliny do cienia
Zielone kwiaty
Rośliny zielone przez cały rok
Krzewy zimozielone - podstawowa wiedza o
ich uprawie
Barwinek - zimozielone rośliny okrywowe
Domowe paprocie doniczkowe
Paprocie ogrodowe czyli jak uprawiać
paproć w ogrodzie?
Paprotnik
Wśród paproci na uwagę zasługuje
także paprotnik, obejmujący liczne, a
zarazem zmienne gatunki, dzięki
czemu paprotniki mogą wzbogacić
kompozycje roślinne w ogrodzie, jak
również w domu.
Paprocie to jedne z najbardziej
pożądanych roślin na stanowiska
półcieniste.
Zazwyczaj
pierzaste
liście,
wzbogacają
i
różnicują
kompozycje, sprawiając że stają się
one bardziej wyraziste.
Poza paprotnikiem pamiętajmy także
o takich paprociach jak: wietlica
samcza,
podrzeń
żebrowiec,
języcznik
zwyczajny,
długosz
królewski,
pióropusznik
strusi,
narecznica,
wietlica
japońska,
paprotka skalna, wietlica samcza,
onoklea wrażliwa, zanokcica skalna, nefrolepis, orliczka.
Paprotnik jest rodzajem zmiennym, obejmującym gatunki zimozielone,
częściowo zimozielone, a także o sezonowym ulistnieniu. Różniące się
także pod względem mrozoodporności, a więc zupełnie bądź częściowo
mrozoodporne.
Najpopularniejsze paprotniki uprawiane w ogrodzie oraz
mieszkaniu
Paprotnik sierpowaty- Cyrtomium falcatum (Polystichum
falcatum)
Paprotnik szczecinkozębny- Polystichum setiferum
Paprotnik Brauna – Polystichum braunii
Paprotnik akrostychowaty- Polystichum acrostichoides
Paprotnik kolczasty – Polystichum aculeatum
Paprotnik– Polystichum tsus- simense
Paprotnik wielołuskowy- Polystichum polyblepharum
Paprotnik Fortune’a- Polystichum fortunei (Cyrtomium
fortunei)
Paprotnik sztywny- Polystichum munitum
Paprotnik ostry – Polystichum lonchitis
Jako roślinę domową uprawia się przede wszystkim paprotnika
sierpowatego, czasem chińskiego.
Charakterystyka wybranych gatunków paprotnika, uprawianych
w ogrodzie
Paprotnik szczecinkozębny
Jeden z najciekawszych, europejskich gatunków paprotnika, którego
możemy spotkać w naszych ogrodach. Nie jest gatunkiem rodzimym,
ponieważ preferuje obszary, charakteryzujące się łagodniejszym
klimatem. Dostępny w wielu odmianach, osiąga do 80- 100 cm
wysokości. Doskonały na stanowiska półcieniste do zacienionych. Liście
pierzaste, szerokie oraz zimozielone. Doskonale komponuje się z
wieloma roślinami cienia np. funkiami. Preferuje podłoże lekko kwaśne
do obojętnego, próchnicze i przepuszczalne. Nie znosi zalewania, tak
więc, warto podłoże uzupełnić żwirem bądź gruboziarnistym piaskiem, a
na zimę dodatkowo okryć np. gałązkami z drzew iglastych. Stanowisko
dla paprotnika szczecinkozębnego powinno być ciepłe i zaciszne,
osłonięte przed zimową zawieruchą.
Paprotniki
Paprotnik Brauna
Gatunek rodzimy, objęty ścisłą ochroną gatunkową, występuje w
Europie, Azji, a także Ameryce Północnej. W Polsce występuje na
terenach górzystych i jest gatunkiem rzadko spotykanym. Sprawdzi
się w podobnej stylistyce co paprotnik szczecinkozębny, wśród innych
paproci, funkii oraz wielu bylin cienioznośnych. W pełni
mrozoodporny, tak więc pożądany, zwłaszcza w ogrodach
inspirowanych naturą np. leśnych. Pierzaste liście sięgają 80 cm
długości oraz około 20 cm szerokości.
Paprotnik kolczasty
Kolejny gatunek rodzimy, występujący przede wszystkim na terenach
górskich, także pod ścisłą ochroną gatunkową. Paproć bardzo
dekoracyjna w pełni mrozoodporna. Jej liście sięgają 60- 80 cm
wysokości,
zimozielone,
pierzaste,
pokrój
lejkowaty.
Preferuje
stanowiska półcieniste do zacienionych, na których doskonale
komponuje się z innymi cieniolubnymi bylinami oraz krzewami.
