Podkuwacz koni
(722104)
Robotnicy przemysłowi i rzemie
ś
lnicy
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Podkuwacz koni (722104)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-215-7 (215)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-
cjach .................................................................................
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy .......................................
4
2. Opis zawodu ................................................................................
6
2.1. Synteza zawodu ..............................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
-
powania zawodu .............................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy) ............................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-
ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie .............................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-
dacji kompetencji .............................................................
8
2.7. Zadania zawodowe ..........................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................
8
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-
mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................
9
3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10
3.1. Wykonywanie korekcji kopyt koni Kz1 ............................ 10
3.2. Podkuwanie kopyt koni Kz2 ............................................ 11
3.3. Wykonywanie i formowanie podków Kz3 ........................ 12
3.4. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 13
4. Profil kompetencji kluczowych ................................................. 14
5. Słownik ........................................................................................ 15
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach:
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy (KZiS
2010):
722104 Podkuwacz koni
Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemie
ś
lnicy (w Mi
ę
dzyna-
rodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 3).
Grupa elementarna 7221 – Kowale i operatorzy pras ku
ź
niczych
(w Mi
ę
dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpo-
wiada grupie 7221 Blacksmiths, hammersmiths and forming press
workers).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
Sekcja A. Rolnictwo, le
ś
nictwo, łowiectwo i rybactwo, Dział 01.
Uprawy rolne, chów i hodowla zwierz
ą
t, łowiectwo, wł
ą
czaj
ą
c dzia-
łalno
ść
usługow
ą
, Grupa 01.6. Działalno
ść
usługowa wspomagaj
ą
-
ca rolnictwo i nast
ę
puj
ą
ca po zbiorach.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: ana-
lizy
ź
ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe) oraz
głównie wyników bada
ń
analitycznych na stanowiskach pracy w 15
przedsi
ę
biorstwach (mikro − 15, w tym usługowe − 12, inne – produkcyj-
no-usługowe − 2, usługowo-handlowe − 1), przeprowadzonych w lutym,
marcu i kwietniu 2013 r.
Zespół Ekspercki:
•
Magdalena Łuczy
ń
ska – Uniwersytet Warmi
ń
sko-Mazurski w Olsz-
tynie,
•
Tomasz Patyna – Podkuwacz koni – działalno
ść
gospodarcza
w
Ś
liwicach,
•
Piotr W
ę
dziarz – Podkuwacz koni – działalno
ść
gospodarcza
w Olsztynie,
•
Urszula Rutkowska – Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli
i Kształcenia Praktycznego.
5
Ewaluatorzy:
•
Joanna Wi
ę
cławek – Firma Kowalstwo-Podkuwanie Koni w Kady-
nach,
•
Elwira Betka – Zespół Szkół w Brzegu.
Recenzenci:
•
Tomasz Ol
ę
dzki – Muzeum Budownictwa Ludowego, Park Etnogra-
ficzny w Olsztynku,
•
Małgorzata Statkiewicz – Zachodniopomorski Uniwersytet Techno-
logiczny w Szczecinie.
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Józef Antczak (przewodnicz
ą
cy) – przedstawiciel pracodawców
Kowalstwo-Podkuwanie Koni w Tolkmicku,
•
Ryszard Longin Borkowski – Izba Rzemiosła i Przedsi
ę
biorczo
ś
ci
w Olsztynie,
•
Renata Górna – Ogólnopolskie Porozumienie Zwi
ą
zków Zawodo-
wych w Warszawie.
Data zatwierdzenia:
•
10.10.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Podkuwacz koni zajmuje si
ę
korekcj
ą
i podkuwaniem kopyt koni.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Podkuwacz koni jest zawodem o charakterze usługowym. Celem
pracy podkuwacza koni jest wykonanie korekcji kopyt koni (zwanej
równie
ż
rozczyszczaniem lub werkowaniem) oraz podkuwanie koni
przy u
ż
yciu odpowiednich narz
ę
dzi. Podkuwacz koni przed rozpocz
ę
-
ciem pracy ocenia temperament, postaw
ę
, chody oraz stan kopyt konia.
