Operator obuwniczych urz
ą
dze
ń
szwalniczych
(815601)
Operatorzy i monterzy maszyn i urz
ą
dze
ń
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Operator obuwniczych urz
ą
dze
ń
szwalniczych (815601)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-279-9 (279)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-
cjach.................................................................................
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................
4
2. Opis zawodu................................................................................
6
2.1. Synteza zawodu ..............................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
-
powania zawodu .............................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy) ............................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-
ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie.............................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-
dacji kompetencji .............................................................
7
2.7. Zadania zawodowe ..........................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................
8
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-
mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................
8
3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10
3.1. Przygotowywanie maszyny i urz
ą
dzenia szwalniczego
do pracy i nadzorowanie prawidłowo
ś
ci jego funkcjono-
wania Kz1 ....................................................................... 10
3.2. Wykonywanie operacji szycia elementów cholewki obu-
wia i innych operacji technologicznych zgodnie z proce-
sem technologicznym i ocenianie ich jako
ś
ci Kz2 .......... 11
3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 12
4. Profil kompetencji kluczowych ................................................. 13
5. Słownik ....................................................................................... 14
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy
(KZiS 2010):
815601 Operator obuwniczych urz
ą
dze
ń
szwalniczych
Grupa wielka 8 – Operatorzy i monterzy maszyn i urz
ą
dze
ń
(w Mi
ę
-
dzynarodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 –
poziom 3).
Grupa elementarna 8156 – Operatorzy maszyn do produkcji obu-
wia i pokrewni (w Mi
ę
dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawo-
dów ISCO-08 odpowiada grupie 8156 Shoemaking and related machi-
ne operators).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
Sekcja C. Przetwórstwo przemysłowe; Dział 15. Produkcja skór
i wyrobów ze skór wyprawionych, Grupa 15.2 Produkcja obuwia.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy
ź
ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe)
oraz głównie wyników bada
ń
analitycznych na 15 stanowiskach pracy
w 9 przedsi
ę
biorstwach (
ś
rednie – 3, małe − 6, w tym produkcyjne − 2,
produkcyjno-handlowe − 2, produkcyjno-usługowe − 5), przeprowadzo-
nych w marcu 2013 r.
Zespół Ekspercki:
•
Dorota Maruszczak – Bielskie Zakłady Obuwia Befado w Bielsku
Białej,
•
Bo
ż
ena Sychowiec – REWOP Producent Komponentów Obuw-
niczych w Warszawie,
•
Ewa Małek – Zakład Produkcji Obuwia „ROBIN” w Skar
ż
ysku-
-Kamiennej,
•
Alicja Sadłowska – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB w Ra-
domiu.
5
Ewaluatorzy:
•
Włodzimierz Janas – Złotoryjskie Zakłady Obuwnicze MUFLON
w Złotoryi,
•
Jacek Przepiórka – Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny
w Radomiu.
Recenzenci:
•
Andrzej Ciarka – BARTEK S.A. w Mi
ń
sku Mazowieckim,
•
Ryszard Stachurski – Wojewódzki Klub Techniki i Wynalazczo
ś
ci
w Radomiu.
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Kazimierz Klepaczewski (przewodnicz
ą
cy) – Ogólnopolska Izba
Bran
ż
y Skórzanej w Radomiu,
•
Tadeusz Sadowski – Instytut Przemysłu Skórzanego w Krako-
wie,
•
Zbigniew Kaniewski – Federacja Niezale
ż
nych Samorz
ą
dnych
Zwi
ą
zków Zawodowych Przemysłu Lekkiego w Łodzi.
