Zdobnik ceramiki

(731609)

Robotnicy przemysłowi i rzemie

ś

lnicy

2

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych

standardów

kompetencji

zawodowych

wymaganych

przez

pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych
Zdobnik ceramiki (731609)

© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013

Kopiowanie i rozpowszechnianie mo

ż

e by

ć

dokonane za podaniem

ź

ródła

ISBN 978-83-7951-000-9 (cało

ść

)

ISBN 978-83-7951-232-4 (232)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. [phone], fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa

ń

stwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.itee.radom.pl

3

Spis tre

ś

ci

1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................

4

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-

cjach ................................................................................

4

1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................

4

2. Opis zawodu ...............................................................................

6

2.1. Synteza zawodu ..............................................................

6

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst

ę

-

powania zawodu .............................................................

6

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz

ę

dzia

pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy) ............................

6

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-

ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................

7

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie.............................................................

7

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-

dacji kompetencji .............................................................

7

2.7. Zadania zawodowe ..........................................................

8

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................

8

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-

mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................

8

3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10

3.1. Planowanie i organizowanie prac zdobienia wyrobów

ceramicznych Kz1 ........................................................... 10

3.2. Wykonywanie zdobie

ń

wyrobów ceramicznych Kz2 ....... 11

3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 12

4. Profil kompetencji kluczowych ................................................ 13

5. Słownik ....................................................................................... 14

4

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu

w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci na potrzeby rynku pracy

(KZiS 2010):

731609 Zdobnik ceramiki

Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemie

ś

lnicy (w Mi

ę

dzy-

narodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – po-
ziom 3).

Grupa elementarna 7316 – Szyldziarze, grawerzy i zdobnicy cera-
miki, szkła i pokrewni (w Mi

ę

dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji

Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie 7316 Sign writers, decorative
painters, engravers and etchers).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalno

ś

ci (PKD 2007):

Sekcja C. Przetwórstwo przemysłowe, Dział 23. Produkcja wyro-
bów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych, Grupa
23.4. Produkcja pozostałych wyrobów z porcelany i ceramiki.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy

ź

ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi

ę

dzynarodowe)

oraz głównie wyników bada

ń

analitycznych na 16 stanowiskach pracy

w 12 przedsi

ę

biorstwach (

ś

rednie – 2, małe − 3, mikro − 7, w tym pro-

dukcyjne – 5 , produkcyjno-handlowe – 2, usługowe – 1, inne – 4),
przeprowadzonych w lutym i marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

•

Joanna Kowalska-Wolszczak – Pracownia Ceramiki i R

ę

kodzieła

Artystycznego „

Ż

ywioły ziemi” Joanna Kowalska-Wolszczak

w Lublinie,

•

Anna Wybierzy

ń

ska – Warsztaty Terapii Zaj

ę

ciowej Fundacji

„Mi

ę

dzy Nami” w Kr

ęż

nicy Jarej,

•

Dominika Karczewska – Pracownia Ceramiki Artystycznej w Ło-

dzi,

•

Andrzej

Ż

elasko – Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli

i Kształcenia Praktycznego w Łodzi.

5

Ewaluatorzy:

•

Monika D

ą

browska-Picewicz – Pracownia Ceramiki Artystycznej

w K

ę

tach,

•

Alicja Katarzyna Kupiec – Wydział Artystyczny UMCS, Instytut

Sztuk Pi

ę

knych, Zakład Rze

ź

by i Ceramiki w Lublinie.

Recenzenci:

•

Joanna Filipek-Pawelec – Polskie Stowarzyszenie na Rzecz

Osób z Upo

ś

ledzeniem Umysłowym Koło w

Ś

widniku,

•

Ryszard Wi

ę

ckowski – Akademia Sztuk Pi

ę

knych we Wrocławiu.