Paprotnik ostry
Paproć występująca w stanie dzikim także w Polsce, na terenach
górskich, objęta ścisłą ochroną, tak więc zabronione jest pozyskiwanie
rośliny z jej naturalnych siedlisk. Osiąga do 60 cm wysokości, jest
bardzo dekoracyjna z liści. Liście zimozielone, blaszka liściowa
pojedynczo pierzasta, na brzegach kolczasta. Wymaga stanowisk
półcienistych do zacienionych, żyznych, próchniczych oraz wilgotnych.
Paprotniki
Paprotnik Fortune’a
Ojczyste strony tej paproci to kraje azjatyckie m.in. Chiny oraz Japonia.
Osiąga do 60 cm wysokości, charakteryzuje się pojedynczo pierzastymi
liśćmi. (blaszka liściowa szeroklancetowata). Preferuje stanowiska
cieniste, podłoże próchnicze i wilgotne. W celu lepszego przezimowania
rośliny należy ją okrywać.
Paprotnik wielołuskowy
Azjatycka paproć o pierzastych liściach, sięgająca do około 60 cm
wysokości, blaszka liściowa ząbkowana. Gatunek tak jak wcześniej
wspomniane paprotniki preferuje stanowiska zacienione, podłoże
próchnicze, lekko kwaśne oraz wilgotne. Aby cieszyć się przez lata
pięknem tej paproci pamiętajmy, aby okryć ją na okres zimy.
Paprotnik sztywny
Wyższy gatunek paprotnika o wzniesionym pokroju, osiągający nawet
powyżej metra wysokości, zazwyczaj niższy. Mało wymagająca,
tolerancyjna, dla pewności na zimę można roślinę lekko okryć. Świetnie
odnajduje się w ogrodach inspirowanych leśnym krajobrazem.
Polystichum tsus- simense
Czasem uprawiany w warunkach domowych, ale nadaje się także do
uprawy w gruncie. Paproć średniej wielkości, sięgająca do około 40- 50
cm wysokości. Naturalne siedliska tej paproci występują m.in. w
Chinach, Korei, Japonii. Roślina o podwójnie pierzastych liściach, blaszka
liściowa ząbkowana. Stanowisko dla tego gatunku podobne jak w
przypadku wcześniej wspomnianych paprotników. Polystichum tsus-
simense warto okryć na okres zimy.
Paprotniki
Charakterystyka wybranych gatunków paprotnika, uprawianych
w mieszkaniu
Paprotnik sierpowaty
Ciekawa paproć o skórzastych, zimozielonych, pojedynczo pierzastych
liściach, długości zazwyczaj do około 60 cm. Gatunek czasami uprawiany
w ogrodach, ale najczęściej paprotnik sierpowaty uprawiany jest w
mieszkaniach,
zwłaszcza
odmiana
‘Rochfordianum’
o
głębiej
powycinanych listkach. Na spodzie liści zaobserwujemy liczne
brązowawe zarodnie.
Azjatycka paproć wymaga stanowiska osłoniętego przed bezpośrednim
nasłonecznieniem, najlepiej zapewnić jej światło rozproszone.
Wybrane odmiany
Nazwa gatunku
Nazwa odmiany
Uwagi
Paprotnik
szczecinkozębny
‘Harrenhausen’
Osiąga wysokość do
około
60-
90
cm
wysokości,
przy
szerokości nawet do
50
cm.
Piękna
odmiana
o
delikatnych,
pierzastych liściach.
Paprotnik
szczecinkozębny
‘Proliferum’
Odmiana sięgająca
40- 60 cm wysokości,
przy szerokości do
około 40- 50 cm.
Wytwarza liczne pąki
potomne tzw.
rozmnóżki.
Paprotnik
szczecinkozębny
‘Grandiceps’
Odmiana paprotnika
bardzo oryginalna o
rozgałęzionych
liściach.
Paprotnik
‘Pulmosum
Dekoracyjna odmiana
szczecinkozębny
densum’
o pierzastych liściach,
której wysokość sięga
do około 40 cm
wysokości.
Paprotnik
szczecinkozębny
‘Dahlem’
Odmiana sięgająca 70
cm wysokości,
charakteryzująca się
wzniesionym
pokrojem.
Paprotnik
szczecinkozębny
‘Congestum’
Niska odmiana,
dekoracyjna o
pierzastych liściach.
Paprotnik
sierpowaty
‘Rochfordianum’
Odmiana u której
pojedyncze listki w
porównaniu do
gatunku są bardziej
powycinane.
Uprawa paprotnika w ogrodzie
Paprotniki nie należą do roślin absorbujących w uprawie, doskonale
sobie radzą przy minimalnym naszym zaangażowaniu. Oczywiście, aby
cieszyć się pięknem tych roślin, należy zapewnić im jak najbliższe
optymalnemu stanowisko oraz odpowiednio przygotować podłoże.
Uprawiane w ogrodach paprotniki preferują stanowiska półcieniste do
zacienionych, podłoże próchnicze, przepuszczalne, dość wilgotne i
zasobne w próchnicę.