Nast
ę
pnie wykonuje korekcj
ę
kopyt z uwzgl
ę
dnieniem podstaw anato-
mii i mechaniki kopyta konia. W przypadku podkuwania wybiera rodzaj
podkowy oraz metod
ę
podkuwania w zale
ż
no
ś
ci od sposobu u
ż
ytko-
wania koni i ich przeznaczenia. W warsztacie, którym mo
ż
e by
ć
ku
ź
nia
b
ą
d
ź
mobilny warsztat, wykonuje podstawowe czynno
ś
ci kowalskie
i
ś
lusarskie pozwalaj
ą
ce mu skorygowa
ć
i odpowiednio dopasowa
ć
gotow
ą
podkow
ę
. Mo
ż
e te
ż
samodzielnie wyku
ć
podkow
ę
, podobnie
jak potrzebne mu w pracy narz
ę
dzia kowalskie. Nast
ę
pnie przymoco-
wuje podkow
ę
do kopyta konia. Podczas wykonywania zabiegów pod-
kuwacz powinien zwraca
ć
szczególn
ą
uwag
ę
na dobrostan koni oraz
bezpiecze
ń
stwo koni i osób znajduj
ą
cych si
ę
w pobli
ż
u.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narz
ę
dzia pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Miejscem pracy podkuwacza koni jest ku
ź
nia lub miejsca, w których
znajduj
ą
si
ę
konie (stajnie, stadniny, gospodarstwa, o
ś
rodki je
ź
dzieckie,
itp.). Do korekcji i podkuwania kopyt u
ż
ywane s
ą
: nó
ż
do rogu kopytowe-
go, ró
ż
nego rodzaju c
ę
gi, tasak, pobijak, tarnik, młotek do wbijania pod-
kowiaków, dłutko, rozkuwacz. Do wykonywania i modyfikowania podko-
wy stosuje si
ę
: kowadło, młotek do formowania podków, szczypce ko-
walskie, rowkownik, przebijak, gwintownik, piec kowalski lub palenisko,
szlifierk
ę
, wiertark
ę
, spawark
ę
. Obsługa koni, (nale
żą
cych do zwierz
ą
t
du
ż
ych, silnych i pobudliwych) jest powodem zagro
ż
enia zdrowia i
ż
ycia,
czyni
ą
c zawód podkuwacza koni ci
ęż
kim i niebezpiecznym. Podkuwacz
nara
ż
ony jest mi
ę
dzy innymi na kopni
ę
cie, otarcie czy przygniecenie
przez konia. Dodatkowe zagro
ż
enia stanowi
ą
ostre kraw
ę
dzie narz
ę
dzi,
praca z rozgrzanym metalem przy otwartym ogniu oraz obsługa elektro-
7
narz
ę
dzi. Wi
ę
kszo
ść
czynno
ś
ci wykonywanych jest w pozycji pochylo-
nej, co wi
ąż
e si
ę
ze znacznym obci
ąż
eniem układów mi
ęś
niowego
i kostno-stawowego zwi
ę
kszaj
ą
cym ryzyko powstawania schorze
ń
tych
układów. Zawód podkuwacza koni najcz
ęś
ciej wykonywany jest w for-
mie jednoosobowej działalno
ś
ci gospodarczej, ale podkuwacz koni
mo
ż
e by
ć
równie
ż
zatrudniony na umow
ę
o prac
ę
w miejscach zwi
ą
za-
nych z u
ż
ytkowaniem b
ą
d
ź
hodowl
ą
koni, w systemie jedno- lub dwu-
zmianowym. Podkuwacz koni mo
ż
e pracowa
ć
samodzielnie lub z po-
mocnikiem.