Komisja Bran

ż

owa (zatwierdzaj

ą

ca):

•

Leokadia

Ś

widerska-Trebel (przewodnicz

ą

ca) − Ogólnopolska

Komisja Rzemiosł Artystycznych Zwi

ą

zku Rzemiosła Polskiego

w Warszawie,

•

Krystyna Stachera – Izba Rzemie

ś

lnicza w Opolu,

•

Wanda Stawarz – Cech Rzemiosł Ró

ż

nych w Prudniku,

•

Jan Lipi

ń

ski − Region Ziemia Łódzka NSZZ „Solidarno

ść

” w Ło-

dzi.

Data zatwierdzenia:

•

08.10.2013 r.

6

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Zdobnik ceramiki wykonuje prace zwi

ą

zane z podwy

ż

szeniem war-

to

ś

ci estetycznej wyrobów ceramicznych.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary

wyst

ę

powania zawodu

Zdobnik ceramiki wykonuje prac

ę

b

ę

d

ą

c

ą

jednym z kolejnych eta-

pów produkcji wyrobów u

ż

ytkowych i ozdobnych. Maluje wyroby fajan-

sowe, porcelitowe i porcelanowe r

ę

cznie lub z u

ż

yciem aerografów.

R

ę

cznie dekoruje luksusow

ą

ceramik

ę

stołow

ą

, galanteri

ę

u

ż

ytkow

ą

i figuraln

ą

ró

ż

nymi technikami zdobienia. W zawodzie zdobnika cerami-

ki istniej

ą

specjalizacje wynikaj

ą

ce ze stosowanych technik zdobienia

i rodzaju zdobionej ceramiki:

−

malarze r

ę

czni − maluj

ą

, nanosz

ą

farbami wielobarwnymi rysunki

artystyczne o unikatowym charakterze, graweruj

ą

wzory na po-

wierzchniach zdobionych natryskiem, wykonuj

ą

zdobienia metalami

szlachetnymi;

−

operatorzy maszyn − obsługuj

ą

automaty lub półautomaty oraz

preparuj

ą

pasty farbowe o własno

ś

ciach fizykochemicznych wyma-

ganych dla danej maszyny;

−

zdobnicy kalkomani

ą

− przenosz

ą

gotowy wzór dekoracji z podło

ż

a

papierowego na powierzchni

ę

wyrobu ceramicznego (porcelany);

−

zdobnicy − szkliwi

ą

wyroby ceramiczne.

Zdobnik ceramiki znajduje zatrudnienie w małych pracowniach cera-
micznych i zakładach rzemie

ś

lniczych oraz w du

ż

ych zakładach pro-

dukcyjnych. W zale

ż

no

ś

ci od sposobu wytwarzania ceramiki w danym

zakładzie zdobienie mo

ż

e odbywa

ć

si

ę

na ró

ż

nym etapie produkcji.

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny

i narz

ę

dzia pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy)

Praca zdobnika ceramiki jest wykonywana zarówno w małych pra-

cowniach artystycznych, jak te

ż

ś

rednich i du

ż

ych zakładach produk-

cyjnych. Dobór techniki zdobniczej zale

ż

y od skali produkcji wyrobów

ceramicznych. Do zdobienia u

ż

ytkowane s

ą

narz

ę

dzia r

ę

czne (p

ę

dzle,

stemple, rylce, piecz

ę

ci itp.), rzadziej narz

ę

dzia i urz

ą

dzenia mecha-

niczne (aerografy, kabiny i pistolety natryskowe, toczki obrotowe, ma-
szyny sitodrukowe i inne). Podstawowe zagro

ż

enia w pracy zdobnika

7

stanowi

ą

u

ż

ywane odczynniki chemiczne oraz sposoby ich nanoszenia

na wyroby ceramiczne (np. pył). Z tego wzgl

ę

du niektóre czynno

ś

ci

wykonywane s

ą

w maskach ochronnych, a stanowiska pracy wyposa-

ż

one w instalacje wyci

ą

gowo-nawiewne. Uci

ąż

liwo

ś

ci

ą

w pracy jest

konieczno

ść

pozostawania przez długi czas w niewygodnej pozycji przy

zachowaniu koncentracji i precyzji ruchów. W zawodzie istnieje zwi

ę

k-

szone ryzyko wyst

ą

pienia alergii, zwyrodnienia układu kostnego,

zwłaszcza nadgarstków oraz chorób oczu i układu oddechowego.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,

w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Zdobnik ceramiki powinien mie

ć

du

ż

e poczucie estetyki i sprawno

ść

manualn

ą

. W zale

ż

no

ś

ci od rodzajów i technik wykonywanych zdobie

ń

preferowane s

ą

uzdolnienia artystyczne, a cz

ę

sto du

ż

a kreatywno

ść

.