Paprocie najlepiej sadzić wiosną na odpowiednio przygotowane
stanowisko. Podłoże powinno zostać dokładnie odchwaszczone oraz
wzbogacone dobrze przerobionym kompostem, który poprawi także
strukturę
podłoża
łącznie
z
jego
możliwościami
absorpcji,
zatrzymywania i magazynowania wody oraz ograniczenia wymywania
składników pokarmowych.
Paprotniki
Kompost to także doskonały nawóz organiczny, który może stanowić
postawę nawożenia tych roślin.
Po posadzeniu rośliny należy obficie podlać, całość wyściółkować.
Ściółka ograniczy parowanie, a także nadmierne rozprzestrzenianie się
chwastów.
Paprotniki w razie potrzeby podlewamy, a przede wszystkim chronimy
zimozielone ulistnienie przed zimową zawieruchą. Oczywiście paprotniki
pielęgnujemy zgodnie z wymaganiami charakterystycznymi dla danego
gatunku.
Zależnie od gatunku, odmiany, paprotniki możemy rozmnożyć poprzez
zarodniki, podział, a także poprzez rozmnóżki.
Po zimie uszkodzone liście należy usunąć, a dokonujemy tego poprzez
ścięcie liści późną wiosną.
Paprotniki
Uprawa paprotnika w mieszkaniu
Paprotniki uprawiane w mieszkaniach wymagają niższej temperatury, a
optymalna dla nich temperatura wynosi od 10-12°C do 18°C. Doskonale
sprawdzają się jako ozdoba balkonu i tarasu. Należy jednak pamiętać o
mało nasłonecznionym stanowisku. Paprotnik sierpowaty preferuje
stanowiska o rozproszonym świetle, półcienistych do cienistych. Nie
przepada za zbyt nagrzanym mieszkaniem, zwłaszcza w okresie
zimowym, kiedy pojawia się problem centralnego ogrzewania. W tym
trudnym okresie należy roślinę przenieść w najchłodniejsze miejsce w
mieszkaniu oraz zapewnić odpowiednią wilgotność. W razie potrzeby
roślinę można zraszać, częstotliwość uzależniając od poziomu
wilgotności oraz temperatury powietrza. Im niższa temperatura, tym
skromniejsze podlewanie. Przy suchym powietrzu, roślinę można
uprawiać na podstawce, wypełnionej keramzytem i uzupełnionej wodą.
Takim sposobem możemy podwyższyć wilgotność powietrza wokół
rośliny. Paprotniki uprawiane w pojemnikach podlewamy w taki sposób,
aby podłoże było cały czas wilgotne, ale nie mokre.
Podłoże dla paprotnika sierpowatego powinno być kwaśne, najlepiej
zakupić podłoże przeznaczone specjalnie dla paproci.
Rośliny przesadzamy w razie potrzeby, a więc kiedy korzenie w pełni
wypełnią doniczkę. Przesadzając roślinę pamiętajmy o drenażu i
przepuszczalnym podłożu. Preferowanie przez roślinę wilgotniejszego
podłoża nie oznacza, że możemy narażać ją na przelanie. Przy dobrym
drenażu oraz przepuszczalnym podłożu nadmiar wody będzie spływał, a
podłoże nie stanie się zbyt nasiąknięte wodą.
Paprotniki nawozimy korzystając z nawozów płynnych, specjalnie
przeznaczonych dla paproci. Stosujemy się do zalecanej częstotliwości,
przy mniejszych dawkach nawozu.
Przy pielęgnacji paproci pamiętajmy o tym, że obumarłe liście
wycinamy przy samej ziemi. Poza tym liście co jakiś czas należy
oczyścić z kurzu.
Paprotnika
sierpowatego
rozmnażamy
generatywnie
w
okresie
wiosennym poprzez zarodniki. Możliwy także podział rośliny.
Uwaga na szkodniki
Paprotniki bywają atakowane przez tarczniki, miseczniki, wełnowce, a
także przędziorki.
Uwagi końcowe
Paprotniki to jedne z piękniejszych paproci, które możemy uprawiać w
ogrodzie, a także w mieszkaniu. Szczególnie pięknie prezentują się w
leśnych zakątkach ogrodu, gdzie w kompozycjach z funkiami,
cieniolubnymi trawami różanecznikami, innymi paprociami oraz
bylinami tworzą klimatyczne zestawienia.
Tekst: Grzegorz Bogucki
Nawóz do paproci w formie żelu
- Agrecol - 250 ml
6.20
PLN
KUP TERAZ
Nawóz dla roślin zielonych -
Zielony Dom - 250 ml
4.10
PLN
KUP TERAZ
Magazyn wody dla roślin
AquaGel - preparat
zwiększający chłonność gleby i
12.50
PLN
KUP TERAZ