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Praca podkuwacza koni wi
ąż
e si
ę
z du
ż
ym obci
ąż
eniem fizycznym
i psychicznym. Ze wzgl
ę
du na kontakt ze zwierz
ę
tami wymagana jest
cierpliwo
ść
, opanowanie, zdolno
ść
koncentracji oraz podzielno
ść
uwa-
gi. Niezb
ę
dne w tym zawodzie s
ą
umiej
ę
tno
ś
ci manualne. Konieczne
do wykonywania zawodu s
ą
tak
ż
e: dobry wzrok, słuch, zmysł dotyku
oraz bardzo dobra sprawno
ść
fizyczna. Ze wzgl
ę
du na kontakt z klien-
tami (wła
ś
cicielami koni) podkuwacz koni musi wyró
ż
nia
ć
si
ę
komunika-
tywno
ś
ci
ą
i zdolno
ś
ci
ą
łatwego nawi
ą
zywania kontaktów. Podkuwacza
koni powinna cechowa
ć
równie
ż
dokładno
ść
, rzetelno
ść
oraz dbało
ść
o czysto
ść
i porz
ą
dek w miejscu pracy. Przeciwwskazaniem do wyko-
nywania zawodu podkuwacza koni jest dysfunkcja układu ruchu.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Zawód podkuwacza koni mo
ż
na uzyska
ć
na drodze kształcenia rze-
mie
ś
lniczego. Egzamin czeladniczy przeprowadzany jest przez organi-
zacje rzemie
ś
lnicze. Szczegółowe wymagania dotycz
ą
ce warunków
przyst
ą
pienia do egzaminu czeladniczego w zawodzie podkuwacza koni
okre
ś
laj
ą
rozporz
ą
dzenia w sprawie egzaminu czeladniczego, mistrzow-
skiego oraz egzaminu sprawdzaj
ą
cego przeprowadzanych przez komisje
egzaminacyjne organizacji rzemie
ś
lniczych. Pracodawcy zatrudniaj
ą
te
ż
w zawodzie podkuwacza koni osoby z wykształceniem zasadniczym
zawodowym po kierunkach zwi
ą
zanych z kowalstwem i hodowl
ą
koni.
8
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Podkuwacz koni mo
ż
e podnie
ść
swoje kwalifikacje przyst
ę
puj
ą
c do eg-
zaminu czeladniczego lub mistrzowskiego w zawodzie podkuwacz koni.
Podkuwacz koni powinien bra
ć
udział w szkoleniach organizowanych
przez izby rzemie
ś
lnicze, organizacje bran
ż
owe oraz przez producentów
narz
ę
dzi i materiałów do podkuwania koni. Powinien poznawa
ć
i
ś
ledzi
ć
nowo
ś
ci na rynku materiałów oraz narz
ę
dzi do korekcji i podkuwania koni.
Podkuwacz koni mo
ż
e poszerza
ć
swoj
ą
wiedz
ę
i umiej
ę
tno
ś
ci jako ucze
ń
zasadniczej szkoły zawodowej w zawodzie 722101 Kowal lub kształc
ą
c si
ę
w zawodzie 314203 Technik hodowca koni. Mo
ż
liwe jest równie
ż
podj
ę
cie
studiów wy
ż
szych pierwszego lub drugiego stopnia na kierunku zootech-
nicznym.
2.7. Zadania zawodowe
Z1.
Wykonywanie ogl
ę
dzin i oceny konia w spoczynku oraz w ruchu
(pod wzgl
ę
dem postaw ko
ń
czyn oraz chodów) (niezb
ę
dne kompe-
tencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z2.
Udzielanie wła
ś
cicielom koni informacji dotycz
ą
cych wła
ś
ciwego
dbania o czysto
ść
i higien
ę
kopyt (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1,
Kz2, KzS).
Z3. Korygowanie kopyt koni (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z4. Przygotowywanie i wykonywanie obróbki oraz formowanie podków
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz3, KzS).
Z5.
Podkuwanie kopyt koni (niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z6.
Kontrolowanie poprawno
ś
ci wykonanej korekty oraz podkucia
kopyt koni (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z7.
Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami
BHP, ochrony ppo
ż
. oraz ochrony
ś
rodowiska i ergonomii (niezb
ę
d-
ne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Wykonywanie korekcji kopyt koni (potrzebne do wykonywania
zada
ń
: Z1, Z2, Z3, Z6, Z7).
Kz2 – Podkuwanie kopyt koni (potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z1, Z2,
Z5, Z6, Z7).
Kz3 – Wykonywanie i formowanie podków (potrzebne do wykonywania
zada
ń
: Z4, Z7).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonania zada
ń
:
Z1
÷
Z7).
9
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada
ń
w za-
wodzie sugeruje si
ę
wykorzysta
ć
do opisu kwalifikacji na poziomie 3
wła
ś
ciwym dla wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europej-
skiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci (gru-
pa wielka 7 i jej odpowiednik w ISCED 2011).