Po

żą

dane s

ą

takie cechy, jak cierpliwo

ść

, dokładno

ść

, staranno

ść

.

Wymagana jest zdolno

ść

rozró

ż

niania barw i precyzja ruchów. W za-

le

ż

no

ś

ci od profilu i skali produkcji praca zdobnika mo

ż

e wymaga

ć

du-

ż

ego wysiłku fizycznego. W zawodzie tym nie powinny pracowa

ć

osoby

z przewlekłymi schorzeniami mi

ęś

niowo-ruchowymi oraz układu odde-

chowego i alergicy.

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie

Zawód zdobnika ceramiki mo

ż

na zdoby

ć

na drodze kształcenia

rzemie

ś

lniczego. Pracodawcy zatrudniaj

ą

w tym zawodzie osoby

z wykształceniem zawodowym ceramicznym (np. 311921 Technik tech-
nologii ceramicznej) oraz plastycznym w zakresie rysunku i malarstwa.
Niezale

ż

nie od wykształcenia wymagane jest uko

ń

czenie kursu lub

szkolenia przyuczaj

ą

cego do zawodu.

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/

/walidacji kompetencji

Zdobnik ceramiki powinien doskonali

ć

swoj

ą

wiedz

ę

i umiej

ę

tno

ś

ci,

bior

ą

c udział w szkoleniach organizowanych w przedsi

ę

biorstwie, przez

stowarzyszenia i inne organizacje bran

ż

owe, przez producentów maszyn

i urz

ą

dze

ń

, o

ś

rodkach szkoleniowych i pracowniach rzemie

ś

lniczo-

r

ę

kodzielniczych. Uzyskane w procesie pracy kompetencje zawodowe

w zawodzie zdobnika ceramiki mo

ż

na potwierdzi

ć

, zdaj

ą

c egzamin cze-

ladniczy lub mistrzowski przed komisj

ą

egzaminacyjn

ą

organizacji. Istnie-

je mo

ż

liwo

ść

rozwoju zawodowego poprzez uko

ń

czenie kwalifikacyjnego

8

kursu zawodowego w kwalifikacji A.3. Formowanie, suszenie i wypalanie
półfabrykatów ceramicznych, uj

ę

tej w podstawie programowej dla zawo-

du 311921 Technik technologii ceramicznej. Po uzupełnieniu niezb

ę

d-

nych kompetencji mo

ż

na podj

ąć

prac

ę

w zawodach pokrewnych, np.

731610 Zdobnik szkła; 731604 Grawer szkła; 731608 Szyldziarz.

2.7. Zadania zawodowe

Z1.

Projektowanie wzorów zdobniczych (niezb

ę

dne kompetencje:

Kz1, KzS).

Z2.

Przygotowywanie surowców do zdobienia ceramiki (niezb

ę

dne

kompetencje: Kz1, KzS).

Z3.

Przygotowywanie narz

ę

dzi i urz

ą

dze

ń

do zdobienia ceramiki

(niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, KzS).

Z4.

Przygotowywanie powierzchni wyrobów do zdobienia (niezb

ę

dne

kompetencje: Kz2, KzS).

Z5.

Zdobienie wyrobów zgodnie z projektem lub opisem metodami
r

ę

cznymi lub mechanicznymi (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2,

KzS).

Z6.

Wykonywanie prostych narz

ę

dzi do zdobienia (niezb

ę

dne kom-

petencje: Kz2, KzS).

Z7.

Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z zasadami i przepi-
sami BHP, ochrony ppo

ż

., ergonomii i ochrony

ś

rodowiska (nie-

zb

ę

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych

Kz1 – Planowanie i organizowanie prac zdobienia wyrobów ceramicz-

nych (potrzebne do wykonywania zada

ń

: Z1, Z2, Z7).

Kz2 – Wykonywanie zdobie

ń

wyrobów ceramicznych (potrzebne do

wykonywania zada

ń

: Z3, Z4, Z5, Z6, Z7).

KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada

ń

:

Z1÷Z7).

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi

a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK

Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada

ń

w za-

wodzie sugeruje si

ę

wykorzysta

ć

do opisu kwalifikacji na poziomie 3

wła

ś

ciwym dla wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europej-

skiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci (gru-

pa wielka 7 i jej odpowiednik w ISCED 2011).

9

Osoba wykonuj

ą

ca zawód zdobnika ceramiki:

1) w zakresie wiedzy: zna nazwy, poj

ę

cia i terminologi

ę

stosowan

ą

w zdobnictwie ceramicznym, zna i rozumie podstawowe fakty, poj

ę

-

cia i zale

ż

no

ś

ci w zawodzie oraz w szerszym zakresie elementarne

uwarunkowania prowadzonej działalno

ś

ci w bran

ż

y ceramicznej;

2) w zakresie umiej

ę

tno

ś

ci: ma umiej

ę

tno

ś

ci wymagane do realizacji

niezbyt prostych zada

ń

i rozwi

ą

zywania prostych, typowych proble-

mów poprzez wybieranie podstawowych metod, narz

ę

dzi, materia-

łów i informacji, potrafi wykonywa

ć

zadania dotycz

ą

ce planowania,

organizowania i wykonywania zdobie

ń

wyrobów ceramicznych we-

dług ogólnej instrukcji, w cz

ęś

ciowo zmiennych warunkach, umie

rozwi

ą

zywa

ć

typowe problemy, odbiera

ć

i formułowa

ć

wypowiedzi,

tak

ż

e bardzo proste wypowiedzi w j

ę

zyku obcym.

10

3. Opis kompetencji zawodowych

Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-

wanych w badaniach na stanowiskach pracy.

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z2, Z7 wymaga posiadania

kompetencji zawodowej Kz1.

3.1. Planowanie i organizowanie prac zdobienia

wyrobów ceramicznych Kz1

Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj

ę

cia ogólne i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

-

zane z planowaniem i organizo-
waniem prac zdobienia wyrobów
ceramicznych, w szczególno

ś

ci

zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo

ż

., ergonomii i ochrony

ś

rodowiska podczas planowa-

nia i organizowania prac zdo-
bienia wyrobów ceramicznych;

−

podstawy materiałoznawstwa
w zdobnictwie ceramiki;

−

style zdobnicze i techniki zdo-
bienia wyrobów ceramicznych;

−

zasady projektowania wzorów
zdobniczych;

−

technologi

ę

przygotowania

materiałów do zdobienia cera-
miki.

Umiej

ę

tno

ś

ci – realizuje niezbyt

proste zadania poprzez wybiera-
nie podstawowych metod, narz

ę

-

dzi, materiałów i informacji, wyko-
nuje zadania samodzielnie lub
w zespole według ogólnej instruk-
cji, w cz

ęś

ciowo zmiennych wa-

runkach, rozwi

ą

zuj

ą

c proste, ty-

powe problemy zwi

ą

zane z pla-

nowaniem i organizowaniem prac
zdobienia wyrobów ceramicznych,
w szczególno

ś

ci potrafi:

−

organizowa

ć

stanowisko pracy

zgodnie z zasadami i przepi-
sami BHP, ochrony ppo

ż

., er-

gonomii i ochrony

ś

rodowiska

do planowania i organizowania
prac zdobienia wyrobów cera-
micznych;

−

dobiera

ć

sposób zagospoda-

rowania odpadów wytwarza-
nych na stanowisku pracy;

−

rozró

ż

nia

ć

techniki i style zdob-

nicze;