Data zatwierdzenia:
•
07.10.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Operator obuwniczych urz
ą
dze
ń
szwalniczych wykonuje operacje
ł
ą
czenia elementów składowych cholewki obuwia poprzez operacje:
szycia,
ś
cieniania, opalania, barwienia, zawijania, mocowania ozdób,
nakładania wzmocnie
ń
.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Operator obuwniczych urz
ą
dze
ń
szwalniczych jest zawodem o cha-
rakterze produkcyjnym. Celem pracy jest ł
ą
czenie elementów składo-
wych cholewki metod
ą
szycia. Operator obuwniczych urz
ą
dze
ń
szwal-
niczych wykonuje równie
ż
inne operacje technologiczne:
ś
cieniania,
zawijania, kr
ąż
kowania, nitowania, hakowania, barwienia lub opalania
brzegów elementów cholewki obuwia. Operator obuwniczych urz
ą
dze
ń
szwalniczych przygotowuje stanowisko, w tym urz
ą
dzenia i półprodukty
do wykonania operacji. Przed przyst
ą
pieniem do pracy ocenia prawi-
dłowo
ść
działania urz
ą
dzenia w czasie próbnej operacji. Dokonuje re-
gulacji i ustawienia wła
ś
ciwych parametrów urz
ą
dzenia zgodnie z za-
danym wzorem. Wykonuje operacje zgodnie z procesem technologicz-
nym. Po wykonaniu operacji kontroluje zgodno
ść
produktu z procedu-
rami jako
ś
ciowymi i ilo
ś
ciowymi. W przypadku stwierdzenia nieprawi-
dłowo
ś
ci w działaniu urz
ą
dzenia zgłasza awari
ę
słu
ż
bom technicznym
i przeło
ż
onemu. Odpowiada za u
ż
ytkowanie urz
ą
dze
ń
zgodnie z prze-
znaczeniem, zasadami BHP i przepisami przeciwpo
ż
arowymi.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narz
ę
dzia pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Operator obuwniczych urz
ą
dze
ń
szwalniczych pracuje w zakładach
produkuj
ą
cych obuwie. Praca mo
ż
e by
ć
wykonywana w systemie
zmianowym, przewa
ż
nie samodzielnie – w akordzie indywidualnym lub
zbiorowym pod nadzorem. Typowym stanowiskiem pracy jest obuwnik-
-szwacz. Mo
ż
e obsługiwa
ć
urz
ą
dzenia szwalnicze: maszyny szyj
ą
ce –
płaskie, słupowe, ramienne (lamowacze), typu zyg-zag i strobel,
marszczarki oraz
ś
cieniarki, kr
ąż
kowacze, przyczepiarki ozdób, nitowa-
cze, hakowacze oraz urz
ą
dzenia prasuj
ą
ce i nakładarki ta
ś
m. Główne
zagro
ż
enia zwi
ą
zane z wykonywaniem tego zawodu dotycz
ą
statycz-
nego przeci
ąż
ania narz
ą
du ruchu, kontaktu z energi
ą
elektryczn
ą
, po-
7
chwycenia przez pracuj
ą
ce elementy maszyn, przeci
ąż
enia wzroku,
oparze
ń
, uszkodze
ń
ko
ń
czyn górnych. Choroby zawodowe mog
ą
by
ć
wywołane hałasem, drganiami, pyłem ze skór, składnikami u
ż
ywanych
w produkcji
ś
rodków chemicznych oraz zwi
ą
zane z wymuszon
ą
pozycj
ą
ciała lub ruchami monotypowymi.
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Operator obuwniczych urz
ą
dze
ń
szwalniczych powinien umie
ć
oce-
nia
ć
organoleptycznie elementy składowe cholewki: szyte, prasowane
b
ą
d
ź
ś
cieniane elementy i gotowe produkty. Powinien by
ć
spostrze-
gawczy, mie
ć
refleks i dobry wzrok, odró
ż
nia
ć
barwy i odcienie, mie
ć
sprawny zmysł dotyku. Bardzo wa
ż
ne s
ą
zdolno
ś
ci manualne i zmysł
koncentracji oraz odporno
ść
na monotoni
ę
i monotypi
ę
pracy, a tak
ż
e
na tempo, szczególnie w systemie akordowym. Zawodu nie mo
ż
e wy-
konywa
ć
osoba z przeciwwskazaniem do pracy siedz
ą
cej, osoba nie-
pełnosprawna ruchowo lub słabo widz
ą
ca. Zawód mo
ż
e wykonywa
ć
osoba z niewielkim ubytkiem słuchu lub niepełnosprawna umysłowo
w stopniu lekkim.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Zawód operatora obuwniczych urz
ą
dze
ń
szwalniczych mo
ż
e wyko-
nywa
ć
absolwent zasadniczej szkoły zawodowej o profilach: cholew-
karstwo, kaletnictwo, krawiectwo po przeszkoleniu na stanowisku. Do
zawodu operatora obuwniczych urz
ą
dze
ń
szwalniczych mo
ż
na równie
ż
przyuczy
ć
osob
ę
nieposiadaj
ą
c
ą
wykształcenia zawodowego zasadni-
czego.
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Operator obuwniczych urz
ą
dze
ń
szwalniczych mo
ż
e awansowa
ć
na
stanowisko brygadzisty lub mistrza zmianowego, a po uzupełnieniu
wykształcenia kierunkowego mo
ż
e obj
ąć
stanowisko kierownicze
w szwalni.
8
2.7. Zadania zawodowe
Z1.
Organizowanie stanowiska pracy z uwzgl
ę
dnieniem przepisów
i zasad bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
aro-
wej,
ś
rodowiska oraz ergonomii (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1,
Kz2, KzS).
Z2.
Ocenianie prawidłowo
ś
ci funkcjonowania maszyny i urz
ą
dzenia
szwalniczego (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z3.
Dobieranie regulacji i uruchamianie odpowiedniego programu
szyj
ą
cego w zale
ż
no
ś
ci od wymaga
ń
technologicznych i modelu
produkowanego obuwia (niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z4.