Osoba wykonuj
ą
ca zawód podkuwacza koni:
1) w zakresie wiedzy: zna fakty, zasady, procesy i poj
ę
cia ogólne
w zawodzie podkuwacza koni; zna i rozumie podstawowe fakty, po-
j
ę
cia i zale
ż
no
ś
ci w zawodzie oraz w szerszym zakresie elementar-
ne uwarunkowania prowadzonej działalno
ś
ci w bran
ż
y rzemie
ś
lni-
czej oraz działalno
ś
ci usługowej wspomagaj
ą
cej chów i hodowl
ę
zwierz
ą
t gospodarskich;
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: posiada umiej
ę
tno
ś
ci wymagane do reali-
zacji zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów poprzez wybieranie pod-
stawowych metod, narz
ę
dzi, materiałów z zakresu korekcji i podku-
wania kopyt koni; potrafi wykonywa
ć
zadania według ogólnej in-
strukcji w cz
ęś
ciowo zmienionych warunkach; umie rozwi
ą
zywa
ć
ty-
powe problemy; odbiera
ć
i formułowa
ć
wypowiedzi, tak
ż
e bardzo
proste wypowiedzi w j
ę
zyku obcym.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-
wanych w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z3, Z6, Z7 wymaga posia-
dania kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Wykonywanie korekcji kopyt koni Kz1
Wiedza – zna i rozumie podstawo-
we fakty, zasady, procesy, poj
ę
cia
ogólne
i
zale
ż
no
ś
ci
zwi
ą
zane
z wykonywaniem
korekcji
kopyt
koni, w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodowiska w zakresie obsługi
koni;
−
przeznaczenie i zasady obsługi
narz
ę
dzi do korekcji kopyt koni;
−
metody korekcji kopyt koni;
−
sposoby i metody korekcji ko-
pyt koni;
−
budow
ę
anatomiczn
ą
ko
ń
czyn
konia i mechanik
ę
kopyta ko-
nia;
−
rodzaje postaw ko
ń
czyn i cho-
dów konia;
−
schorzenia kopyt koni;
−
zasady profilaktyki zoohigie-
nicznej kopyt koni;
−
konsekwencje nieprawidłowej
korekcji kopyt koni;
−
metody poskramiania koni;
−
przyrz
ą
dy i metody słu
żą
ce do
kontroli korekcji kopyt ko
ń
-
skich.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
proste zadania zwi
ą
zane z wyko-
nywaniem korekcji kopyt koni,
w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ergonomii,
ochrony
ś
rodowiska w zakresie
obsługi koni;
−
posługiwa
ć
si
ę
narz
ę
dziami do
korekcji kopyt koni;
−
korygowa
ć
kopyta koni;
−
rozró
ż
nia
ć
kopyta koni pod
wzgl
ę
dem poprawno
ś
ci budo-
wy;
−
rozró
ż
nia
ć
chody oraz postawy
ko
ń
czyn u koni;
−
rozró
ż
nia
ć
schorzenia kopyt;
−
stosowa
ć
zabiegi profilaktycz-
ne kopyt koni;
−
poskramia
ć
konie;
−
podnosi
ć
ko
ń
czyny koni;
−
stosowa
ć
przyrz
ą
dy pomocni-
cze i metody słu
żą
ce do kon-
troli korekty kopyt koni;
−
wykonywa
ć
prace w sposób
bezpieczny dla zwierz
ą
t.
11
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z5, Z6, Z7 wymaga posia-
dania kompetencji zawodowej Kz2.
3.2. Podkuwanie kopyt koni Kz2
Wiedza – zna i rozumie podstawo-
we fakty, zasady, procesy, poj
ę
cia
ogólne
i
zale
ż
no
ś
ci
zwi
ą
zane
z podkuwaniem
kopyt
koni,
w
szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodowiska w zakresie podku-
wania kopyt koni;
−
instrukcje obsługi i przezna-
czenie narz
ę
dzi i maszyn sto-
sowanych podczas podkuwa-
nia kopyt koni ;
−
metody podkuwania kopyt koni
(na zimno i na gor
ą
co);
−
zasady doboru i pasowania
podkowy do kopyta;
−
metody mocowania podkowy
do kopyta;
−
rodzaje i rozmiary podków oraz
podkowiaków i ich zastosowa-
nie;
−
materiały dodatkowe wykorzy-
stywane przy podkuwaniu ko-
pyt koni (wkładki, wypełniacze,
hacele, ocele, sztyfty itp.);
−
konsekwencje nieprawidłowe-
go podkuwania kopyt koni;
−
literatur
ę
z zakresu obsługi
zwierz
ą
t gospodarskich.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
proste zadania zwi
ą
zane z podku-
waniem kopyt koni, w szczególno-
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ergonomii,
ochrony
ś
rodowiska w zakresie
podkuwania kopyt koni;
−
posługiwa
ć
si
ę
narz
ę
dziami
i maszynami stosowanymi pod-
czas podkuwania kopyt koni;
−
dobiera
ć
odpowiednie metody
podkuwania;
−
dobiera
ć
i dopasowywa
ć
od-
powiednie podkowy do kopyta;
−
przymocowywa
ć
podkowy do
kopyta;
−
dobiera
ć
i stosowa
ć
materiały
dodatkowe
wykorzystywane
przy podkuwaniu kopyt koni
(wkładki, hacele, ocele, sztyfty,
wypełniacze);
−
informowa
ć
wła
ś
cicieli
koni
o rodzaju i metodzie podkuwa-
nia kopyt;
−
kontrolowa
ć
jako
ś
ci wykonywa-
nego podkuwania kopyt ko
ń
-
skich.