−

projektowa

ć

nowe wzory i szki-

ce;

−

przenosi

ć

rysunki techniczne

na wyroby ceramiczne;

−

rozró

ż

nia

ć

surowce i składniki

do szkliw i farb ceramicznych;

11

−

oznacza

ć

stosowane materiały;

−

przechowywa

ć

surowce zgod-

nie z zasadami;

−

dobiera

ć

materiały do zdobie-

nia ceramiki;

−

przygotowywa

ć

i sporz

ą

dza

ć

szkliwa;

−

regenerowa

ć

materiały (odzy-

skiwa

ć

i przygotowywa

ć

do

ponownego wykorzystania).

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z3, Z4, Z5, Z6, Z7 wymaga posia-

dania kompetencji zawodowej Kz2.

3.2. Wykonywanie zdobie

ń

wyrobów ceramicznych Kz2

Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj

ę

cia ogólne i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

-

zane z wykonywaniem zdobie

ń

wyrobów ceramicznych, w szcze-
gólno

ś

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo

ż

., ergonomii i ochrony

ś

rodowiska niezb

ę

dne pod-

czas wykonywania zdobie

ń

wyrobów ceramicznych;

−

narz

ę

dzia, urz

ą

dzenia, maszy-

ny, sprz

ę

t stosowane w zdo-

bieniu ceramiki;

−

techniki i metody wykonywania
prostych narz

ę

dzi do zdobie-

nia;

−

metody i techniki zdobienia
wyrobów ceramicznych;

−

metody oceny jako

ś

ci wyro-

bów.

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

proste zadania według ogólnej
instrukcji, w cz

ęś

ciowo zmiennych

warunkach,

rozwi

ą

zuje

proste,

typowe problemy podczas wyko-
nywania zdobie

ń

wyrobów cera-

micznych, w szczególno

ś

ci potrafi:

−

przestrzega

ć

zasad i przepisów

BHP, ochrony ppo

ż

., ergonomii

i ochrony

ś

rodowiska podczas

wykonywania zdobie

ń

wyrobów

ceramicznych;

−

dobiera

ć

narz

ę

dzia do przygo-

towania materiałów do zdobie

ń

;

−

dobiera

ć

narz

ę

dzia i urz

ą

dze-

nia, odpowiednio do zdobione-
go wyrobu;

−

posługiwa

ć

si

ę

narz

ę

dziami

r

ę

cznymi i urz

ą

dzeniami me-

chanicznymi;

−

zdobi

ć

wyroby

ceramiczne

przez malowanie farbami pod-
szkliwnymi i naszkliwnymi;

−

zdobi

ć

wyroby przez stemplo-

wanie;

12

−

zdobi

ć

wyroby technik

ą

sito-

druku;

−

zdobi

ć

wyroby przez nanosze-

nie kalkomanii;

−

zdobi

ć

wyroby angobami;

−

zdobi

ć

wyroby technik

ą

fotoce-

ramiki;

−

zdobi

ć

wyroby technik

ą

reliefu;

−

korygowa

ć

bł

ę

dy

wypalonej

dekoracji przez retusz;

−

odciska

ć

ornamenty;

−

rytowa

ć

litery i wzory;

−

szkliwi

ć

wyroby

szkliwami

transparentnymi i kryj

ą

cymi;

−

ocenia

ć

jako

ść

wykonanych

zdobie

ń

.

Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada

ń

zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.

3.3. Kompetencje społeczne KzS:

−

ponosi odpowiedzialno

ść

za planowanie prac i wykonywanie zdo-

bienia wyrobów ceramicznych zgodnie z opracowan

ą

dokumentacj

ą

i zdobienie wyrobów ceramicznych,

−

pracuje cz

ęś

ciowo samodzielnie i podejmuje współprac

ę

w zorgani-

zowanych warunkach pracy pracowni podczas planowania, organi-
zowania prac i wykonywania zdobie

ń

wyrobów ceramicznych,

−

ocenia wpływ swoich działa

ń

realizowanych w ramach współpracy

zespołowej w pracowni ceramiki podczas wykonywania zdobie

ń

wy-

robów ceramicznych i ponosi odpowiedzialno

ść

za ich skutki,

−

dostosowuje zachowanie do zmian w

ś

rodowisku pracy przedsi

ę

-

biorstwa zdobienia ceramiki.