Szycie zgodnie z poleceniem lub wzorem (niezb
ę
dne kompeten-
cje: Kz2, KzS).
Z5.
Kontrolowanie poprawno
ś
ci wykonania szycia (niezb
ę
dne kom-
petencje: Kz2, KzS).
Z6.
Ś
cienianie, kr
ąż
kowanie, mocowanie ozdób itp. w produkcji obu-
wia (niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z7.
Zgłaszanie awarii urz
ą
dzenia szwalniczego przeło
ż
onemu (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Przygotowywanie maszyny i urz
ą
dzenia szwalniczego do pracy
i nadzorowanie prawidłowo
ś
ci jego funkcjonowania (potrzebne
do wykonania zada
ń
: Z1, Z2, Z7).
Kz2 – Wykonywanie operacji szycia elementów cholewki obuwia i in-
nych operacji technologicznych zgodnie z procesem technolo-
gicznym i ocenianie ich jako
ś
ci (potrzebne do wykonania zada
ń
:
Z1, Z3, Z4, Z5, Z6).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada
ń
:
Z1÷Z7).
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje potrzebne do wykonywania zada
ń
w zawodzie sugeru-
je si
ę
wykorzysta
ć
do opisu kwalifikacji na poziomie 3 wła
ś
ciwym dla
wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europejskiej i Polskiej
Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania
zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci (grupa wielka 8 i jej od-
powiednik w ISCED 2011).
9
Osoba wykonuj
ą
ca zawód operatora obuwniczych urz
ą
dze
ń
szwal-
niczych:
1) w zakresie wiedzy: zna podstawowe fakty, zasady, procesy i poj
ę
cia
ogólne w zawodzie operatora obuwniczych urz
ą
dze
ń
szwalniczych
oraz w szerszym zakresie elementarne uwarunkowania w produkcji
obuwia;
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: ma umiej
ę
tno
ś
ci wymagane do realizacji
niezbyt prostych zada
ń
i rozwi
ą
zywania prostych, typowych proble-
mów w zawodzie operatora obuwniczych urz
ą
dze
ń
szwalniczych
poprzez dobieranie podstawowych metod, narz
ę
dzi, materiałów i in-
formacji, potrafi wykonywa
ć
zadania według ogólnej instrukcji,
w cz
ęś
ciowo zmiennych warunkach; umie odbiera
ć
i formułowa
ć
niezbyt zło
ż
one wypowiedzi, tak
ż
e bardzo proste wypowiedzi w j
ę
-
zyku obcym.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-
wanych w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z7 wymaga posiadania
kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Przygotowywanie maszyny i urz
ą
dzenia
szwalniczego do pracy i nadzorowanie
prawidłowo
ś
ci jego funkcjonowania Kz1
Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj
ę
cia ogólne i zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
-
zane z przygotowaniem urz
ą
dze-
nia szwalniczego do pracy i nad-
zorowaniem prawidłowo
ś
ci jego
funkcjonowania, w szczególno
ś
ci
zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodowiska w przygotowaniu
maszyny i urz
ą
dzenia szwalni-
czego do pracy i nadzorowaniu
prawidłowo
ś
ci jego funkcjono-
wania;
−
podstawy działania i budowy
maszyn szyj
ą
cych;
−
podstawy technologii obuwia
w zakresie szwalni;
−
nazewnictwo i oznakowanie
wielko
ś
ciowe elementów skła-
dowych cholewki obuwia;
−
typy i rodzaje igieł i
ś
ciegów;
−
rodzaje podstawowych usterek
w maszynach i urz
ą
dzeniach
szwalniczych.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
proste zadania według okre
ś
lonej
instrukcji w cz
ęś
ciowo zmiennych
warunkach, w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ochrony
ś
rodowiska, ergonomii w przy-
gotowaniu maszyny i urz
ą
dzenia
szwalniczego do pracy i nadzo-
rowaniu prawidłowo
ś
ci jego fun-
kcjonowania;
−
oceni
ć
prawidłowe ustawienie
maszyny i urz
ą
dzenia szwalni-
czego;
−
regulowa
ć
parametry szycia:
długo
ść
ś
ciegu, naci
ą
g nici itp.;
−
dobiera
ć
poszczególne cz
ęś
ci
obuwia i rozró
ż
ni
ć
ich oznako-
wanie;
−
wykonywa
ć
szycie próbne;
−
obsługiwa
ć
maszyny i urz
ą
-
dzenia szwalnicze;
−
rozpoznawa
ć
nieprawidłowo
ś
ci
pracy maszyny i urz
ą
dzenia
szwalniczego;
−
zgłasza
ć
awari
ę
maszyny lub
urz
ą
dze
ń
szwalniczych przeło-
ż
onemu;
−
porz
ą
dkowa
ć
i zabezpiecza
ć
stanowisko pracy, maszyn
ę
,
urz
ą
dzenie po zako
ń
czeniu
pracy.