12
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z4, Z7 wymaga posiadania kompe-
tencji zawodowej Kz3.
3.3. Wykonywanie i formowanie podków Kz3
Wiedza – zna i rozumie podstawo-
we fakty, zasady, procesy, poj
ę
cia
ogólne
i
zale
ż
no
ś
ci
zwi
ą
zane
z wykonywaniem i formowaniem
podków w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodowiska w zakresie wyko-
nywania i formowania podków;
−
narz
ę
dzia i urz
ą
dzenia stoso-
wane w pracach kowalskich
i
ś
lusarskich;
−
podstawy materiałoznawstwa
i obróbki cieplnej metali;
−
podstawowe zabiegi kowalskie
(gi
ę
cie, prostowanie, sp
ę
cza-
nie, wyci
ą
ganie, rowkowanie,
przebijanie);
−
podstawowe zabiegi
ś
lusarskie
(ci
ę
cie, szlifowanie, wiercenie,
gwintowanie, trasowanie);
−
metody wykonywania poł
ą
cze
ń
spawanych.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
proste zadania zwi
ą
zane z wyko-
nywaniem i formowaniem podków,
w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ergonomii,
ochrony
ś
rodowiska w zakresie
wykonywania i formowania pod-
ków;
−
dobiera
ć
odpowiednie narz
ę
-
dzia i urz
ą
dzenia maj
ą
ce za-
stosowanie w pracach kowal-
skich i
ś
lusarskich;
−
rozró
ż
nia
ć
rodzaje metali sto-
sowanych w podkuwnictwie;
−
nagrzewa
ć
materiał do tempe-
ratury kucia w piecu kowalskim
lub w palenisku;
−
przygotowywa
ć
materiał
na
podkow
ę
(dobór materiału, ob-
liczenie długo
ś
ci);
−
wykonywa
ć
podstawowe zabiegi
kowalskie na gor
ą
co i na zimno
(gi
ę
cie, prostowanie, sp
ę
czanie,
wyci
ą
ganie, rowkowanie, przebi-
janie);
−
wykonywa
ć
podstawowe za-
biegi
ś
lusarskie (ci
ę
cie, szlifo-
wanie, wiercenie, gwintowanie,
trasowanie);
−
wykonywa
ć
poł
ą
czenia spawa-
ne.
13
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.4. Kompetencje społeczne KzS:
−
ponosi odpowiedzialno
ść
za korekcj
ę
i podkuwanie kopyt koni oraz
wykonywanie i formowanie podków,
−
dostosowuje zachowanie do zmian w
ś
rodowisku pracy ku
ź
ni lub
miejsc, w których znajduj
ą
si
ę
konie,
−
pracuje cz
ęś
ciowo samodzielnie i podejmuje współprac
ę
w zorgani-
zowanych warunkach pracy ku
ź
ni lub miejsc, w których znajduj
ą
si
ę
konie,
−
ocenia wpływ swoich działa
ń
i działa
ń
wykonywanych w ramach
współpracy zespołowej w ku
ź
ni lub miejscach, w których znajduj
ą
si
ę
konie i ponosi odpowiedzialno
ść
za ich skutki.
14
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu podkuwacza
koni przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu
stosowanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Dorosłych
− projekt PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 722104 Podkuwacz koni
15
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.