13

4. Profil kompetencji kluczowych

Ocen

ę

wa

ż

no

ś

ci kompetencji kluczowych dla zawodu zdobnika ce-

ramiki przedstawia rys. 1.

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu

stosowanego w Mi

ę

dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-

słych − projekt PIAAC (OECD).

1

2

3

4

5

Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu

Umiejętności matematyczne

Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania

Sprawność motoryczna

Planowanie i organizowanie pracy

Wywieranie wpływu/przywództwo

Komunikacja ustna

Współpraca w zespole

Rozwiązywanie problemów

Serie1

Zbędne

Mało ważne

Ważne

Istotne

Bardzo ważne

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 731609 Zdobnik ceramiki

14

5. Słownik

Zawód

−

zbiór zada

ń

(zespół czynno

ś

ci) wyodr

ę

bnionych w wyniku społecz-

nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj

ą

cych odpowiednich kwalifikacji

i kompetencji (wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych)

zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi

ź

ródło dochodów.

Specjalno

ść

−

jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz

ęść

czynno

ś

ci o podobnym charakterze (zwi

ą

zanych z wykonywan

ą

funkcj

ą

lub przedmiotem pracy) wymagaj

ą

cych pogł

ę

bionej lub do-

datkowej wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci zdobytych w wyniku dodatkowego

szkolenia lub praktyki.

Zadanie
zawodowe

−

logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra

ź

nie okre-

ś

lonym pocz

ą

tku i ko

ń

cu, wyodr

ę

bniony ze wzgl

ę

du na rodzaj lub

sposób wykonywania czynno

ś

ci zawodowych powi

ą

zanych jednym

celem, ko

ń

cz

ą

cy si

ę

produktem, usług

ą

lub decyzj

ą

.

Kompetencje
zawodowe

−

wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona

ć

, odpowied-

nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s

ą

trzema zbiorami: wie-

dzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych.

Wiedza

−

zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie

uczenia si

ę

, odnosz

ą

cych si

ę

do dziedziny uczenia si

ę

lub działalno-

ś

ci zawodowej.

Umiej

ę

tno

ś

ci

−

zdolno

ść

wykonywania zada

ń

i rozwi

ą

zywania problemów wła

ś

ci-

wych dla dziedziny uczenia si

ę

lub działalno

ś

ci zawodowej.

Kompetencje
społeczne

−

zdolno

ść

autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w

ż

yciu

zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl

ę

dnieniem kontekstu etycznego.

Kompetencje
kluczowe

−

wiedza, umiej

ę

tno

ś

ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb

ę

dne

do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.

Standard
kompetencji
zawodowych

−

norma opisuj

ą

ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania

zada

ń

zawodowych wchodz

ą

cych w skład zawodu, akceptowana

przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran

ż

owych, praco-

dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.

Kwalifikacja

−

zestaw efektów uczenia si

ę

(zasób wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompe-

tencji społecznych), których osi

ą

gni

ę

cie zostało formalnie potwier-

dzone przez uprawnion

ą

instytucj

ę

.

Europejska
Rama
Kwalifikacji

−

przyj

ę

ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,

umo

ż

liwiaj

ą

cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró

ż

nych

krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró

ż

niono 8 poziomów

kwalifikacji opisywanych za pomoc

ą

efektów uczenia si

ę

; stanowi

ą

one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.

Polska Rama
Kwalifikacji

−

opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-

go rejestru kwalifikacji w Polsce.

Krajowy
System
Kwalifikacji

−

ogół rozwi

ą

za

ń

słu

żą

cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji

(potwierdzaniu efektów uczenia si

ę

) oraz zapewnianiu ich jako

ś

ci.