11
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z3, Z4, Z5, Z6 wymaga posia-
dania kompetencji zawodowej Kz2.
3.2. Wykonywanie operacji szycia elementów cholewki
obuwia i innych operacji technologicznych zgodnie
z procesem technologicznym i ocenianie ich
jako
ś
ci Kz2
Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj
ę
cia ogólne i zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
-
zane z wykonywaniem operacji
szycia elementów cholewki obu-
wia i innych operacji technolo-
gicznych zgodnie z procesem
technologicznym i ocen
ą
ich jako-
ś
ci, w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodowiska podczas wykony-
wania operacji szycia elemen-
tów cholewki obuwia i innych
operacji technologicznych;
−
terminologi
ę
i oznakowanie
poszczególnych cz
ęś
ci obu-
wia;
−
podstawy technologii obuwia
w zakresie szwalni;
−
podstawy działania i budowy
maszyn szyj
ą
cych oraz
ś
cie-
niarki, zawijarki, kr
ąż
kowacza,
nitowacza;
−
typy i rodzaje
ś
cieniania brze-
gów elementów;
−
rodzaje oczek, nitów i haków
stosowanych podczas operacji
kr
ąż
kowania, nitowania i mo-
cowania ozdób;
−
procedury przestrzegania ja-
ko
ś
ci pracy i produktów.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
proste zadania według okre
ś
lonej
instrukcji w cz
ęś
ciowo zmiennych
warunkach, w szczególno
ś
ci po-
trafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ochrony
ś
rodowiska, ergonomii podczas
wykonywania operacji szycia
elementów cholewki obuwia
i innych operacji technologicz-
nych;
−
dobiera
ć
cz
ęś
ci cholewki obu-
wia;
−
przygotowywa
ć
cz
ęś
ci składo-
we cholewki obuwia do operacji
szycia lub pozostałych operacji
technologicznych;
−
posługiwa
ć
si
ę
dokumentacj
ą
technologiczno-techniczn
ą
,
−
u
ż
ywa
ć
wła
ś
ciwe nazewnictwo
oraz czyta
ć
wykresy (np.
ś
cie-
niania);
−
rozró
ż
nia
ć
oznakowanie wiel-
ko
ś
ciowe elementów składo-
wych cholewki obuwia;
−
ocenia
ć
materiał obrabianych
elementów cholewki pod wzgl
ę
-
dem struktury i kolorystyki;
−
wykonywa
ć
operacj
ę
szycia
elementów cholewki obuwia;
−
sprawdza
ć
poprawno
ść
wyko-
nania szycia;
12
−
ustawia
ć
parametry urz
ą
dze
ń
ś
cieniaj
ą
cych i zawijaj
ą
cych do
rodzaju materiału;
−
ustawia
ć
prawidłowe parametry
urz
ą
dzenia
ś
cieniaj
ą
cego lub
zawijaj
ą
cego przez wykonanie
próbnej operacji na elemencie;
−
wykonywa
ć
operacj
ę
ś
cieniania
i zawijania brzegów elementów
obuwia oraz sprawdza
ć
po-
prawno
ść
wykonania;
−
regulowa
ć
parametry
ś
cienia-
nia, zawijania w zale
ż
no
ś
ci od
rodzaju materiału;
−
wykonywa
ć
operacj
ę
kr
ąż
ko-
wania, nitowania lub mocowa-
nia ozdób na cz
ęś
ciach cho-
lewki obuwia oraz sprawdza
ć
poprawno
ść
wykonania;
−
stosowa
ć
w pracy procedury
jako
ś
ciowe.
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.3. Kompetencje społeczne KzS:
−
ponosi odpowiedzialno
ść
za przygotowanie maszyny i urz
ą
dzenia
szwalniczego do pracy, nadzorowanie prawidłowo
ś
ci jego funkcjo-
nowania oraz wykonywanie operacji szycia elementów cholewki
obuwia i innych operacji technologicznych zgodnie z procesem
technologicznym i za ich jako
ść
,
−
dostosowuje zachowanie do zmian w
ś
rodowisku pracy w szwalni,
−
pracuje cz
ęś
ciowo samodzielnie i podejmuje współprac
ę
w zorgani-
zowanych warunkach pracy szwalni,
−
ocenia wpływ swoich działa
ń
realizowanych w ramach współpracy
zespołowej w szwalni i ponosi odpowiedzialno
ść
za ich skutki.
13
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu operatora
obuwniczych urz
ą
dze
ń
szwalniczych przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu
stosowanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-
słych − projekt PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 815601 Operator
obuwniczych urz
ą
dze
ń
szwalniczych
14
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.