186

Kamienio³om warstw kroœnieñskich

w Kamesznicy

5494

Lokalizacja:

województwo œl¹skie

powiat ¿ywiecki

gmina Milówka

miejscowoϾ Kamesznica

Rejon geograficzny:

Zewnêtrzne Karpaty Zachodnie

Beskidy Zachodnie

Beskid Œl¹ski

Jednostka geologiczna:

Zewnêtrzne Karpaty fliszowe

jednostka dukielska

warstwy kroœnieñskie

4360

K³odzko

4358

Istebna

¯ywiec

W miejscowoœci Kamesznica, na pó³nocno-wschodnim

sk³onie Wzniesienia Szarego, znajduje siê dwupoziomowy, sto-

kowo-wg³êbny kamienio³om utworów fliszowych. Ods³aniaj¹

siê w nim warstwy kroœnieñskie jednostki dukielskiej.

W nieczynnym wyrobisku, o d³ugoœci dochodz¹cej do

100 m, obserwowaæ mo¿na ró¿norodnoœæ litofacji i struktur

sedymentacyjnych charakteryzuj¹cych osady powsta³e w

basenie dukielskim w oligocenie (ok. 34-23 mln lat temu). W

przekroju poprzecznym œcian wyrobiska ods³aniaj¹ siê stromo

zapadaj¹ce utwory litofacji: piaskowców zlepieñcowatych,

piaskowców, piaskowców z mu³owcami, mu³owców z pia-

skowcami. Taka ró¿norodnoœæ w wykszta³ceniu osadów

œwiadczy o zró¿nicowanych warunkach sedymentacji w

obrêbie g³êbokomorskiego sto¿ka. Uwa¿a siê, i¿ dolna

czêœæ profilu powsta³a w kanale rozprowadzaj¹cym sto¿ka

œrodkowego, natomiast górna czêœæ reprezentuje loby depo-

zycyjne sto¿ka zewnêtrznego. Na œcianach tego wyrobiska,

na powierzchniach miêdzywarstwowych oraz na przekrojach

poprzecznych warstw, widaæ prawdziwe bogactwo struk-

tur sedymentacyjnych: depozycyjnych (laminacja pozioma,

warstwowanie przek¹tne i konwolutne, powierzchnie amal-

gamacji), erozyjnych (kana³y erozyjne i mechanoglify) oraz

deformacyjnych (produkty osuwisk podmorskich, pogr¹zy),

a tak¿e liczne bioglify. Szczególnie ciekawe s¹ trzy niezwykle

mi¹¿sze i wyraŸnie zaznaczaj¹ce siê w profilu ³awice, bêd¹ce

produktem osuwisk podmorskich. Buduj¹ je porozrywane

fragmenty ³awic piaskowca, tkwi¹ce w mu³owcowej masie

zdeformowanych osadów. W sp¹gu jednej zdeformowanej

³awicy widoczna jest rynna erozyjna.

Kamienio³om jest nieczynny, choæ prowadzona tu okre-

sowa eksploatacja na potrzeby lokalne (piaskowce z tego

wyrobiska wykorzystywane s¹ jako budulec drogowy i/lub

na podmurówki domów) chroni œciany przed zarastaniem.

W dolnych czêœciach œcian kamienio³omu utworzy³y siê

sto¿ki usypiskowe.

5496

Dotarcie do obiektu wymaga przejœcia z przystanku

autobusowego Kamesznica Nadleœnictwo przez potok

Kamesznianka, a nastêpnie drog¹ s³u¿¹c¹ kiedyœ wywózce

kruszywa podejœciem do samego wyrobiska. W przypadku

wy¿szego poziomu wód w potoku, nale¿y wybraæ siê alter-

natywn¹ œcie¿k¹ obok pomnika Ofiar Faszyzmu prowadz¹c¹

ko³o koœcio³a w Kamesznicy.

Obiekt znajduje siê w obrêbie otuliny ¯ywieckiego

Parku Krajobrazowego w terenie zalesionym, niezwykle

malowniczym, zachêcaj¹cym do wêdrówek pieszych. W

bliskim s¹siedztwie kamienio³omu znajduje siê czarny szlak

turystyczny wiod¹cy na Babi¹ Górê (1220 m n.p.m.). Nieco

dalej biegnie szlak ¿ó³ty prowadz¹cy na Królówkê (931 m

n.p.m.). Drog¹ s¹siaduj¹c¹ z wyrobiskiem biegnie zielony

szlak rowerowy Milówka-Kamesznica-Pochodzi³a- Szare-

Milówka. Nieco dalej znajduj¹ siê ¿ó³ty i niebieski szlak

rowerowy. Jad¹c poblisk¹ drog¹ prowadz¹c¹ do Koniakowa

podziwiaæ mo¿emy tak¿e panoramê Beskidu ¯ywieckiego

i Œl¹skiego.

Obiekt ten jest po³o¿ony w centrum Kamesznicy

– miejscowoœci z przepiêknym klasycystycznym XIX-wiecznym

dworkiem i otaczaj¹cym go parkiem, w którym drzewostan

podlega ochronie prawnej jako pomnik przyrody o¿ywionej.

The Krosno Beds quarry in Kamesznica

In an abandoned quarry cut in the right bank of the

Kameszniczanka Stream, in the Kamesznica village, the suc-

cession can be examined of the Krosno Beds, a member

of the Dukla Unit. Beds of diversfied thickness are steeply

inclined. Several lithofacies are represented: conglomeratic

sandstones, sandstones, sandstones with siltstones, siltstones

with sandstones. The abundance of sedimentary structures:

depositional (horizontal lamination, cross- and convolute

bedding), erosional (channels, tool marks) and deformational

(submarine landslides) proves the existence of variable depo-

1

2

3

187

Wybrana literatura: 9, 14, 56, 195, 335, 431

Kamesznica

sitional environment during the Oligocene. These sediments

were laid down in distributary channels of the middle fan and

in depositional lobes of the outer fan. Close to the quarry the

Autor karty stanowiska dokumentacyjnego i fotografii:

R. Stadnik (2005)

black touristic trail was routed along with the bike trails. In

Kamesznica village an interesting site is a classicistic manor

from the XIXth century surrounded by historical park.

1

2

3